Dług publiczny

Dług publiczny

PODPISZ SIĘ TU!!

PODPISZ SIĘ TU!!

Dług publiczny

Dług publiczny

to

to



nominalne zadłużenie

nominalne zadłużenie

podmiotów

podmiotów

finansów sektora publicznego, ustalone po

finansów sektora publicznego, ustalone po

wyeliminowaniu przepływów finansowych

wyeliminowaniu przepływów finansowych

pomiędzy podmiotami należącymi do tego

pomiędzy podmiotami należącymi do tego

sektora (skonsolidowane zadłużenie

sektora (skonsolidowane zadłużenie

brutto)

brutto)



W rozumieniu ekonomicznym

W rozumieniu ekonomicznym

:

:

finansowe zobowiązanie władz publicznych

finansowe zobowiązanie władz publicznych

(skarbu państwa, jednostek samorządu

(skarbu państwa, jednostek samorządu

terytorialnego i innych sektorów z tytułu

terytorialnego i innych sektorów z tytułu

zaciągniętych pożyczek publicznych).

zaciągniętych pożyczek publicznych).

Czym się różni się dług

Czym się różni się dług

publiczny od deficytu

publiczny od deficytu

budżetowego?

budżetowego?



Na

Na

dług publiczny

dług publiczny

składają się długi rządu,

składają się długi rządu,

samorządów i FUS-u.

samorządów i FUS-u.

Na koniec 2009 r. wyniósł

Na koniec 2009 r. wyniósł

on ok. 670 mld zł.

on ok. 670 mld zł.

Z tego 624 mld zł

Z tego 624 mld zł

przypadały na budżet centralny (odpowiada

przypadały na budżet centralny (odpowiada

za niego rząd), 39 mld zł na samorządy i 7

za niego rząd), 39 mld zł na samorządy i 7

mld zł na FUS.

mld zł na FUS.



Deficyt budżetowy

Deficyt budżetowy

to z kolei różnica

to z kolei różnica

pomiędzy wydatkami a dochodami rządu,

pomiędzy wydatkami a dochodami rządu,

samorządów i innych instytucji publicznych

samorządów i innych instytucji publicznych

w konkretnym roku. Deficyt budżetowy jest

w konkretnym roku. Deficyt budżetowy jest

częścią deficytu finansów publicznych.

częścią deficytu finansów publicznych.



W ramach całego budżetu-

W ramach całego budżetu-

dług publiczny

dług publiczny

występuje zawsze w związku podjęcia decyzji

występuje zawsze w związku podjęcia decyzji

dokonywania wydatków publicznych w rozmiarze

dokonywania wydatków publicznych w rozmiarze

przekraczającym możliwość sfinansowania ich

przekraczającym możliwość sfinansowania ich

dochodami publicznymi.

dochodami publicznymi.



W sektorze finansów publicznych-

W sektorze finansów publicznych-

dług

dług

powstaje w skutek zaciągnięcia kredytów

powstaje w skutek zaciągnięcia kredytów

bankowych oraz decyzji inwestycyjnych bez

bankowych oraz decyzji inwestycyjnych bez

pokrycia w planach finansowych.

pokrycia w planach finansowych.

Dług publiczny jako ujęcie

Dług publiczny jako ujęcie

podmiotowe

podmiotowe

Dług publiczny wynika z

Dług publiczny wynika z

zaciągania:

zaciągania:



pożyczek

pożyczek



kredytów

kredytów



przyjętych depozytów

przyjętych depozytów



zobowiązani domagalnych

zobowiązani domagalnych



papierów wartościowych

papierów wartościowych

Co jest groźnego w polskim

Co jest groźnego w polskim

długu publicznym?

długu publicznym?



Największym problemem jest szybki

Największym problemem jest szybki

przyrost długu, bo im wyższe mamy

przyrost długu, bo im wyższe mamy

zadłużenie, tym więcej musimy płacić

zadłużenie, tym więcej musimy płacić

za jego obsługę.

za jego obsługę.



Gdyby dług publiczny przestał rosnąć

Gdyby dług publiczny przestał rosnąć

i ustabilizował się na obecnym

i ustabilizował się na obecnym

poziomie około 50-55 proc., PKB, to w

poziomie około 50-55 proc., PKB, to w

sprzyjających okolicznościach można

sprzyjających okolicznościach można

by go

by go

rolować

rolować

bez końca.

bez końca.

Przyczyny powstawania

Przyczyny powstawania

długu publicznego

długu publicznego



Utrzymywanie się i kumulowanie deficytu

Utrzymywanie się i kumulowanie deficytu

budżetowego z poprzednich lat.

budżetowego z poprzednich lat.



Okresy wzmożonych wydatków publicznych.

Okresy wzmożonych wydatków publicznych.



Świadomie realizowana polityka utrzymania

Świadomie realizowana polityka utrzymania

deficytu publicznego jako narzędzie

deficytu publicznego jako narzędzie

interwencjonizmu państwowego, bądź tez

interwencjonizmu państwowego, bądź tez

polityki utrzymania na tym samym poziomie

polityki utrzymania na tym samym poziomie

dochodów i wydatków publicznych nie

dochodów i wydatków publicznych nie

znajdujących pokrycia w dochodach.

znajdujących pokrycia w dochodach.



