PIH = NIC
PIH = NIC
NADCIŚNIENIE INDUKOWANE CIĄŻĄ
NADCIŚNIENIE INDUKOWANE CIĄŻĄ
Pregnancy Induced
Pregnancy Induced
Hypertension
Hypertension
Gestoza ( EPH gestoza)
Gestoza ( EPH gestoza)
E-(o)edema – Obrzęki
E-(o)edema – Obrzęki
P-proteinuria – Białkomocz
P-proteinuria – Białkomocz
H-hypertensio - Nadciśnienie
H-hypertensio - Nadciśnienie
Klasyfikacja chorób
Klasyfikacja chorób
przebiegających z nadciśnieniem
przebiegających z nadciśnieniem
podczas ciąży
podczas ciąży
Nadciśnienie ciążowe
Nadciśnienie ciążowe
Stan przedrzucawkowy nałożony na
Stan przedrzucawkowy nałożony na
przewlekłe nadciśnienie
przewlekłe nadciśnienie
Stan przedrzucawkowy-rzucawka
Stan przedrzucawkowy-rzucawka
Nadciśnienie ciążowe
Nadciśnienie ciążowe
Przewlekłe nadciśnienie u kobiety w ciąży bez
Przewlekłe nadciśnienie u kobiety w ciąży bez
stanu przedrzucawkowego w okresie porodu,
stanu przedrzucawkowego w okresie porodu,
normalizuje się w ciągu 12 tygodni po porodzie-
normalizuje się w ciągu 12 tygodni po porodzie-
nadciśnienie indukowane przez ciążę
nadciśnienie indukowane przez ciążę
- pregnancy induced hypertension - PIH
- pregnancy induced hypertension - PIH
Przewlekłe nadciśnienie-jeżeli nadciśnienie się
Przewlekłe nadciśnienie-jeżeli nadciśnienie się
utrzymuje
utrzymuje
Stan przedrzucawkowy
Stan przedrzucawkowy
praeeclampsia
praeeclampsia
Nadciśnienie tętnicze + proteinuria
Nadciśnienie tętnicze + proteinuria
Zagrożenie dla matki i płodu
Zagrożenie dla matki i płodu
Określenie dawne- późna gestoza
Określenie dawne- późna gestoza
lub późne zatrucie ciążowe lub
lub późne zatrucie ciążowe lub
EPH-gestoza
EPH-gestoza
Nadciśnienie tętnicze
Nadciśnienie tętnicze
Rozpoznanie - RR jest równe lub
Rozpoznanie - RR jest równe lub
przekracza wartości
przekracza wartości
140 mm Hg ( c.skurczowe)
140 mm Hg ( c.skurczowe)
90 mm Hg ( c. rozkurczowe)
90 mm Hg ( c. rozkurczowe)
lub
lub
wzrost c.skurczowego o co najmniej 30
wzrost c.skurczowego o co najmniej 30
mm Hg a rozkurczowego o 15 mm Hg
mm Hg a rozkurczowego o 15 mm Hg
Pomiar RR- standaryzacja warunków
Pomiar RR- standaryzacja warunków
Pozycja siedząca, zawsze to samo ramię
Pozycja siedząca, zawsze to samo ramię
Pierwszy pomiar po 5min. odpoczynku
Pierwszy pomiar po 5min. odpoczynku
Z trzech pomiarów odrzuca się pierwszy i oblicza średnią z
Z trzech pomiarów odrzuca się pierwszy i oblicza średnią z
drugiego i trzeciego
drugiego i trzeciego
Ciśnienie rozkurczowe odczytuje się w momencie nagłego
Ciśnienie rozkurczowe odczytuje się w momencie nagłego
zmniejszenia głośności szmeru przepływu (szmeru
zmniejszenia głośności szmeru przepływu (szmeru
Korotkowa IV)
Korotkowa IV)
Użycie odpowiednio szerokiego mankietu gdy obwód
Użycie odpowiednio szerokiego mankietu gdy obwód
ramienia przekracza 28cm
ramienia przekracza 28cm
Przestrojenie układu krążenia w
Przestrojenie układu krążenia w
połowie ciąży prawidłowej
połowie ciąży prawidłowej
Otwarcie krążenia macicznego
Otwarcie krążenia macicznego
Zmniejszenie obwodowego oporu
Zmniejszenie obwodowego oporu
naczyniowego
naczyniowego
Działanie estrogenów
Działanie estrogenów
Tzw.środkowy spadek ciśnienia tętniczego
Tzw.środkowy spadek ciśnienia tętniczego
krwi
krwi
Pierwsza połowa ciąży
Pierwsza połowa ciąży
podwyższone wartości RR – nadciśnienie
podwyższone wartości RR – nadciśnienie
istniejące wcześniej.
istniejące wcześniej.
