Zatrucie tlenem

Tlen może być toksyczny. Dzieje się tak pod zwiększonym ciśnieniem parcjalnym. Następuje zatrucie organizmu powodujące konwulsje podobne do napadu epilepsji. Naturalnie podczas nurkowania jest to bardzo niebezpieczne i najczęściej prowadzi do utonięcia. Ludzie posiadają różną tolerancję tlenową, ale ogólnie uznaje się, że dopuszczalne ciśnienie parcjalne tlenu to w trakcie nurkowania 1,4 atmosfer, co pozwala nurkować na powietrzu do 56 metrów. Zatrucie tlenem może również wystąpić nawet przy niższym ciśnieniu parcjalnym jeżeli czas ekspozycji jest długi.

Wyróżniamy dwie postacie zatrucia tlenowego:

1. zatrucie ostre nazwane efektem Paula Berta - postać mózgowa (CNS). - przyczyną jest oddychanie tlenem pod wysokim ciśnieniem parcjalnym. Tlen oddziaływuje toksycznie na centralny układ nerwowy a dokładniej na mózgowie. Objawy zatrucia występują bardzo szybko. W nurkowaniu praktycznie mamy do czynienia tylko z takim zatruciem tlenowym.

2. zatrucie przewlekłe nazwane efektem Lorrain Smitha - jest to postać płucna (OTU). Na skutek długotrwałego oddychania tlenem (kilka dni) pod zwiększonym ciśnieniem (poniżej 1at) występują zmiany płucne (zapalenie płuc). Ta postać w nurkowaniu nie występuje, może się pojawić w przypadku długotrwałego przebywania w komorze dekompresyjnej pod zwiększonym ciśnieniem. Prowadzi do uszkodzenia tkanki płucnej i objawia się oprócz spadku pojemności życiowej płuc:

• suchym kaszlem,

• zwiększonym wysiłkiem oddechowym,

• uczuciem braku wzięcia pełnego wdechu,

• bólem zlokalizowanym w okolicy mostka,

• dusznością,

• obrzękiem płuc,

• zwłóknieniem płuc.

Postępowanie w przypadku zatrucia tlenem w postaci płucnej jest następujące:

• natychmiastowe zaprzestanie dalszej ekspozycji,

• monitorowanie regenerowania tkanki płucnej.

Zatrucie dwutlenkiem węgla

Zatrucie dwutlenkiem węgla może nastąpić w dwóch przypadkach:

1. Zbyt duża ilość CO2 w mieszance oddechowej wynikająca z niewłaściwego napełniania butli. Taki przypadek właściwie nie powinien nigdy mieć miejsca.

2. Mała wentylacja płuc wywołana zbyt płytkim oddychaniem. Sytuacja taka ma miejsce kiedy wpadniemy w zadyszkę. Wzrost CO2 występuje na skutek wysiłku oddechowego i niedostatecznego usuwania CO2 z organizmu. Nadmierny wzrost CO2 powoduje bardzo szybka utratę przytomności. Utrata przytomności  powoduje niedotlenienie, migotanie komór serca i zawał. W takich przypadkach sekcja zwłok jako przyczynę zgonu podaje " utonięcie na skutek zawału mięśnia sercowego".

W innym przypadku może spowodować wypadniecie automatu oddechowego z ust i utonięcie. Organizm człowieka jest bardzo wrażliwy na wahania poziomu CO2 zarówno w pęcherzykach płucnych jak i we krwi oraz tkankach. Z tego powodu wartość CO2 utrzymuje się na stałym poziomie niezależnie od wartości CO2 w wdychanej mieszance.

Objawy:

występuje duszność  zaburzenia świadomości, drgawki,

pojawia się pogłębienie oddechu, duszność, tachykardia, bóle głowy, pobudzenie a następnie zawroty głowy, uczucie słabości, drgawki a na końcu utrata świadomości,

wywołuje bóle i zawroty głowy, uczucie ucisku w klatce piersiowej, stan pobudzenia psychoruchowego oraz utratę przytomności. Tętno i oddech ulegają zwolnieniu, występują duszności i drgawki a następnie śmierć,

bardzo duże stężenie wywołuje natychmiastową śmierć w skutek porażenia ośrodkowego układu oddechowego.

