Niewydolność

Niewydolność

oddechowa

oddechowa

i niewydolność krążenia

i niewydolność krążenia

– etiologia,

– etiologia,

rozpoznawanie

rozpoznawanie

i postępowanie na

i postępowanie na

etapie przed-

etapie przed-

i wczesnoszpitalnym.

i wczesnoszpitalnym.

Aspekty praktyczne

Aspekty praktyczne

Niewydolność oddechowa –
upośledzenie wymiany gazowej w
płucach skutkujące:

- spadkiem prężności tlenu poniżej 60 mmHg
(8,0 kPa) (hipoksemia) – częściowa
niewydolność oddechowa

- wzrostem prężności dwutlenku węgla
powyżej 45 mmHg (6,0 kPa) (hiperkapnia)

UWAGA: w mieszaninie gazów – „ciśnienie
parcjalne”, w cieczach – „prężność”

Podział niewydolności oddechowej:
Na podstawie dynamiki zmian:
- ostra – potencjalnie odwracalna
- przewlekła – nie zawsze odwracalna
- zaostrzenie przewlekłej
Na podstawie zaburzeń mechaniki
oddychania:
- zaporowa,
- restrykcyjna,
- mieszana,

Niewydolność oddechowa zaporowa:

Związana ze zwężeniem światła dróg
oddechowych lub obniżeniem
sprężystości tkanki płucnej

Przyczyny:

- Zwężenie dróg oddechowych poza
klatką piersiową
(np. ciało obce, obrzęk nagłośni,
skurcz krtani, zwężenie tchawicy
(ucisk), porażenie nerwu
krtaniowego dolnego),

- Zwężenie wewnątrzoskrzelowe
(np. ciało obce, astma, POCHP),
- Ucisk na oskrzela z zewnątrz (guzy)

Niewydolność oddechowa restrykcyjna

(ograniczająca)

Związana z obniżeniem zdolności wymiany gazowej

z powodu ograniczenia powierzchni wymiany

gazowej lub/i mechaniki układu płuca – klatka

piersiowa – przepona

(ew. nieprawidłowy skład mieszaniny oddechowej)

Przyczyny:

· Restrykcja wewnątrzpłucna
(zwłóknienie płuc, guzy, zapalenie płuc, obrzęk płuc
resekcja płucna, zatorowość),
· Restrykcja opłucnowa
(odma opłucnowa, stłuczenie płuca, płyn/krwiak w
jamie opłucnej, zrosty opłucnej),
· Restrykcja klatki piersiowej
(złamanie żeber, wysokie ustawienie przepony,
przednio – boczne skrzywienie kręgosłupa),
· Restrykcja poza klatką piersiową
(centralne (zatrucia!!) i obwodowe zaburzenia
nerwowo – mięśniowe),

Objawy ostrej niedomogi oddechowej:
Podmiotowe:
- Duszność – subiektywne uczucie „braku tchu” (hiperkapnia)
- Splątanie / pobudzenie / dezorientacja (znaczna hipoksja),

- Senność (hiperkapnia),
UWAGA: stan neurologiczny należy oceniać z uwzględnieniem funkcji
układu krążeniowo-oddechowego!!!
Przedmiotowe: ( 4 metody badania fizykalnego)

- Ortopnoe

- Sinica (poziom hemoglobiny i przepływ! – poniżej 40 mm Hg O2,
UWAGA: poniżej 30 mm Hg 02 – uszkodzenie kory mózgowej )

- Drgawki, śpiączka,(!!!) (CO2 – pow. 80 mm Hg)

- Zwiększenie częstości oddechów, (CO2 do 70 mm Hg)

- Zmniejszenie głębokości oddechu,

- Zmiany osłuchowe: świsty, furczenia,
rzężenia, trzeszczenia, szmer oskrzelowy, „cicha klatka piersiowa”,

- Zmiany drżenia głosowego: osłabione, wzmożone

- Zmiany opukowe: wypuk stłumiony, wypuk bębenkowy

- Wzrost częstości tętna

- Wzrost RR
UWAGA: nie leczyć „nadciśnienia” w hiperkapni

Badania dodatkowe w warunkach ZRM
(weryfikacja/identyfikacja
niewydolności oddechowej):
-

oksymetria pulsowa (96%!):

saturacja

hemoglobiny
- parametr bywa fałszywie dodatni

-kapnometria

(

45 mm Hg!):

zdolność

wentylacyjna płuc,

(dyfuzyjność CO2 25 x większa

niż O2!!)

- w stanach ostrych silne wskazanie do
działania !!!

Postępowanie

Postępowanie



Tlen 100% (mit POCHP??)