Ścisła kontrola białkomoczu- możliwość
Ścisła kontrola białkomoczu- możliwość
nakładania się stanu przedrzucawkowego !
nakładania się stanu przedrzucawkowego !
normalizacja podwyższonego przed ciążą RR
normalizacja podwyższonego przed ciążą RR
(rozszerzenie naczyń) - możliwość nawrotu
(rozszerzenie naczyń) - możliwość nawrotu
nadciśnienia w drugiej połowie ciąży
nadciśnienia w drugiej połowie ciąży
Druga połowa ciąży - pojawienie się
Druga połowa ciąży - pojawienie się
podwyższonych wartości RR
podwyższonych wartości RR
Nadciśnienie przewlekłe- nierozpoznane z
Nadciśnienie przewlekłe- nierozpoznane z
powodu obniżenia RR w I połowie ciąży
powodu obniżenia RR w I połowie ciąży
Nadciśnienie izolowane w fazie chwiejnej
Nadciśnienie izolowane w fazie chwiejnej
Wczesny objaw stanu przedrzucawkowego-
Wczesny objaw stanu przedrzucawkowego-
przed pojawieniem się białkomoczu
przed pojawieniem się białkomoczu
Klasyfikacja PIH kliniczno-objawowa wg
Klasyfikacja PIH kliniczno-objawowa wg
Międzynarodowego Towarzystwa Badania
Międzynarodowego Towarzystwa Badania
Nadciśnienia w Ciąży (1986r)
Nadciśnienia w Ciąży (1986r)
Nadciśnienie ciążowe- rozkurczowe ciśnienie
Nadciśnienie ciążowe- rozkurczowe ciśnienie
90mmHg (12kPa)
90mmHg (12kPa)
Białkomocz ciążowy- białkomocz >0,5g/l
Białkomocz ciążowy- białkomocz >0,5g/l
Stan przedrzucawkowy- ciążowy białkomocz i
Stan przedrzucawkowy- ciążowy białkomocz i
nadciśnienie
nadciśnienie
Rzucawka- w/w objawy + zagrażająca rzucawka
Rzucawka- w/w objawy + zagrażająca rzucawka
lub napad rzucawki
lub napad rzucawki
Klasyfikacja PIH c.d.
Klasyfikacja PIH c.d.
Przewlekłe nadciśnienie- c.rozkurczowe 90mmHg
Przewlekłe nadciśnienie- c.rozkurczowe 90mmHg
występujące przed 20 tyg. ciąży
występujące przed 20 tyg. ciąży
Przewlekła choroba nerek- białkomocz >0,5g/l w
Przewlekła choroba nerek- białkomocz >0,5g/l w
moczu dobowym, białkomocz występujący przed
moczu dobowym, białkomocz występujący przed
20 t.c., czas trwania choroby >40 dni po porodzie
20 t.c., czas trwania choroby >40 dni po porodzie
Zespół HELLP
Zespół HELLP
Zespół HELLP
Zespół HELLP
Hemoliza
Hemoliza
Podwyższone stężenie enzymów
Podwyższone stężenie enzymów
wątrobowych i mała liczba płytek
wątrobowych i mała liczba płytek
Rozsiane wykrzepianie
Rozsiane wykrzepianie
wewnątrznaczyniowe i uszkodzenie
wewnątrznaczyniowe i uszkodzenie
wątroby w stanie przedrzucawkowym.
wątroby w stanie przedrzucawkowym.
Stan przedrzucawkowy
Stan przedrzucawkowy
preeclampsia
preeclampsia
Częstość występowania- 0,5-10% kobiet w
Częstość występowania- 0,5-10% kobiet w
ciąży
ciąży
Jedna z głównych przyczyn zgonów kobiet w
Jedna z głównych przyczyn zgonów kobiet w
ciąży (0,5-17%)
ciąży (0,5-17%)
Umieralność okołoporodowa płodów i
Umieralność okołoporodowa płodów i
noworodków- 20 – 50% !!!
noworodków- 20 – 50% !!!
