Aleksander Hulek - słynny pedagog specjalny
Wiktor Dega - lekarz, pierwszy kawaler orderu uśmiechu

Pedagogika specjalna w perspektywie historycznej:

• Pedagogika specjalna -> Wielka Rewolucja Francuska (liberalny ruch umysłowy)

• I szkoły dla głuchych (1770) i niewidomych (1784) w Paryżu; reforma szpitala psychiatrycznego (1793)

• 1789- Deklaracja Praw Człowieka - obowiązki państwa wobec osób niepełnosprawnych

• koniec XVIII i początek XIX wieku kolejne inicjatywy na rzecz osób niepełnosprawnych - przodowały Francja, Niemcy, Anglia.

Etapy rozwoju:

• Etap I (pierwsza połowa XIX wieku) - pojawiły się praktyczne próby kształcenia i wychowania osób niepełnosprawnych. Powstawały I szkoły i zakłady specjalne. Ukazały się prace teoretyczne z zakresu pedagogiki specjalnej

• Etap II - czas rozwinięcia praktyki kształcenia specjalnego. Powstawały określone systemy i metody rewalidacji osób niepełnosprawnych.

• 1861 r. - pedagogika lecznicza

• Etap III (lata 60-te XX wieku) - ocena dotychczasowych osiągnięć. Poszukiwanie nowych metod integracji

Pedagogika specjalna jako nauka:

• 1861 r. J.D Georgeus, W. M. Deinhardt Pedagogika lecznicza ze szczególnym uwzględnieniem idiotyzmu i zakładów dla idiotów

• 1891 r. Ludvig von Strümpell Pedagogiczna patologia lub nauka o błędach dzieci

• 1931 r. H. Henselmamm Zurych - pierwsza katedra pedagogiki leczniczej

Szkolnictwo specjalne na ziemiach polskich (okres zaborów):

- stan powstałych placówek był odzwierciedleniem stanu pedagogiki specjalnej w zaborach

Zabór Pruski:

• 1832 r. - Poznań, Piła, Bydgoszcz - zakłady dla dzieci głuchych

• 1853 r. - Wolsztyn - zakład dla niewidomych

• 1876 r. - Studzieniec, Puszcza Mariańska - placówki dla młodzieży niedostosowanej

• od 1896 r. na terenie Wielkiego Księstwa Poznańskiego i na Śląsku powstało dużo szkół dla dzieci niepełnosprawnych intelektualnie

Zabór Rosyjski:

• 1816 r. - w Szczuczynie ks. Jakub Falkowski zorganizował szkołę z internatem dla dzieci głuchych (Instytut Głuchoniemych i Ociemniałych), który w 1824 r. został przeniesiony do Warszawy

• zakłady w Międzyrzeczu Podlaskim i Łodzi

• 1904 r. w Warszawie została utworzona I placówka dla dzieci niepełnosprawnych intelektualnie

Zabór Austriacki:

• Lwów - szkoły dla głuchych i niewidomych

• Równe, Lwów, Kraków - zakłady dla niepełnosprawnych intelektualnie

Zasłużeni dla polskiej pedagogiki specjalnej okresu zaborów:

Ks. Jakub Falkowski, Jan Papłoński, Józefat Szczygielski, Jakub Jakubowski, Stanisław Jachowicz, Jan Władysław Dawid, Józefa Joteyko, Michalina Stefanowska.

Stowarzyszenia:

• Towarzystwo Opieki nad Ociemniałymi

• Towarzystwo Osad Rolniczych i Przytułków Rzemieślniczych w Studzieńcu

• Lwowskie Towarzystwo Kolonii Wakacyjnych

1841 r. - Praca A. Kozubskiego O matołectwie

1845r. - praca A. Janikowskiego Patologia i terapia chorób umysłowych

1919 r. - dekret o obowiązku szkolnym

1921 r. - Konstytucja RP gwarantowała prawo dla edukacji dla WSZYSTKICH dzieci

Pierwsi organizatorzy szkolnictwa specjalnego w Polsce:

Maria Grzegorzewska, Józefa Joteyko, Michalina Stefanowska, Jan Hellmann, Stefan Kopciński, Dorota Kłuszyńska.

Program: J. Hellmann Szkoły i zakłady dla dzieci anormalnych jako kwestia społeczna oraz projekt sieci szkół specjalnych na terenie RP.

Publikacje:

1935 r. M. Grzegorzewska Iloraz inteligencji w skali Bineta i jego znaczenie diagnostyczne

1926 r. M. Wawrzynowski Program i metody nauczania w szkole dla upośledzonych umysłowo

1929 r. W. Sterling Dziecko moralnie upośledzone

1931 r. G. Bychowski O psychicznym leczeniu dzieci

1932 r. Sejm uchwalił I ogólnopolską pełną ustawę o ustroju szkolnictwa

---