1. Geneza potencjału spoczynkowego i czynnościowego w neuronie.

Potencjał spoczynkowy:

• Jest to charakterystyczne dla każdej komórki uporządkowanie, czyli spolaryzowanie jej powierzchni na której występują ładunki elektryczne.

• Występuje we wszystkich żywych komórkach

• Ma wartość od 10 do 100 mV

Geneza

1. Różna przepuszczalność prze błonę komórkową

• K⁺ : Cl^- : Na

• 10 : 4 : 1

• Na jeden mol jonu sodu przenikają 4 jony chlorowe

• Jony potasy najłatwiej przenikają prze błonę komórkową

2. Różne stężenia jonów po obu stronach błony komórkowej

• Na zewnątrz błony kom

• jon potasu 4 mlMol/l

• jon sodu 145 mlMol/l

• Wewnątrz błony

• potasu 150 mlMol/l

• sodu 10 mlMol/l

4. Jest to różnica wnętrza komórki względem zewnętrznej części komórki

Potencjał czynnościowy

• Niektóre komórki cechują się pobudliwością, czyli generują potencjał czynnościowy w odpowiedzi na działający z zewnątrz bodziec progowy lub nadprogowy

• Zalicz się

• Neurony

• Kom mięśni gładkich

• Porzecznie prążkowanych

• Wykres i amplitudy są charakterystyczne dla określonego rodzaju komórek

• Jest to potencjał generowany prze komórki pobudliwe

W wyniku działania na komórkę bodźca progowego lub nadprogowego dochodzi do powolnego zwiększenia wartości potencjału błonowego.

W przypadku neuronu od -70 do -55 mV (potencjał progowy) dochodzi do aktywności sodowej czyli otwierają się kanały sodu w błonie komórkowej poprzez które do komórki wnikają jony sodu. Ten prąd jonu sodu jest odpowiedzialny za fazę depolaryzacji. I podczas tej fazy potencjał błonowy wzrasta do ok. 1 mV, po czym może dalej narastać nawet do 35 mV (narasta albo ginie).

Drugą fazą potencjału czynnościowego jest depolaryzacja.

Repolaryzacja spowodowana przez aktywację kanałów potasowych i dokomórkowy wypływ jonów potasu dzięki temu wartość potencjału czynnościowego powraca do wartości potencjału spoczynkowego.

2. Różnice pomiędzy mięśniami poprzecznie prążkowanymi i gładkimi.

Mięśnie gładkie

• Występowanie:

• Narządy wewnętrzne

• Skóra

• Ukł krążenia

• Ukł oddechowy

• Unerwienie przez:

• Ukł współczulny

• Ukł przywspółczulny

• Kurczą się niezależnie od woli człowieka

• Występują komórki rozrusznikowe (komórki o charakterze embrionalnym, zdolne do samoistnej generacji impulsów elektrycznych)

• W cytoplazmie ich komórek występują biofolamenty cienkie i grube. Mają zdolność do regenerowanie się.

• Wyróżniamy:

• Trzewne:

• jednostkowe,

• wielojednostkowe

• mieszane

mięśnie poprzecznie prążkowane (szkieletowe)

• włókno mięśnie szkieletowego tworzą połączone ze sobą ułożone jedna za drugą niedojrzałe komórki mięśniowe mioblasty

• zbudowane są z komórek wielojądrowych (jądra leżą na obrzeżu pod samą błoną komórkową)

• każde włókno zawiera włókienka (filamenty) aktynowe i miozynowe, które łączą się w pęczki miofibryle

CECHA	MIĘŚNIE POPRZECZNIE PRĄŻKOWANE (SZKIELETOWE)	MIĘŚNIE GŁADKIE
			WYSTĘPOWANIE	a. szkieletowe w ukł ruchu b. sercowe w sercu	Narządy wewnętrzne Skóra Ukł krążenia Ukł oddechowy
			UNERWIENIE	a. m. szkieletowe - α motoneurony b. m. Sercowy - ukł współczulny i przywspółczulny	ukł współczulny i przywspółczulny
			WYSTĘPOWANIE SARKOMERÓW	a. występują b.	NIE występują
			WYSTĘPOWANIE KOMÓREK	a. NIE b. występują	występują
			BUDOWA KOMÓRKI	a. wielojądrzaste b. jednojądrzaste	jednojądrzaste
			POŁOŻENIE JADER	a. na obrzeżach b. centralnie	centralnie
			RODZAJE SKURCZU	a. zależnie od woli b. NIE zależnie od woli	NIE zależnie od woli
			KSZTAŁT KOMÓREK	a. syncytium b. cylindryczne i rozgałęzione	Płaskie komórki wrzecionowate (miocyty)