Białkomocz u kobiety w ciąży
Białkomocz u kobiety w ciąży
Przed ciążą- fizjologicznie- do 150mg/dobę
Przed ciążą- fizjologicznie- do 150mg/dobę
W ciąży- fizjologiczna proteinuria- do 300mg/dobę
W ciąży- fizjologiczna proteinuria- do 300mg/dobę
(20% kobiet)
(20% kobiet)
Stan przedrzucawkowy- ponad 0,5
Stan przedrzucawkowy- ponad 0,5
‰
‰
lub 300mg/l
lub 300mg/l
w moczu dobowym ( przy RR powyżej 140/90 mm
w moczu dobowym ( przy RR powyżej 140/90 mm
Hg)
Hg)
Nadciśnienie ciążowe- RR przekracza 140/90 mm Hg
Nadciśnienie ciążowe- RR przekracza 140/90 mm Hg
a białkomocz jest mniejszy niż 300mg/l w moczu
a białkomocz jest mniejszy niż 300mg/l w moczu
dobowym
dobowym
Stan przedrzucawkowy - badanie
Stan przedrzucawkowy - badanie
ogólne moczu.
ogólne moczu.
Nie stwierdza się erytrocytów ani
Nie stwierdza się erytrocytów ani
wałeczków z tych krwinek
wałeczków z tych krwinek
Zdolność zagęszczania moczu jest
Zdolność zagęszczania moczu jest
zachowana
zachowana
Wielkość przesączania kłębuszkowego jest
Wielkość przesączania kłębuszkowego jest
znacznie zmniejszona
znacznie zmniejszona
W ciężkim stanie przedrzucawkowym może
W ciężkim stanie przedrzucawkowym może
się rozwinąć ostra niezapalna niewydolność
się rozwinąć ostra niezapalna niewydolność
nerek
nerek
Stan przedrzucawkowy- obrzęki
Stan przedrzucawkowy- obrzęki
Obrzęki u kobiet w ciąży nie powinny mieć wpływu na
Obrzęki u kobiet w ciąży nie powinny mieć wpływu na
rozpoznanie stanu przedrzucawkowego ( WHO - 1987)
rozpoznanie stanu przedrzucawkowego ( WHO - 1987)
Nie wpływają na częstość porodów przedwczesnych ani
Nie wpływają na częstość porodów przedwczesnych ani
umieralność okołoporodową płodów i noworodków
umieralność okołoporodową płodów i noworodków
U 45% kobiet w ciąży z obrzękami w dalszym przebiegu
U 45% kobiet w ciąży z obrzękami w dalszym przebiegu
ciąży rozwija się nadciśnienie
ciąży rozwija się nadciśnienie
U 90% nadciśnienie tętnicze jest poprzedzone
U 90% nadciśnienie tętnicze jest poprzedzone
wystąpieniem obrzęków
wystąpieniem obrzęków
Klasyfikacja stanu przedrzucawkowego
Klasyfikacja stanu przedrzucawkowego
Postać łagodna – postać ciężka
Postać łagodna – postać ciężka
RR równe lub wyższe od 160/110mmHg (pomiar 2x,
RR równe lub wyższe od 160/110mmHg (pomiar 2x,
co 6h, w spoczynku w łóżku}
co 6h, w spoczynku w łóżku}
Białkomocz większy lub równy 5g/24h lub (+++)
Białkomocz większy lub równy 5g/24h lub (+++)
albo (++++) w teście paskowym
albo (++++) w teście paskowym
Stężenie kreatyniny powyżej 1,2mg%
Stężenie kreatyniny powyżej 1,2mg%
(106,7
(106,7
μ
μ
mola/l)
mola/l)
Oliguria < 400ml/24h
Oliguria < 400ml/24h
Płytki krwi< 100 000/
Płytki krwi< 100 000/
μ
μ
l
l
Zwiększenie aktywności enzymów wątrobowych lub
Zwiększenie aktywności enzymów wątrobowych lub
żółtaczka
żółtaczka
Objawy dodatkowe: ból w nadbrzuszu, zaburzenia
Objawy dodatkowe: ból w nadbrzuszu, zaburzenia
widzenia, ostry ból głowy
widzenia, ostry ból głowy
Krwawienie lub wysięki do siatkówki
Krwawienie lub wysięki do siatkówki
Obrzęk płuc
Obrzęk płuc
Klasyfikacja stanu przedrzucawkowego
Klasyfikacja stanu przedrzucawkowego
Postać łagodna – postać ciężka
Postać łagodna – postać ciężka
Rzucawka - definicja
Rzucawka - definicja
Stan przedrzucawkowy połączony z
Stan przedrzucawkowy połączony z
napadem drgawek toniczno-
napadem drgawek toniczno-
klonicznych i utratą przytomności
klonicznych i utratą przytomności
eclampsia convulsiva