 Mechanizmy kompensujace obniżona podaż O2.

1. FAZA WCZESNEJ AKLIMATYZACJI- to natychmiastowe reakcje odruchowe ukł. oddechowego i ukł. krążenia:

- hiperwentylacja - wzrost wentylacji- dochodzi do zmniejszenia cisnienia czastkowego CO2, ciśnienie cząstkowe O2 wówczas rosnie. Obnizenie prężności CO2 powoduje zasadowicę oddechową- obniża ona napęd oddechowy.

- tachykardia- przyspieszona praca serca powoduje wzrost objętości minutowej a to determinuje zwiekszenie podaży tkankowej O2

- stężenie 2,3 DPG w krwinkach czerwonych się zwiększa - w wyniku tego zmniejsza się powinowactwo hemoglobiny do O2, utrzymuje to wyzszą prężność O2 na poziomie tkanek

2. FAZA PEŁNEJ ADAPTACJI - zmiany w tkankach organizmu w odpowiedzi na długotrwała ekspozycje na hipoksemię.

- nadkrwistośc - zwiększona liczba erytrocytów powoduje ze każda jednostka objętości krwi przenosi dodatkowa ilośc O2 -wzrost zawartości O2 we krwi tętniczej

- nadciśnienie płucne - wzrost ciśnienia w tetnicy płucnej powoduje bardziej równomierna dystrybucje przepływu płucnego. W konsekwencji wpływa to na zwiększenie wymiany gazowej.

- zmiany na poziomie tkankowym i komórkowym -

• Wzrost zawartości enzymów fosforyzacji oksydacyjnej w mitochondriaach wielu tkanek - szybsza synteza ATP

• Wzrost liczy mitochondriów w komórkach - zmniejszenie odległości dyfuzyjnych dla O2, zwiększenie pkt. docelowych dla O2

• Wzrost gęstości naczyń włosowatych w mięśniach szkieletowych i w mieśniu sercowym - skrócenie odległości dyfuzyjnych dla O2 miedzy krwinka czerwona a komórka docelowa

- ciągłe przebywanie w warunkach hipoksemii (w miejscowościach wysokogórskich) wiaże się z występowaniem dodatkowych zmian, które zwiększają tolerancje organizmu na niską podaż O2.

• Obniżenie napędu oddechowego

• Wzrost całkowitej pojemności płuc (TLC) oraz wzrost zdolności dyfuzyjnej płuc

Nurkowanie

Zanurzenie się w wodzie wyzwala odruchowe zatrzymanie oddychania w pozycji wydechowej; normalnie do 1 minuty

przy wytrenowaniu- do punktu załamania hamowaniadowolnego ( pobudzanie chemoreceptorów > hamowanie neuronów oddechowych)

japońskie poławiaczki pereł do 4-5 minut

• powierzchniowe nurkowanie przy pomocy rurki ograniczone jest przez przestrzeń martwa jaka ona stwarza oraz ucisk ciśnienia wody na klatkę piersiową ;

pokonanie zewnętrznego ciśnienia hydrostatycznego wody przy rozszerzeniu klatki piersiowej w wdechu zmusza mięśnie oddechowe do skurczu

maksymalne cisnienie jakie mogą pokonać 100 mmHg odpowiada zanurzeniu na głębokość 1,1-1,3m

zbyt głębokie zanurzenie przy oddychaniu przez rurkeu sciska ściane jamy brzusznej, wyciska duząobjętośc krwi do naczyn sztywnej klatki piersiowej , krew przepełnia naczynia opłucne podnosi w nich ciśnienie obciąża prawa komore serca , grozi to obrzękiem płuc

Głębsze zanurzenie możliwe jest tylko przy dowolnym bezdechu -jest ono ograniczone także przez ciśnienie hydrostatyczne,

na każde 10 m. zanurzenia ciśnienie zwiększa się o 1 atmosferę ( 760 mm Hg ) ;

