Egzamin dla Aktuariuszy z 3 grudnia 2007 r.
Matematyka Finansowa
Zadanie 1
ò
ò
+
+
=
÷
ø
ö
ç
è
æ
→
+
+
+
−
=
+
−
b
a
a
b
b
a
A
t
b
a
e
b
a
a
b
t
t
1
1
exp
1
1
ln
1
δ
ò
+
+
+
=
−
t
t
s
t
s
t
t
e
A
ds
t
e
A
A
0
0
1
1
1
1
1
,
1
1
,
1
ln
1
,
1
ln
1
1
,
1
3
3
3
−
=
−
=
−
−
−
t
B
t
t
t
s
δ
(
)
ò
ò
−
−
=
−
−
=
−
=
=
=
=
=
−
−
b
a
b
a
t
t
t
b
a
b
a
x
x
dx
x
x
x
dx
dt
dx
dt
x
1
,
1
1
,
1
1
,
1
1
,
1
ln
)
1
,
1
ln(
1
,
1
ln
1
,
1
1
,
1
ln
1
,
1
ln
1
,
1
ln
1
,
1
1
,
1
1
1
,
1
1
,
1
ln
3
3
1
,
1
1
,
1
1
,
1
1
,
1
3
3
3
2
3
3
0
2
3
3
0
1
,
1
1
,
1
1
1
,
1
1
,
1
1
,
1
1
1
,
1
−
−
=
−
−
=
B
B
B
B
t
t
t
t
t
s
s
t
t
e
t
t
e
A
e
A
t
e
A
−
−
+
⋅
+
+
+
=
ò
)
1
(
1
1
0
0
0
0
)
1
(
A
e
A
e
t
A
t
s
s
t
t
+
=
+
ò
−
[
]
t
t
t
t
t
t
t
t
t
e
e
A
e
e
t
A
e
A
t
A
⋅
=
+
−
+
+
′
−
)
1
(
)
1
(
2
)
1
(
:
0
)
1
(
)
1
(
)
1
(
)
1
(
t
t
A
t
A
A
t
A
A
t
A
t
t
t
t
t
t
+
=
+
−
+
′
=
+
−
+
+
′
C
A
a
Ce
A
A
A
t
t
t
t
=
=
→
=
′
0
ï
ï
î
ïï
í
ì
=
+
=
−
−
+
=
+
1
5
1
,
1
1
,
1
1
1
,
1
0
0
2
3
3
0
2
0
2
2
B
A
B
e
A
B
A
X
4
8
4
7
6
51
,
0
49
,
0
5
5
0
2
0
0
2
0
≈
→
≈
−
−
=
=
−
+
B
X
e
X
A
X
A
X
e
A
Zadanie 2
1
exp
5
4
−
÷
ø
ö
ç
è
æ
=
ò
t
ODP
δ
3
,
3
0
(..)(..)
)
2
2
(
(..)(..)
)
2
1
(
2
2
2
1
−
=
=
=
+
+
+
=
+
+
=
+
+
A
B
B
A
B
B
A
x
x
B
xA
x
B
x
A
10
8
5
4
)
10
exp(
)
8
exp(
)
10
exp(
)
8
exp(
)
10
exp(
)
8
exp(
2
2
2
2
1
2
1
ln
2
3
3
)
2
1
ln(
2
3
ln
2
3
2
1
3
2
3
2
1
2
1
3
2
2
2
1
3
e
e
x
x
x
x
dx
x
x
x
dx
dt
dx
dt
e
x
e
e
t
t
t
+
+
+
=
=
+
−
=
+
−
=
+
=
=
=
=
=
+
ò
ò
ò
ò
=
+
5
4
5
6
ln
1
1
t
%
20
1
2
1
2
1
5
6
5
,
1
10
8
3
≈
−
÷÷
ø
ö
çç
è
æ
+
+
=
e
e
e
ODP
Zadanie 3
8
7
8
7
3
2
8
3
2
7
2
15
,
0
01
,
0
02
,
0
15
,
0
02
,
0
...
