8254445591

Str. 608

PRO CHRISTO—WIARA I CZYN

Ne 9

bom ci się daję i w winie i w chJebie,

A ty—pogardzasz Mą ofiarą krwawą,

I gdy mnie płynie łza cierpienia z powiek,

Wołasz z szyderstwem: -- Patrzcie, oto Człowiek! Więc bądź przeklęty \ Trwaj w swem zaślepieniu, Aż cię twych wrogów otoczą tysiące,

Aż nie zostanie kamień na kamieniu Z bezbożnych świątyń, lecz zgliszcza dymiące! Lecz choć przeklinam,—serce drga mi żalem, l dziś nad Tobą płaczę, Jeruzalem !...

Bronisław Wiszniewski.

DYSPUTY.

Pyt. Czy można być szczęśliwym—gdy się cierpi, mocnym — gdy sił zaczyna braknąć z wyczerpania i radosnym — gdy łzy do oczu się cisną?

Amicus ciągle pisze o „uśmiechu”. Czy człowiek „z uśmiechem na ustach” nie jest dzisiaj sprzecznością i niemożliwością psychiczną?

Dlaczego ludzie są tak bardzo smutni?

Odp. Tak, są to pozorne sprzeczności i niemożliwości psychiczne, jeżeli przyjmiemy za zasadę, że w człowieku jest tylko jeden element i jedno życie—to zewnętrzne i ograniczone warunkami materjalnemi. Ale już starzy pogańscy filozofowie rzymscy mówili o dwóch istotach w człowieku, Ś-ty Paweł Apostoł wyraźnie to zaznaczył i każdy z nas czuje w sobie podwójnego człowieka, tego, który „do wyższych rzeczy jest stworzony” i tego, który pełza po ziemi i zabawia się, biedak, jak umie i może, żeby sobie jakoś to życie urozmaicić.

Nie jest więc zasadniczo niemożliwością taka dwuosobo-wość, podwójne życie i przeciwne nieraz sobie stany i uczucia.

A gdy się weźmie pod uwagę, że ci dwaj ludzie w człowieku, powiedzmy wyraźniej, według S-go Pawła: ziemski i niebieski, doczesny i nadnaturalny operują nieraz wprost odmień-nemi zasadami i perspektywami i w odmienny sposób reagują na różne przejawy życia, jest to nietylko możliwością, ale nawet koniecznością psychiczną, że gdy jeden się cieszy to drugi nieraz płacze, albo odwrotnie.