-ciśnienie hydrostatyczne otaczające nurka wyciska krew i kieruje do naczyń i serca w obrębie klatki piersiowej , uszkodzając płuca; napływ krwi do zatok nosa może powodowac pękanie naczyn= krwiawienia

zapobieganie zwiększanie ciśnienia wewnątrz płuc i klatki piersiowej

aparat do oddychania powietrzem odpowiednio sprężanym

gdy nadmiernie sprężone => Hiperbaria -neurogenny zespół wysokiego ciśnienia gazów

Zespół dekompresji - choroba kesonowa

powstaje w wyniku zbyt szybkiego obniżania ciśnienia parcjalnego azotu , który z formy rozpuszczonej przechodzi

w szczególna rozproszona formę gazowa we krwi i komórkach powstają drobne bąbelki uszkadzające komórki zwłaszcza neurony mózgu

Obrona przed niedotlenieniem A.

Chemoreceptory tętnicze:

Układ oddechowy

• Wzrost wentylacji minutowej płuc

• Wzrost pracy mięsni oddechowych

• Wzrost gradientu pęcherzykowo -tętniczego

• Wzrost wydalania CO2




• Wzrost zużycia O2 w miarę wzrostu pracy mięśniowej

• Wzrost współczynnika oddechowego

Wpływ wysokich ciśnień na układ oddechowy- nurkowanie

Człowiek nie jest ewolucyjnie przystosowany do przebywania pod wodą. Aby bezpiecznie nurkować należy rozumieć mechanizmy i  procesy zachodzące w ciele człowieka w trakcie nurkowania. Pamiętać należy również, że pewne choroby i dolegliwości mogą być przeciwwskazaniem do nurkowania.

Mechanizm wdechu i wydechu polega na wytworzeniu pomiędzy atmosferą i wnętrzem płuc różnicy ciśnień powodującej przepływ powietrza. Fizjologicznie człowiek bierze wdech przez nos, w nurkowaniu tak się nie dzieje, wdech jak i wydech robimy ustami, dalej czynnik oddechowy płynie przez gardło, krtań, tchawicę oskrzela do płuc. W płucach z czynnika oddechowego jest pobierany tlen O₂ a wydalany dwutlenek węgla CO₂. Do krwioobiegu przechodzi nie tylko tlen ale wszystkie gazy znajdujące się w czynniku oddechowym takie jak azot oraz hel. Gazy te jednak nie są przez organizm zużywane i w trakcie wynurzania musza być z organizmu wydalone.

Ruchy oddechowe znajdują się pod kontrolą układu nerwowego wysyłającego impulsy do mięśni oddechowych. Ten mimowolny proces odbywa się automatycznie i zazwyczaj nieświadomie. Głównym czynnikiem pobudzającym układ oddechowy i określającym szybkość i głębokość procesu oddychania jest ilość CO₂ w krwi. Poziom tej substancji jest analizowany przez odpowiednie receptory układu nerwowego i nawet niewielki wzrost stężenia CO₂ prowadzi do przyspieszenia i pogłębienia oddechu. Poziom tlenu w krwi aczkolwiek decydujący o prawidłowym funkcjonowaniu organizmu nie wpływa znacząco na regulację procesu oddychania. W pewnych granicach możemy kontrolować proces oddychania, wstrzymując je nawet na kilka minut. Kiedy jednak stężenie CO₂ w krwi osiągnie odpowiednio wysoki poziom, dalsze powstrzymanie oddechu staje się niemożliwe i po wydechu musimy wykonać kolejny wdech - moment ten nazywamy punktem przełamania. Hiperwentylacja pozwala na wstrzymanie oddechu dłużej, dzieje się tak dzięki obniżeniu poziomu CO₂ w organizmie, później nastąpi punkt przełamania. Zaznaczę, że w niektórych przypadkach hiperwentylacja może doprowadzić do utraty przytomności (omdlenia) pod wodą.

