Fizjokratyzm ; teoria fizjokratyzmu , szkoła ekonimiczna i kierunek polityki
gospodarczej powstałej w drugiej połowie XVIII wieku we Francji.
Pierwsza systematyczna analiza produkcji i dystrybucji w społeczeństwie
( gr. physis – natura , kratos – władza).
Fizjokratyzm powstał w 2-giej połowie XVIII wieku (1750 – 1780) we
Francji , zbliżającej się do Wielkiej Rewolucji . Przemiany zwiastowały kryzys
ustroju feudalnego . Rewolucja techniczna wkraczała dopiero do Francji.
Fizjokraci rozwijali teorie ekonomiczne w celu formułowania
prawidłowej polityki gospodarczej. Uznawali , że określenie właściwej polityki
wymaga uprzedniego prawidłowego zrozumienia gospodarki.
Aby osiągnąc znaczący wgląd we wzajemne współzależności różnych
sektorów gospodarki budowali teoretyczne modele. Pragnęli wykryc naturę i
przyczyny bogactwa narodów oraz narzędzia najlepiej sprzyjające wzrostowi
gospodarczemu.
Uważali ,że źródło bogactwa tkwi w naturze i produkt czysty wywodzi się
wyłącznie z ziemi , a nie z przemysłu przetwórczego i innych rodzajów
działalności pozarolniczych , które traktowali za jałowe.
Wprowadzali stąd wniosek ,że miarą produktu czystego jest renta
gruntowa i powinien obowiązywac tylko jeden podatek , to jest obciążający
ziemię.
Według Fizjokratów wolna konkurencja pozwala ustalic najlepszą cenę.
Ponadto dla społeczeństwa będzie korzystne jeżeli jednostka będzie kierowac
się swoim egoistycznym interesem.
Polityka ,,laisez faire” jest najwłaściwsza i przynosi szybki rozwój.
Traktowali gospodarkę jako mechanizm w duzym stopniu samoregulujący się .
Zdaniem Fizjokratów gospodarkę można badać i byli prekursorami budowania
modeli teoretycznych.
Dalej ,wyrożniali oni 3 klasu spoleczne :
-produkcją / zatrudnieni przy pozyskiwaniu surowca
-jałową /np. : rzemieślnicy ,kupcy ,robotnicy najemni w przemyśle /,
-właściceli król,duchowni , świeccy posiadacze gruntów/ .
Głównym twórcą i najbardziej liczącym reprezentantem tego kierunku był
ransois Quesnay ( 1694-1774) , francuski ekonomista , z wyksztalcenia lekarz.
Jego zdaniem tylko dobra mające wartość sprzedażną tworzą bogactwo.
Podstawą tej wartości stanowią koszty produkcji i one określają cenę
podstawową. Ceny rynkowe różnią się od cen podstawowych.
Mimo aprobaty dla zasad liberalizmu czynił odstępstwa na rzecz polityki handlu
zagr. Francji i dopuszczał ingerencję władzy państwowej . Próby przeniesienia
idei francuskiego fizjokratyzmu na grunt Polski okazały się nieudane.