Tlen 100% (mit POCHP??)



–

–

nie zawsze wystarczy

nie zawsze wystarczy

!!!

!!!



Droga dożylna x 2, ZABEZPIECZONA!!!

Droga dożylna x 2, ZABEZPIECZONA!!!



Udrożnienie dr. oddechowych

Udrożnienie dr. oddechowych

- leki

- leki

- sprzęt

- sprzęt

- fizykoterapia

- fizykoterapia



Zmniejszenie restrykcji – odbarczenie odmy,

Zmniejszenie restrykcji – odbarczenie odmy,

unieruchomienie złamań, leki przeciwbólowe, leczenie

unieruchomienie złamań, leki przeciwbólowe, leczenie

niedomogi krążenia, leczenie zatruć

niedomogi krążenia, leczenie zatruć



Wspomaganie/kontrolowanie oddechu – na podstawie

Wspomaganie/kontrolowanie oddechu – na podstawie

objawów i badań

objawów i badań

leki

leki



Atropinum sulfuricum (Atropina) 1mg/1 ml, 0,5mg/1ml

Atropinum sulfuricum (Atropina) 1mg/1 ml, 0,5mg/1ml



parasympatykolityk

parasympatykolityk



Działanie

Działanie

: Rozszerza źrenice, podwyższa ciśnienie płynu w gałce ocznej, hamuje wydzielanie

: Rozszerza źrenice, podwyższa ciśnienie płynu w gałce ocznej, hamuje wydzielanie

gruczołów - potowych, łzowych, ślinowych, śluzowych, nieznacznie rozszerza oskrzela.

gruczołów - potowych, łzowych, ślinowych, śluzowych, nieznacznie rozszerza oskrzela.



Hamuje wpływ nerwu błędnego na układ sercowo-naczyniowy, przyspieszając czynność serca,

Hamuje wpływ nerwu błędnego na układ sercowo-naczyniowy, przyspieszając czynność serca,

powoduje wzrost częstości w węźle zatokowym.

powoduje wzrost częstości w węźle zatokowym.



Zmniejsza napięcie mięśni gładkich przewodu pokarmowego, dróg żółciowych, moczowodów i

Zmniejsza napięcie mięśni gładkich przewodu pokarmowego, dróg żółciowych, moczowodów i

pęcherza moczowego.

pęcherza moczowego.



Zastosowanie

Zastosowanie

: asystolia, rozkojarzenie elektryczno-mechaniczne, blok serca, bradykardia,

: asystolia, rozkojarzenie elektryczno-mechaniczne, blok serca, bradykardia,

zatrucie glikozydami nasercowymi.

zatrucie glikozydami nasercowymi.



Stany skurczowe jelit, układu moczowego, kolka żółciowa, premedykacja do znieczulenia

Stany skurczowe jelit, układu moczowego, kolka żółciowa, premedykacja do znieczulenia

ogólnego, rzadkoskurcz spowodowany odruchowym pobudzeniem nerwu błędnego, zatrucie zw.

ogólnego, rzadkoskurcz spowodowany odruchowym pobudzeniem nerwu błędnego, zatrucie zw.

fosforoorganicznymi.

fosforoorganicznymi.



Dawkowanie:

Dawkowanie:

dorośli

dorośli

:

:

asystolia, PEA

asystolia, PEA

0.5-1 mg i.v. Można powtarzać do całkowitej dawki 3 mg

0.5-1 mg i.v. Można powtarzać do całkowitej dawki 3 mg

dożylnie co 3 min,

dożylnie co 3 min,



Dzieci:

Dzieci:

20 µg kg/mc,

20 µg kg/mc,



Blok, bradykardia

Blok, bradykardia

- 0,5 mg co 5 min do łącznej dawki 3 mg

- 0,5 mg co 5 min do łącznej dawki 3 mg



Zatrucia z hipersekrecją

Zatrucia z hipersekrecją

: 2-4 mg i.v., można co 5-15 min powtarzać dawkę 1-2 mg aż d

: 2-4 mg i.v., można co 5-15 min powtarzać dawkę 1-2 mg aż d

ustąpieniaobjawów hipersekrecji w oskrzelach

ustąpieniaobjawów hipersekrecji w oskrzelach



Uwagi

Uwagi

:

:



· podanie dzieciom dawki mniejszej niż 0.1mg często NASILA zamiast likwidować bradykardię

· podanie dzieciom dawki mniejszej niż 0.1mg często NASILA zamiast likwidować bradykardię



· fizostygmina odwraca efekty- naczyniowe i centralne wywołane przedawkowanie atropiny,