Silne emocje takie jak strach czy stres mogą wpływać na tempo oddychania podnosząc jego częstotliwość, co dla płetwonurka oznacza szybsze zużycie rezerw powietrza. To dla tego w trakcie pierwszych nurkowań adepci zużywają zawsze więcej powietrza niż ich instruktor. Sposób oddychania pod woda jest bardzo ważny. Zbyt płytki oddech może prowadzić do zatrucia CO₂ co jest bardzo niebezpieczne w trakcie nurkowań głębokich.

Hipokapnia to zbyt niski poziom dwutlenku węgla w organizmie. Zbyt niski poziom dwutlenku węgla może spowodować zaburzenia w normalnym cyklu oddechowym, wiemy, ze to poziom dwutlenku węgla decyduje o odruchu wykonania wdechu. Hipokapnia może być wywołana przez nurka w trakcie nurkowania nieświadomie, przez zbyt intensywną wentylację wywołaną np. stresem, lub świadomie przez hiprwentylację w trakcie ćwiczeń bezdechowych. Hipokapnia w pierwszym przypadku prowadzi do bólu głowy w drugim może doprowadzić do omdlenia.

Hiperkapnia to nadmierny poziom dwutlenku węgla w organizmie, czyli sytuacja odwrotna do hipokapni. Wywoływana może być przez:

• przestrzenie martwe na drodze powietrza, tchawicę, krtań, gardło i jamę ustną

• wstrzymywanie wydechu i przetrzymywanie wdechu,

• bardzo płytkie i gwałtowne oddychanie wywołane stresem lub zmęczeniem

• nadmiernym zanieczyszczeniem czynnika oddechowego w dwutlenek węgla CO2 (niesprawna sprężarka, spaliny zasysane przez wlot sprężarki),

• nurkowania na rebreatherze z zużytym absorbentem,

• kombinację wyżej wymienionych czynników.

Hiperkapnia prowadzi do  bólów głowy i przyspieszenia oddechu. W ciężkich przypadkach wywołuje  dezorientacje i utratę przytomności. Ryzyko hiperkapni rośnie wraz z głębokością nurkowania, na skutek wzrostu ciśnienia parcjalnego CO₂ przy tym samym składzie procentowym.

Hipoksja niedobór tlenu w tkankach - w nurkowaniu może powstawać na skutek oddychania mieszanką o zbyt małym ciśnieniu parcjalnym tlenu, odziaływaniu  toksyn uniemożliwiających transport tlenu poprzez zmiany w hemoglobinie (np. tlenek węgla). W nurkowaniu bezdechowym (free diving) powstaje na skutek prowadzenia ćwiczeń bezdechowych, czyli długotrwałego wstrzymywania oddechu w trakcie zanurzenia. Prowadzi do (omdlenia) pod wodą.

Uraz ciśnieniowy płuc

Podczas nurkowania w głąb z zatrzymanym oddechem: Klatka piersiowa jest elastycznym szkieletem , który pod wpływem ciśnienia może zmniejszyć swoją objętość a następnie powrócić do początkowych rozmiarów. Zmiany te oczywiście nie są nieograniczone a najmniejszą objętością, do której można skompresować klatkę piersiową podczas nurkowania w głąb z zatrzymanym oddechem jest objętość zalegająca płuc. Jest to objętość powietrza pozostającego w płucach po wykonaniu maksymalnie głębokiego wydechu. Dalsze zgniatanie płuc prowadzić może do urazu ciśnieniowego. Aby można było wziąć wdech klatka piersiowa (płuca) musi zwiększyć swoją objętość. Każdy ucisk ograniczający pracę mięśni międzyżebrowych i przepony (np. ciasny skafander neoprenowy) będzie ten proces utrudniał. Ciśnienie wody działające na klatkę piersiową zanurzonego człowieka, już na głębokości 1m (80-120 cm) uniemożliwia pobranie powietrza z powierzchni (przez długą rurkę). Warunkiem "normalnej" pracy mięśni oddechowych jest wciąganie do płuc powietrza pod takim samym ciśnieniem jakie panuje na głębokości nurkowania. W takiej sytuacji siły działające na klatkę piersiową od zewnątrz są równoważone przez siłę parcia sprężonego powietrza wewnątrz klatki piersiowej.