CECHA	MIĘŚNIE GŁADKIE
		typu TRZEWNEGO	typu WIELODNOSTKOWEGO
	CHARAKTER SKURCZU	powolny ALE długotrwały	szybki, precyzyjny ALE krótkotrwały
	WSYTĘPOWANIE	ukł pokarmowym drogi żółciowe i pęcherzyk żółciowy w drogach moczowych i pęcherzyku moczowym naczyniach krwionośnych	w obrębie gałki ocznej (ciele rzęskowym, tęczówce) naczyniach krwionośnych
	TYP POBUDZENIA	neurogenne i miogenne	neurogenne
	WYSTĘPOWANIE KOMÓREK ROZRUSZNIKOWYCH	występują	NIE wsytępują
	CHARAKTER UNERWIENIA	unerwienie SKĄPE neuroprzenośniki wydzielone są do przestrzeni międzykomórkowej	unerwienie BOGATE poszczególne włókna tworzą synapsy z poszczególnymi komórkami
	UŁOŻENIE KOMÓREK WZGLĘDEM SIEBIE	ściśle przylegają do siebie ułożone w warstwach	w pęczki haotycznie przeplatające się względem siebie
	WRAŻLIWOĄŚ NA AMINY - alkoholowe WE KRWI	wrażliwe	MAŁO wrażliwe




3. Czynność elektryczna serca. EKG.

Serce nigdy nie znajduje się w spoczynku, poza krótkimi, powtarzającymi się okresami, kiedy komory lub przedsionki znajdują się w okresie rozkurczu Miesień sercowy jest źródłem własnych skurczów Zainicjowanie skurczu serca następuje samoistnie w : Węźle zatokowo- przedsmakowym regularna niewymuszona depolaryzacja komórek węzłów rozrusznikowych głównym rozrusznikiem serca leży w okolicy ujścia żyły gł. górnej do prawego przedsionka

• 
  
  węzeł przedsionkowo- komorowy i pęczek Hisa oraz jego odgałęzienia (prawe i lewe)
  


przedsionków

komór

EKG

• Zapis czynności bioelektrycznej serca w postaci krzywej EKG

• Umożliwia wychwycenie nieprawidłowości pracy serca

• Na krzywą EKG składają się ZAŁAMKI , które odpowiadają zmianom w rozkładzie ładunków elektrycznych

• P powstaje podczas skurczu przedsionków

• QRS odpowiada skurczowi komór

• T odpowiada rozkurczowi komór

4. Czynność mechaniczna serca.

• Za falą depolaryzacji szerzy się skurcz mięsni przedsionków i komór

• Depolaryzacja wyprzedza zaś ich rozkurcz

• Skurcz i rozkurcz przedsionków i komór powtarza się cyklicznie

• Jeden cykl pracy serca trwa ok. 0,81 s

• Skurcz przedsionków 0,11 s

• Skurcz komór 0,3 s

• Pauza o,4s

Czynność mechaniczna PRZEDSIONKÓW

• Skurcz przedsionków-0,11 s

• Odbywa się przy otwartych zastawka (3 i 2-mitralna)

• Krew tłoczona jest do komór

Czynność mechaniczna KOMOR

Skurcz komór (który rozpoczyna się skurczem izowolumetrycznym) -0,3 s

• Zamykają się zastawki przedsionkowo-komorowe

• Wzrost ciśnienia w komorach

• W momencie kiedy ciśnienie krwi w komorach przewyższy ciśnienie w zbiornikach tętniczych

• 
  Zastawka pnia płucnego otwierają się i krew jest tłoczona do zbiorników tętniczych

• Zastawka aorty

• Otwieranie zastawki pnia płucnego i aorty rozpoczyna skurcz izotoniczny komór

Rozkurcz komór

• Z chwilą wystąpienia okresu protodiastolicznego

• Ciśnienie w komorach zaczyna spadać

• Zamykanie zastawek pnia płucnego i aorty (rozkurcz izowolumetryczny komór)

