Pedagogika GESTALT
Pedagogika GESTALT -
geneza
• Powstała w latach 70’ XX wieku,
jako rodzaj pedagogiki alternatywnej.
• Inspiracją była psychologia
humanistyczna (Goodman,
Maslow).
• Pojęcie pojawiło się w książce prof.
teologii
i filozofii – Petzolda oraz prof. nauk
pedagogicznych Browna.
Pedagogika GESTALT -
fundamenty
Koncepcja tej pedagogiki opiera się na
trzech autonomicznych fundamentach:
1. „Confluent Education”, czyli edukacja
„ stapiania się”
2. Zajęcia interakcyjne skoncentrowane na
temacie
3. Agogika integracyjna (holistyczna)
inaczej „antropologia stosowana”
Pedagogika GESTALT -
przesłanki
1. Człowiek jest w istocie organizmem godnym zaufania.
2. Człowiek niesie w sobie ogromny potencjał możliwości
do których realizacji muszą być stworzone
odpowiednie warunki.
3. Człowiek jest istotą społeczną.
4. Człowiek jest aktywny sam z siebie i zmienia się dzięki
własnej aktywności i jego interakcjom z otoczenie.
5. Każda jednostka zmierza do wielostronnego rozwoju
swoich możliwości
i zdolności.
6. Zachowania człowieka można zrozumieć tylko w ich
całości.
Pedagogika GESTALT –
postępowanie wobec dzieci
1. Dziecko musi doświadczać uczucia
przynależności i więzi społecznej.
2. Godność dziecka musi być
chroniona; należy mu okazywać
uczucia i postawy
równouprawnienia.
3. Dziecko musi mieć możliwość
nabywania lub odzyskiwania uwagi i
zaufania do samego siebie.
Pedagogika GESTALT – pedagogika
wychodząca „od dziecka”
• Intersubiektywne podejście do
dziecka.
• Stosowanie komunikatów typu „ja”.
• Słowa skierowane bezpośrednio do
zainteresowanej osoby.
• Wykorzystywanie „pozytywnej”
frustracji.
Pedagogika GESTALT – rola
nauczyciela
1. Jak udaje mi się realizować z moimi
uczniami intersubiektywność?
2. Hasło przewodnie: Ja zapraszam do
uczenia się!
Pedagogika GESTALT -
zasady
1. Zasada pierwszeństwa relacji uczeń – nauczyciel.
2. Zasada stworzenia horyzontalnych sytuacji nauczania
i uczenia się.
3. Zasada zajmowania się jednością ciała – psychiki i
duszy.
4. Zasada uczynienia punktem wyjścia do zajęć tego, co
w danym momencie angażuje uczniów, co staje się.
5. Zasada zajmowania się jednością indywiduum –
środowisko.
6. Zasada uczenia się przez przeżywanie i działanie.
Szkoła GESTALT
Szkoła NIE bazująca na
pedagogice Gestalt (szkoła
tradycyjna)
Szkoła bazująca na
pedagogice Gestalt
Centralistyczna szkoła
masowa
- brak bezpośredniego kontaktu
- praca w dużych grupach
Zdecentralizowana mini –
szkoła
- możliwy osobisty kontakt wszystkich
podmiotów zaangażowanych w edukację
(praca w
małych grupach)
- możliwość zaspokojenia potrzeb i
zainteresowań
Selekcja
- istnienie systemu stopni szkolnych, który
przyczynia się do konkurencji i niszczy
znaczenie oraz radość z uczenia się
Wspieranie
- nauczyciel wspiera rozwój dzieci
- pomoc uczniom w poznawaniu ich
możliwości
- stopnie szkolne zastąpione informacją
zwrotną o
kompetencjach dziecka oraz barierach,
które musi
pokonać
Szkoła GESTALT
Normalizowanie i planowanie
- praca według norma, tzw. ramowych
programów nauczania
Samosterowne i twórcze
uczenie się
- pozwolenie uczniom na autoregulację w
zakresie
doboru treści uczenia się i czasu ich
realizacji
Lekcje przedmiotowe i system
klasowo-lekcyjny
- podział wiedzy na odrębne przedmioty
Zajęcia holistyczne
- uczenie się jako całość, związane z
realnym życiem
- odkrywanie własnych uczuć a nie
poszukiwanie tego, co
autor miał na myśli
Nadmiar kognitywizmu
- koncentracja na sferze poznawczej, a nie
na
emocjonalnej czy społecznej dziecka
- emocje barierą w przekazywaniu wiedzy
Integracja
- zwracanie uwagi na psychikę, uczucia i
sferę
duchową dziecka
Tłumienie popędu ruchu
- żądanie cichego siedzenia podczas lekcji
- zakaz biegania na przerwach
- zajęcia sportowe traktowane jako
poboczny
przedmiot
Promowanie i wspieranie
aktywności ruchowej
Szkoła GESTALT
Tłumienie zakłóceń
- rozumiane jako brak dyscypliny
- traktowanie zakłócenia jako przeszkody w
kontakcie nauczyciel-uczeń
Praca z zakłóceniami
- pierwszeństwo zakłóceń nad tematem
lekcji
(Ruth Cohn)
Nauczyciel jako bezuczuciowy
fachowiec
Nauczyciel też człowiek
- nauczyciel w kontakcie z samym sobą i
z klasą
Prowadzenie za rękę
(nadmierna opieka)
- mechaniczne przyjmowanie wiedzy przez
uczniów
- brak zaangażowania swojej osobowości
Samo stanowiące uczenie się
- proces wymiany wiedzy z nauczycielem
pobudza
GESTALT - postrzeganie
GESTALT - postrzeganie
GESTALT - postrzeganie
GESTALT - postrzeganie
GESTALT - postrzeganie