Zasady
segregacji medycznej
Zakład Medycyny
Ratunkowej i Medycyny
Katastrof
Podstawowe pojęcia
• Wypadek – wydarzenie, którego
następstwa możemy opanować za
pomocą posiadanych środków.
• Wypadek masowy – wydarzenie
powodujące powstanie takiej liczby ofiar,
która zakłóca normalny tryb pracy służb
ratunkowych.
Podstawowe pojęcia
• Katastrofa – wydarzenie nadzwyczajne
ze znaczną liczbą poszkodowanych i/lub
rozległymi skutkami w otoczeniu, którego
następstw nie można opanować za
pomocą posiadanych środków i jest
potrzebna pomoc z zewnątrz.
Podstawowe pojęcia
• Segregacja (Triage)- podział
poszkodowanych na grupy z
uwzględnieniem stopnia ciężkości
obrażeń, oszacowaniem szans przeżycia,
oceną pilności udzielenia pomocy i
ewakuacji.
SEGREGACJA – cele
• Szybka identyfikacja ofiar wymagających
natychmiastowej pomocy w miejscu zdarzenia.
• Identyfikacja osób, które mogą być uratowane
jedynie przez natychmiastowe zabiegi
chirurgiczne „ratujące życie”.
Szansa przeżycia dla jak największej liczby
ofiar!
Ocena
• Stanu świadomości,
• Drożności dróg oddechowych,
• Wydolności układu oddechowego,
• Czynności układu krążenia,
• Rodzaju obrażeń,
• Ewentualnych skażeń.
SEGREGACJA - rodzaje
Codzienna
W wypadkach i zdarzeniach masowych
W katastrofach
W warunkach szczególnych
SEGREGACJA – poziomy
• Przedlekarski,
• Lekarski,
• Ewakuacyjny.
Poziom przedlekarski
• Dokonywana zwykle przez ratowników medycznych.
• Podział ofiar na kategorie „ w miejscu, gdzie leżą”
lub w punkcie zbiorczym.
• Identyfikacja ofiar wymagających natychmiastowej
pomocy medycznej (szybki transport do punktu
medycznego pomocy kwalifikowanej tych, którzy
„nie mogą czekać”)
Poziom lekarski
•
Dokonywana przez najbardziej wykwalifikowany
personel medyczny z doświadczeniem
(preferowani w następującej kolejności: specjalista
medycyny ratunkowej, anestezjolog, chirurg).
•
Prowadzona przy wejściu do punktu medycznego.
•
Ustalenie poziomu potrzebnej pomocy z użyciem
kolorowych kodów oznakowań.
Poziom ewakuacyjny
• Dokonywana przez lekarza kierującego
punktem medycznym.
• Określenie priorytetów przy przewożeniu ofiar
do zaadaptowanych i gotowych do przyjęcia
chorych placówek służby zdrowia.
• Pośrednia ocena jakości opieki w punkcie
medycznym.
Segregacja wstępna
•Systemy:
–
START
(Simple Triage and
Rapid Treatement) - dorośli,
–
JumpSTART
– dzieci do 14 r.ż.
ODDYCHA?
>2 sek
NAWRÓT KAPILARNY
>30/min
CZARNY
UDROŻNIENIE
SPEŁNIA POLECENIA?
ŻÓŁTY
STAN ZAGROŻENIA ŻYCIA - CZERWONY
ZIELONY
Nie
Tak
CHODZI?
Tak
Nie
ODDYCHA?
Nie
Tak
<30/min
<2 sek
Nie
Tak
ODDYCHA?
CZARNY
UDROŻNIENIE
STAN ZAGROŻENIA ŻYCIA - CZERWONY
ZIELONY
Nie
Tak
CHODZI?
Tak
Nie
ODDYCHA?
Nie
Tak
A, V, P
(odpowiednie)
AVPU
<15 lub >45/min
ŻÓŁTY
15 - 45/min
P (nieodpowiednie),
U
TĘTNO?