Wejście władz publicznych w pułapkę

Wejście władz publicznych w pułapkę

zadłużenia.

zadłużenia.

Klasyfikacje długu

Klasyfikacje długu

publicznego

publicznego



Z znaczenia podmiotowego:

Z znaczenia podmiotowego:

-globalny ( sektora finansów publicznych)

-globalny ( sektora finansów publicznych)

- dług Skarbu Państwa

- dług Skarbu Państwa

- dług jednostek samorządu terytorialnego

- dług jednostek samorządu terytorialnego

- sektora jednostek finansów publicznych

- sektora jednostek finansów publicznych



Ze względu na czas trwania:

Ze względu na czas trwania:

- krótkoterminowy (płynny)

- krótkoterminowy (płynny)

- długoterminowy (fundowany)

- długoterminowy (fundowany)



Ze względu na źródło finansowania

Ze względu na źródło finansowania

- wewnętrzny (krajowy)

- wewnętrzny (krajowy)

- zagraniczny

- zagraniczny

Klasyfikacje długu

Klasyfikacje długu

publicznego

publicznego



Z punktu bilansowego

Z punktu bilansowego

- dług publiczny netto

- dług publiczny netto

- dług publiczny brutto

- dług publiczny brutto



Z punktu bilansowego

Z punktu bilansowego

-

-

dług nominalny

dług nominalny

- dług realny

- dług realny



Ze względu na istnienie

Ze względu na istnienie

- dług rzeczywisty

- dług rzeczywisty

- dług potencjalny

- dług potencjalny

Jaki jest rezultat wysokiego

Jaki jest rezultat wysokiego

długu?

długu?



Wysoki dług publiczny hamuje tempo

Wysoki dług publiczny hamuje tempo

rozwoju w Polsce, a w efekcie wydłuża

rozwoju w Polsce, a w efekcie wydłuża

czas niezbędny do skrócenia dystansu, jaki

czas niezbędny do skrócenia dystansu, jaki

dzieli Polskę od krajów rozwiniętych.

dzieli Polskę od krajów rozwiniętych.

Zamiast wydawać publiczne pieniądze np.

Zamiast wydawać publiczne pieniądze np.

na autostrady i edukację, my płacimy ok.

na autostrady i edukację, my płacimy ok.

2,4 proc.

2,4 proc.

PKB tylko za same

PKB tylko za same

odsetki

odsetki

od

od

zaciągniętego długu. Już dziś Polska płaci

zaciągniętego długu. Już dziś Polska płaci

nabywcom obligacji jedne z najwyższych

nabywcom obligacji jedne z najwyższych

odsetek spośród krajów Unii Europejskiej.

odsetek spośród krajów Unii Europejskiej.

Jak zmniejszyć dług

Jak zmniejszyć dług

publiczny?

publiczny?



Przykłady: Chile, Turcja, RPA, Bułgaria.

Przykłady: Chile, Turcja, RPA, Bułgaria.



Spadek długu publicznego najczęściej w

Spadek długu publicznego najczęściej w

60% wynikał z szybkiego wzrostu PKB 40

60% wynikał z szybkiego wzrostu PKB 40

%

%

ze zmniejszenia deficytu finansów

ze zmniejszenia deficytu finansów

publicznych.

publicznych.



Spadek deficytu budżetowego

Spadek deficytu budżetowego

wynikał

wynikał

średnio w 70% z redukcji wydatków

średnio w 70% z redukcji wydatków

publicznych, a jedynie w 30% ze

publicznych, a jedynie w 30% ze

wzrostu podatków

wzrostu podatków

.

.

Od kogo pożycza Polska?

Od kogo pożycza Polska?



Najczęściej od swoich obywateli.

Najczęściej od swoich obywateli.

Każdy Polak, który kupuje obligacje

Każdy Polak, który kupuje obligacje

skarbowe pożycza rządowi swoje

skarbowe pożycza rządowi swoje

pieniądze.

pieniądze.

Co więcej, ten dług zostanie mu

Co więcej, ten dług zostanie mu

spłacony z jego własnych podatków

spłacony z jego własnych podatków

. To

. To

jednak oznacza, że im więcej państwo

jednak oznacza, że im więcej państwo

pożycza, tym więcej musi nakładać

pożycza, tym więcej musi nakładać

podatków. Jeżeli rząd systematycznie

podatków. Jeżeli rząd systematycznie

zwiększa dług, to ciężar jego spłaty spada

zwiększa dług, to ciężar jego spłaty spada

na kolejne pokolenia.

na kolejne pokolenia.

