LOGOPEDIA
•
Temat:
Temat:
•
Stadia rozwoju
Stadia rozwoju
mowy.
mowy.
Motto:
„Wychowujemy się, poznajemy świat,
poznajemy ludzi i w końcu poznajemy
nas samych, ucząc się mówić. Nauka
mówienia nie polega na zaznajamianiu
się z użyciem gotowego już narzędzia w
celu oznaczenia swojskiego i znanego
nam już świata. Nauka mówienia to
oswajanie i poznawanie świata samego i
świata takiego, jakim go napotykamy”.
/Hans-Georg Gadamer/
Rozwój mowy
Rozwój mowy
jest procesem
jest procesem
stadialnym.
stadialnym.
Okresy rozwoju mowy
według Leona Kaczmarka:
1.Okres przygotowawczy.
2.Okres melodii.
3.Okres wyrazu.
4.Okres zdania.
5.Okres swoistej mowy
dziecięcej.
Okres przygotowawczy
Okres przygotowawczy
•
Organogeneza – formowanie się
Organogeneza – formowanie się
narządów mowy (odbiorczych,
narządów mowy (odbiorczych,
nadawczych i mózgu).
nadawczych i mózgu).
•
Czynności przygotowawcze
Czynności przygotowawcze
narządów mowy (słuchanie
narządów mowy (słuchanie
bicia serca, kołysanie się,
bicia serca, kołysanie się,
ssanie palca, krzyk).
ssanie palca, krzyk).
Okres melodii
Okres melodii
(prozodii, przedjęzykowy)
(prozodii, przedjęzykowy)
•
Krzyk – symptom.
Krzyk – symptom.
•
Krzyk – apel (sygnał).
Krzyk – apel (sygnał).
•
Głużenie.
Głużenie.
•
Gaworzenie.
Gaworzenie.
•
Echolalia.
Echolalia.
Okres melodii
Okres melodii
(prozodii, przedjęzykowy –
(prozodii, przedjęzykowy –
pierwszy rok życia)
pierwszy rok życia)
•
Symptomy.
Symptomy.
•
Sygnały.
Sygnały.
•
Sygnały jednoklasowe
Sygnały jednoklasowe
konsytuacyjne.
konsytuacyjne.
•
Sygnały jednoklasowe
Sygnały jednoklasowe
niekonsytuacyjne.
niekonsytuacyjne.
Co wiemy
Co wiemy
o percepcji mowy u
o percepcji mowy u
niemowląt?
niemowląt?
• Mając 4 dni niemowlęta odróżniają wypowiedzi w
języku ojczystym swoich matek od wypowiedzi w
języku obcym.
• Odróżniają głoski dokładniej niż dorośli (dorośli
odróżniają dobrze głoski rodzimego języka,
niemowlęta odróżniają także głoski innych
języków).
• Percepcja dźwięków mowy u niemowląt ma
charakter kategorialny (!!!).
• Niemowlęta preferują strumień wypowiedzi
podzielony na odcinki frazowe, w stosunku do
takiego, który został podzielony losowo.
• Niemowlęta rozumieją prawidłowości
fonotaktyczne własnego języka.
Okres wyrazu
Okres wyrazu
(wyrazozdania, holofrazy –
(wyrazozdania, holofrazy –
drugi rok życia)
drugi rok życia)
• Wypowiedzi strzępkowe.
• Reduplikacje sylab.
• Szeregowe połączenia wyrazów.
• Liczba słów, znanych dziecku w
drugim roku życia.
Okres zdania
Okres zdania
(od drugiego do trzeciego
(od drugiego do trzeciego
roku życia)
roku życia)
•Zdanie – sygnał dwuklasowy.
•Warunki osiągnięcia
umiejętności budowania zdań
a) kompetencja fonologiczna,
b) kompetencja gramatyczna.
Okres swoistej mowy
Okres swoistej mowy
dziecięcej
dziecięcej
•Swoistość słownika
- neologizmy dziecięce,
- neosemantyzmy
dziecięce.
•Swoistość składni –
innowacje składniowe.
Okresy rozwoju mowy według Bronisława
Rocławskiego
`
Węzły transformacyjne:
Węzły transformacyjne:
– WT-1
• Apele
– WT-2
• Sygnał semantyczne arbitralne jednoklasowe konsytuacyjne.
– WT-3
• Sygnał semantyczne arbitralne jednoklasowe niekosytuacyjne.
– WT-4
• Sygnał semantyczne arbitralne dwuklasowe wyrazowe.
– WT-5
• Sygnał semantyczne arbitralne dwuklasowe morfemowe i
fonemowe.
– WT-6
• Sygnał semantyczne arbitralne dwuklasowe morfemowe i
fonemowe alofoniczne.