· fizostygmina odwraca efekty- naczyniowe i centralne wywołane przedawkowanie atropiny,

jednak może powodować bradykardię a nawet asystolię

jednak może powodować bradykardię a nawet asystolię

Clemastine 2mg / 2ml amp.
lek p/histaminowy
odczyny polekowe i alergiczne.
Zapobiegawczo przed zabiegiem lub badaniem diagnostycznym,
np. endoskopią, podaniem środka cieniującego, itp.
Dawkowanie:
Dorośli: 2mg i.v. (1:10 w soli fizjologicznej) powoli w ciągu 2-3 min lub
i.m; dawkę można powtórzyć po 12 godz.
Dzieci: do 3r.ż. 0.2-0.75mg i.v. Jednorazowo lub i.m. Podzielone na 2
dawki.
Uwagi
· wstrzyknięcia i.v.zawsze w rozcieńczeniu solą lub glukozą
· wstrzyknięcia i.m. Bez rozcieńczenia

· równoczesne podanie opiatów, leków nasennych ma działanie silnie

depresyjne na OUN

Epinepherine (Epinefryna, Adrenalina) 1mg/ 1ml

róztwór 1:1000 (1mg w 1000ml)

Sympatykomimetyk

Działanie: Powoduje skurcz naczyń, a w konsekwencji podniesienie ciśnienia tętniczego.
Przyspiesza czynność serca i zwiększa pojemność minutową, w nieznaczny sposób wpływając na
rozszerzenie naczyń wieńcowych (działanie dwufazowenajpierw je zwęża, aby następnie
rozszerzyć). Rozszerza też źrenicę i oskrzela; przyspiesza oddychanie. Hamuje perystaltykę jelit,
wydzielanie soków trawiennych i śliny, obniża napięcie mięśni gładkich. Zwiększa stężenie glukozy
w krwi. Podana w małej dawce działa głównie miejscowo kurcząc naczynia i anemizując otaczające
tkanki. Miejscowe podanie leku do oskrzeli (p. rurk intubacyjną) powoduje rozkurcz mięśni gładkich
drzewa oskrzelowego. Ta droga podania jest równie skuteczna jak dożylna, czy dosercowa. Jej
działanie po podaniu dożylnym jest bardzo szybkie, ale krótkotrwałe - szybko ulega utlenieniu i
rozkładowi. Po podaniu podskórnym działa powoli, po domięśniowym - nieco szybciej.
Wskazania: wstrząs anafilaktyczny, czasem stan astmatyczny, dychawica oskrzelowa w stanie
zaostrzenia, zatrzymanie czynności serca/zatrzymanie krążenia, asystolia, migotanie komór,
bradykardia przy braku poprawy po atropinie, uogólniona pokrzywka i obrzęki. Miejscowo
wykorzystywana jest głównie w laryngologii, okulistyce, stomatologii i w drobnych zabiegach
chirurgicznych dla uzyskania anemizacji tkanek (obkurczanaczynia krwionośne)

Dawkowanie: RESUSCYTACJA
Dorośli: 1mg i.v. co 3-5 min,
Niemowlęta i dzieci: 10µg/kg mc co 3-5 min
WSTRZĄS ANAFILAKTYCZNY
300 – 500 µg i.m. od razu.
Uwagi:
przy resuscytacji rozcieńczenie nie jest potrzebne przy podaniu i.v.
w resuscytacji niemowląt i dzieci dawka jest wyższa od dawki dla dorosłych w przeliczeniu na
masę
we wstrząsie anafilaktycznym: podanie i.v. w rozcieńczeniu 1:10000 (w ampułce jest
rozcieńczenie 10-krotne!!!)
Przygotowanie r-ru w rozc. 1:10000: 1amp. (1mg) uzupełnić do 10ml solą lub wodą do wstrzyknięć
i.v.
nie rozcieńczać adrenaliny r-rami zasadowymi i nie podawać w jednej strzykawce z lekami
zasadowymi (unieczynnienie)
r-ór chronić przed światłem- zmiana barwy świadczy o tym, że lek nie nadaje się do użytku
(powinien być przezroczysty)

Flumazenil 500µg/5ml amp
Działanie: antagonista receptorów benzodiazepinowych
Zastosowanie: jako antidotum w przypadku przedawkowania
benzodiazepin
(Relanium, Lorafen, Elenium); odwraca szybko (w ciągu 30-60 s przy
podaniu i.v.) działanie pochodnych benzodiazepiny, przede wszystkim
sedację oraz upośledzenie sprawności psychomotorycznej, w mniejszym
stopniu wpływa na depresję oddechową i zaburzenia pamięci. Znajduje
również zastosowanie w terapii śpiączki wątrobowej.
Nie odwraca działania barbituranów, środków znieczulenia ogólnego,
opioidów i etanolu.
Dawkowanie: Początkowa dawka: 0.2mg (działanie pojawia się po 20-
60s i trwa 2 godz...