Podczas nurkowania z aparatem nurkowym: Występuje najczęściej podczas wynurzania. Polega na uszkodzeniu miąższu płucnego spowodowanego przez nagły lub niekontrolowany wzrost ciśnienia mieszaniny oddechowej w układzie oddechowym w stosunku do ciśnienia otaczającego. Następstwa mogą być różne:

• upośledzenie wentylacji

• zatory gazowe w naczyniach krwionośnych

• odmy (opłucnowa, śródpiersia, podskórna)

• w bardzo poważnych urazach płuc nawet śmierć

Do urazu ciśnieniowego płuc dochodzi najczęściej na małych głębokościach (do 10 metrów). Występowanie urazu nie posiada związku z czasem nurkowania. Najczęstsze przyczyny:

• wynurzenie (najczęściej do powierzchni) z zatrzymanym oddechem (panika),

• wyrzucenie nurka na powierzchnię w wyniku:

• zgubienia pasa balastowego,

• złej obsługi lub awaria kamizelki KRW bez wykonania wydechu,

• nurkowanie przy stanach zapalnych dróg oddechowych.

Urazu ciśnieniowego płuc można bardzo łatwo uniknąć, należy stosować się do jednej prostej zasady: cały czas oddychać i nigdy nie wstrzymywać oddechu.

Objawy zależą od rozmiaru uszkodzenia miąższu płucnego i pojawiają się najczęściej do 30 min po nurkowaniu:

• kaszel, plwocina podbarwiona krwią, krwioplucie,

• skrócenie i spłycenie oddechu,

• ból w klatce piersiowej, duszność, sinica.

Choroba dekompresyjna

Zespół procesów patologicznych zachodzących w organizmie w wyniku nieprawidłowego dla danego nurkowania obniżenia ciśnienia - tj. dekompresji (wynurzania się).

Następuje przesycenie gazami płynów tkankowych co prowadzi do uwolnienia gazu w postaci pęcherzyków w płynach i tkankach organizmu, a więc tworzenie materiału zatorowego ze wszystkimi tego następstwami. Ryzyko rośnie wraz z głębokością i czasem nurkowania. 

Czynniki predysponujące

• wysiłek fizyczny podczas pobytu pod ciśnieniem, w czasie dekompresji jak i PO nurkowaniu!!!

• hipotermia w czasie nurkowania,

• gorący prysznic po nurkowaniu, 

• ilość tlenu w mieszaninie oddechowej,

• zwiększona prężność CO₂ 

• ogólna kondycja fizyczna,

• płeć (kobiety),

• wiek nurka > jak 45lat,

• nadwaga (otyłość),

• odwodnienie, 

• obecność alkoholu we krwi, 

• zły stan psychofizyczny przed nurkowaniem,

• brak treningu i adaptacji do pobytu pod ciśnieniem,

Patomechanizm

• wzrost głębokości"> 

• wzrost ciśnienia"> 

• wzrost rozpuszczalności gazu w cieczy >

• OK

• spadek głębokości">

• spadek ciśnienia">

• spadek rozpuszczalności gazu w cieczy >

• przesycenie!!!

• wytrącanie się pęcherzyków gazu!!! AZOT - N₂

• im głębiej - tym większa rozpuszczalność gazu - tym więcej go się rozpuści!

• im dłużej - tym większa ekspozycja na zwiększoną rozpuszczalność gazu - więcej gazu się rozpuści!

• rożne tkanki - rożny czas nasycenia / odsycenia,

Pęcherzyki gazowe

• zewnątrznaczyniowe - stawy, skóra, mięśnie, tkanka tłuszczowa

• wewnątrznaczyniowe

• powstające w części żylnej

• powstające w części tętnicze 

• małe

• średnie (tzw. pęcherzyki "nieme" - nie dają objawów, ale mają znaczenie w mechanizmie choroby!!!)

• duże - objawowe

Działanie:

• działanie bezpośrednie - ZATOR! 

