42 Humor — Idiomatyzmij językowe
Humor. Postawa uczuciowa i nastawienie umysłu sprzyjające dwustronnemu ujmowaniu zjawisk, od strony poważnej i zwłaszcza od drugiej, przeciwnej, ujawniającej właściwe proporcje i śmieszność. Wywołuje rozładowanie napięcia i zbyt poważnego nastroju, budzi wyrozumiały i pobłażliwy uśmiech, przybliżając zjawiska rozpatrywane z różnych punktów widzenia.
Humoreska. Krótkie, dowcipne opowiadanie. Np. J. Lam: Humoreski.
Hymn. W poezji starogreckiej poważna pieśń pochwalna; w czasach chrześcijańskich uroczysty utwór liryczny treści religijnej, pieśń-modlitwa. W czasach nowszych nazywa się też hymnami poważne pieśni patriotyczne. Np. w literaturze polskiej: Bogurodzica; J. Kochanowski: Czego chcesz od nas Panie; A. Feliński: Boże coś Polskę...
Hymn narodowy (państwowy). Pieśń patriotyczna uznana za reprezentacyjną dla narodu, państwa.
Hyporchen. Grecka pieśń o motywach mitycznych, ale nie posiadająca charakteru religijnego, łączona zwykle z muzyką i tańcem.
Hypotypoza. Opis odznaczający się żywością i plastyką w obrazowaniu.
Ib. zob. Ibidem.
Ibid. zob. Ibidem.
Ibidem. Dosłownie: tamże. Formuła używana w przypisach dla uniknięcia powtarzania opisu dzieła już poprzednio wspomnianego. Skrót: ib. lub ibid.
Idea przewodnia zob. Myśl przewodnia utworu.
Idealizacja w utworze literackim. Jednostronny, tendencyjny sposób przedstawienia postaci, grup postaci (np. warstwy społecznej), stosunków itp., przez podkreślenie samych cech dodatnich, spotęgowane często kontrastem ujemnej charakterystyki osób, grup, stosunków antagonistycz-nych, zniekształcający rzeczywistość w myśl ideologicznych założeń twórcy lub dla celów moralizatorskich.
Idealizm. Artystyczna forma ujęcia rzeczywistości opierająca się na założeniach różnych kierunków filozoficznych i systemów religijnych, charakteryzująca prądy i okresy w literaturze, polega albo na negowaniu zdolności poznania rzeczywistości, subiektywizmie, poglądzie, że twórca zna tylko własne wrażenia i doznania, albo na tzw. idealizmie obiektywnym, uznającym, obok rzeczywistości materialnej, istnienie bytów i praw nadprzyrodzonych.
Idiomatyzmy językowe. Zwroty właściwe tylko dla danego języka, których nie należy tłumaczyć dosłownie; w dawniejszych pracach nazywane też idiotyzmami (np. w języku polskim masz to-