DIAGNOSTYKA I LECZENIE

DIAGNOSTYKA I LECZENIE

CHOROBY

CHOROBY

NIEDOKRWIENNEJ SERCA

NIEDOKRWIENNEJ SERCA

Katedra i Zakład Klinicznych Podstaw

Katedra i Zakład Klinicznych Podstaw

Fizjoterapii CM UMK

Fizjoterapii CM UMK

Oddział Kardiologii z Zakładem Diagnostyki

Oddział Kardiologii z Zakładem Diagnostyki

Kardiologicznej

Kardiologicznej

Światło naczynia

Blaszka
miażdżycowa

Niestabilna choroba
wieńcowa lub zawał
serca

Zawał serca

Zakrzep

DEFINICJE

DEFINICJE



Choroba wieńcowa: objawowy okres

Choroba wieńcowa: objawowy okres

miażdżycy tętnic wieńcowych

miażdżycy tętnic wieńcowych



Dławica piersiowa: objaw podmiotowy

Dławica piersiowa: objaw podmiotowy

niedokrwienia mięśnia sercowego

niedokrwienia mięśnia sercowego



Niedokrwienie serca: zbyt mała podaż

Niedokrwienie serca: zbyt mała podaż

tlenu w stosunku do aktualnego

tlenu w stosunku do aktualnego

zapotrzebowania

zapotrzebowania

CHOROBA WIEŃCOWA W

CHOROBA WIEŃCOWA W

POLSCE

POLSCE

CHOROBA WIEŃCOWA W

CHOROBA WIEŃCOWA W

POLSCE

POLSCE

100 000

zawałów serca / rok

40 000

osób umiera z powodu choroby wieńcowej

1/3

hospitalizacji z powodów kardiologicznych

1,5-2 mln

chorych

85%

chorych pomimo leczenia ma

nadal

dolegliwości wieńcowe

ATP study Rużyłło W. 3

rd

PTK Congress Warszawa 1999 oral presentation,Pająk A.Medipress Kardiologia

Supp.5,2000

JAK ROZPOZNAĆ CHOROBĘ

JAK ROZPOZNAĆ CHOROBĘ

NIEDOKRWIENNĄ SERCA

NIEDOKRWIENNĄ SERCA

WYWIAD

WYWIAD



charakter bólu

charakter bólu



związek bólu z wysiłkiem, posiłkiem,

związek bólu z wysiłkiem, posiłkiem,

stresem

stresem



obciążenie rodzinne

obciążenie rodzinne



czynniki ryzyka choroby wieńcowej

czynniki ryzyka choroby wieńcowej

Klasyfikacja bólów w klatce

Klasyfikacja bólów w klatce

piersiowej w celu oceny

piersiowej w celu oceny

prawdopodobieństwa choroby

prawdopodobieństwa choroby

CECHY BÓLU WIEŃCOWEGO

CECHY BÓLU WIEŃCOWEGO



Lokalizacja typowa dla dławicy

Lokalizacja typowa dla dławicy

piersiowej

piersiowej



Wywołany przez wysiłek fizyczny

Wywołany przez wysiłek fizyczny



Ustępujący do 10min po zaprzestaniu

Ustępujący do 10min po zaprzestaniu

wysiłku lub po nitroglicerynie

wysiłku lub po nitroglicerynie

Klasyfikacja bólów w klatce

Klasyfikacja bólów w klatce

piersiowej w celu oceny

piersiowej w celu oceny

prawdopodobieństwa choroby

prawdopodobieństwa choroby

KLASYFIKACJA BÓLU

KLASYFIKACJA BÓLU



Typowy ból dławicowy: spełnia

Typowy ból dławicowy: spełnia

wszystkie 3 cechy

wszystkie 3 cechy



Nietypowy ból dławicowy: spełnia 2

Nietypowy ból dławicowy: spełnia 2

cechy

cechy



Ból niedławicowy: spełnia co najwyżej 1