Strategie zarządzania

Strategie zarządzania

długiem publicznym

długiem publicznym



Strategia zarządzania odnosi się do całego

Strategia zarządzania odnosi się do całego

okresu rocznego, w szczególności obejmuje:

okresu rocznego, w szczególności obejmuje:

- stabilność makroekonomiczną

- stabilność makroekonomiczną

gospodarki i jej zdolność do rozwoju

gospodarki i jej zdolność do rozwoju

- bezpieczeństwo finansowania potrzeb

- bezpieczeństwo finansowania potrzeb

- pożyczkowych budżetu państwa

- pożyczkowych budżetu państwa

-

-

koszty obsługi długu Skarbu Państwa

koszty obsługi długu Skarbu Państwa

-

-

kształtowanie struktury zadłużenia

kształtowanie struktury zadłużenia

-

wpływ prowadzonych operacji dłużnych na

wpływ prowadzonych operacji dłużnych na

krajowy rynek finansowy

krajowy rynek finansowy

Pojęcia związane z długiem

Pojęcia związane z długiem

publicznym

publicznym



Rolowanie (refinansowanie długu)

Rolowanie (refinansowanie długu)



Potrzeby pożyczkowe (brutto i netto)

Potrzeby pożyczkowe (brutto i netto)



Kosztu obsługi długu

Kosztu obsługi długu



Konwersja długu

Konwersja długu



Repudiacja długu

Repudiacja długu



Limity (ogólne reguły zadłużenia)

Limity (ogólne reguły zadłużenia)

Polski dług publiczny na

Polski dług publiczny na

tle państw regionu

tle państw regionu

Na tle państw strefy euro polski dług publiczny
może wydawaje się niski. Jednak w porównaniu
do znajdujących się na podobnym poziomie
rozwoju państw regionu, polski dług publiczny jest
wysoki. Wyższy dług publiczny w relacji do PKB
mają tylko Węgry.

Dług publiczny według Polski, a

Dług publiczny według Polski, a

Unii Europejskiej.

Unii Europejskiej.



Różni się! Dlaczego?

Różni się! Dlaczego?



Według Komisji Europejskiej (lis. 2010) polski dług

Według Komisji Europejskiej (lis. 2010) polski dług

publiczny na 55,5% PKB. Rząd Polski zapowiada

publiczny na 55,5% PKB. Rząd Polski zapowiada

53,2%. Skąd ta różnica?

53,2%. Skąd ta różnica?



Rząd polski i Komisja Europejska różnie definiują dług

Rząd polski i Komisja Europejska różnie definiują dług

publiczny. Kluczowe znaczenie ma tu klasyfikacja

publiczny. Kluczowe znaczenie ma tu klasyfikacja

Krajowego Funduszu Drogowego (KFD). Krajowa

Krajowego Funduszu Drogowego (KFD). Krajowa

metodologia powstała niemal tylko i wyłącznie po to,

metodologia powstała niemal tylko i wyłącznie po to,

żeby zmniejszyć ryzyko przekroczenia progu

żeby zmniejszyć ryzyko przekroczenia progu

ostrożnościowego wynoszącego 55%, który nakłada na

ostrożnościowego wynoszącego 55%, który nakłada na

rząd konkretne, obowiązkowe oszczędności (m.in.

rząd konkretne, obowiązkowe oszczędności (m.in.

zamrożenie płac w budżetówce, waloryzacja rent i

zamrożenie płac w budżetówce, waloryzacja rent i

emerytur tylko o inflację). A że oszczędności nie są

emerytur tylko o inflację). A że oszczędności nie są

popularne, rząd woli zmienić definicję długu, niż

popularne, rząd woli zmienić definicję długu, niż

zacząć oszczędzać.

zacząć oszczędzać.

Co jest groźnego w polskim

Co jest groźnego w polskim

długu publicznym?

długu publicznym?



Największym problemem jest szybki

Największym problemem jest szybki

przyrost długu, bo im wyższe mamy

przyrost długu, bo im wyższe mamy

zadłużenie, tym więcej musimy płacić za

zadłużenie, tym więcej musimy płacić za

jego obsługę.

jego obsługę.



Gdyby dług publiczny przestał rosnąć i

Gdyby dług publiczny przestał rosnąć i

ustabilizował się na obecnym poziomie

ustabilizował się na obecnym poziomie

około 50-55 proc., PKB, to w sprzyjających

około 50-55 proc., PKB, to w sprzyjających

okolicznościach można by go

okolicznościach można by go

rolować

rolować

bez

bez

końca.

końca.

Ciekawostka

Ciekawostka



Najbardziej zadłużonym krajem na

Najbardziej zadłużonym krajem na

świecie są USA. Jednak dotyczy to

świecie są USA. Jednak dotyczy to

liczb bezwzględnych, bo jeśli

liczb bezwzględnych, bo jeśli

porównamy ich zadłużenie do PKB to

porównamy ich zadłużenie do PKB to

okaże się, że wcale nie jest tak źle.

okaże się, że wcale nie jest tak źle.



Polska

Polska

w tym zestawieniu nie

w tym zestawieniu nie

wypada źle - z długiem

wypada źle - z długiem

w wysokości 53 proc. PKB

w wysokości 53 proc. PKB

nasz kraj

nasz kraj

zajął 49 miejsce w zestawieniu.

zajął 49 miejsce w zestawieniu.

Dziękujemy za

Dziękujemy za

uwagę

uwagę