eclampsia convulsiva
Rzucawka - podział zależny od czasu
Rzucawka - podział zależny od czasu
wystąpienia objawów
wystąpienia objawów
Rzucawka ciążowa
Rzucawka ciążowa
(e.gravidarum)
(e.gravidarum)
Rzucawka porodowa
Rzucawka porodowa
( e.sub partu)
( e.sub partu)
Rzucawka połogowa
Rzucawka połogowa
( e.puerperalis)
( e.puerperalis)
Stan rzucawkowy
Stan rzucawkowy
status eclampticus
status eclampticus
Napady drgawek występujące w
Napady drgawek występujące w
krótkich odstępach czasu lub
krótkich odstępach czasu lub
bez przerw
bez przerw
Rzucawka bez rzucawki
Rzucawka bez rzucawki
eclampsia sine eclampsia
eclampsia sine eclampsia
Ciężki przebieg stanu
Ciężki przebieg stanu
przedrzucawkowego połączony ze
przedrzucawkowego połączony ze
śpiączką bez poprzedzającego
śpiączką bez poprzedzającego
napadu drgawek
napadu drgawek
Czynniki predysponujące do stanu
Czynniki predysponujące do stanu
przedrzucawkowego
przedrzucawkowego
Pierworództwo lub pierwsza ciąża z danym partnerem
Pierworództwo lub pierwsza ciąża z danym partnerem
Wiek matki- im starsza tym większe ryzyko
Wiek matki- im starsza tym większe ryzyko
Nadciśnienie samoistne
Nadciśnienie samoistne
Stan przedrzucawkowy i nadciśnienie w wywiadzie rodzinnym
Stan przedrzucawkowy i nadciśnienie w wywiadzie rodzinnym
Choroby nerek- zwężenie tętnicy nerkowej,śródmiąższowe zap.
Choroby nerek- zwężenie tętnicy nerkowej,śródmiąższowe zap.
nerek, kłębuszkowe zap. nerek, przeszczep nerek,
nerek, kłębuszkowe zap. nerek, przeszczep nerek,
wielotorbielowatość nerek
wielotorbielowatość nerek
Otyłość
Otyłość
Cukrzyca
Cukrzyca
Zaśniad groniasty
Zaśniad groniasty
Ciąża mnoga
Ciąża mnoga
Ciężki konflikt w zakresie czynnika Rh
Ciężki konflikt w zakresie czynnika Rh
Chor. układowe tk. łącznej- toczeń rumieniowaty, toczeń układowy,
Chor. układowe tk. łącznej- toczeń rumieniowaty, toczeń układowy,
twardzina układowa
twardzina układowa
Przewidywanie stanu
Przewidywanie stanu
przedrzucawkowego- testy
przedrzucawkowego- testy
Brak ”środkowego spadku” RR o 15-20 mm Hg
Brak ”środkowego spadku” RR o 15-20 mm Hg
(„środkowy spadek” występuje w początku II
(„środkowy spadek” występuje w początku II
trymestru prawidłowej ciąży)
trymestru prawidłowej ciąży)
Wzrost MAP ( Mean Arterial Pressure) o 20
Wzrost MAP ( Mean Arterial Pressure) o 20
mm Hg lub wzrost powyżej 105mmHg (pomiar
mm Hg lub wzrost powyżej 105mmHg (pomiar
18-20 t.c.)
18-20 t.c.)
Test obrotowy ( Roll-over-Test, Supine Hypertension
Test obrotowy ( Roll-over-Test, Supine Hypertension
Test) – gdy wzrost cisnienia skurczowego o≥ 20
Test) – gdy wzrost cisnienia skurczowego o≥ 20
mmHg
mmHg
Test z angiotensyną- wzrost RR po podaniu
Test z angiotensyną- wzrost RR po podaniu
angiotensyny i.v.
angiotensyny i.v.
Obniżony przepływ w tętnicy macicznej
Obniżony przepływ w tętnicy macicznej
( met. Dopplera)
( met. Dopplera)
Patogeneza stanu
Patogeneza stanu
przedrzucawkowego
przedrzucawkowego
W patogenezie stanu przedrzucawkowego biorą
W patogenezie stanu przedrzucawkowego biorą
udział wszystkie komponenty hemostazy:
udział wszystkie komponenty hemostazy:
Śródbłonek naczyń wraz ze ścianą naczyń
Śródbłonek naczyń wraz ze ścianą naczyń
Płytki krwi
Płytki krwi
Układ krzepnięcia i fibrynolizy
Układ krzepnięcia i fibrynolizy
Leukocyty obojętnochłonne i monocyty-
Leukocyty obojętnochłonne i monocyty-
makrofagi
makrofagi
Patogeneza st.przedrzucawkowego
Patogeneza st.przedrzucawkowego
c.d.
c.d.
