Katedra Ekonomii i Zarządzania Gospodarką

Katedra Ekonomii i Zarządzania Gospodarką

Wykład

MAKRO

MAKRO

€

€

konomia

konomia

Głów

ne N

urty

Wsp

ółcze

snej

Ekon

omii

Katedra Ekonomii i Zarządzania Gospodarką

Katedra Ekonomii i Zarządzania Gospodarką

Merkantylizm (XVI-XVIII wiek)



utożsamianie bogactwa z
kruszcem i pieniądzem
kruszcowym



dodatni bilans obrotów z zagranicą



interwencjonizm państwowy



autarkia – pełna
samowystarczalność

Katedra Ekonomii i Zarządzania Gospodarką

Katedra Ekonomii i Zarządzania Gospodarką

Fizjokratyzm (XVIII wiek) –
twórca i podstawowe koncepcje

•

Quesnay F. (1694-1774)

Trzy podstawowe koncepcje:

•

koncepcja porządku naturalnego

•

koncepcja dochodu czystego

•

koncepcja obiegu dóbr

Katedra Ekonomii i Zarządzania Gospodarką

Katedra Ekonomii i Zarządzania Gospodarką

Szkoła klasyczna w ekonomii –
przedstawiciele



Smith Adam (1723-1790):
Badania nad naturą i
przyczynami bogactwa narodów
(1776)



Ricardo David (1772-1823):
Zasady ekonomii politycznej i
opodatkowania (1817)



Say B. Jean (1967-1832): Traktat
o ekonomii politycznej... (1803

Katedra Ekonomii i Zarządzania Gospodarką

Katedra Ekonomii i Zarządzania Gospodarką

Szkoła klasyczna w ekonomii



zakłada rozwój w warunkach
ogólnej równowagi ekonomicznej,
pod warunkiem , że nie będzie się
zakłócać funkcjonowania
gospodarki w długim okresie

Katedra Ekonomii i Zarządzania Gospodarką

Katedra Ekonomii i Zarządzania Gospodarką

Szkoła klasyczna w ekonomii a
pieniądz



Pieniądz jest neutralny



Zmiana ilości pieniądza w obiegu

powodują wyłącznie zmiany wielkości

nominalnych (cen)



Pieniądz nie wpływa na kształtowanie

się wielkości realnych (poziom i

struktura produkcji, poziom

zatrudnienia).



Pieniądz w procesie wymiany spełnia

jedynie rolę technicznego pośrednika

Katedra Ekonomii i Zarządzania Gospodarką

Katedra Ekonomii i Zarządzania Gospodarką

Szkoła neoklasyczna -
przedstawiciele



Marschall A. (1842-1929



Jevons W.S. (1835-1881)



Clark J.B. (1847-1938)



Pigou (1887-1959)

W Polsce:



Krzyżanowski A.



Lipiński E.

Katedra Ekonomii i Zarządzania Gospodarką

Katedra Ekonomii i Zarządzania Gospodarką

Szkoła neoklasyczna szeroko
pojmowana



istnieje ścisła współzależność między

poszczególnymi czynnikami działalności

gospodarczej



harmonijnie dopasowanie się

poszczególnych wielkości w procesie

gospodarczym, zapewnia równowagę

przy pełnym wykorzystaniu potencjału

produkcyjnego w gospodarce



indywidualizm metodologiczny -

zależności sformułowane na szczeblu

mikroekonomicznym przenosi się na

szczebel makroekonomiczny

Katedra Ekonomii i Zarządzania Gospodarką

Katedra Ekonomii i Zarządzania Gospodarką

Szkoła historyczna –
przedstawiciele i koncepcja



Müller A.H. i List F. (początki
hisotryzmu)



Roscher W., Hildebrand B., Knies
K. (starsza szkoła historyczna)



negowanie istnienia ogólnie
obowiązujących praw
ekonomicznych, a podkreślanie
znaczenia indywidualnych faktów

Katedra Ekonomii i Zarządzania Gospodarką

Katedra Ekonomii i Zarządzania Gospodarką

Koncepcja Lista F.



pojęcia narodu oraz stadiów rozwoju –

istnienie pięć stadiów rozwoju:
1) okres dzikości;
2) okres pasterski;
3) okres rolniczy;
4) okres rolniczo-rękodzielniczy;
5) okres rolniczo-rzemieślniczo-handlowy
Po osiągnięciu 5 stadium społeczeństwo

staje się normalnym narodem

•

pojęcia sił wytwórczych

Katedra Ekonomii i Zarządzania Gospodarką

Katedra Ekonomii i Zarządzania Gospodarką

Główne współczesne kierunki
ekonomii



Instytucjonalizm



Keynesizm



Monetaryzm



Nowa ekonomia klasyczna

Katedra Ekonomii i Zarządzania Gospodarką

Katedra Ekonomii i Zarządzania Gospodarką

Instytucjonalizm – twórca i
przedstawiciele



Veblen T. (1857-1929) – twórca



Commons J.R. (1862-1945)



Mitchell W.C. (1874-1948)

Katedra Ekonomii i Zarządzania Gospodarką

Katedra Ekonomii i Zarządzania Gospodarką

Instytucjonalizm

powstał na gruncie amerykańskim
jako reakcja przeciwko
przesadnemu hołdowaniu przez
myśl neoklasyczną (w Stanach
Zjednoczonych) rozważaniom
psychologicznym o działaniach
człowieka