5. Regulacja ciśnienia tętniczego krwi.

• Dopływ krwi do zbiornika tętniczego jest kontrolowany przez OŚRODEK SERCOWY

• Odpływ przez OŚRODEK NACZYNIORUCHOWY

• Oba te ośrodki współdziałają ze sobą, pozostając stale pod wpływem impulsacji aferentalnej z baroreceptorów

• Nasilenie impulsacji z baroreceptorów pobudza:

• Ośrodek zwalniający pracę serca

• Część depresyjną ośrodka naczynioruchowego

• Jednocześnie hamuje:

• Ośrodek przyspieszający pracę serca

• Część presyjną ośrodka naczynioruchowego

• Po każdym skurczu serca i przesunięciu się fali tętna wzdłuż tętnic biegnie salwa impulsów od baroreceptorów do rdzenia przedłużonego

• Dzięki temu ciśnienie w zbiorniku tętniczym stale jest regulowane w zależności od zapotrzebowania organizmu.

• W stanie spoczynku jest ona utrzymywane na stałym poziomie.

• Największe skupienie baroreceptorów znajduje się w :

• Zatokach tętnic szyjnych wewnętrznych

• W łuku aorty

• Ale występują też w innych miejscach układu sercowo-naczyniowego:

• W ścianach przedsionków

• W ścianie lewej komory

• Baroreceptory Są wrażliwe na rozciąganie

• W skutek zwyżki ciśnienia zostają podrażnione rozciągnięciem ścian naczyń krwionośnych i jam serca




ODRUCHY NEUROCHORMONALNE

Adrenalina i noradrenalina

• Wydzielane prze rdzeń nadnerczy , pod wpływem:

• Silnych emocji

• Wzmożonego wysiłku fizycznego

• Utraty krwi

• Pod wpływem wydzielonych hormonów do krwi ciśnienie skurczowe w zbiorniku tętniczym podwyższa się

• Przyspiesza akcję serca- nerwy współczulne

• Zwalnianie akcji serca-nerwy przywspółczulne

6. Wyjaśnić pojęcie homeostazy. Składowe homeostazy.


HOMEOSTAZA- zdolność organizmów żywych do utrzymania stabilnego środowiska wewnętrznego, pomimo zmieniającego się środowiska zewnętrznego.

W skład środowiska wewnętrznego wchodzą:

• Osocze krwi

• Chłonka

• Płyn mózgowo-rdzeniowy

• Płyn wypełniający jamy ciała, komory gałek ocznych

Czynniki tworzące homeostazę:

• IZOWOLEMIA

• Całość objętości środowiska wnętrznego

• Dotyczy głównie krwi

• 7% beztłuszczowej masy ciała

• IZOJONIA

• Stałość składu jonowego osocza

• Dominujące jony: Na, Cl, K

• IZOTONIA

• Stałość ciśnienia osmotycznego osocza

• IZOHYDRIA

• Stałość stężenia jonów wodorowych

• STAŁOŚĆ CIŚNIENIA TĘTNICZEGO KRWI

• Ciśnienie skurczowe <140 mmHg

• Ciśnienie rozkurczowe <90 mmHg

• Ciśnienie optymalne<120/80 mmH

10. Hormony podwzgórza i ich znaczenie.

Wazopresyna

1. Hormon antydiuretyczny

2. Odpowiedzialny za oszczędną gospodarkę wodną w organizmie

3. Powoduje zwrotną resorbcję wody w kanalikach zbiorczych i nerkowych, dzięki czemu zapobiega nadmiernemu uwalnianiu wody z organizmu (zmniejszenie ilości wody w moczu)

4. Podwyższa ciśnienie tętnicze krwi poprzez pobudzenie skurczy mięśniówki naczyń krwionośnych

5. W przypadku niedoboru dochodzi do moczówki (wydzielanie dużej ilości bardzo rozcieńczonego moczu)

Oksytocyna

6. Wywołuje skurcze mięśniówki macicy ułatwiając poród i transport plemników do jajowodów w czasie stosunku płciowego

7. Odpowiedzialna za obkurczenie przewodów mlecznych, powodując wydzielanie mleka z gruczołów mlecznych w czasie laktacj




11. Hormony przysadki mózgowej i ich znaczenie.

Hormon wzrostu ( GH)