• - żylny (VGE) - częściej, mniej niebezpieczny

• - tętniczy (AGE) - bardzo niebezpieczny, rzadko

• działanie pośrednie

• - reakcja zapalna!

• - aktywacja mediatorów zapalenia,

• - aktywacja enzymów proteolitycznych,

• - niszczenie tkanki

Wpływ warunków wysokogórskich na układ oddechowy

Środowisko wysokogórskie posiada szereg odmienności istotnych dla człowieka w stosunku do obszarów nizinnych

Wraz ze wzrostem wysokości spada ciśnienie atmosferyczne, a co za tym idzie procentowa zawartość tlenu w jednostce objętości powietrza

Warunki panujące na znacznej wysokości wywołują w organizmie człowieka szereg zmian fizjologicznych i biochemicznych- adaptacja

Do najważniejszych zaliczamy zmiany we krwi, ukł krążenia, ukł oddechowym, OUN, zmiany w metabolizmie organizmu

Podczas górskiej wspinaczki w nie wytrenowanym organizmie obserwujemy szereg zmian w układzie hormonalnym. Zmiany te zależne są od wieku, płci, stopnia wytrenowania, stanu zdrowia.

Najwidoczniejsze i najszybsze zmiany można zaobserwować w obrębie układu oddechowego. W wysokich górach, w warunkach hipoksji zachodzą następujące reakcje ze strony ukł oddechowego na wysiłek fizyczny:

• Wzrost wentylacji minutowej płuc

• Wzrost pracy mięśni oddechowych

• Wzrost gradientu pęcherzykowo- tętniczego

• Wzrost wydalania CO2 i zużycia O2

• Wzrost współczynnika oddechowego

• Zmiany te spowodowane są wzrostem wydzielania adrenaliny i noradrenaliny przez rdzeń nadnerczy. Przez receptory Beta- adrenergiczne hormony te wpływają na rozkurcz mięśniówki gładkiej drzewa oskrzelowego a przez to

• Rozszerzają naczynia krwionośne

• Przyspieszają akcję serca i częstość skurczów

• Powodują wzrost pojemności minutowej

• Wzmagają ruchy oddechowe a co za tym idzie- hiperwentylację

Hipoksja hipoksyczna

• Ciśnienie atmosferyczne spada wraz ze wzrostem m n p m przec co powstaje rozrzedzone powietrze z małą zawartością tlenu

Hipoksja hipoksyczna- (niedotlenienie) jest to stan zmniejszonej zawartości tlenu w organizmie powodowany niecałkowitym utlenowaniem krwi podczas jej przepływu przez pęcherzyki płucne i obniżoną prężnością tlenu we krwi tętniczej; u zdrowych ludzi pojawia się w czasie pobytu na znacznych wysokościach nad poziomem morza, może być wynikiem powikłań zapalenia płuc i innych schorzeń układu oddechowego

Objawy niedotlenienia zależą zarówno od prędkości i stopnia obniżenia prężności O2 w tkankach jak i od zdolności kompensacyjnych ukł regulacyjnych:

1) Niedotlenienie o gwałtownym przebiegu-w wyniku obniżenia się prężności O2 we krwi tętniczej poniżej 20mm Hg- utrata przytomności po upływie 15-20s. Po 4-5min- nieodwracalne zmiany w tk mózgowej

2) Ostre niedotlenienie- przy obniżeniu prężności O2 do wartości 25-40mm Hg (odpowiada to wysokości 6000-8500 m n p m) objawy przypominają objawy upojenia alkoholowego

• W razie małej efektywności mechanizmów adaptacji, śpiączka i śmierć występują w czasie od kilku minut do kilku godzin od początku niedotlenienia

3) Niedotlenienie przewlekłe- występuje na skutek długotrwałego obniżenia prężności O2 do wartości 40-60mm Hg (co odpowiada wysokości 3500-6000 m n p m). Objawy rzypominają objawy fizycznego zmęczenia tj. uczucie duszności i trudności w oddychaniu