Hydrocortisone 100mg; 250mg fiolki (dożylnie, doszpikowo)
glikokortykosteroid
Działanie: immunosupresyjne i p/alergiczne. Po podaniu i.v. działa prawie
natychmiast, przez około 4h,
po podaniu i.m. jego efekt terapeutyczny utrzymuje się kilka godzin dłużej.
Wskazania: wstrząs anafilaktyczny, ostre odczyny uczuleniowe, stan
astmatyczny,
ostre zapalenia dróg oddechowych z zagrożeniem ich drożności
Dawkowanie:

Dorośli: 0.5-2g i.v.

W pomocy doraźnej: 100-500mg i.v. powoli w ciągu 3-5 min,
podanie można powtórzyć po 4godz (dawka dobowa 3g)

Dzieci: około 5-10mg/kg mc i.v.

8-10mg/kg mc. i.v. do 5rż.
4-8mg/kg mc. powyżej 5rż.,

w leczeniu wstrząsu dawki można zwiększyć

Po konsultacji z lekarzem (w wypadku braku hydrokortyzonu):
Methylprednisolone 500mg/fiolka, 1g/fiolka
Kortykosteroid
Działanie: p/zapalne, antyalergicznie
Wskazania: obrzęk pourazowy rdzenia, stan dychawiczy, ostre
zapalenie dróg oddechowych,
uogólnione zakażenia z powikłaniami krążeniowymi i mózgowymi
Dawkowanie: indywidualnie od stanu chorego
Stany zagrożenia życia i uraz rdzenia: początkowo 30mg/kg
mc./dawkę w 10-20min wlewie dożylnym

Ketoprofen (Ketonal) 100mg/2ml amp.
NLPZ, p/gorączkowy, p/bólowy
Wskazania: bóle ścięgien, stawów, w leczeniu stanów pooperacyjnych,
pourazowych (i.v.);
w chorobach reumatoidalnych (i.m.)
Dawkowanie: 100-200mg (1-2 amp.) i.v. lub w krótkim wlewie dożylnym
po rozcieńczeniu
w 100ml soli w ciągu 0.5-1godz;
we wlewie długotrwałym: 500ml soli w ciągu 8 godz
lub
100-200mg/dobę i.m zazwyczaj w dwóch dawkach
Uwagi:
NIE NALEŻY PODAWAĆ ketonalu i tramalu w jednym r-rze-niezgodność
fizykochemiczna
nie stosować łącznie z lekami p/zakrzepowymi (heparyna, antagoniści
witaminy K)
nie stosować u dzieci
u osób w podeszłym wieku i z niewydolnością nerek zmniejszyć dawkę o
½

Morphine (Morphini Sulfas,) 10mg/ml 20mg/ml amp.
Opioidowy lek p/bólowy
Działanie: działanie kurczące na mięśnie gładkie przewodu pokarmowego, dróg
żółciowych i moczowych powodując kurcz odźwiernika, opóźnienie opróżniania
żołądka, wzrost ciśnienia w drogach żółciowych i moczowych, zwolnienie
perystaltyki, zaparcia, powoduje nudności, wymioty, hamuje odruch kaszlowy,
zwęża źrenice, obniża temperaturę ciała i pobudliwość ośrodka oddechowego.
Poprawia nastrój i działa euforyzująco. Wpływa na układ krążenia zależnie od stanu
wyjściowego: możliwy jest wzrost lub spadek wskaźnika sercowego, bez istotnego
wpływu na ciśnienie końcowo-rozkurczowe w lewej komorze i w tętnicy płucnej;
wykazuje tendencję do zwalniania rytmu serca przez wpływ pobudzający na nerw
błędny i zmniejszenie napięcia układu współczulnego.
Wskazania: Umiarkowane, silne i bardzo silne bóle o różnorodnej etiologii; w bólu
zawałowym
i niedokrwieniu mięśnia sercowego, bólach spowodowanych ciężkim urazem klatki
piersiowej z
uszkodzeniem oskrzeli i płuc oraz w zespołach bólowych, przebiegających z
męczącym
suchym kaszlem, obrzęk płuc, jest podstawowym opioidem (zalecanym przez WHO)
w zwalczaniu bólów w przebiegu chorób nowotworowych
Dawkowanie: Od 2 do 15 mg (2-5-10 do 15) powoli i.v., ampułkę można
rozcieńczyć
do 10ml H2O do wstrzyknięć lub solą
Uwagi
Nie należy mieszać morfiny z płynami do wlewów, w przypadku konieczności
łącznego ich podania, morfinę podaje się przez nasadkę rozgałęziającą