1. Pobudzenie wzrostu u dzieci i młodzieży

2. Wzmaganie rozkładu tłuszczów

3. Stymulowanie wątroby i innych narządów tkanek do wydzielania czynników wzrostowych

4. Zwiększa stężenie glukozy we krwi na skutek zahamowania syntezy glikogenu w mięśniach szkieletowych

5. Niedoczynność u dzieci : karłowatość

6. Nadczynność u dzieci: gigantyzm

7. Nadczynność u dorosłych: akromegalia

Hormony tropowe:

TSH tyreotropina

1. Hormon stymulujący tarczycę

ACTH adrenokortykotropina, kortykotropina

2. Stymulują korę nadnerczy

FSH folikulotropina

3. U kobiet: wpływa na wzrost pęcherzyków jajnikowych i owulację

4. U mężczyzn: reguluje spermatogenezę

LH luteinizujący

5. Pobudza produkcję hormonów narządów płciowych

PRL prolaktyna

6. Pobudzenie produkcji mleka


12. Hormony tarczycy i ich rola. Gospodarka wapniowo-fosforanowa.

T3 TRIOJODOTYRONINA

T4 tyroksyna

1. Zwiększają metabolizm całego organizmu

2. Pobudzają syntezę somatotropiny, produkcję białek i zmniejszają stężenie cholesterolu w osoczu krwi

3. Niedoczynność:

1. U dorosłych: tzw. wole i obrzęki

2. U dzieci: kretynizm (zahamowanie wzrostu, niedorozwój psychiczny i fizyczny)

4. Nadczynność:

1. Ch. Basedowa

zwiększone tempem metabolizmu, czego wynikiem jest zwiększona temperatura ciała, pocenie się, zwiększona pobudliwość i ciśnienie krwi.

Kalcytonina i parathormon działają razem

kalcytonina

5. powoduje obniżenia stężenie wapnia i fosforanów w osoczu

(odkładanie jonów wapnia w kościach)

parathormon (h. przytarczyc)

6. powoduje wzrost stężenia jonów wapnia w osoczu, wycofanie się jonów wapnia z kości

7. niedoczynność: niski poziom wapnia powoduje tężyczkę:

1. charakteryzuje się zmniejszoną ilością wapnia, a zwiększona ilością jonów fosforanowych w osoczu, co powoduję zwiększenie pobudliwości mięśni szkieletowych i nerwów

8. nadczynność: odwapnienie kości (są łamliwe), mogą być przyczyną ostreoporozy




13. Hormony kory i rdzenia nadnerczy i ich znaczenie.

Hormony KORY:

1. Glikokortykoidy (w tym kortyzol):

1. Regulacja metabolizmu związków organicznych

2. Nasilenie katabolizmu białek

3. Oddziaływuje na metabolizm białek, węglowodanów i tłuszczów w tkankach całego organizmu

4. W wątrobie przyśpiesza syntezę glikogenu

5. Utrzymuję prawidłową pobudliwość mięśni (wszystkich)

6. Zwiększa wydzielanie soku żołądkowego

7. Zwiększ w nerkach przesączanie kłębuszkowe

8. Węzły chłonne i grasica zmniejszają swoje rozmiary

HORMONY RDZENIA







15. Mechanizm zagęszczania moczu.


• Po wypiciu dużej ilości wody, nerki wydzielają zwiększone ilości bardzo rozcieńczonego moczu

• Przy wstrzymaniu dowozu, nerki wydzielają małą ilość bardzo zagęszczonego moczu.

• W mechanizmach rozcieńczania i zagęszczania moczu istotną rolę odgrywa WAZOPRESYNA

• Spadek OSMOLALNOŚCI płynu pozakomórkowego występuje przy nadmiernym dowozie wody do ustroju powoduje:

• Zahamowanie wydzielania wazopresyny

• Wzrost objętości wydalanego moczu

• Wzrost OSMOLALNOŚCI wskutek zatrzymania dowozu wody do ustroju

• Zwiększa produkcję wazopresyny

• Zmniejsza objętość wydalanego moczu

• Zatrzymanie wody w ustroju

16. Sok żołądkowy skład, funkcje, fazy wydzielania żołądkowego.


Skład:

• w 99% składa się z wody

• sole mineralne

• HCL

• Mucyna

• Pepsyna

• Lipazy

• pH ok.=1

Funkcje:

• aktywuje pepsynogen(nieczynny enzym) w aktywną pepsynę

• Zapobiega gniciu i fermentacji

• HCL działa jako środek antyseptyczny (zabijają liczne drobnoustroje dostające się do żołądka)

Fazy wydzielania żołądkowego:

1.GŁOWOWA (dawniej nerwowa)

• Wydzielania soku pod wpływem impulsów biegnących przez nerwy błędne

• W tej fazie uczestniczą odruchy warunkowe i bezwarunkowe

• ACETYLOCHOLINA działa na :

• komórki główne błony śluzowej żołądka poprzez gastrynę

• Komórki okładzinowe błony śluzowej żołądka poprzez histaminę

2.ŻOŁĄDKOWA

• Podrażnieni błony śluzowej żołądka przez pokarm, który wypełnia żołądek

• Krążąca we krwi gastryna na drodze hormonalnej pobudza pobudza do wydzielania gruczoły błony śluzowej żołądka

3. JELIOWA

• 
  Pod wpływem treści pokarmowej przechodzącej z żołądka dwunastnicy, na drodze:

• 
  nerwowej

• hormonalnej

• w dwunastnicy wytwarzana jest GASTRYNA i HOLECYTOKININA -pobudzają wydzielanie soku żołądkowego

17. Funkcje trzustki.

• Funkcja zewnątrz wydzielnicza: (trawienna)

• produkująca sok trzustkowego

• który jest wydzielany do dwunastnicy zawierający przede wszystkim enzymy trawienne:

• amylaza trzustkowa

• lipaza trzustkowa

• trypsyno gen

• Funkcja wewnątrz wydzielnicza

• Hormony: insulina i glukagon

• 
  Insulina:

• Komórki β

• 
  Obniża poziom cukru we krwi

• Wpływ anaboliczny

• Glukagon:

• Komórki α

• Podwyższenie poziomu cukru we krwi

• Wpływa kataboliczny (rozkład glikogenu w wątrobie)

18. Funkcje wątroby.


• Wydzielnicza

• wytwarza żółć

• Metaboliczna

• przetwarzania składników pokarmowych

• Detoksykacyjna

• Odtruwa organizm

• Przekształca substancje szkodliwe za związki obojętek

• Magazynująca

• Gromadzi witaminy-B12, A, D

• Gromadzi sole mineralne

• Magazynuje węglowodany w postaci glikogenu

• Wytwarza

• białka osocza

• heparynę

• ciepło

19. Odruch jako podstawowa czynność układu nerwowego. Klasyfikacja i przykłady odruchów.


ODRUCH- reakcja na bodziec zewnętrzny lub wewnętrzny, zachodząca przy udziale ośrodkowego układu nerwowego

Klasyfikacja odruchów:

1.Ze względu na ilość neuronów i synaps:

• MONOSYNAPTYCZNE

• POLISYNAPTYCZNE

2. Ze wzglądu na zakres odruchu

• PROSTE

• ZLOZONE

3. Ze wzglądu na rodzaj efektora:

• ANIMALNE -efektor skurcz mięśnia szkieletowego

• WEGETATYWNE- efektor skurcz mięśni gładkich

4. Ze względu na lokalizację ośrodków:

• MÓZGOWE

• RDZENIOWE

5.Ze względu na naturę odruchów:

• BEZWARUNKOWE (wrodzone)

• Odruchy obronne: zasłanianie się ręką przed lecącą piłką

• Orientacyjne: słyszę zbliżający się samochód i odwracam się sprawdzić co się dzieje

• Lokomocyjno-postawne :

• Pokarmowe :połykanie i wydzielanie śliny

• Płciowe: odruch erekcji

• WARUNKOWE (nabyte)

• Klasyczne :

• Odkrył Pawlow

• Bodziec obojętny(dźwięk dzwonka lub światło) i bezwarunkowy

• Z czasem bodziec obojętny staje się warunkowym

• Instrumentalne

• Występuje reakcja ruchowa

• Dochodzi do kojarzenia odruchu bezwarunkowego z wykorzystaniem reakcji ruchowej

• Aby piec mógł otrzymać pokarm musi nacisnąć dźwignię

Zachodzi zarówno Pobudzenie i hamowanie czynności

żołądka

Wyspy Langerhansa

powoduje to SKURCZ

Z stąd pobudzenie rozwrzeszczenia sie

---