Katedra Ekonomii i Zarządzania Gospodarką

Katedra Ekonomii i Zarządzania Gospodarką

Instytucjonalizm – postulaty cz.1



ekonomia nie powinna ograniczać

pola badawczego do zjawisk

rynkowych, nie powinna pomijać

pozaekonomicznych ram, powinna

zintegrować się z innymi naukami

społecznymi



Wszelkie konflikty pojawiające się na

ewolucyjnej drodze powinny być

rozstrzygane przy wykorzystaniu

interwencyjnej roli państwa (teoria sił

równoważących J.K. Galbraitha)

Katedra Ekonomii i Zarządzania Gospodarką

Katedra Ekonomii i Zarządzania Gospodarką

Instytucjonalizm – postulaty cz.2



ekonomia równowagi - wprowadzenie
koncepcji kumulacyjnego procesu
rozwoju (Myrdal G. 1898-1987) -
każda zmiana w gospodarce
wykazuje tendencję do
samowzmacniania się



Wnioskowanie dedukcyjne i
indukcyjne (polega na uogólnianiu
zjawisk jednostkowych i opiera się na
badaniach empirycznych)

Katedra Ekonomii i Zarządzania Gospodarką

Katedra Ekonomii i Zarządzania Gospodarką

Keynesizm i jego twórca



Keynes J.M. (1883-1946)

Twórca swoim dziełem
spowodował przewrót
teoretyczny, który od nazwiska
autora został nazwany
„rewolucją keynesowską”

Katedra Ekonomii i Zarządzania Gospodarką

Katedra Ekonomii i Zarządzania Gospodarką

Keynesizm i jego teorie cz.1



Stworzenie teorii ogólnej obejmującej
stany równowagi makroekonomicznej przy
różnym stopniu wykorzystania potencjału
produkcyjnego. Popyt efektywny staje się
centralnym problemem



Obszarem badań stają się
makroekonomiczne warunki produkcji i
realizacji



Dostrzeżenie związku przyczynowego
pomiędzy poszczególnymi zjawiskami
gospodarczymi

Katedra Ekonomii i Zarządzania Gospodarką

Katedra Ekonomii i Zarządzania Gospodarką

Keynesizm i jego teorie cz.2



Postulowanie włączenia zjawisk
pieniężnych do analizy
rzeczywistego przebiegu procesów
gospodarczych



Państwo jako stymulator popytu

Katedra Ekonomii i Zarządzania Gospodarką

Katedra Ekonomii i Zarządzania Gospodarką

Monetaryzm, jego twórca i teorie



Friedman M.
(laureat Nagrody Nobla w 1976r.)

•

Neutralność pieniądza

•

Występowanie inflacji w długim okresie
jest zjawiskiem wyłącznie pieniężnym,
zatem do jej zwalczania należy stosować
wyłącznie instrumenty polityki monetarnej

•

stosowanie innych narzędzi polityki
gospodarczej zakłóca naturalną grę sił
rynkowych

Katedra Ekonomii i Zarządzania Gospodarką

Katedra Ekonomii i Zarządzania Gospodarką

Nowa ekonomia klasyczna-
przedstawiciele



Lucas R.E. (laureat Nagrody
Nobla za rozwinięcie HRO w
1995 r.)



Sargent T.



Wallace N.



Barro R.

Katedra Ekonomii i Zarządzania Gospodarką

Katedra Ekonomii i Zarządzania Gospodarką

Nowa ekonomia klasyczna-
założenia



Pełna elastyczność rynku



hipotezie racjonalnych oczekiwań
(HRO)



tez o całkowitej nieskuteczności
polityki stabilizacyjnej państwa,
państwu pozostaje jedynie
tworzenie stabilnych, ogólnych
reguł funkcjonowania gospodarki.

Katedra Ekonomii i Zarządzania Gospodarką

Katedra Ekonomii i Zarządzania Gospodarką

Alternatywne koncepcje
ekonomiczne



Ekonomia głównego nurtu



Marksizm



Ekonomia radykalna

Katedra Ekonomii i Zarządzania Gospodarką

Katedra Ekonomii i Zarządzania Gospodarką

Ekonomia głównego nurtu –
przedstawiciele i zasady



Karol Marks (1818-1883)



Fryderyk Engels (1820-1895)



połączenie dorobku mikroekonomii
szkoły neoklasycznej
z keynesowską makroekonomią



Opieranie się na prawie Keynesa
mówiącym, że każdy popyt
stwarza swoją podaż

Katedra Ekonomii i Zarządzania Gospodarką

Katedra Ekonomii i Zarządzania Gospodarką

Marksizm - przedstawiciele



Karol Marks (1818-1883)



Fryderyk Engels (1820-1895)



Marksizm powstał w wyniku
twórczego, krytycznego
obrachunku z poglądami ekonomii
klasycznej, twórczością socjalistów
utopijnych oraz z filozofią G.W.F.
Hegla

Katedra Ekonomii i Zarządzania Gospodarką

Katedra Ekonomii i Zarządzania Gospodarką

Marksizm - założenia



istnienie sił wytwórczych



istnienie formacji społeczeństw



Teza: własność prywatna dzieli
społeczeństwo na dwie
antagonistyczne klasy: burżuazja i
proletariat

Katedra Ekonomii i Zarządzania Gospodarką

Katedra Ekonomii i Zarządzania Gospodarką

Ekonomia radykalna -
przedstawiciele

•

Gurley G.

•

Lindbeck A

•

Nurt ten powstał w Stanach
Zjednoczonych w okresie wojny
wietnamskiej (1965-1973), kiedy nasiliły
się ruchy protestu obywatelskiego
związane z nową lewicą.

•

Kwestionowanie efektywność,
sprawiedliwość i słuszność
makroekonomicznej polityki Stanów
Zjednoczonych