Tak
Nie
5 ODDECHÓW
Tak
Nie
ODDYCHA?
TĘTNO?
Tak
Nie
Wymaga natychmiastowej stabilizacji
podstawowych czynności życiowych.
• W stanie wstrząsu z dowolnego powodu.
• Z trudnościami w oddychaniu.
• Z obrażeniami głowy, którym towarzyszy asymetria
źrenic.
• Z dużym krwotokiem wewnętrznym.
Czerwony
Natychmiastowy transport.
• 4 – 12 pkt. w Trauma Score
i
• Niebezpieczeństwo uduszenia się.
• Obrażenia klatki piersiowej.
• Wstrząs oligowolemiczny.
• Obrażenia głowy z zachowaną świadomością
Czerwony
Wymaga stałego monitorowania,
pomoc medyczną można nieco opóźnić.
• Zagrożenie wstrząsem.
• Złamania otwarte.
• Złamania kości udowej/miednicy.
• Rozległe oparzenia.
• Nieprzytomni /z obrażeniami głowy.
• Nieustabilizowany stan ogólny.
Żółty
Priorytet przy transporcie do miejsca, gdzie możliwe jest
leczenie chirurgiczne.
• 13 – 15 pkt. w Trauma Score
oraz
• Otwarte złamania i otwarte uszkodzenia stawów.
• Rozległe uszkodzenia tkanek miękkich, wymagające
chirurgicznego opracowania.
• Obrażenia klatki piersiowej, które nie mogą być
stabilizowane jedynie przez drenaż opłucnej.
• Obrażenia układu moczowo-płciowego.
• Penetrujące urazy czaszkowo-mózgowe bez utraty
przytomności.
• Urazy obu oczu.
Żółty
Leczenie odroczone.
• Małe złamania.
• Małe rany.
• Małe oparzenia.
• Zgrupowanie w pozycji siedzącej, obserwacja-
zachowania irracjonalne
Zielony
Leczenie i transport mniej pilne
.
• 16 pkt. w Trauma Score, stan pourazowy
zbliżony do fizjologii, np
.
• Stabilne złamania zamknięte.
• Otarcia i stłuczenia.
• Lekkie oparzenia.
Zielony
Zmarli i w stanie agonalnym.
Czarny
Umierający:
• < lub 3 pkt. w Trauma Score
i
• Oparzenia II i III stopnia powyżej 60% powierzchni ciała
skojarzone z innymi ciężkimi obrażeniami.
• Ciężkie urazy głowy z odsłonięciem mózgu.
• Ciężkie urazy klatki piersiowej.
• Stany bez samoistnego oddechu.
• Stany z ZK powyżej 15 minut.
• Stany z ZK, gdzie resuscytacja krążeniowo-oddechowa jest
niemożliwa ze względu na doznane obrażenia.
Czarny
Trauma Score
Trauma Score
– skala urazu (TS)
– skala urazu (TS)
1
normalny
Wysiłek oddechowy
0
zwolniony
0
nasilony
0
brak
1
0 – 9/ min
4
10 – 24/ min.
3
25 – 35/ min.
2
36/ min.
Częstość oddechu
Liczba
punktów
Wartość
Parametr
3
8 - 10
2
5 – 7
0
Brak
5
14 - 15
Skala śpiączek Glasgow
(GCS)
4
11 - 13
1
0 - 49 mm Hg
0
brak tętna
2
Normalny
Powrót włośniczkowy
1
Opóźniony
2
50 – 69 mm Hg
4
90 mm Hg
Skurczowe ciśnienie
tętnicze krwi
3
70 – 89 mm Hg
1
3 - 4
Skala urazu
% przeżycia
16
99
15
98
14
95
13
91
12
83
11
87
10
55
9
37
8
22
7
12
6
7
5
4
4
2
3
1
2 i 1
po 0
WYPOSAŻENIE
OPASKI
Karty segregacyjne
Oznakowanie funkcyjne
Dziękuję za uwagę