SEGREGACJA MEDYCZNA
RATOWNICTWO MEDYCZNE
TRIAGE – segregacja,
sortowanie
Po raz pierwszy zostało zastosowane w
czasie wojen napoleońskich –
ewakuacja i leczenie żołnierzy, którzy
mieli największe szanse na przeżycie
i powrót na front.
CEL TRIAGU
ZAPEWNIENIE PRZEŻYCIA I LECZENIA
JAK NAJWIĘKSZEJ LICZBIE OFIAR
DOSTĘPNYM NAKŁADEM SIŁ I
ŚRODKÓW
- w modelu tym nie zaleca się
poświęcenia np. 10 min. ofierze,
której stan jest na tyle ciężki, że nie
rokuje przeżycia, podczas gdy inni
ranni czekają na pomoc
MODELE TRIAGU
1.
TRIAGE PRZESIEWOWY
– polega na szybkiej
ocenie sytuacji przez ratownika przy
minimalnym badaniu i interwencji (w latach
80 –tych opracowany w Kalifornii system
segregacyjny S.T.A.R.T. ( simple triage
and rapid treatment –
prosta segregacja i
szybkie leczenie
2. TRIAGE MEDYCZNY
(re- triage) –
przeprowadzenie pełnego badania
lekarskiego i oceny szans przeżycia ofiary
oraz zakwalifikowanie jej do właściwego
leczenia.
SEGREGACJA MEDYCZNA
WSTĘPNY TRIAGE- prowadzony przez:
- lekarzy
- pielęgniarki/przeszkolone
- ratowników
SEGREGACJA MEDYCZNA
SYSTEM SEGREGACJI
S.T.A.R.T.
(
od simple triage and rapid
treatment- prosta segregacja i
szybie leczenie)
System segregacji poszkodowanych według
S.T.A.R.T.
Czy poszkodowany może chodzić? Jeśli tak, to
III
kolejność
Jeśli poszkodowany nie może chodzić, to czy
oddycha?
Jeśli nie, to próba udrożnienia dróg oddechowych.
Jeśli poszkodowany podejmuje oddech to
I kolejność.
Jeśli poszkodowany nie podejmuje oddechu po
udrożnieniu dróg oddechowych, to jest
prawdopodobnie nie do uratowania IV kolejność.
Jeśli oddycha samodzielnie, to jak często? jeśli
>30/min i < 10/min to
I kolejność.
System segregacji poszkodowanych
według S.T.A.R.T. cd.
Jeśli poszkodowany oddycha normalnie to jaki jest
nawrót włośniczkowy i tętno obwodowe.
Nawrót włośniczkowy przedłużony ponad 2 s lub
brak tętna na tętnicy promieniowej to
I
kolejność.
Jeśli poszkodowany nie chodzi, ale oddech ma w
normie, prawidłowe tętno na obwodzie i nawrót
włośniczkowy, to czy spełnia proste polecenia?
Jeśli nie, to
I kolejność.
Pozostali chodzący to prawdopodobnie
II
kolejność.
System segregacji poszkodowanych według
S.T.A.R.T.
Na podstawie prostych kryteriów oceny stanu
chorego dokonuje się podziału ofiar wypadku na
trzy zasadnicze grupy:
- Wymagających natychmiastowej pomocy-
I
kolejność.
- Pilnej pomocy –
II kolejność.
- Pomocy opóźnionej-
III kolejność
- Uznani za zmarłych- IV kolejność.
CHODZI I JEST LOGICZNY
ZABURZENIA ŚWIADOMOŚCI
ODDYCHA?
ZABURZENIA ODDECHU
ZABURZENIA TĘTNA
ZŁAMANA MIEDNICA LUB
UDA
PODSTAWY OCENY PODCZAS TRAGEU W SYSTEMIE
S.T.A.R.T
.
Podstawy oceny stanu ofiar wypadku w tym
systemie są następujące:
zdolność do samodzielnego chodzenia
drożność dróg oddechowych
częstość oddechów jako wyraz wydolności
oddechowej
szybkość nawrotu włośniczkowego dla oceny
zagrożenia wstrząsem, a w ciężkich warunkach
pogodowych i złym oświetleniu zachowanie się tętna
obwodowego i wyglądu skóry
Zdolność do wypełniania prostych poleceń świadcząca
o stanie świadomości
ETAPY TRIAGEU PRZESIEWOWEGO
KROK PIERWSZY
Głośne polecenie wydane na dużej przestrzeni –
aby każdy, kto może chodzić, udał się we
skazane miejsce (obszar można podzielić na
sektory).