Ból niedławicowy: spełnia co najwyżej 1

cechę

cechę

PODAŻ

TLENU

POPYT

NA TLEN

PODAŻ TLENU = POPYT NA

PODAŻ TLENU = POPYT NA

TLEN

TLEN

SPADEK PODAŻY TLENU

SPADEK PODAŻY TLENU

WZROST

WZROST

ZAPOTRZEBOWANIA

ZAPOTRZEBOWANIA



ZWĘŻENIE

ZWĘŻENIE

TĘTNICY

TĘTNICY



KURCZ TĘTNICY

KURCZ TĘTNICY



SPADEK Hgb

SPADEK Hgb



SPADEK RR

SPADEK RR

PREFUZYJNEGO

PREFUZYJNEGO



ZMIANY ZAPALNE

ZMIANY ZAPALNE



NAPIĘCIA ŚCIANY

NAPIĘCIA ŚCIANY

SERCA

SERCA



KURCZLIWOŚCI

KURCZLIWOŚCI



CZĘSTOŚCI SERCA

CZĘSTOŚCI SERCA



CZYNNIKI

CZYNNIKI

HUMORALNE:

HUMORALNE:

*katecholaminy

*katecholaminy

*hormony tarczycy

*hormony tarczycy

Kolejność występowania cech

Kolejność występowania cech

niedokrwienia mięśnia sercowego

niedokrwienia mięśnia sercowego

Upośledzenie przepływu krwi

Upośledzenie przepływu krwi

Spadek nasycenia tlenem krwi

Spadek nasycenia tlenem krwi

Zaburzenia ruchu ścian serca

Zaburzenia ruchu ścian serca

Zmiany ST-T

Zmiany ST-T

Dławica piersiowa

Dławica piersiowa

Podział choroby

Podział choroby

niedokrwiennej serca

niedokrwiennej serca

1. Przewlekła choroba niedokrwienna

1. Przewlekła choroba niedokrwienna

a)

a)

stabilna dusznica bolesna

stabilna dusznica bolesna

b)

b)

nieme niedokrwienie

nieme niedokrwienie

2. Nagły zgon sercowy

2. Nagły zgon sercowy

3. Kardiomiopatia niedokrwienna z

3. Kardiomiopatia niedokrwienna z

niewydolnością

niewydolnością

serca

serca

4. Choroba niedokrwienna manifestująca

4. Choroba niedokrwienna manifestująca

się zaburzeniami rytmu

się zaburzeniami rytmu

Podział choroby

Podział choroby

niedokrwiennej serca

niedokrwiennej serca

(c.d)

(c.d)

5 Zespół ostrego niedokrwienia mięśnia

5 Zespół ostrego niedokrwienia mięśnia

sercowego

sercowego

A.

A.

dusznica bolesna niestabilna

dusznica bolesna niestabilna

a)narastająca dusznica bolesna

a)narastająca dusznica bolesna

b)ostra (de novo)

b)ostra (de novo)

c)dusznica bolesna naczynioskurczowa

c)dusznica bolesna naczynioskurczowa

d)dusznica bolesna pozawałowa

d)dusznica bolesna pozawałowa

e)spoczynkowa lub spontaniczna

e)spoczynkowa lub spontaniczna

f)zawał serca bez załamka Q

f)zawał serca bez załamka Q

B.

B.

Zawał serca

Zawał serca

Ostre zespoły wieńcowe

Ostre zespoły wieńcowe

Rozpoznanie

Rozpoznanie

wstępne

wstępne

(przyjęcie)

(przyjęcie)

bez przetrwałego
uniesienia ST

z przetrwałym
uniesieniem ST

Końcowe Niestabilna Zawał serca
Zawał serca

(wypis) choroba wieńcowa bez uniesienia ST z
uniesieniem ST

(UA) (NSTEMI)
(STEMI)

Tp

-

Tp+ CKMB+

Klasyfikacja dusznicy bolesnej

Klasyfikacja dusznicy bolesnej

wg Canadian Cardiovascular

wg Canadian Cardiovascular

Society (CCS)

