•

ZAKAŹNE MARTWICOWE ZAPALENIE

WĄTROBY (BRADSOT NIEMIECKI)

•

OBRZĘK ZŁOŚLIWY



Występuje na całym świecie.



Najczęściej chorują zwierzęta w wieku 2-4
lat, rasowe.



Zachorowania stwierdza się przede
wszystkim w okresie pastwiskowym (późne
lato, jesień).



Ma bezpośredni związek z inwazją Fasciola
hepatica.



Clostridium novyi, typ B



występuje: w glebie, wodzie, przewodzie
pokarmowym roślinożerców, w wątrobie
zdrowych zwierząt- w formie nieaktywnej,
czasem- na skórze



formy przetrwalnikowe cechuje duża
oporność na działanie wielu środków
dezynfekcyjnych,

Rezerwuarem zarazka są dzikie zwierzęta i

ptaki, chorujące bezobjawowo.

Źródła zakażenia to pastwiska

zanieczyszczone kałem nosicieli.

Droga zakażenia: alimentarna (pokarm lub

woda zanieczyszczone ziemią).

Z układu pokarmowego, z krwią lub z

wędrującymi larwami, bakteria dostaje się
do wątroby.

Jej przejście w formę wegetatywną

uwarunkowane jest wcześniejszym
uszkodzeniem miąższu wątroby, np. przez
przywry.

W wątrobie bakteria namnaża się i

produkuje toksyny nekrotyzujące, gł.
toksynę alfa.



gorączka



płytkie, szybkie oddechy,



przeczulica



zaleganie



nagła śmierć, po kilku następnych
godzinach

o

WYWIAD

o

BADANIA LABORATORYJNE



badanie bakteriologiczne: preparaty
odciskowe z ognisk martwiczych w
wątrobie



izolacja



ELISA- wykazanie toksyny (materiał:
wątroba, płyn otrzewnowy, zawartość jelit)

o

BADANIE SEKCYJNE



inwazja Motylicy wątrobowej



enterotoksemia



szelestnica



paraszelestnica trawieńca



wątroba: biało- żółte ogniska martwicy,
otoczone pasem przekrwienia, z młodymi
motylicami w centrum



tkanka podskórna: obrzęk



jamy ciała: krwisty wysięk



błony śluzowe układu pokarmowego:
wybroczyny

W przypadku owiec, właściwie nie

stosuje się leczenia.

Lecząc bydło, podaje się duże dawki

penicyliny.



ograniczenie populacji ślimaków (żywiciel
pośredni motylicy)



odmotyliczanie zwierząt 2 razy w roku
(wiosna, jesień)



pojenie ze studni lub wodociągów



szczepienie: jagnięta i nowe sztuki, a
przypadku zagrożenia- wszystkie, 2 razy w
odstępie 4-6 tygodni



Jest typową chorobą przyranną, o
przebiegu ostrym, często śmiertelnym.



Oprócz owiec, chorują kozy, bydło,
nieparzystokopytne, świnie i mięsożerne.



Clostridium novyi, typ A, rzadziej, typ B;
czesto, przy współudziale innych laseczek
Clostridium (septicum, perfringens,
chouvoei)

Następuje w wyniku kontaktu rany, np. po

kastracji, z kurzem, glebą,
zanieczyszczoną wodą lub kałem. Zmiany
chorobowe wywoływane są przez toksyny
nekrotyzujące, głównie toksynę alfa.



