KASZEL
Kaszel suchy:
Leki przeciwkaszlowe nieopioidowe /Okseladyna - Oxeladin; Sinecod/
Dekstrometorfan – Acodin, Tussal;
Opioidy: Kodeina - tabl. a 20 mg, Thiocodin, Antidol, Efferalgan Codein, Sir. Pini Compositus
Kaszel wilgotny efektywny: Leki mukolityczne i wykrztuśne: p. os., wziewnie Acetylocysteina
/ACC, Tussicom/, Mesna /Mistabron/, Bromheksyna /Bromhexin, Flegamina/, Ambroksol
/Mucosolvan, Ambrosol/
Kaszel wilgotny nieefektywny:
Leki hamujące sekrecję /cholinolityczne/: pochodne hyoscyny – Buscolisyna, Scopolamina
DUSZNOŚĆ
A. Duszność narastająca stopniowo – możliwe podawanie leków doustnie
B. Atak paniki oddechowej – leki podawane parenteralnie /i.v/ do czasu opanowania ataku
Drogą iniekcji podskórnych podać możemy min. morfinę i midanium
Nie wolno podawać tą drogą diazepamu
Postępowanie w duszności:
1.Usuwanie negatywnych reakcji emocjonalnych /obecność drugiej osoby, dostęp powietrza, tlenu/,
wytłumaczenie sytuacji choremu i jego opiekunom
2.Leki przeciwlękowe: Midazolam – Dormicum, Midanium, Fulsed; Diazepam – Relanium
3.MORFINA ! Celem jest zmniejszenie częstości oddechów /do ok. 20 /min./, tak aby nadmierna praca
mięśni oddechowych nie zwiększała zapotrzebowania na tlen. U większości chorych kontrolę duszności
można uzyskać niskimi dawkami MF – do 60 mg /dobę
4. Glikokortykosteroidy w dawkach wysokich /Dexamethason 12 –24 mg/ w duszności w przebiegu:
zespołu żyły głównej górnej, lymfangiozy płucnej /lymphangitis carcinomatosa/, guza zamykającego
główne oskrzela lub tchawicę
ZESPÓŁ ŻYŁY GŁÓWNEJ GÓRNEJ
Z powodu ucisku, nacieku lub zakrzepu ŻGG utrudniającego odpływ krwi żylnej z górnej części ciała.
Główne przyczyny u dorosłych to nowotwory /rak płuca, chłoniaki itd./. U dzieci dominują powikłania wkłuć
centralnych i zabiegów kardiochirurgicznych, tylko 30% to nowotwory.
Objawy: duszność, chrypka, rozszerzenie żył ściany klatki piersiowej i szyi, obrzęk, przekrwienie, sinica
twarzy i /lub ramion, zapaść po pochyleniu do przodu
Leczenie: natychmiast kortykosterydy: dexamethason, diuretyki: furosemid, jak najszybciej
r
adioterapia w guzach wrażliwych na napromienianie, metoda bardzo skuteczna, lub chemioterapia –
guzy wrażliwe na leczenie cytostatykami; leczenie trombolityczne i przeciwzakrzepowe
ZESPÓŁ ROZPADU GUZA
Objawy: wzrost poziomu kwasu moczowego, potasu i fosforu w surowicy krwi
Częściej w nowotworach chemiowrażliwych o dużej masie, w białaczkach o dużej liczbie blastów, częściej
u chorych z wysokim poziomem kwasu moczowego czy LDH przed leczeniem lub u osób z upośledzoną
funkcją nerek.
Profilaktyka zespołu to nawadnianie dożylne, podawanie leków obniżających poziom
kwasu moczowego /allopurinol/ i alkalizacja moczu przez podawanie dwuwęglanu sodu przed
zastosowaniem chemioterapii.
Postępowanie: prowadzenie bilansu płynów, monitorowanie parametrów
biochemicznych funkcji nerek, kontrola masy ciała i ciśnienia tętniczego krwi, ew. dializa
ZESPÓŁ UCISKU RDZENIA KRĘGOWEGO
Przyczyny: przerzuty do kręgosłupa /rak piersi, płuca/, nowotwory rdzenia kręgowego i opon
Objawy: wczesne - bóle pleców i kregosłupa z bolesnością uciskową, objawy rdzeniowe, motoryczne,
czuciowe /zależnie od poziomu uszkodzenia/, zaburzenia układu autonomicznego, brak kontroli
zwieraczy.
Leczenie: wysokie dawki deksametazonu, leczenie przeciwbólowe, radioterapia /i
chemioterapia/,konsultacja neurochirurgiczna;
Stany nagłe: „kardiologiczne”: tamponada serca, niewydolność serca, zaburzenia rytmu;
„urologiczne”: niedrożność dróg moczowych /guz, skrzepy/, krwotok, niewydolność nerek
/nefrotoksyczność, zespół rozpadu guza/;
„laryngologiczne”: guz, porażenie strun głosowych