6931258763

Tekst pochodzi z książki T. Poskrobko, B. Poskrobko Zarządzanie środowiskiem w Polsce, i jest chroniony prawem autorskim oraz majątkowym.

problemy gospodarczego i pozagospodarczego wykorzystania powierzchni ziemi. W Polsce gospodarka przestrzenna nie jest w gestii ministra środowiska. Zajmuje się tym minister gospodarki regionalnej. Założenia polityki przestrzennej przyjęte w 1997 roku nie odpowiadają współczesnej rzeczywistości. Nad nową koncepcją przestrzennego zagospodarowania kraju wciąż trwa ożywiona dyskusja, ale brak konsensusu lub politycznego stanowiska władz.

Każda polityka problemowa i szczegółowa może być reaktywna lub prewentywna. Bogusław Fiedor [2002, s. 256-257] te charakterystyki opisuje następująco:

•    reaktywna polityka ekologiczna jest rozumiana jako realizacja przedsięwzięć, których celem jest eliminacja bądź minimalizacja zanieczyszczeń i odpadów wytworzonych w procesach produkcji i konsumpcji, a także ograniczenie uciążliwości ekologicznej zanieczyszczeń i odpadów już wytworzonych;

•    prewentywna polityka ekologiczna polega na stymulowaniu w gospodarce przechodzenia od tak zwanych technologii brudnych do technologii czystych, które charakteryzuje stosunkowo niski poziom polutogenności.

W Polsce w minionych dwóch dziesięcioleciach polityka ekologiczna powoli ewoluowała od reaktywnej do prewentywnej. Proces ten jeszcze nie został zakończony.

Polityka ekologiczna państwa

Pierwszy w Polsce dokument pod tytułem „polityka ekologiczna państwa” opracowano i przyjęto w 1990 roku, gdy nowe władze stanęły przed pilną potrzebą rozwiązania trudnych problemów środowiskowych kraju, a jednocześnie koniecznością dostosowania polityki środowiskowej do realiów rynkowych i do oparcia jej na zasadzie rozwoju zrównoważonego. W dokumencie tym jednoznacznie określono, że obowiązek ochrony środowiska stanowi element prawidłowego gospodarowania i jest wymagany przepisami prawa. Każdy przepis prawny odnoszący się do korzystania ze środowiska i jego ochrony w jednakowym stopniu dotyczy wszystkich podmiotów gospodarczych i musi być ściśle przestrzegany, bez stosowania odstępstw i wyjątków. W ówczesnej rzeczywistości w Polsce były to stwierdzenia wręcz rewolucyjne.

Dokument Polityka ekologiczna państwa odegrał ogromną rolę stymulującą wobec wszystkich struktur państwowych w ich działaniach prośrodowiskowych. W istotny sposób przyczynił się do podniesienia świadomości ekologicznej społeczeństwa. Wrosły też nakłady na inwestycje ochrony środowiska. W Polsce w 1988 roku