1 OPIEKA KAI) NIMI. 175
o wypłatę zarobków zawierane w inny niż prawem określony sposób, są nieważne. To samo odnosi się do zobowiązywania robotników, zaspokajać swe potrzeby z pewnych oznaczonych miejsc zbytu. Należność za kredytowane towary nie może być dochodzoną, drogą sądową przez wierzycieli i przypada na korzyść kas pomocy robotników. Przedsiębiorcy, za niezastosowanie przepisu o wypłacie gotówką zarobków i kredytowaniu towarów, podlegają karze piehiężnej aż do wysokości 2000 marek albo 6 miesięcy więzienia. W celu zabezpieczenia życia i zdrowia robotników obowiązuje prawo przedsiębiorców przemysłowych do zaprowadzenia wszystkich urządzeń do tego potrzebnych, stosownie do rodzaju przedsiębiorstwa, i miejsca zajęcia. Rada związkowa Cesarstwa, stosownie do udzielonego jój pełnomocnictwa, wydała specyalne rozporządzenia dotyczące zabezpieczenia życia i zdrowia robotników w fabrykach zapałek, cukru ołowianego, farb ołowianych, tytuniowych, pokrywających rtęcią lustra i in.
Prawo o ubezpieczeniu robotników przemysłowych od wypadków z 1884 r. dozwala związkom zawodowym robotników wydawać przepisy zabezpieczające dla swych okręgów związkowych, z prawem zaliczenia zakładów i nie stosujących się do tych przepisów, do wyższej klasy niebezpieczeństwa, a jeżeli te zakłady zaliczone już zostały do klasy najwyższej, mogą podnieść składkę ubezpieczenia nawet do wysokości podwójnej.
Pod względem opieki nad robotnicami, zabrania prawo zatrudniać położnice, przed upływem 3 tygodni po ich rozwiązaniu. Zabrania dalej prawo używania kobiet do pracy Docnej i czyni zależ-nem od zachowania pewnych warunków ich zajęcie w pewnych rodzajach przedsiębiorstw, jakiemi są: walcownie i kuźnie, butyszklan-ne, szlifiarnie, fabryki drutu, fabryki cukru ołowianego i farb ołowianych, fabryki tytuniowe i wyrobów gumowych. Podziemia w kopalniach, warzelniach soli, łomach kamieni i in. nie mogą pracować kobiety.
Osoby poszlakowane sądownie nie mogą kierować zajęciami, w których pracują nieletni robotnicy do 18 lat wieku. Przedsiębiorcy powinni dozwalać swym robotnikom mniej niż 18-letniin uczęszczać do szkół uzupełniających, dając im czas odpowiedni. Dla pracowników aż do 21 lat wieku ustanowione są książki służbowe, dla dzieci karty służbowe, bez których nie mogą być przyjmowane do fabryk. Do tych książek nie pozwala prawo wpisywać żadnych uwag o prowadzeniu się robotnika, ani pisać w nich pewnych umówionych znaków.
Dzieci do 12 lat skończonych nie mogą pod żadnym warunkiem Dracować w fabrykach. Dzieci w wieku szkolnym mogą być zajęte w fabrykach tylko pod warunkiem uczęszczania do szkoły po 3 godziny dziennic. Nieletnich od 14 do 16 lat wieku nie można przyj-