Kwasy tłuszczowe

•Nasycone

•jednonienasycone

Matuszczak Katarzyna

Gr.2a

Kwasy nasycone

Nasycone kwasy tłuszczowe to kwasy
tłuszczowe nie zawierające
podwójnych wiązań w cząsteczce. W
warunkach normalnych są zwykle
białymi ciałami stałymi. Kwasy
zawierające w łańcuchu więcej niż 10
atomów węgla są nierozpuszczalne w
wodzie i są nielotne.

PRZYKŁAD
Y

Kwas masłowy
CH

3

(CH

2

)

2

COOH

Kwas palmitynowy
C

15

H

31

COOH

Kwas stearynowy CH

3

(CH

2

)

16

COOH

Kwas arachidowy
CH

3

(CH

2

)

18

COOH

Funkcje biologiczne

kwasów nasyconych

- stanowią materiał energetyczny,
który jest wykorzystywany przez
żywy organizm w drugiej kolejności,
zaraz po cukrach (węglowodanach).
W organizmie człowieka dostarcza
energii wszystkim tkankom oraz
organom wewnętrznym, oprócz
mózgu, nerek i erytrocytów.

- stanowią materiał zapasowy zwierząt (np. gruba
warstwa tłuszczu u niedźwiedzi) oraz  roślin (np.
nasiona słonecznika).

- stanowią warstwę termoizolacyjną, nie
dopuszczającą do utraty ciepła przez organizm (np.
warstwa tłuszczu u fok zabezpiecza je przed
zimnem).
 

- stanowią zapas wody dla organizmu, ponieważ ich spalanie dostarcza dużych ilości wody (np. za spalenia 107 gramów tłuszczu można
otrzymać ok. 107 gramów wody).

- stanowią zapas wody dla organizmu, ponieważ
ich spalanie dostarcza dużych ilości wody (np. za
spalenia 107 gramów tłuszczu można otrzymać
ok. 107 gramów wody).

• Mają one negatywny wpływ na

układ krążenia, gdyż są one

przekształcane w tzw. zły

cholesterol (LDL, czyli cholesterol

o niskiej gęstości), który w

nadmiarze osadza się w

naczyniach krwionośnych,

utrudniając przepływ krwi ,

powodując chorobę miażdżycową.

Tłuszcze jednonienasycone

- tłuszcze nienasycone -  w skład
cząsteczek tych tłuszczy wchodzą
oprócz nasyconych kwasów
tłuszczowych także nienasycone kwasy
tłuszczowe. Zazwyczaj tłuszcze te są
cieczami, ale istnieją wyjątki np.
margaryna. Tłuszcze nienasycone
naturalnie są pochodzenia
roślinnego. Można do nich zaliczyć
m.in. oliwkę z oliwek, olej
słonecznikowy, olej sojowy itd.

Budowa i właściwości tłuszczów
nienasyconych
Kwasy tłuszczowe nienasycone mają
przeważnie konsystencję płynną, w
odróżnieniu od kwasów nasyconych,
które mają postać stałą.
Obecność wiązania podwójnego powoduje
obniżanie się temperatury topnienia
kwasu tłuszczowego w porównaniu z
kwasem nasyconym o tej samej długości
łańcucha. Im więcej kwas tłuszczowy
zawiera wiązań podwójnych, tym niższa
staje się jego temperatura topnienia.
Cechą charakterystyczną kwasów
tłuszczowych nienasyconych jest łatwość
ulegania reakcjom chemicznym.

Przykłady

Kwas oleinowy

C

17

H

33

COOH

Kwas oleopalmitynowy CH

3

-(CH

2

)

5

-CH=CH-(CH

2

)

7

-

COOH

Znaczenie kwasów tłuszczowych
jednonienasyconych

Kwasy jednonienasycone mogą pełnić rolę ochronną

w profilaktyce miażdżycy jako składnik diety

zastępujący tłuszcze z dużą zawartością kwasów

tłuszczowych nasyconych . W licznych badaniach

doświadczalnych i epidemiologicznych

wykazano, że zastąpienie kwasów tłuszczowych

nasyconych przez jednonienasycone lub

wielonienasycone powoduje obniżenie poziomu

cholesterolu całkowitego oraz cholesterolu w

LDL w surowicy krwi. Ponadto kwasy

tłuszczowe jednonienasycone nie obniżają

zawartości cholesterolu HDL i nie wpływają na

poziom w niej triglicerydów (TG).