Martwica krwotoczna
trzustki
(necrosis pancreatis haemorrhagica)
Jakub Piekarski grV wydz-lek
Wykładniki morfologiczne
Początkowo przejawia się ona
odwarstwieniem podstawnym,
polegającym na oddzieleniu się
komórki gruczołowej trzustki od błony
podstawnej oraz utratę łączności
komórek między sobą (roztrzęsienie
komórkowe). W miejscu komórek
widać jedynie cienie komórkowe lub
wyłącznie masy martwicze.
Przyczyny
1)
Elastaza: uszkadzająca ścianę
naczyń i powodująca wylewy krwi
2)
Fosfolipidaza A: wyzwala z
fosfolipidów błony komórkowej
lizolecytynę toksyczną dla tkanek
3)
Kolagenaza
Patogeneza
W patogenezie ostrej krwotocznej martwicy
trzustki najważniejszą rolę odgrywa
przedostawanie się enzymów do tkanki
śródmiąższowej trzustki. Enzymy te
częściowo dostają się stamtąd do krwi,
dlatego wykrywa się ich wzmożoną
aktywność we krwi i w moczu. Enzymy
proteolityczne w tkance śródmiąższowej są
uczynniane przez krew, wapń, antybiotyki
Patogeneza
Wydostawaniu się soku trzustkowego i
enzymów do zrębu sprzyja zmniejszenie
szczelności nabłonka przewodów. Zależy
to w pewnej mierze od ich rozciągania w
warunkach dysproporcji między
pojemnością przewodów a ilością soku.
Rozwojowi martwicy sprzyjają przeszkody
w wydalaniu soku trzustkowego,
spowodowanie nieprawidłową budową lub
chorobą przewodów.
Patogeneza
Martwica może pojawić się w przebiegu
chorób dróg żółciowych, zwłaszcza kamicy,
chorób żołądka i dwunastnicy, po
operacjach w jamie brzusznej, po
stosowaniu niektórych leków, zdarza się
również w przebiegu nadczynności
przytarczyc. Do rozwoju martwicy
krwotocznej przyczynia się również
nadmierna produkcja soku trzustkowego
pod wpływem spożywania pokarmów
bogatych w tłuszcze i alkoholu.
Histoklinika
W początkowym
stadium trzustka
jest powiększona,
obrzękła, czasem z
drobnymi białymi
ogniskami martwicy
tkanki tłuszczowej.
Stadium to rzadko
widuje się podczas
badania
sekcyjnego.
Histoklinika
W stadiach bardziej
zaawansowanych
pojawiają się za życia
ogniska
ciemnoczerwone
łatwo rozpływające
się. Zmiany mogą
zajmować cały
narząd lub jego część
lecz wtedy reszta jest
obrzmiała i sinawa.
Histoklinika
Badanie mikroskopowe
ujawnia martwicę
tkanki gruczołowej,
wylewy krwi w
obrębie mas
martwiczych,
martwicę ściany
naczyń krwionośnych
i zakrzepy w ich
świetle.
Histoklinika
Ostra krwotoczna
martwica trzustki może
zajmować tylko
fragmenty narządu i
powtarzać się rzutami.
Ponieważ obszar
martwicy nie jest
wtedy duży chory nie
„ginie”. Ognisko
martwicy zostaje
uprzątnięte z
pozostawieniem blizny
lub torbieli rzekomej.
Obraz kliniczny
W obrazie klinicznym dominuje silny
ból w nadbrzuszu z
towarzyszącymi nudnościami,
wymiotami, bębnicą, oznakami
niedrożności jelit, wysoką
gorączka, nadmiernym stężeniem
glukozy we krwi, cukromoczem
oraz objawami wstrząsu.
Obraz kliniczny
Zwiększoną aktywność enzymów
trzustkowych we krwi wykrywa się dopiero
po kilku godzinach od wystąpienia
pierwszych objawów klinicznych. Przed
niewielu laty około połowy przypadków
kończyło się śmiercią chorego.
Wprowadzenie do lecznictwa kwasu epsi-
aminokapronowego, inhibitorów proteaz,
trazylolu obniżyło śmiertelność do 10-20%
przypadków.
Dziękuję za uwagę