Chemoreceptory

Chemoreceptory obwodowe(tętnicze) są umiejscowione w kłębkach szyjnych i aortalnych. Bodźcami fizjologicznymi dla tych receptorów jest obniżenie prężności O2, wzrost prężności CO2 i stężenia H+ we krwi tętniczej. Są to jedyne receptory wrażliwe na zmianę prężności O2 w organizmie. Ze względu na duży przepływ chemorecpetory tętnicze „monitorują” wielkość prężności O2, a nie całkowitą zawartość tego gazu we krwi tętniczej. Obniżenie zawartości tlenu we krwi tętniczej spowodowane m in anemią, przebywaniem w warunkach górskich nie powoduje wzrostu aktywności chemoreceptorów obwodowych.

Ostra choroba wysokogórska

Podczas górskiej wspinaczki w niewytrenowanym organizmie obserwujemy szereg zmian,które są zależne od wieku, płci , stopnia wytrenowania,ogólnego stanu zdrowia.W warunkach hipoksji ze strony ukł. oddechowego zachodzą następujące reakcje:

-wzrost wentylacji minutowej płuc

• wzrost pracy mięśni oddechowych

• wzrost gradientu pęcherzykowego

• wzrost wydalania CO2

• wzrost zużycia O2 w miarę wzrostu pracy mięśniowej

Zmiany te powodowane są wzrostem produkcji adrenaliny i noradrenaliny przez rdzeń nadnerczy. Poprzez receptory beta-adrenergiczne hormony te wpływają na rozkurcz mięśniówki gładkiej drzewa oskrzelowego a przez to:

-rozszerzają naczynia krwionośne

-przyspieszają akcję serca i częstość skurczów

-powodują wzrost pojemności minutowej serca

-wzmagają ruchy oddechowe,a co za tym idzie hiperwentylację

• wzrost współczynnika oddechowego

Ostra choroba wysokogórska:

• występuje u ludzi bez aklimatyzacji

• choroba dotyka ludzi na wysokości 2500 m n.p.m,ale pojawia się nie wcześniej jak po 6 godzinach

• najsilniejsze objawy występują w 2-3 dniu pobytu na wysokości i ustępują samoistnie 4-5 dnia

Objawy:

• bóle głowy

• osłabienie

• zawroty głowy

• nudności

• brak łaknienia

• bezsenność

U osób szczególnie wrażliwych mogą wystąpić ciężkie,zagrażające życiu objawy OchW takie jak: obrzęk płuc (schorzenie to rozwija się dosyć szybko,często już przy pierwszym narażeniu na niskie ciśnienie O2 w powietrzu i zaznacza się najczęściej u ludzi nieprzygotowanych do intensywnego wysiłku fizycznego, jest spowodowana wzrostem przepuszczalności ścian naczyń włosowatych w płucach i przesiąkaniem osocza krwi do światła pęcherzyków płucnych)czy obrzęk mózgu( spowodowany wzrostem ciśnienia środczaszkowego,a zwiastuny to światłowstręt, niezborność,halucynacje i ograniczenie świadomości prowadzące do śpiączki

Objawom OchW można zapobiec lub je złagodzić poprzez:

-aklimatyzację

-przyjmowanie diuramidu lub profilaktycznie acetazolamidu

-przetransportowanie pacjenta na niższe wysokości

-worek hiperwentylacyjny(1-2 h co 5-10 h,ciśnienie we worku musi być wyższe o 220 mmHg od otaczającego)

-zaprzestanie wchodzenia i leczenie objawowe( ból głowy- paracetamol wymioty- prochlorperazyna)

-podanie tlenu i zejście o 500-1000 m

Przewlekła choroba wysokogórska( choroba Mongego)

• występuje u niektórych osób mieszkających na obszarach wysokogórskich

• charakteryzuje się dużą niedokrwistością,sinicą,uczuciem psychicznego i fizycznego zmęczenia oraz zmniejszoną tolerancją na wysiłek fizyczny

• osoby te są zagrożone obrzękiem płuc

• zapobiega się tej chorobie przenoszeniem ludzi na niżej położone tereny

---