02
,
0
02
,
0
03
,
0
)
1
(
15
,
0
...
05
,
0
03
,
0
15
,
0
...
05
,
0
03
,
0
v
v
a
v
v
v
v
v
v
A
v
v
v
Av
v
v
v
A
−
+
=
−
+
+
+
+
=
−
+
+
+
=
+
+
+
=
7
7
2
10
10
15
,
0
...
05
,
0
03
,
0
100000
5000
Xv
Xv
Xv
Xv
v
a
P
+
+
+
+
=
+
=
81155
1
15
,
0
01
,
0
06
,
0
1
02
,
0
100000
06
,
0
1
5000
15
,
0
...
05
,
0
03
,
0
100000
06
,
0
1
5000
7
8
7
10
10
7
7
2
10
10
≈
+
−
−
+
−
÷÷
ø
ö
çç
è
æ
+
−
=
+
+
+
+
+
−
=
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
X
A
4
4
4
4
4
3
4
4
4
4
4
2
1
Zadanie 4
06
,
0
;
19
05
,
0
;
19
05
,
0
;
20
100
100
Xa
a
a
Y
=
=
3
,
108
06
,
0
06
,
1
1
1
05
,
0
05
,
1
1
1
100
19
19
≈
÷
ø
ö
ç
è
æ
−
÷
ø
ö
ç
è
æ
−
=
X
Zadanie 5
å
å
∞
=
∞
=
+
+
=
1
1
)
5
(
)
5
(
n
n
n
n
v
an
v
an
n
dur
∞
∞
∞
−
=
−
−
−
−
+
=
+
−
⋅
+
=
+
−
+
=
−
+
+
=
+
+
=
a
Ia
v
v
v
Ia
v
v
v
v
v
v
A
v
v
Av
v
v
A
2
...
)
(
2
...
)
1
2
2
(
...
)
1
2
(
)
1
(
...
2
1
...
2
1
3
2
2
2
2
2
3
2
2
2
2
2
2
v
v
v
v
v
I
v
v
Iv
v
v
I
−
=
+
+
=
−
+
+
=
+
+
=
1
...
)
1
(
...
2
...
2
2
3
2
2
ï
ï
î
ïï
í
ì
−
=
−
=
→
∞
∞
2
)
1
(
1
v
v
Ia
v
v
a
50
)
5
5
)(
1
(
5
5
5
5
)
1
(
)
1
(
)
1
(
5
)
(
)
1
(
)
1
(
5
)
1
(
5
)
1
(
)
1
(
2
1
5
)
1
(
)
1
(
5
1
1
)
1
(
2
5
5
1
2
2
2
2
2
2
3
2
2
2
3
2
2
2
=
−
+
−
−
+
+
=
−
+
+
−
−
+
+
=
−
−
+
−
+
−
−
−
=
=
−
+
−
−
+
−
−
−
−
=
+
+
−
−
=
∞
∞
∞
∞
∞
v
v
av
v
v
v
av
av
v
v
av
v
v
v
v
v
v
a
v
v
v
av
v
v
v
v
v
v
a
v
v
v
av
v
v
v
v
v
v
v
a
a
aIa
Ia
v
a
Ia
a
dur
Z tego mamy:
2
2
2
2
5
5
)
5
5
(
50
)
5
5
(
50
av
v
v
av
v
v
av
v
v
v
av
+
−
+
=
−
+
−
−
+
2
3
2
2
2
2
250
250
250
250
5
5
)
50
50
(
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
a
+
−
−
+
−
=
−
−
−
6
,
4
51
49
245
250
495
2
3
2
≈
−
−
−
=
v
v
v
v
v
a
Zadanie 6
3
04
,
0
80
60
25
,
0
=
=
=
=
=
s
R
X
P
T
S
[
]
[
]
9151
,
0
25
,
0
3
5
,
0
)
25
,
0
3
/(
04
,
0
)
80
/
60
ln(
5848
,
0
25
,
0
3
5