Society (CCS)

Klas

Klas

a

a

Wysiłek wywołujący

Wysiłek wywołujący

dusznicę bolesną

dusznicę bolesną

Ograniczenia

Ograniczenia

normalnej

normalnej

aktywności

aktywności

fizycznej

fizycznej

I

I

Długotrwały wysiłek

Długotrwały wysiłek

Brak

Brak

II

II

Szybki spacer,chodzenie

Szybki spacer,chodzenie

po schodach, chodzenie

po schodach, chodzenie

ponad 200m pod

ponad 200m pod

górę,po posiłkach, przy

górę,po posiłkach, przy

działaniu zimna, wiatru,

działaniu zimna, wiatru,

stresu

stresu

Nieznaczne

Nieznaczne

III

III

Wchodzenie na I piętro,

Wchodzenie na I piętro,

przejście mniej niż 200m

przejście mniej niż 200m

Znaczne

Znaczne

IV

IV

Minimalny wysiłek,

Minimalny wysiłek,

objawy dławicowe w

objawy dławicowe w

spoczynku

spoczynku

Ciężkie

Ciężkie

JAK ROZPOZNAĆ CHOROBĘ

JAK ROZPOZNAĆ CHOROBĘ

NIEDOKRWIENNĄ SERCA

NIEDOKRWIENNĄ SERCA

BADANIA UZUPEŁNIAJĄCE

BADANIA UZUPEŁNIAJĄCE



EKG spoczynkowe

EKG spoczynkowe



Test wysiłkowy

Test wysiłkowy



Echo obciążeniowe

Echo obciążeniowe



Badania izotopowe

Badania izotopowe



Biochemia (lipidy, cukier, morfologia,

Biochemia (lipidy, cukier, morfologia,

jonogram)

jonogram)

Cechy niedokrwienia w

Cechy niedokrwienia w

spoczynkowym EKG

spoczynkowym EKG



Obniżenie odcinka ST poziome lub

Obniżenie odcinka ST poziome lub

skośne do dołu

skośne do dołu



Uniesienie odcinka ST, skojarzone z

Uniesienie odcinka ST, skojarzone z

bólem dławicowym (cechy świeżego

bólem dławicowym (cechy świeżego

zawału serca)

zawału serca)



Rzadko – ujemny załamek U

Rzadko – ujemny załamek U

Wskazania do

Wskazania do

wykonania próby

wykonania próby

wysiłkowej

wysiłkowej



Bóle w klatce piersiowej (typowe,

Bóle w klatce piersiowej (typowe,

nietypowe)

nietypowe)



Poszukiwanie niewydolności wieńcowej u

Poszukiwanie niewydolności wieńcowej u

chorych asymptomatycznych

chorych asymptomatycznych



Specjalne grupy zawodowe

Specjalne grupy zawodowe



Ocena rokowania i ryzyka u chorych po

Ocena rokowania i ryzyka u chorych po

zawale serca

zawale serca



Ocena skuteczności leczenia

Ocena skuteczności leczenia

zachowawczego lub inwazyjnego

zachowawczego lub inwazyjnego

Wywiad, próba wysiłkowa

Wywiad, próba wysiłkowa

a koronarografia

a koronarografia

Wywiad

Wywiad

Próba

Próba

wysiłko

wysiłko

wa

wa

Koronarografia

Koronarografia

IHD

IHD

mężczyź

mężczyź

ni

ni

kobiety

kobiety

Typowy

Typowy

Dodatnia

Dodatnia

98%

98%

75%

75%

Nietypow

Nietypow

y

y

Ujemna

Ujemna

11%

11%

8%

8%

Typowy

Typowy

Ujemna

Ujemna

42%

42%

17%

17%

Nietypow

Nietypow

y

y

Dodatnia

Dodatnia

42%

42%

17%

17%

Przeciwwskazania do

Przeciwwskazania do

wykonania próby

wykonania próby

wysiłkowej

wysiłkowej

•

Nadciśnienie tętnicze

Nadciśnienie tętnicze

- skurczowe > 220mm Hg

- skurczowe > 220mm Hg

- rozkurczowe

- rozkurczowe

>120mm Hg

>120mm Hg

•

Świeże procesy zakrzepowe

Świeże procesy zakrzepowe

•

Istotne zwężenia lewego ujścia

Istotne zwężenia lewego ujścia

tętniczego

tętniczego

•

Ciąża, okres menstruacji (zmniejszona

Ciąża, okres menstruacji (zmniejszona

tolerancja wysiłkowa)

tolerancja wysiłkowa)