Naloxone 0.4mg/ml amp.
Antagonista opiatów
Działanie: nie posiada działania p/bólowego ani nie wywołuje depresji
ośrodka oddechowego. Podanie go w pełnej dawce po uprzednim podaniu
narkotycznych leków przeciwbólowych powoduje nawrót dolegliwości bólowych. Podany
u osób zależnych od opioidów może spowodować zespół ostrej abstynencji.
Wskazania: Leczenie ostrych zatruć narkotycznymi lekami p/bólowymi, w odwracaniu
depresji ośrodka oddechowego spowodowanej podaniem narkotycznych leków
przeciwbólowych (szczególnie u noworodków), dla celów diagnostycznych w celu
wykrycia narkomanii lub wyjaśnienia przyczyn depresji ośrodka oddechowego.
Dawkowanie:
Dorośli: 0.4mg i.v. Powoli (szczególnie w stanach zagrożenia życia) i.m. lub s.c., dawkę
można powtarzać
co 3 min do dawki całkowitej 10mg

Dzieci: 10-100µg/kg mc i.v. i.m. s.c.
Noworodki: 0.1mg/kg mc. i.v., dotchawiczo szybko,

możliwe podanie i.m. s.c.
Uwagi:
Nie podawać w połączeniach z siarczanami, anionami wielkocząsteczkowymi, i
roztworami o pH zasadowym- wchodzi w reakcje i zmniejsza biodostępność.
Przygotowane r-ry do wstrzyknięć przechowywać nie dłużej niż 24godz

Salbutamol
aerosol
Sympatykomimetyk- rozszerza oskrzela
Działanie: w inhalacjach szybko rozkurcza mięśnie gładkie oskrzeli
i nie wpływa przy tym na układ sercowo-naczyniowy.
Podawany pozajelitowo działa silnie rozkurczająco na oskrzela.
Przyspiesza czynność serca, rozszerza obwodowe naczynia
krwionośne, nie ma większego wpływu na ciśnienie tętnicze krwi
Wskazania: skurcz oskrzeli w astmie i obturacyjnych chorobach
płuc
Uwagi:
teofilina i inne sympatykomimetyki nasilają działanie, nie stosować
z b-blokerami
Dawkowanie:

Dorośli: 2,5mg w nebulizacji, można powtórzyć.
Dzieci: 0.1mg/dawkę (do 2 dawek na dobę)

Niewydolność krążenia

(

łac.

insufficiaentia circulatoria)

to patologiczne zmniejszenie

przepływu krwi przez tkanki

i narządy

Niewydolność krążenia pochodzenia sercowego (

niewydolność serca

)

uszkodzenia włókien mieśnia sercowego
nadmierne obciążenie serca
zaburzenia rytmu serca
mechaniczne ograniczenie pracy serca
zaburzenia metaboliczne
upośledzenie mechanizmów regulujących pracę serca
(nerwowych i humoralnych)

Niewydolność krążenia pochodzenia obwodowego
zmniejszenie ilości krwi krążącej
zaburzenia regulacji prawidłowego napięcia ściany naczyniowej

Niewydolność krążenia o etiologii mieszanej

Niewydolność krążenia
pochodzenia sercowego (

niewydolność serca

)

- uszkodzenia włókien
mieśnia sercowego – np.
choroba wieńcowa, uraz

Niewydolność krążenia
pochodzenia sercowego
(niewydolność serca)

nadmierne obciążenie serca – np.
obrzęk płuc w przebiegu choroby
nadciśnieniowej

Niewydolność krążenia
pochodzenia sercowego
(niewydolność serca)

zaburzenia rytmu serca, np.
tachy i bradyarytmie

Niewydolność krążenia
pochodzenia sercowego
(niewydolność serca)

mechaniczne ograniczenie pracy serca,
np. tamponada osierdzia

Niewydolność krążenia
pochodzenia sercowego
(niewydolność serca)

zaburzenia metaboliczne ,
np. w przebiegu chorób tarczycy

Upośledzenie mechanizmów
regulujących pracę serca
(nerwowych i humoralnych)
np. omdlenie, zmiażdżenie –
„smiling death”

Niewydolność krążenia
pochodzenia sercowego
(niewydolność serca)

Niewydolność krążenia

pochodzenia obwodowego

- zmniejszenie ilości krwi krążącej

- zaburzenia regulacji prawidłowego napięcia

ściany naczyniowej

Stopnie niewydolności krążenia

według AHA

I bez dolegliwości przy zwykłych czynnościach,
choroba serca bez niewydolności

II umiarkowane dolegliwości przy zwykłych
czynnościach, upośledzenie wydolności fizycznej