Światło naczyń: konglomeraty
Światło naczyń: konglomeraty
płytkowo- leukocytarno- zakrzepowe –
płytkowo- leukocytarno- zakrzepowe –
blokowanie przepływu krwi
blokowanie przepływu krwi
Ściana naczyń : proces
Ściana naczyń : proces
zapalno-martwiczy (arteriopatia nekrotyczna)
zapalno-martwiczy (arteriopatia nekrotyczna)
– pękanie naczyń i tworzenie krwiaków
– pękanie naczyń i tworzenie krwiaków
Patofizjologia stanu
Patofizjologia stanu
przedrzucawkowego
przedrzucawkowego
Uszkodzenie
śródbłonka
Nadciśnienie
Trombocytopenia
Uszkodzenia
wielonarządowe
Skurcz naczyń
Aktywacja
wykrzepiania
Śródnaczyniowego
Mikrozakrzepy
Upośledzenie
przepływu
włośniczkowego
Nerka
Wątroba
o.u.n
łożysko
Najgroźniejsze powikłania
Najgroźniejsze powikłania
Krwotok do mózgu- rzucawka
Krwotok do mózgu- rzucawka
Krwiak podtorebkowy wątroby - HELLP
Krwiak podtorebkowy wątroby - HELLP
Hipotezy etiopatogenetyczne
Hipotezy etiopatogenetyczne
st.przedrzucawkowego
st.przedrzucawkowego
Śródbłonkowa- dysfunkcja śródbłonka
Śródbłonkowa- dysfunkcja śródbłonka
Zapalna- pierwotnie rozwijają się reakcje zapalne
Zapalna- pierwotnie rozwijają się reakcje zapalne
w śródbłonku
w śródbłonku
Stresu tlenowego- rodniki tlenowe przyczyną
Stresu tlenowego- rodniki tlenowe przyczyną
uszkodzeń narządowych
uszkodzeń narządowych
( łożysko) i układowych ( śródbłonek naczyniowy
( łożysko) i układowych ( śródbłonek naczyniowy
matki)
matki)
Łożyskowa- zmiany w tętnicach spiralnych i
Łożyskowa- zmiany w tętnicach spiralnych i
macicznych – niedokrwienie łożyska- uwalnianie
macicznych – niedokrwienie łożyska- uwalnianie
substancji patogennych: prokoagulanta TF i
substancji patogennych: prokoagulanta TF i
cytokin zapalnych
cytokin zapalnych
Immunologiczna – niedobór przeciwciał
Immunologiczna – niedobór przeciwciał
blokujących reakcje odrzucenia
blokujących reakcje odrzucenia
Układ krzepnięcia i fibrynolizy w stanie
Układ krzepnięcia i fibrynolizy w stanie
przedrzucawkowym
przedrzucawkowym
Nadkrzepliwość wyższa niż w ciąży
Nadkrzepliwość wyższa niż w ciąży
fizjologicznej
fizjologicznej
Stężenie markerów krzepnięcia
Stężenie markerów krzepnięcia
znamiennie podwyższone
znamiennie podwyższone
Stężenie czynnika tkankowego (TF) wyższe
Stężenie czynnika tkankowego (TF) wyższe
dwukrotnie niż u zdrowych ciężarnych
dwukrotnie niż u zdrowych ciężarnych
Wskaźnik fibrynopeptydy A: D-dimery
Wskaźnik fibrynopeptydy A: D-dimery
podwyższony
podwyższony
Układ krzepnięcia i fibrynolizy w stanie
Układ krzepnięcia i fibrynolizy w stanie
przedrzucawkowym
przedrzucawkowym
Stężenie markerów śródbłonka
Stężenie markerów śródbłonka
naczyniowego ( trombomoduliny, cz. von
naczyniowego ( trombomoduliny, cz. von
Willebranda, tPA, PAI-1, endoteliny) wyższe
Willebranda, tPA, PAI-1, endoteliny) wyższe
Stężenie urokinazowego aktywatora
Stężenie urokinazowego aktywatora
plazminogenu ( uPA) obniża się
plazminogenu ( uPA) obniża się
Stężenie tkankowego aktywatora
Stężenie tkankowego aktywatora
plazminogenu ( tPA) rośnie
plazminogenu ( tPA) rośnie
Stężenie inhibitora PAI-1 wzrasta, PAI-2
Stężenie inhibitora PAI-1 wzrasta, PAI-2
obniża się
obniża się
Liczba płytek krwi –obniżona (cięższe
Liczba płytek krwi –obniżona (cięższe
postaci -> wskaźnik ciężkości z. HELLP)
postaci -> wskaźnik ciężkości z. HELLP)
Układ krzepnięcia i fibrynolizy w stanie
Układ krzepnięcia i fibrynolizy w stanie
przedrzucawkowym
przedrzucawkowym
Rutynowe testy krzepnięcia
Rutynowe testy krzepnięcia
prawidłowe lub nieco skrócone
prawidłowe lub nieco skrócone
wydłużone w z. HELLP – 2 i 3 faza
wydłużone w z. HELLP – 2 i 3 faza
Względne zahamowanie fibrynolizy w osoczu ->
Względne zahamowanie fibrynolizy w osoczu ->
wydłużony czas fibrynolizy (test ELT-cz.
