7648595049

A RYG WIE I IC1I SIEDZIBY. 165

niektóre z tych ludów były niezawodnie aryjskie b Tym sposobem dochodzimy do najdalszej granicy wiadomości pozytywnych, jakie mamy o ludach aryjskich; co się działo poza tą granicą czasu, wiemy tylko z podań. Briinnhofer ^{1 2} przytacza z Diodora wyjątki; które wskazują, iż. według wiadomości, jakie zebrał w swych podróżach, ludy greckie, italskie i celtyckie przez Pont wkroczyły do Europy, ludy zaś germańskie i słowiańskie osobnym szlakiem zajęły lewy brzeg Dunaju.

f

Filologia porównawcza przychodzi w pomoc historyi. B opp h b a d a j ą c j ę z y ki aryjskie, doszedł do p r z ek o n ani a, że dźwięki drugorzędne, jakie istnieją w oddzielnych grupach tych języków, mogą być miarą chronologiczną odrywania się tych grup od wspólnego pnia. I tak, ponieważ dźwięk ś znajduje się w języku sanskryckim, zendzkim i słowiańskich, a brak go w innych językach europejskich, należy ztąd wnosić, iż on wyrobił się dopiero po oderwaniu się tych ostatnich od wspólnego pnia. Wynika zatem, że ludy celtyckie, italskie i germańskie oddzieliły się najprzód i wyruszyły, by szukać nowych siedzib. Ten wynik filologiczny zgadza się doskonale z geogra-iicznem położeniem tych ludów w Europie. Podczas gdy Celtowie zajmowali zachodnie wybrzeża Europy, Grecy i Rzymianie południowe, a Germanowie środkową i północno-zacho-Inią Europę, dla Słowian i Litwinów został tylko wolny Wschód Europy, gdzie ich też historya zastała. Ugrupowanie obecne ludów azyatyckich około domniemywanych siedzib Ary ów w Azyi dowodzi również azyatyckiego pochodzenia

tych ludów.

1

   Lenormant, Hist. anc. de Vor. 9 edit., v. V, pp. 453 i następ.

2

   Ueber den Ursitz der Indogennamn, Basel. 1S8 i.

II est tres important dyb sery er, que la forination de certains sous secondaires nous fournit comme une echelle cłironologique, d’apres łaquelle nous poiwons estimer l’epoque plus ou moins reculee ou les peuples de 1’Europe se sont separes de leurs freres de TAsie... Les lan-gues lettes et slaves, qui sont restees unieś au sanscrit plus longtemps que les langues classiques, germaniąues et celtiqu.es, out apporte avec elles la pala tale «v... Toutes les langues de TEurope, menie le lette et le slave, se sont detacliees du sanscrit avant les langues iraniennes o u medo-perses. Gram. eomp. de Bopp, traduit p. Breal, 2 edit.. v. I, p. 62.