III znaczne upośledzenie wydolności fizycznej
widoczne przy zwykłych czynnościach

IV duszność spoczynkowa

Niewydolność krążenia
pochodzenia sercowego
(niewydolność serca)

WSTRZĄS ( SHOCK)

„Reakcja obronna organizmu
na zmniejszenie ilości krwi
krążącej”
W normo- (?) i hipowolemii

Wstrząs - centralizacja
krążenia

- dobry, ale kosztowny
mechanizm obronny –
zachowanie krążenia
centralnego kosztem nasilenia
przemiany beztlenowej =
kwasica (co nie jest
obojętne…)

Ostra niewydolność krążenia
w warunkach pozaszpitalnych

Obrzęk płuc – ciężkie zaburzenia
dystrybucji krwi

Wstrząs – reakcja obronna na
zmniejszenie objętości krwi krążącej:

-zmniejszenie rzutu serca
w normowolemii – np. ozw, zatorowość,
tamponada, odma wentylowa, arytmie

-zmniejszenie rzutu serca w hipowolemii

POSTĘPOWANIE: DROGA

POSTĘPOWANIE: DROGA

DOŻYLNA, TLEN, UŁOŻENIE

DOŻYLNA, TLEN, UŁOŻENIE



OBRZĘK PŁUC

OBRZĘK PŁUC

- zmniejszenie obciążenia lewej

- zmniejszenie obciążenia lewej

komory serca– morfina, nitraty, (pow.

komory serca– morfina, nitraty, (pow.

90 mm Hg sys) sedacja, furosemid

90 mm Hg sys) sedacja, furosemid

(??)

(??)

- wzmocnienie pracy serca –

- wzmocnienie pracy serca –

katecholaminy – dobutamina (pow.

katecholaminy – dobutamina (pow.

90 mm Hg sys)

90 mm Hg sys)

POSTĘPOWANIE: DROGA

POSTĘPOWANIE: DROGA

DOŻYLNA, TLEN, UŁOŻENIE !!!

DOŻYLNA, TLEN, UŁOŻENIE !!!



WSTRZĄS - uzupełnienie wolemii

WSTRZĄS - uzupełnienie wolemii

oraz likwidacja przyczyny:

oraz likwidacja przyczyny:



- tamowanie krwotoku

- tamowanie krwotoku



- leczenie arytmii

- leczenie arytmii



- leczenie obrażeń (odma,

- leczenie obrażeń (odma,

tamponada)

tamponada)



- wzmocnienie pracy serca

- wzmocnienie pracy serca

CEL GŁÓWNY:

CEL GŁÓWNY:

Utrzymanie perfuzji mózgowej !!!!!

Utrzymanie perfuzji mózgowej !!!!!

Utrzymanie perfuzji wieńcowej !!!!!

Utrzymanie perfuzji wieńcowej !!!!!

Uwaga na nasilenie/utrzymanie

Uwaga na nasilenie/utrzymanie

krwawienia

krwawienia

Uwaga na rozcieńczenie czynników

Uwaga na rozcieńczenie czynników

krzepnięcia

krzepnięcia

Nie odsysać krwotoków!!!

Nie odsysać krwotoków!!!

Uzupełnienie wolemii

Uzupełnienie wolemii

(wpływ leków!!):

(wpływ leków!!):

-

2 drogi dożylne ( również szyjna

2 drogi dożylne ( również szyjna

zewnętrzna) ew.droga doszpikowa

zewnętrzna) ew.droga doszpikowa

-

odpowiednia średnica kaniuli

odpowiednia średnica kaniuli

-

zgięcie łokciowe/ unieruchomienie

zgięcie łokciowe/ unieruchomienie

-

pętla drenu kroplówki

pętla drenu kroplówki

-

przetaczanie ciśnieniowe

przetaczanie ciśnieniowe

-

płyny elektrolitowe (0,9%NaCl??)

płyny elektrolitowe (0,9%NaCl??)

-

płyny koloidowe

płyny koloidowe

-

płyny hiperosmolarne

płyny hiperosmolarne

-

temperatura płynów

temperatura płynów

-

„

„

ciśnienie transportowe”

ciśnienie transportowe”

Uzupełnienie wolemii

Uzupełnienie wolemii

- uwagi

- uwagi

1/. wpływ trybu wentylacji:

1/. wpływ trybu wentylacji:

IPPV – zmniejszenie nawrotu

IPPV – zmniejszenie nawrotu

żylnego – wpływ prawa Starlinga

żylnego – wpływ prawa Starlinga

2/. krystaloidy – krótki czas w

2/. krystaloidy – krótki czas w

krążeniu (0.9% Na Cl - ????)

krążeniu (0.9% Na Cl - ????)