wydłużony czas fibrynolizy (test ELT-cz.
fibrynolizy euglobulin) pod wpływem inh. PAI
fibrynolizy euglobulin) pod wpływem inh. PAI
Stężenie D-dimerów
Stężenie D-dimerów
Niezmienione lub lekko podwyższone- lekka
Niezmienione lub lekko podwyższone- lekka
postać
postać
Wysokie - rzucawka i z. HELLP- 2 i 3 faza
Wysokie - rzucawka i z. HELLP- 2 i 3 faza
Szczególnie wysokie - DIC !!!
Szczególnie wysokie - DIC !!!
Powikłania dotyczące matki
Powikłania dotyczące matki
Powikłania
Powikłania
dotyczące
dotyczące
płodu i noworodka
płodu i noworodka
1.
1.
Przekształcenie się stanu przedrzucawkowego w
Przekształcenie się stanu przedrzucawkowego w
cięższe postacie tego powikłania
cięższe postacie tego powikłania
rzucawkę
rzucawkę
zespół HELLP
zespół HELLP
encephalopathia eclamptica (eclampsia sine
encephalopathia eclamptica (eclampsia sine
eclampsia)
eclampsia)
2.
2.
Przedwczesne odklejenie łożyska
Przedwczesne odklejenie łożyska
postacie lżejsze
postacie lżejsze
postacie ciężkie z DIC
postacie ciężkie z DIC
3.
3.
Wylewy krwi do narządów wewnętrznych :
Wylewy krwi do narządów wewnętrznych :
do mózgu (powikłania rzucawki)
do mózgu (powikłania rzucawki)
krwiak podtorebkowy wątroby (powikłanie z.
krwiak podtorebkowy wątroby (powikłanie z.
HELLP)
HELLP)
4.
4.
Poród ptrzedwczesny
Poród ptrzedwczesny
5.
5.
Ostra niewydolność nerek (powikłania rzucawki i
Ostra niewydolność nerek (powikłania rzucawki i
z. HELLP)
z. HELLP)
1.
1.
Zahamowanie wzrostu
Zahamowanie wzrostu
płodu z. IUGR
płodu z. IUGR
2.
2.
Ostra zamartwica
Ostra zamartwica
wewnątrzmaciczna płodu w
wewnątrzmaciczna płodu w
czasie porodu
czasie porodu
3.
3.
Wcześniactwo
Wcześniactwo
Najgroźniejsze powikłania położnicze i
noworodkowe w stanie przedrzucawkowym
Profilaktyka p-zakrzepowa w
Profilaktyka p-zakrzepowa w
st.przedrzucawkowym
st.przedrzucawkowym
Suplementacja wit.C 1000 mg/24 h,
Suplementacja wit.C 1000 mg/24 h,
wit.E 400 j/24 h, kw.foliowy, wit.B 6
wit.E 400 j/24 h, kw.foliowy, wit.B 6
Kw. Acetylosalicylowy
Kw. Acetylosalicylowy
Heparyna
Heparyna
Profilaktyka p-zakrzepowa w
Profilaktyka p-zakrzepowa w
st.przedrzucawkowym
st.przedrzucawkowym
Kw. Acetylosalicylowy : hamuje
Kw. Acetylosalicylowy : hamuje
syntezę proagregacyjnego i
syntezę proagregacyjnego i
kurczącego naczynia tromboksanu A 2
kurczącego naczynia tromboksanu A 2
(TXA 2) -> zmniejszenie udziału płytek w
(TXA 2) -> zmniejszenie udziału płytek w
procesie zapalnym na ścianie i w ścianie
procesie zapalnym na ścianie i w ścianie
naczyń
naczyń
Włączenie profilaktyki- przed 20 tyg. Ciąży w
Włączenie profilaktyki- przed 20 tyg. Ciąży w
dawce 80 mg/24 h
dawce 80 mg/24 h
-> obniżenie ryzyka st.przedrzucawkowego o
-> obniżenie ryzyka st.przedrzucawkowego o
15-45%
15-45%
-> większa masa ciała płodu przy porodzie
-> większa masa ciała płodu przy porodzie
Profilaktyka p-zakrzepowa w
Profilaktyka p-zakrzepowa w
st.przedrzucawkowym
st.przedrzucawkowym
Heparyna drobnocząsteczkowa-
Heparyna drobnocząsteczkowa-
tylko w przypadkach trombofilii i
tylko w przypadkach trombofilii i
nakładającego się stanu
nakładającego się stanu
przedrzucawkowego łącznie z kw.