•

Poważne schorzenia pozasercowe

Poważne schorzenia pozasercowe

Wskazania do przerwania

Wskazania do przerwania

próby wysiłkowej (c.d)

próby wysiłkowej (c.d)



Obniżenie ST> 0,2mV, wzrost ST w

Obniżenie ST> 0,2mV, wzrost ST w

odprowadzeniach bez Q zawałowego,

odprowadzeniach bez Q zawałowego,

bez zespołu QS

bez zespołu QS



Zaburzenia rytmu (liczna EV, R/T,

Zaburzenia rytmu (liczna EV, R/T,

pary, FA, FLA)

pary, FA, FLA)



Zaburzenia przewodnictwa A-V II

Zaburzenia przewodnictwa A-V II

0

0

, III

, III

0

0



Ciśnienie skurczowe >205mm Hg

Ciśnienie skurczowe >205mm Hg



Ciśnienie rozkurczowe >130 mm Hg

Ciśnienie rozkurczowe >130 mm Hg

Wskazania do przerwania

Wskazania do przerwania

próby wysiłkowej (c.d)

próby wysiłkowej (c.d)



Wzrost lub spadek RR niezgodny z

Wzrost lub spadek RR niezgodny z

regułą

regułą



Zwolnienie częstości serca

Zwolnienie częstości serca



Cechy świeżego zawału

Cechy świeżego zawału

Przeciwwskazania do

Przeciwwskazania do

wykonania próby

wykonania próby

wysiłkowej

wysiłkowej

•

Świeże uniesienie lub obniżenie

Świeże uniesienie lub obniżenie

odcinka ST

odcinka ST

•

Świeży zawał serca

Świeży zawał serca

•

Spoczynkowe bóle wieńcowe (w dniu

Spoczynkowe bóle wieńcowe (w dniu

badania lub poprzedzającym)

badania lub poprzedzającym)

•

Ostre zapalenie osierdzia lub wsierdzia

Ostre zapalenie osierdzia lub wsierdzia

•

Zastoinowa niewydolność krążenia

Zastoinowa niewydolność krążenia

•

Groźne zaburzenia rytmu i

Groźne zaburzenia rytmu i

przewodzenia

przewodzenia

Wskazania do przerwania

Wskazania do przerwania

próby wysiłkowej

próby wysiłkowej



Osiągnięcie limitu tętna :

Osiągnięcie limitu tętna :



tętno max: mężczyźni 204-(0,6x wiek)

tętno max: mężczyźni 204-(0,6x wiek)

kobiety 216-(0,8x wiek)

kobiety 216-(0,8x wiek)



tętno max: 220-wiek

tętno max: 220-wiek



Narastający ból dławicowy

Narastający ból dławicowy



Objawy niewydolności lewej komory

Objawy niewydolności lewej komory



Zmęczenie, duszność, bóle kończyn

Zmęczenie, duszność, bóle kończyn

dolnych

dolnych

Dodatnia próba

Dodatnia próba

wysiłkowa

wysiłkowa

KLINICZNIE

KLINICZNIE



Ból

Ból



Duszność

Duszność



Bladość powłok

Bladość powłok

Dodatnia próba

Dodatnia próba

wysiłkowa (c.d)

wysiłkowa (c.d)