3/. koloidy – dłuższy czas w krążeniu

3/. koloidy – dłuższy czas w krążeniu

4/. znakomite płyny hiperosmolarne

4/. znakomite płyny hiperosmolarne

5/. rozcieńczenie czynników

5/. rozcieńczenie czynników

krzepnięcia!!!!

krzepnięcia!!!!

LEKI

LEKI



Katecholaminy – receptory alfa i beta

Katecholaminy – receptory alfa i beta



- dopamina

- dopamina



- dobutamina

- dobutamina



- adrenalina

- adrenalina



- noradernalina

- noradernalina

- strzykawka automatyczna !!!

- strzykawka automatyczna !!!

- w glukozie działają lepiej

- w glukozie działają lepiej

PODAWAĆ OSTROŻNIE!!!

PODAWAĆ OSTROŻNIE!!!

LEKI

LEKI

- dwuwęglan sodu: zmniejszenie

- dwuwęglan sodu: zmniejszenie

kwasicy, pod warunkiem właściwej

kwasicy, pod warunkiem właściwej

wentylacji

wentylacji

/

/

Przesunięcie krzywej dysocjacji

Przesunięcie krzywej dysocjacji

hemoglobiny (??? sprawdzić??)/

hemoglobiny (??? sprawdzić??)/

-

przeciwbólowe – uwaga na spadki

przeciwbólowe – uwaga na spadki

ciśnienia

ciśnienia

-

sedacyjne i nasenne - uwaga na

sedacyjne i nasenne - uwaga na

spadki ciśnienia

spadki ciśnienia

WSTRZĄS – SZCZEGÓLNE

WSTRZĄS – SZCZEGÓLNE

POSTACI

POSTACI



NEUROGENNY – SKRYTE OBJAWY Z

NEUROGENNY – SKRYTE OBJAWY Z

POWODU ZAKÓCEN REGULACJI NERWOWEJ

POWODU ZAKÓCEN REGULACJI NERWOWEJ

MECHANIZMÓW NACZYNIORUCHOWYCH

MECHANIZMÓW NACZYNIORUCHOWYCH



- MYLĄCY WYGLĄD PACJENTA

- MYLĄCY WYGLĄD PACJENTA



- NORMALNE/WOLNE TĘTNO

- NORMALNE/WOLNE TĘTNO



- NISKIE CIŚNIENIE (2 POMIARY!!!)

- NISKIE CIŚNIENIE (2 POMIARY!!!)

POZYCJA POZIOMA !!!!!

POZYCJA POZIOMA !!!!!

ATROPINA, PŁYNY, KATECHOLAMINY

ATROPINA, PŁYNY, KATECHOLAMINY

WSTRZĄS – SZCZEGÓLNE

WSTRZĄS – SZCZEGÓLNE

POSTACI

POSTACI



ZATOROWOŚĆ PŁUCNA

ZATOROWOŚĆ PŁUCNA



–

–

RÓŻNE OBJAWY:

RÓŻNE OBJAWY:

-

OMDLENIE (NIERZADKO Z SINICĄ)

OMDLENIE (NIERZADKO Z SINICĄ)

-

DUSZNOŚĆ WIĘKSZA, NIŻ OBJAWY OSŁUCHOWE I

DUSZNOŚĆ WIĘKSZA, NIŻ OBJAWY OSŁUCHOWE I

BADANIA DODATKOWE

BADANIA DODATKOWE

-

WSTRZĄS ZE WZGLĘDNĄ BRADYKARDIĄ

WSTRZĄS ZE WZGLĘDNĄ BRADYKARDIĄ

-

POMYŁKI DIAGNOSTYCZNE (BRONCHIT, ASTMA,

POMYŁKI DIAGNOSTYCZNE (BRONCHIT, ASTMA,

WSTRZĄS W PRZEBIEGU BLOKU SERCA)

WSTRZĄS W PRZEBIEGU BLOKU SERCA)

-

ZNACZENIE WYWIADU

ZNACZENIE WYWIADU

WSTRZĄS – SZCZEGÓLNE

WSTRZĄS – SZCZEGÓLNE

POSTACI

POSTACI



ZATOROWOŚĆ

ZATOROWOŚĆ

- INTENSYWNE LECZENIE WSTRZĄSU –

- INTENSYWNE LECZENIE WSTRZĄSU –

WCZESNE KATECHOLAMINY

WCZESNE KATECHOLAMINY

(NORMOWOLEMIA!)

(NORMOWOLEMIA!)

