Jednostki geopolityczne

na mapie świata –

państwa i terytoria.

Dynamika zmian na

mapie świata.

Państwo

Jest terytorialną i suwerenną
organizacją przymusu, działającą
w interesach gospodarczych,
politycznych i ideologicznych
ludzi zamieszkujących określone
terytorium.

Terytorium państwa

Obejmuje ląd ze wszystkimi
wodami wewnętrznymi,
przestrzeń pod powierzchnią
ziemi, obszar powietrzny oraz
przylegający pas wód morskich

.

Podział państw ze względu na ich

wielkość

• Wielkie, o powierzchni powyżej 2,5mln

km2, np. Rosja i Kanada

• Duże, o powierzchni powyżej 350 tys.

km2, lecz poniżej 2,5mln km2, np.
Francja, Meksyk

• Średnie, o powierzchni od 150 tys. do

350 tys. km2, np. Wielka Brytania, Polska

• Małe, o powierzchni od 30 tys. do 150

tys. km2, np. Holandia, Liberia

• Bardzo małe, o powierzchni poniżej 30

tys. km2, np. Burundi, Monako

Podział państw ze względu na

panujący ustrój

• republika: Polska, Francja, Czechy,

Bułgaria, Irlandia.

• republika federacyjna: Argentyna,

Brazylia, USA, Meksyk.

• monarchia parlamentarna: Belgia,

Dania, Hiszpania, Holandia.

• monarchia konstytucyjna:

Luksemburg, Monako, Kuwejt, Malezja

• monarchia absolutna: Katar, Bhutan,

Arabia Saudyjska.

Jak się zmienia polityczna mapa

świata?

• W starożytności dużą wiedzę o

świecie mieli Felicjanie,
Kartagińczycy i Grecy, znający
dobrze obszary mórz
Śródziemnego i Czarnego oraz
wybrzeża Europy Zachodniej.

• Okres feudalne odznaczał się na

mapie politycznej rozdrobnieniem
politycznym.

• Bardzo istotne znaczenie miały wielkie

odkrycia geograficzne , a w nich można
wyróżnić trzy fakty, które zaważyły na
podziale politycznym świata. Były to:

- Odkrycie Ameryki przez Kolumba w

1492r.,

- Podróż Vasco da Gamy do Indii w 1498r.,
- Pierwsza podróż dookoła świata

Magellana, w latach 1519-1522.

Jak się zmienia polityczna mapa

świata?

Traktat w Tordesillas

• W 1494 r. Portugalia i Hiszpania

podpisały traktat w którym nastąpił

podział świata między te dwa

państwa. Linia podziału została

określona przez papieża Aleksandra VI

i przebiegała wzdłuż „południka

papieskiego” w odległości 2000km na

zachód od Wysp Zielonego Przylądka.

• Kolejny podział nastąpił przez

podpisanie w 1529 r. traktatu w

Sargosie, który dzielił drugą półkulę

na 145° dł. geogr. wsch

.

Dalsze zmiany

• W 1763r. Ogromne znaczenie miał pokój

paryski na mocy którego zakończono

walkę francusko – angielską o Kanadę.

• W XIX w. do zmian na mapie politycznej

Europy przyczynił się Kongres wiedeński.

• W 1871 r. pojawiło się Cesarstwo

Niemieckie.

• Przełom XIX i XX w. odzwierciedlał

przemiany społeczno- ekonomiczne,

typowe dla ustroju kapitalistycznego. Z

mapy politycznej zniknęły tzw. ziemie

niczyje.

Współczesna mapa świata

• Na dzisiejszy podział polityczny

ogromne znaczenie miało
powstanie organizacji
międzynarodowych o
charakterze politycznym,
gospodarczym, społecznym i
wojskowym.

Rekonstrukcja mapy świata

wg Herodota ok 450 r. p.n.e.

Mapa świata Joris van

Spilbergen, 1619 r.n.e.

Mapa świata dziś

Bibliografia:

• Otok S., Geografia polityczna –

geopolityka, ekopolityka,
globalistyka, Warszawa 2009

• Dawne Mapy,

http://dawnemapy.com.pl/pages/post
s/mapa-swiata-joris-van-spilbergen-
1619-r.n.e-202.php?p=10, dostęp 04
11 2012