Wszyscy, którzy rozumieją polecenia i mogą
chodzić, na pewno są wydolni oddechowo i
krążeniowo, ich życiu nie zagraża bezpośrednie
niebezpieczeństwo- zakwalifikowanie do
III
kategorii
udzielenia pomocy-
KOD ZIELONY
ETAPY TRIAGEU PRZESIEWOWEGO
KROK DRUGI
Czy chory oddycha- jeśli nie widzimy, nie
słyszymy i nie czujemy oddech- udrożnić
drogi oddechowe
Podjęcie akcji oddechowej po usunięciu
niedrożności dróg oddechowych-
I
kolejność (KOD CZERWONY)
Brak powrotu oddychania pomimo drożność
dróg oddechowych- IV kolejność.
Jeśli chory oddycha ocenić częstość
oddychania – oddech > 30/min, lub
<10/min – poszkodowany niewydolny-
I
kolejność (KOD CZERWONY)
ETAPY TRIAGEU PRZESIEWOWEGO
KROK TRZECI
Przy wydolności oddychania – ocena
stanu krążenia.
Nawrót włośniczkowy<2 sekund; lub
przyspieszenie tętna powyżej 140/min;
lub brak tętna wyczuwalnego na
tętnicy promieniowej; zimna i wilgotna
skóra- świadczy o wstrząsie-
I
kolejność
(KOD CZERWONY)
ETAPY TRIAGEU PRZESIEWOWEGO
KROK CZWARTY
U poszkodowanych ze sprawnym
oddychaniem i brakiem wstrząsu –
ocenić stan świadomości.
Każdy nieprzytomny lub na tyle
zmącony, że nie wykonuje prostych
poleceń-
I kolejność
(KOD CZERWONY)
SEGREGACJA
KOD CZERWONY
– stan bezpośredniego
zagrożenia życia. Wskazane natychmiastowe
leczenie i transport do szpitala.
OBEJMUJE OSOBY:
- w stanie wstrząsu z dowolnego powodu
- z trudnościami w oddychaniu (duszność,
oparzona twarz)
- z obrażeniami głowy, którym towarzyszy
nierówność źrenic
- z dużym krwotokiem
SEGREGACJA
KOD ŻÓŁTY-
poważne obrażenia wymagające
pilnego leczenia i transportu do szpitala.
Poszkodowany stabilny na miejscu zdarzenia.
Pomoc medyczna może się nieco opóźnić.
OBEJMUJE OSOBY Z:
- urazami brzucha
- złamaniami otwartymi
- złamaniem uda/miednicy
- rozległymi oparzeniami
- nieprzytomnych z obrażeniami głowy
- ofiary w nieustabilizowanym stanie ogólnym
SEGREGACJA
KOD ZIELONY-
leczenie odroczone.
OBEJMUJE ONO:
- małe złamania
- małe rany i oparzenia
SEGREGACJA
KOD CZARNY- zmarli i w stanie
agonalnym.
TRIAGE U DZIECI
Postępowanie
jest
podobne jak
u dorosłych,
zmieniają
się jedynie
parametry.
DŁUGOŚĆ
CIAŁA
LICZBA
ODDECHÓ
W/MIN
TĘTNO
50 CM
20-50
90-180
80 CM
15-40
80-160
>100 CM 10-30
70-140
TRIAGE U DZIECI
KOD CZERWONY
– jak u dorosłych oraz:
- konieczność wielokrotnego odsysania
wydzieliny z ust i dróg oddechowych
- otwarte złamania oraz z względnie duże
zranienia
- Urazy drążące szyi, głowy i tułowia
- Masa dziecka poniżej 10 kg
- Oparzenia ponad 10% powierzchni ciała
Nawet jeśli ich wskaźniki życiowe są
stabilne
TRIAGE U DZIECI
KOD ŻÓŁTY-
dzieci, które mogą:
- Poruszać się samodzielnie, wydolni
oddechowo i nie zagrożone
wstrząsem, będący w stanie pełnej
świadomości, a zatem bez objawów
bezpośredniego zagrożenia życia
TRIAGE MEDYCZNY
• Odbywa się w punkcie medycznym w
strefie udzielania pomocy. Lekarz na
podstawie oceny wstępnej wg BTLS ocenia
czy istnieje konieczność wykonania
doraźnie zabiegów ratujących życie.
• Jeżeli możliwe jest zmierzenie ciśnienia
krwi to może z danych określić na
podstawie zmodyfikowanej dla triagu
skalę ciężkości urazu TRTS ( TRIAGE
REVISED TRAUMA SCORE)