jonie Biadolin Radłowskich, zmasakrowały rosyjskie baterie i ich pozycje obronne, nie widząc nawet swojego nieprzyjaciela. Ich „okiem” był wyposażony w radiotelegraf dwupłatowy Albatros B.I o imieniu Muzzl, którego załogę tworzyli: oberleutnant Max Hesse i oberleutnant Ludwig Dumbacher4.
W 1914 i 1915 r. przeprowadzono w oparciu o galicyjskie lotniska pierwszą na świecie udaną próbę uruchomienia lotniczej linii pocztowej. Dnia 1 X 1914 r. oberleutnant Aladar Taussig z obserwatorem hauptmannem Raablem, lotem samolotu typu Albatros B.I o imieniu Steffel zainicjowali tego rodzaju łączność na linii Prze-myśl-Nowy Sącz.
W okresie 7 XI1914-22 Ul 1915 r. wykonano 33 loty kurierskie do i z oblężonego Przemyśla. Przewieziono wówczas wiele cennych doku mentów wojskowych oraz korespondencję cywilną. Gdy 9 XII1914 r. dwupłatowy samolot typu Lohner C (pilotowany przez feldpilota Hansa Wannecka) startował z Przemyśla do kolejnego lotu, nikt nie przypuszczał, że nie dotrze on do Krakowa. Fatalny front atmosferyczny, który stanął na drodze maszyny, uniemożliwił dotarcie do celu. Pilotowi udało się jednak w miarę bezpiecznie przebić przez Karpaty i wylądować w Koszycach na Słowacji, na lotnisku tamtejszej Flik. 14. W liście do przyjaciela w Szwajcarii Wanneck tego dnia napisał: „Dziś przywiozłem z oblężonego Przemyśla ok. 5000 listów i kart, lecąc nad Karpatami na wysokości 3200 m przez 5 godzin i lądując łatwo na Węgrzech. Rankiem wracam”5.
W czasie tych lotów dochodziło także do zdarzeń niespodziewanych. 12 III 1915 r. czeski pilot Smetana z Flik. 10 zbiegi samolotem pocztowym z Brzeska do zajętego przez Rosjan Tarnowa. Był to na tym obszarze pierwszy przypadek lotniczej dezercji6.
Dnia 20 III 1918 r., startem samolotu typu Brandenburg nr 27.28 z lotniska Wiedeń-Aspern otwarta została regularna linia poczty lotniczej do Kijowa o długości 1200 km. W' ten sposób ziści! się pomysł inicjatora otworzenia tej linii, rotmistrza dr. Augusta von Raft Marvilla. Stacjami lotniczymi na tej linii były: krakowskie Rakowi-ce, lwowska Lewandówka, Płoskirów i Kijów7.
Regularna linia pocztowa ruszyła 31 III 1918 r. Czas przelotu w porze letniej na tej trasie wynosił 11 godz. Przez siedem i pół miesiąca funkcjonowania tej linii na trasie Kraków-Wiedeń i z powrotem dostarczono ponad 14 800 przesyłek i 33 tys. telegramów8.
Fliegerkompanie idq na wojnę...
Pierwszą jednostką c.k. lotnictwa operującą z lotniska Żurawica w Twierdzy Przemyśl była Flik. 8, która wywodziła swój rodowód z Flug-park 8 utworzonego na wiedeńskim lotnisku Aspern. W lutym 1914 r. dysponował on sześcioma samolotami Lohner Typ B Seria H 2 o imionach: Bora, Butterfly, Bela, Baldur, Bertha, Be-lisar (pięć z nich dotrwało w służbie do 8II1915 r. zaś trzy - Bela, Baldur i Belisar - przebudowano na samoloty szkoleniowe, które służyły długo w c.k. lotnictwie czyli k.u.k. Luftfahrtruppen)9.
Jednostka ta formowana była z myślą o potrzebach Twierdzy Przemyśl, gdzie już w lutym 1914 r. istniało przygotowane choć nie obsadzone lotnisko w Żurawicy. Stan gotowości mobilizacyjnej Flik. 8 osiągnęła dnia 8 VIII 1914 r. W dniu 22 VIII 1914 r. Flik. 8 dysponowała jednym Lohnerem B.I, jednym niemieckim Aviati-kiem P 15 (późniejsze oznaczenie - B.I) oraz dwoma niemieckimi samolotami DFW B.I. Stan personelu nie jest z tego okresu znany, lecz jednym z lotników Flik. 8 był wówczas hrabia Henryk Kostrba-Skalicki, późniejszy as c.k. lotnictwa myśliwskiego10. Początek szlaku bojowego Flik. 8 tak opisywał dalej w swych wspomnieniach hptm. fp. Rudolf Holek:
„...Po kilku dniach sytuacja zmieniła się. Zostawiliśmy to lotnisko [w Żurawicy opodal Przemyśla - przyp. A.O.] dla kolejnych pilotów z Flik 11, a sami przeprowadziliśmy się do Radymna, gdyż byliśmy przydzieleni do armii gen. Auffember-ga, mającej ofensywne zadanie w przybliżeniu w kierunku północno - wschodnim. Dnia 9 VIII
Konspekt nr 2/2007 (29)