przedrzucawkowego łącznie z kw.
acetylosalicylowym
acetylosalicylowym
HELLP- występowanie
HELLP- występowanie
Na podłożu stanu
Na podłożu stanu
przedrzucawkowego i rzucawki
przedrzucawkowego i rzucawki
W chor. Hematologicznych –
W chor. Hematologicznych –
zakrzepowej plamicy małopłytkowej
zakrzepowej plamicy małopłytkowej
Zespół HELLP- podział
Zespół HELLP- podział
Faza 1- przedkliniczna, laboratoryjna – tylko
Faza 1- przedkliniczna, laboratoryjna – tylko
objawy H, EL i LP
objawy H, EL i LP
Faza 2- objawy ze strony wątroby
Faza 2- objawy ze strony wątroby
Faza 3- niewydolność wielonarządowa – zespół
Faza 3- niewydolność wielonarządowa – zespół
MODS – multiple organ dysfunction syndrome,
MODS – multiple organ dysfunction syndrome,
pęknięcie krwiaka podtorebkowego wątroby,
pęknięcie krwiaka podtorebkowego wątroby,
wylew krwi do mózgu, obrzęk płuc, wodobrzusze
wylew krwi do mózgu, obrzęk płuc, wodobrzusze
lub krwotok maciczny
lub krwotok maciczny
Fazy kliniczne zespołu HELLP
Fazy kliniczne zespołu HELLP
Faza 1
Faza 1
Faza 2
Faza 2
Faza 3
Faza 3
Objawy HELLP
Objawy HELLP
Objawy krwiaka podtorebkowego wątroby
Objawy krwiaka podtorebkowego wątroby
Niewydolność wielonarządowa ( z. MODS)
Niewydolność wielonarządowa ( z. MODS)
+
+
-
-
-
-
++
++
+
+
-
-
++
++
+
+
++
++
+
+
++
++
+
+
Stopnie ciężkości zespołu HELLP – ocena wg
Stopnie ciężkości zespołu HELLP – ocena wg
liczby płytek
liczby płytek
1.
1.
–
–
liczba płytek< 50 000/ mikrol
liczba płytek< 50 000/ mikrol
2.
2.
–
–
liczba płytek 50 000-100 000/ mikrol
liczba płytek 50 000-100 000/ mikrol
3.
3.
- liczba płytek 100 000- 150 000/ mikrol
- liczba płytek 100 000- 150 000/ mikrol
Objawy laboratoryjne
Objawy laboratoryjne
objaw „H”
objaw „H”
Podwyższona aktywność dehydrogenazy
Podwyższona aktywność dehydrogenazy
mleczanowej (LDH) >normy 600j.m./ml
mleczanowej (LDH) >normy 600j.m./ml
Obecność we krwi : fragmentocytów ( ciałek
Obecność we krwi : fragmentocytów ( ciałek
burr ) – fragmentów erytrocytów,
burr ) – fragmentów erytrocytów,
schizocytów ( sferocytów) – zdeformowanych
schizocytów ( sferocytów) – zdeformowanych
erytrocytów, wtórna niedokrwistość
erytrocytów, wtórna niedokrwistość
Obecność we krwi wolnej hemoglobiny ->
Obecność we krwi wolnej hemoglobiny ->
hemoglobinuria
hemoglobinuria
Podwyższone stężenie bilirubiny w osoczu
Podwyższone stężenie bilirubiny w osoczu
( b.bezpośrednia)
( b.bezpośrednia)
Objawy laboratoryjne objaw „EL”
Objawy laboratoryjne objaw „EL”
Podwyższona aktywność enzymów
Podwyższona aktywność enzymów
wątrobowych - AspAT
wątrobowych - AspAT
Objawy laboratoryjne objaw
Objawy laboratoryjne objaw
„LP”
„LP”
Liczba płytek równa lub niższa 150
Liczba płytek równa lub niższa 150
000/
000/
µ
µ
ikrol
ikrol
Początek choroby – objawy nadkrzepliwości :
Początek choroby – objawy nadkrzepliwości :
Skrócone testy krzepnięcia
Skrócone testy krzepnięcia
Zwiększony poziom markerów trombiny i D-dimerów
Zwiększony poziom markerów trombiny i D-dimerów