HEMODYNAMICZNIE

HEMODYNAMICZNIE



Spadek lub wzrost RR

Spadek lub wzrost RR



Brak wzrostu ciśnienia skurczowego

Brak wzrostu ciśnienia skurczowego

(do 130 mm Hg) i tętna (do 130 na

(do 130 mm Hg) i tętna (do 130 na

minutę)

minutę)



Zwolnienie rytmu serca

Zwolnienie rytmu serca



III ton, cwał

III ton, cwał

Dodatnia próba

Dodatnia próba

wysiłkowa (c.d)

wysiłkowa (c.d)

ELEKTROKARDIOGRAFICZNIE

ELEKTROKARDIOGRAFICZNIE



Horyzontalne obniżenie ST o 1 mm lub

Horyzontalne obniżenie ST o 1 mm lub

skośne w dół minimum w czterech kolejnych

skośne w dół minimum w czterech kolejnych

ewolucjach

ewolucjach



Istotne komorowe zaburzenia rytmu

Istotne komorowe zaburzenia rytmu



Zaburzenia przewodnictwa

Zaburzenia przewodnictwa

śródkomorowego, bloki A-V

śródkomorowego, bloki A-V



Odwrócenie załamka U

Odwrócenie załamka U



Wzrost załamka T > 1,5mm

Wzrost załamka T > 1,5mm



Wzrost lub brak zmiany załamka R

Wzrost lub brak zmiany załamka R

BÓL

BÓL

WYWIAD

WYWIAD

TYPOWY

TYPOWY

DUSZNICA BOLESNA DUSZNICA

DUSZNICA BOLESNA DUSZNICA

BOLESNA

BOLESNA

NIESTABILNA

NIESTABILNA

STABILNA

STABILNA

KORONAROGRAFIA PRÓBA

KORONAROGRAFIA PRÓBA

WYSIŁKOWA

WYSIŁKOWA

PROBA WYSIŁKOWA DODATNIA

PROBA WYSIŁKOWA DODATNIA

DOBRA TOLERANCJA ZŁA TOLERANCJA

DOBRA TOLERANCJA ZŁA TOLERANCJA

WYSIŁKU

WYSIŁKU

WYSIŁKU

WYSIŁKU

KORONAROGRAFIA

KORONAROGRAFIA

KORONAROGRAFIA

KORONAROGRAFIA

W TRYBIE PLANOWYM W TRYBIE PILNYM

W TRYBIE PLANOWYM W TRYBIE PILNYM

LUB

LUB

PRZYSPIESZONYM

PRZYSPIESZONYM

BÓL

BÓL

WYWIAD

WYWIAD

NIETYPOWY

NIETYPOWY

EKG WYSIŁKOWE

EKG WYSIŁKOWE

WYNIK DODATNI WYNIK

WYNIK DODATNI WYNIK

UJEMNY

UJEMNY

KORONAROGRAFIA

KORONAROGRAFIA

POSZUKIWANIE PRZYCZYN BÓLU

POSZUKIWANIE PRZYCZYN BÓLU

Przyczyny fałszywie

Przyczyny fałszywie

dodatnich prób

dodatnich prób

wysiłkowych

wysiłkowych



Zaburzenia ukrwienia serca bez

Zaburzenia ukrwienia serca bez

zwężenia tętnic wieńcowych w

zwężenia tętnic wieńcowych w

koronarografii

koronarografii



Zespół wypadania płatka mitralnego

Zespół wypadania płatka mitralnego



Zespół preekscytacji

Zespół preekscytacji



Leczenie naparstnicą

Leczenie naparstnicą



Hipokalemia

Hipokalemia



Płeć żeńska

Płeć żeńska

Wartość nieinwazyjnych badań

Wartość nieinwazyjnych badań

diagnostycznych w chorobie

diagnostycznych w chorobie

wieńcowej

wieńcowej

CZUŁOŚĆ

CZUŁOŚĆ

SWOISTOŚ

SWOISTOŚ

Ć

Ć

Próba wysiłkowa

Próba wysiłkowa

EKG

EKG

70-80%

70-80%

60-70%

60-70%

Echokardiografia

Echokardiografia

obciążeniowa

obciążeniowa

70-80%

70-80%

80-90%

80-90%

Izotopowa

Izotopowa

scyntygrafia

scyntygrafia

prefuzyjna

prefuzyjna

80-90%

80-90%

60-70%

60-70%

Pozytronowa

Pozytronowa

tomografia

tomografia

emisijna (PET)

emisijna (PET)