- STAŁE MONITOROWANIE

- STAŁE MONITOROWANIE

(RYZYKO NAGŁEJ BRADYKARDII LUB NZK)

(RYZYKO NAGŁEJ BRADYKARDII LUB NZK)

- DŁUGOTRWAŁA RESUSCYTACJA – „ZDROWE”

- DŁUGOTRWAŁA RESUSCYTACJA – „ZDROWE”

SERCE!!!

SERCE!!!

-

KŁOPOTY/KOMENTARZE W SZPITALACH

KŁOPOTY/KOMENTARZE W SZPITALACH

(„POSTAWA OWIECZKI”)

(„POSTAWA OWIECZKI”)

WSTRZĄS – SZCZEGÓLNE

WSTRZĄS – SZCZEGÓLNE

POSTACI

POSTACI



UCZULENIE

UCZULENIE

UWAGA NA OBJAWY WSTĘPNE!!!!

UWAGA NA OBJAWY WSTĘPNE!!!!

-

CIĘŻKA REAKCJA – SKRAJNIE NIEBEZPIECZNA !!!!

CIĘŻKA REAKCJA – SKRAJNIE NIEBEZPIECZNA !!!!

-

CIĘŻKA HIPOWOLEMIA Z ZAGĘSZCZENIEM

CIĘŻKA HIPOWOLEMIA Z ZAGĘSZCZENIEM

KRWI!!!!

KRWI!!!!

-

OBJAWY ODDECHOWE

OBJAWY ODDECHOWE

-

MASYWNE PRZETOCZENIE!!

MASYWNE PRZETOCZENIE!!

-

LEKI P-HISTAMINOWE

LEKI P-HISTAMINOWE

-

DŁUGOTRWAŁA RESUSCYTACJA – „ZDROWE”

DŁUGOTRWAŁA RESUSCYTACJA – „ZDROWE”

SERCE

SERCE

WSTRZĄS – SZCZEGÓLNE

WSTRZĄS – SZCZEGÓLNE

POSTACI

POSTACI



KARDIOGENNY

KARDIOGENNY

-

ARYTMIE:

ARYTMIE:

-

TACHY:

TACHY:

-

częstoskurcz nadkomorowy (wąskie QRS

częstoskurcz nadkomorowy (wąskie QRS

lub szerokie (z blokiem)

lub szerokie (z blokiem)

-

migotanie przedsionków

migotanie przedsionków

-

trzepotanie przedsionków

trzepotanie przedsionków

-

częstoskurcz komorowy – czasem

częstoskurcz komorowy – czasem

opóźnione nzk

opóźnione nzk

WSTRZĄS – SZCZEGÓLNE

WSTRZĄS – SZCZEGÓLNE

POSTACI

POSTACI

KARDIOGENNY - TACHYARYTMIE:

KARDIOGENNY - TACHYARYTMIE:

-

NIESTABILNOŚĆ – POSTĘPUJĄCY SPADEK

NIESTABILNOŚĆ – POSTĘPUJĄCY SPADEK

RR – PRÓBA FARMAKOTERAPII, GOTOWOŚĆ

RR – PRÓBA FARMAKOTERAPII, GOTOWOŚĆ

DO ELEKTROTERAPII – W ARYTMIACH

DO ELEKTROTERAPII – W ARYTMIACH

NADKOMOROWYCH – DUŻA SKUTECZNOŚC

NADKOMOROWYCH – DUŻA SKUTECZNOŚC

– ZAWSZE DO SZPITALA

– ZAWSZE DO SZPITALA

-

UWAGA: NIE LECZYĆ OSTRO ARYTMII

UWAGA: NIE LECZYĆ OSTRO ARYTMII

STABLINYCH KRĄŻENIOWO!!!

STABLINYCH KRĄŻENIOWO!!!

WSTRZĄS – SZCZEGÓLNE

WSTRZĄS – SZCZEGÓLNE

POSTACI

POSTACI

KARDIOGENNY - BRADYARYTMIE:

KARDIOGENNY - BRADYARYTMIE:

-

ZATOKOWA:

ZATOKOWA:

-

–

–

ATROPINA

ATROPINA

-

BLOK:

BLOK:

-

–

–

ATROPINA (??),

ATROPINA (??),

-

- KATECHOLAMINY

- KATECHOLAMINY

-

- ELEKTROSTYMULACJA

- ELEKTROSTYMULACJA

(NATĘŻENIE PRĄDU

(NATĘŻENIE PRĄDU

I CZĘSTOŚĆ – CZY ZAWSZE 72/MIN???)

I CZĘSTOŚĆ – CZY ZAWSZE 72/MIN???)