Wykształcony z. HELLP- objawy niedokrzepliwości :
Wykształcony z. HELLP- objawy niedokrzepliwości :
Wydłużone testy krzepnięcia
Wydłużone testy krzepnięcia
Hipofibrynogenemia
Hipofibrynogenemia
Obniżony poziom protrombiny
Obniżony poziom protrombiny
Wzrost stężenia markerów trombiny
Wzrost stężenia markerów trombiny
Podwyższone stężenie D-dimerów
Podwyższone stężenie D-dimerów
Zwiększone stężenie markerów plazminy
Zwiększone stężenie markerów plazminy
Objawy laboratoryjne z. HELLP
Nałożone na objawy stanu przedrzucawkowego :
Nałożone na objawy stanu przedrzucawkowego :
skok ciśnienia
skok ciśnienia
bóle głowy
bóle głowy
zaburzenia widzenia
zaburzenia widzenia
Wczesne:
Wczesne:
Bóle nadbrzusza – 90%
Bóle nadbrzusza – 90%
Mdłości i wymioty – 50%
Mdłości i wymioty – 50%
Żółtaczka
Żółtaczka
Powiększenie i tkliwość wątroby
Powiększenie i tkliwość wątroby
Dodatni objaw Chełmońskiego
Dodatni objaw Chełmońskiego
Znaczna bolesność i obrona mięśniowa (krwiak podtorebkowy
Znaczna bolesność i obrona mięśniowa (krwiak podtorebkowy
wątroby lub jego pęknięcie)
wątroby lub jego pęknięcie)
Przedwczesne odklejenie łożyska - 15 – 20%
Przedwczesne odklejenie łożyska - 15 – 20%
Objawy kliniczne z. HELLP
Późne :
Późne :
Zespół dysfunkcji wielonarządowej - MODS
Zespół dysfunkcji wielonarządowej - MODS
Duże wodobrzusze
Duże wodobrzusze
Wysięg w opłucnej
Wysięg w opłucnej
DIC – 54%
DIC – 54%
Ostra niewydolność nerek
Ostra niewydolność nerek
Obrzęk płuc
Obrzęk płuc
Pęknięcie krwiaka podtorebkowego
Pęknięcie krwiaka podtorebkowego
Rzucawka
Rzucawka
Objawy kliniczne z. HELLP
ostry żółty zanik wątroby
ostry żółty zanik wątroby
przedwczesne odklejenie łożyska z DIC
przedwczesne odklejenie łożyska z DIC
pęknięcie macicy
pęknięcie macicy
ostre zapalenia pęcherzyka żółciowego z objawami wstrząsu
ostre zapalenia pęcherzyka żółciowego z objawami wstrząsu
septycznego
septycznego
zakrzepowo-płytkowa plamica
zakrzepowo-płytkowa plamica
zespół Budda i Chiariego
zespół Budda i Chiariego
Krwiak podtorebkowy wątroby -
różnicowanie
Postępowanie terapeutyczne w z.
HELLP
Płód niedojrzały
Deksametazon
Próba porodu lub cięcie cesarskie
Płód dojrzały
Postępowanie terapeutyczne w z.
HELLP – c.d.
Substytucja komponentów hemostatycznych :
•
Koncentrat płytek
•
Koncentrat antytrombiny III
•
Osocze
•
Krioprecypitat
Aprotynina (trascolan)
Deksametazon
Leki hipotensyjne i przeciwdrgawkowe
Transfuzja wymienna osocza
Krwiak podtorebkowy wątroby
- postępowanie
Krwiak niepęknięty
Krwiak pęknięty
Korekcja koagulopatii
Ścisły dozór laboratoryjny i kliniczny
Badania ultrasonograficzne lub
Tomografia komputerowa
Konsultacja chirurgiczna
Transfuzja pełnej krwi i produktów
krwiopochodnych
Wielkość krwiaka
nie zmienia się i stan
pacjentki bez zmian
Powiększenie się krwiaka
I pogarszanie się stanu
pacjentki
Laparotomia
Usunięcie krwiaka i drenaż
Zaopatrzenie chirurgiczne krwiaka
Specjalne szwy, obszycie siecią,
Embolizacja tętnic wątroby
Dalsza obserwacja
Ewakuacja chirurgiczna