90-100%

90-100%

90-100%

90-100%

Nieinwazyjne metody

Nieinwazyjne metody

obrazowe w diagnostyce

obrazowe w diagnostyce

choroby wieńcowej

choroby wieńcowej



Echokardiografia obciążeniowa

Echokardiografia obciążeniowa



Radioizotopowa scyntygrafia

Radioizotopowa scyntygrafia

prefuzyjna

prefuzyjna



Pozytronowa tomografia emisyjna

Pozytronowa tomografia emisyjna

(PET)

(PET)

Wskazania do

Wskazania do

nieinwazyjnych badań

nieinwazyjnych badań

obrazowych

obrazowych



Weryfikacja dodatniego wyniku próby

Weryfikacja dodatniego wyniku próby

wysiłkowej EKG u osób z niskim

wysiłkowej EKG u osób z niskim

wyjściowym prawdopodobieństwem

wyjściowym prawdopodobieństwem

choroby wieńcowej

choroby wieńcowej



Weryfikacja ujemnego wyniku próby

Weryfikacja ujemnego wyniku próby

wysiłkowej EKG u osób z bólami

wysiłkowej EKG u osób z bólami

dławicowymi i dość wysokim

dławicowymi i dość wysokim

prawdopodobieństwem choroby wieńcowej

prawdopodobieństwem choroby wieńcowej



Diagnostyka choroby wieńcowej w grupie

Diagnostyka choroby wieńcowej w grupie

chorych z nie nadającym się do

chorych z nie nadającym się do

interpretacji elektrokardiogramem (blok

interpretacji elektrokardiogramem (blok

odnogi, WPW)

odnogi, WPW)

Metody obciążenia serca

Metody obciążenia serca

w echokardiografii

w echokardiografii



Wysiłek fizyczny :

Wysiłek fizyczny :

a)cykloergometr

a)cykloergometr

b)bieżnia

b)bieżnia



Środki farmakologiczne

Środki farmakologiczne



Stymulacja przedsionka

Stymulacja przedsionka

Kryteria dodatniego wyniku

Kryteria dodatniego wyniku

echokardiograficznej próby

echokardiograficznej próby

obciążeniowej

obciążeniowej



Pojawienie się zaburzeń kurczliwości

Pojawienie się zaburzeń kurczliwości

w czasie wysiłku (u chorych z

w czasie wysiłku (u chorych z

prawidłową spoczynkową

prawidłową spoczynkową

kurczliwością lewej komory

kurczliwością lewej komory



Rozszerzenie się lub nasilenie stopnia

Rozszerzenie się lub nasilenie stopnia

spoczynkowych zaburzeń kurczliwości

spoczynkowych zaburzeń kurczliwości

Kogo leczyć

Kogo leczyć

zachowawczo

zachowawczo



Stabilna choroba wieńcowa z ujemnym

Stabilna choroba wieńcowa z ujemnym

testem wysiłkowym

testem wysiłkowym



Przebyty zawał z ujemnym testem

Przebyty zawał z ujemnym testem

wysiłkowym

wysiłkowym



Chorych nie zakwalifikowanych do leczenia

Chorych nie zakwalifikowanych do leczenia

inwazyjnego

inwazyjnego



Chorych, którzy nie wyrazili zgody na

Chorych, którzy nie wyrazili zgody na

leczenie inwazyjne

leczenie inwazyjne



Chorych objawowych bez zmian w naczyniach

Chorych objawowych bez zmian w naczyniach

wieńcowych (nadczynność tarczycy,

wieńcowych (nadczynność tarczycy,

niedokrwistość, wady aortalne, KMP)

niedokrwistość, wady aortalne, KMP)