,
0
)
25
,
0
3
/(
04
,
0
)
80
/
60
ln(
)
(
80
)
(
60
80
60
5
,
0
5
,
0
2
5
,
0
5
,
0
1
2
25
,
0
04
,
0
1
25
,
0
04
,
0
−
≈
⋅
⋅
−
⋅
+
=
≈
⋅
⋅
+
⋅
+
=
−
=
+
−
=
⋅
−
⋅
−
d
d
d
N
e
d
N
P
e
P
ODP
C
C
48
1841
,
0
8159
,
0
1
)
(
7257
,
0
)
(
2
1
≈
→
=
−
≈
≈
ODP
d
N
d
N
Zadanie 7
x - obligacje
y- akcje
3
2
3
1
1
2
1
=
=
→
ïî
ï
í
ì
=
+
=
y
x
y
x
y
x
2
1
S
b
S
a
−
−
0003
,
0
04
,
0
03
,
0
25
,
0
)
;
cov(
2
1
=
⋅
⋅
=
S
S
1
04
,
1
3
1
)
1
(
3
2
)
1
(
3
2
1
)
1
(
3
2
)
1
(
3
2
04
,
1
3
1
2
1
2
1
−
+
+
+
+
=
+
=
+
+
+
+
S
b
S
a
R
R
S
b
S
a
C
a
a
a
a
a
a
a
ab
b
a
R
+
⋅
+
⋅
−
+
⋅
−
+
=
=
−
⋅
+
+
−
+
=
=
⋅
⋅
+
+
=
>
)
0003
,
0
9
4
2
04
,
0
9
4
2
(
)
0003
,
0
9
4
2
04
,
0
9
4
03
,
0
9
4
(
)
1
(
0003
,
0
9
4
2
)
2
1
(
04
,
0
9
4
03
,
0
9
4
0003
,
0
9
4
2
04
,
0
9
4
03
,
0
9
4
var
2
0
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
4
4
4
4
4
8
4
4
4
4
4
7
6
Z tego wynika:
68
,
0
2
min
≈
−
=
a
b
a
%
1
,
7
1
04
,
1
3
1
)
1
,
0
1
)(
1
(
3
2
)
08
,
0
1
(
3
2
≈
−
+
+
−
+
+
=
a
a
ER
Zadanie 8
52
,
0
2
5
,
2
20
16
)
1
(
24
01
,
0
01
,
0
≈
−
=
→
=
−
+
⋅
e
p
e
p
p
Liczymy od ostatnich w
ę
złów bior
ą
c warto
ść
opcji jako max z dochodu z wykonania i
warto
ś
ci zdyskontowanej (na dole piszemy warto
ść
opcji)
*** komentarz: np. w tym miejscu mamy:
x=
[
]
01
,
0
)
1
(
648
,
3
472
,
17
−
−
+
e
p
p
i max(x;34,56-24) itd.
ODP=2,239
Zadanie 9
Z artykułu (Piontek)
„Modelowanie struktury stóp procentowych na rynku polskim – wprowadzenie”
http://www.kpiontek.ae.wroc.pl/stopyproc.pdf
)
;
0
(
)
;
0
(
)
;
0
(
T
Y
T
T
Y
T
f
′
⋅
+
=
)
(
)
05
,
0
2
,
0
15
,
0
04
,
0
(
01
,
0
)
;
0
(
2
3
A
T
T
T
T
Y
→
−
+
−
=
′
Zadanie 10
30230
04
,
0
04
,
1
1
1
5000
08
,
0
08
,
1
1
1
10000
5000
)
10000
(
10000
20
20
04
,
0
;
20
08
,
0
;
20
08
,
0
;
30
≈
÷
ø
ö
ç
è
æ
−
−
÷
ø
ö
ç
è
æ
−
=
=
−
=
X
a
X
a
a
X