brak apetytu



wysoka gorączka



miejscowy, ciastowaty obrzęk, z tendencją
do szybkiego powiększania się



słabość, drżenie i sztywność mięśni



śmierć zwykle po 2-5 dniach

WIELKA GŁOWA

ZAKAŻENIE RAN
POPORODOWYCH



występuje u baranów,
w konsekwencji
zakażenia ran
zadanych w czasie
walki



obrzęk pojawia się
wokół oczu i
rozprzestrzenia się na
głowę i szyję



ostra toksemia



obrzęk sromu



czerwono- brązowy
wyciek z pochwy



śmierć w ciągu 24-48
godzin

o

BADANIE BAKTERIOLOGICZNE



materiał: wycinki mięśni, wysięk



badanie mikroskopowe

o

BADANIE SEKCYJNE

o

RÓŻNICOWENIE: szelestnica,
paraszelestnica trawieńca



skóra: obrzękowo- rozedmowe obrzmienie,
trzeszczące przy omacywaniu



tkanka podskórna: galaretowata,
surowiczo nacieczona



mięśnie: czerwonawe lub bladożołte,
obrzękłe, wilgotne, o gnilno-kwaśnym
zapachu

OBRZĘK
ZŁOŚLIWY

SZELESTNICA



brak procesów
gazotwórczych



zabarwienie mięśni
-czerwonawe lub
bladożółte



mięśnie wilgotne, o
gnilnym zapachu



obrzęki bursztynowo-
żółte



procesy gazotwórcze



zabarwienie mięśni
-brązowo- czarne



mięśnie suche i
kruche



obrzęki krwawe



chirurgiczne otwarcie obrzękniętych okolic
w celu odprowadzenia wysięku i przemycia
tkanek



nastrzykanie zmian penicyliną lub innym
antybiotykiem o szerokim spektrum
działania



podawanie NSAIDs 2 razy dziennie



przestrzeganie zasad higieny



szczepienie: na terenach endemicznych-
przed każdym zabiegiem krwawym,
samice ciężarne- 3 tygodnie przed
wykotami; daje odporność na całe życie i
przekazywana jest z siarą potomstwu

•

PARASZELESTNICA TRAWIEŃCA

(BRADSOT PÓŁNOCNY)



Jest ostrą, zakaźną, ale niezaraźliwą
chorobą owiec.



Występuje głównie na północy Europy, w
Szkocji i Irlandii, a także w Australii i USA.



Chorują młode owce (głównie do 1 roku
życia).



Pojawia się głównie późną jesienią i zimą,
przy mroźnej pogodzie.



Clostridium septicum



powszechnie obecna w środowisku



może przebywać w przewodzie
pokarmowym zwierząt, nie powodując
objawów klinicznych

Droga zakażenia: alimentarna; sprzyja

zjedzenie zamarzniętej lub „ostrej” trawy

Przejście zarazka w formę wegetatywną

uwarunkowana jest uszkodzeniem błony
śluzowej trawieńca. Bakteria namnaża się,
wytwarzając toksyny nekrotyzujące, które
przenikają do krwi. Rozwija się krwotoczne
zapalenie ściany trawieńca i toksemia.



postać nadostra: osłabienie, zaleganie,
śmierć w ciągu kilku godzin



postać ostra: niepokój, bóle i wzdęcia w
jamie brzusznej, możliwy obrzęk w
okolicach głowy i krwawy wypływ z
naturalnych otworów ciała

o

WYWIAD ( zwierzę pada nagle, bez
uprzednio stwierdzonych objawów
klinicznych)

o

IZOLACJA: z przekroju ściany trawieńca, z
krwi; materiał należy pobrać w ciągu
godziny od śmierci zwierzęcia

o

BADANIE SEKCYJNE

o

RÓŻNICOWANIE: inne choroby o przebiegu
ostrym i nadostrym, wywoływane przez
laseczki Clostridium oraz wąglik



zwłoki: rozdęte, szybko rozkładające się



mięśnie: barwy ciemnobrunatnej



jama otrzewnowa, opłucna i worek
osierdziowy: duża ilość krwawego wysięku



błona śluzowa trawieńca: znaczny obrzęk,
ogniska krwotoczno- zapalne, w okolicach
odźwiernika



dwunastnica: krwotoczne zapalenie



leczenie jest nieskuteczne ze względu na
gwałtowny przebieg choroby



profilaktyka: unikanie czynników
wyzwalających chorobę (żywienie paszą
zmarzniętą, brudną, szorstką);
szczepienia- szczepionka Closeptivac,
szczepienie 2 razy, w odstępach 2 tygodni,
najlepiej późnym latem i wczesną jesienią



zwłoki padłych zwierząt należy
zutylizować