Chorych z cichym niedokrwieniem

Chorych z cichym niedokrwieniem



Variant angina bez zmian organicznych w

Variant angina bez zmian organicznych w

naczyniach

naczyniach

Ogólne zasady leczenia

Ogólne zasady leczenia

choroby wieńcowej i zawału

choroby wieńcowej i zawału

serca

serca



Zwalczanie czynników ryzyka

Zwalczanie czynników ryzyka

choroby wieńcowej

choroby wieńcowej



Normalizacja warunków pracy i

Normalizacja warunków pracy i

wypoczynku

wypoczynku



Właściwa aktywność fizyczna

Właściwa aktywność fizyczna



Leczenie chorób współistniejących

Leczenie chorób współistniejących

Cel leczenia stabilnej

Cel leczenia stabilnej

choroby wieńcowej

choroby wieńcowej



Redukcja śmiertelności

Redukcja śmiertelności



Prewencja pierwotna lub wtórna

Prewencja pierwotna lub wtórna

zawału serca

zawału serca



Poprawa tolerancji wysiłku

Poprawa tolerancji wysiłku



Zapobieganie bólom dławicowym i

Zapobieganie bólom dławicowym i

ich doraźne leczenie

ich doraźne leczenie

Leczenie

Leczenie

farmakologiczne

farmakologiczne

i interwencyjne

i interwencyjne



Stosowanie kwasu

Stosowanie kwasu

acetylosalicylowego lub innego leku

acetylosalicylowego lub innego leku

przeciwpłytkowego

przeciwpłytkowego



Stosowanie leków wieńcowych

Stosowanie leków wieńcowych



W trakcie leczenia chorzy mogą mieć

W trakcie leczenia chorzy mogą mieć

wskazania do badania

wskazania do badania

koronarograficznego

koronarograficznego

Zwalczanie czynników ryzyka

Zwalczanie czynników ryzyka

choroby wieńcowej w tym

choroby wieńcowej w tym

zawału serca

zawału serca



Bezwzględny zakaz palenia tytoniu

Bezwzględny zakaz palenia tytoniu



Redukcja otyłości czy nadwagi

Redukcja otyłości czy nadwagi



Normalizację ciśnienia tętniczego

Normalizację ciśnienia tętniczego

poniżej 140/90mmHg

poniżej 140/90mmHg



Zwalczanie zaburzeń lipidowych

Zwalczanie zaburzeń lipidowych



Aktywność fizyczna odpowiednia do

Aktywność fizyczna odpowiednia do

stanu wydolności wieńcowej

stanu wydolności wieńcowej

Leki stosowane w

Leki stosowane w

chorobie wieńcowej

chorobie wieńcowej



Azotany

Azotany



Blokery receptorów beta

Blokery receptorów beta

adrenergicznych

adrenergicznych



Inhibitory konwertazy angiotensyny

Inhibitory konwertazy angiotensyny



Antagoniści wapnia

Antagoniści wapnia



Leki przeciwpłytkowe

Leki przeciwpłytkowe



Leki przeciwkrzepliwe

Leki przeciwkrzepliwe



Leki hipolipemizujące

Leki hipolipemizujące



Leki cytoprotekcyjne

Leki cytoprotekcyjne

NIEPOLECANE METODY TERAPII

NIEPOLECANE METODY TERAPII

IHD

IHD



Hormonalna terapia zastępcza u

Hormonalna terapia zastępcza u

kobiet

kobiet



Witaminy antyoksydacyjne C i E

Witaminy antyoksydacyjne C i E



Terapia chelatująca

Terapia chelatująca



Czosnek

Czosnek



Akupunktura

Akupunktura



Koenzym Q

Koenzym Q

U chorych nie

U chorych nie

wykazujących poprawy

wykazujących poprawy

po leczeniu

po leczeniu

zachowawczym należy

zachowawczym należy

rozważyć potrzebę

rozważyć potrzebę

leczenia inwazyjnego

leczenia inwazyjnego