B.przewodn.KKZ Ściśle poufne
Del. PCKna fturoję U S!? AGI //’)
(Przebieg "wypadków i Ich oblicze) 40 i ty
Wstęp. Od dłuższego czasu w Stambule krążyły, wśród swoich i obcych, uporczywe pogłoski, wytwarzające nieprzyjemną atmosferę około spraw P.C.K.i jakoby przy zakupach dokonywanych przez Delegaturę PCK dla jeńców wojennych praktykowany był (dość rozpowszechniony zresztą na terenie tut.) zwyczaj' wystawiania faktur przez dostawców na kwoty znacznie wyższe od istotnej wysokości zakupów i wartości rynkowej towarów odnośnyoh, przyczem równica wy-płaoana była przez dostawcę pracownikowi Delegatury, Który załatwiał zakupy. Pogłoski te obijały się i o uszy moje, wymieniano nawet firmy, kwoty itp.
Nie miałem wówczas ładnego tytułu do mieszania się w te sprawy a z zasady trzymam się zdała od pogłosek i plotek. Gdy jednak Zarząd Delegatury zwrócił się do mnie z prośba o wejście w skłśd Komisji Kontroli Zakupów, mającej być ukonstytuowaną w myśl zarządzenia Del.Okr.na Sr.Wsch., zaznaczyłam zaraz na stępie, i* nie zamierzam kłaść zdrowej głowy pod nóż, angażować 3wego nazwiska w sprawy, około których wytworzyła się z tych czy innych powodów specyficzna atmosfera, niedopuszczalna zresztą, jeśli chodzi o zasłużoną instytucję społeczną, i to na obczyźnie,na oczach obcych. To to* ew.zgodą swą uwarunkowałem od niezwłocznego oczyszozenia atmosfery przsdewszyatkiem w drodze zwolnienia odnośnego pracownika. Zarząd Delegatury w osobach Del., zczerbiń-skiego i Wice-Del.Wernerowej uznał słuszność mego stanowiska, przyznają©, i# i do jego uszu dochodziły te pogłoski i wyczuwając ich zasadność.’ Na pi>rw-szem zaraz wspólnem posiedzeniu Zarządu i KKZ pod przewodnictwem, elagata (dn.6.XII.43) postanowiono niezwłocznie zwolnić owego pracownika. Uchwała ta wykonana została przez Delegata w dość oryginalny zresztą sposobi przy jed-noczesnom przyznaniu zwalnianemu zasiłku uchodźczego (Konsul Gen.Szczerbiński pełnił, prócz swego urzędu, obowiązki Delegata PCK oraz Delegata I.OS), mimo i* zamieszkały w Stambule od lat 25 pracownik ów nie był uchodźcą.
Akt plerwazyi Kilka posiedzeń wspólnych odbytych pod przewo tn.Delegata. Uchwalono Regulamin Delegatury, w pierworysie na wniosek Delegata skreślono stanowisko przewodniczącego KKZ, która miała urzędować pod przewodnictwem samego Delegata. Omówiono plan działalności na najbliższą przyszłość.
Akt drugi i Od koźca grudnia 194 3 nagła cisza: Delegat nie zmłuje KKZ, przy spotkaniach osobistych omija ten temat. Po dłu*szem oczekiwaniu a słysząc, i* transporty eą jednak wysyłane (a więo i zakupy są dokonywano) dwaj członkowie KKZ (ja i p •Kuruklis) składają na znak protestu swą rezygnację. on9ter-nacja. Delegat sumituje się osobiście przede mną, zresztą zupełnie nie rzeczowo, prosi o cofnięcie rezygnaci. Wobec mego ociągania się wystosowuje do mnie i p.Kuruklis pisma (5.V.44), w których uznaje 3wą winę ("poczuwam eię do odpowiedzialności","Komisj1 KZ nie było danem wykonywać przysługujących jej uprawnień")t przyrzeka poprawę ("na podstawach ustalających ciągłość i efektywność współpracy") 1 prosi o cofnięcie rezygnacji. Warunkujemy to odi a/ usamodzielnienia KKZ, nadania jej c«oh organu kolegjalnego, przywrócenie stanowiska przewodniczącego Komisji,jako czynnika kierowniezo-wykonawczego, b/ rozpoczęcia dalszaj,przerwanej jak to mowa wy*ej, współpracy od przeprowadzenia przez KKZ kontroli wstecznej gospodarki Delegatury na odcinku zakupów, nie mo*a bowiem KKZ ponosić formalnej choćby odpowiedzialności za gospodarkę, do której ładnego dostępu nie miała. Warunki te zostają przez Delegata przyjęte, woboc cczgo pismem z dn.7.V. rezygnację naszą cofamy. *
Na najbliżzsem zebraniu wspólnem dn.ll.V. wybrany zostałem przewodniczącym KKZ. Przy omawianiu najbliższych prac KKZ Wice-Del.Wernerowę wysunęła zastrzeżenia co do kontroli za okres wsteczny, uwa*ająo, że nie jest to rzecz Komisji K.2. - Stwierdziwszy, iż KKZ, ja* widać chociażby z jej miana, powołana została do kontroli zakupów, że do zarupów dokonanych w oiresie styczeń-maj żadnego dostępu nie miała, że przeto obowiązkiem jej jest ob'cnie tę kontrolę przeprowadzić, że zresztą sprawa ta została ju* uzgodniona z Delegatem, oświadczyłem, jako przewodniczący i osobiście, iż gdyby miała być wysuwana jakakolwiek wątpliwość odnośnie tej materji, widziałbym się zmuszony zgłoszoną w dn.12.IV.rezygnację utrzymać w mocy, do którego to stanowiska
Erzyłąozyli się pozostali członkowie KKZ. Przyciśnięty do muru Del.fzczer-iński oświadczył i Panie aiecenasie, wzaystkie agendy Delegaury są do dyspo(-zycji Komisji, poczerń zostało ustalone, i* KKZ przystąpi do kontroli w dn.