ANTYBIOTYKI
CHEMIOTERAP
EUTYKI
Przed rozpoczęciem
chemioterapii
• Ustalić czy na pewno mamy do czynienia z infekcją;
• Jaki patogen jest najbardziej prawdopodobną
przyczyną choroby, czy jest zakażenie mieszane
• Jakie badania należy przeprowadzić przed
rozpoczęciem leczenia
• Jakie leki są dostępne
• Jaki jest mechanizm poszczególnych leków
(bakteriobójczy/bakteriostatyczny)
• Działania niepożądane – czy korzyści większe od
ryzyka
• Jakie jest dawkowanie wybranego leku i okres terapii
Ogólne zasady stosowania
chemioterapeutyków
przeciwbakteryjnych
Wybór chemioterapeutyku zależy od czynnika
patogennego
• Wybór na podstawie badania mikrobiologicznego
(antybiogram)
• Empiryczny wybór antybiotyku przez lekarza
Utrzymanie odpowiedniego stężenia
terapeutycznego poprzez:
• Zastosowanie odpowiedniej dawki leku
• Zachowanie odpowiednich przedziałów czasowych
• Zachowanie odpowiednio długiego czasu terapii
Stosowanie terapii skojarzonej lub profilaktycznej
tylko w uzasadnionych przypadkach
Działania niepożądane
Bezpośrednie działanie
toksyczne
Grupy leków
Hepatotoksyczne
Tetracykliny, makrolidy,
linkozamidy, polimyksyny
Nefrotoksyczne
Aminoglikozydy, polimyksyny,
wankomycyna, niektóre
cefalosporyny
Hematotoksyczne
Chloramfenikol, nowobiocyna
Ototoksyczne
Aminoglikozydy, polimyksyny
Chondrotoksyczne
Tetracykliny, chinolony,
Neurotoksyczne
Polimyksyny, penicyliny naturalne
Teratogenne i embriotoksyczne
Chloramfenikol, florfenikol,
aminoglikozydy, tetracykliny
• Reakcje uczuleniowe:
– wysypka (tetracykliny)
– Obrzęki
– Fotosensybilizacja (tetracykliny, chinolony)
– Uogólniony odczyn anafilaktyczny
– Odczyn Herzheimera – Łukasiewicza
(zapaść, częstoskurcz, gorączka)
• Dysbakteriozy
– Zmiany patologiczne błon śluzowych –
zapalenie języka, gardła, żołądka i jelit
– Nadkażenia np. grzybice poantybiotykowe
– Hipowitaminozy (głównie B i K)
Najważniejsze rady dla
pacjentów:
• Trzymać się harmonogramu
dawkowania
• Nie przerywać przedwcześnie
leczenia !!!
• Przyjmować preparaty synbiotyczne
(np. ultralaC, DuoLactil)
• Trzymać się zasad stosowania
(farmakokinetyka)
•CZYTAJCIE ULOTKI
NLPZ
Niesteroidowe Leki
Przeciwzapalne
Główne działania NLPZ
(pożądane)
• Przeciwgorączkowe
• Przeciwbólowe
• Przeciwzapalne
• Antyagregacyjne
Działania niepożądane NLPZ
• Uszkadzają błonę śluzową żołądka i
dwunastnicy ->mogą doprowadzić do wrzodów
• Działanie nefrotoksyczne (paracetamol,
diklofenak, piroksykam)
• Działanie hepatotoksyczne (diklofenak)
• Zmniejszona krzepliwość krwi (kwas
acetylosalicylowy ASA)
• Działanie bronchospastyczne (ASA)
• Toksyczna Nekroliza Naskórka (zespół Lyella)
• Odczyny alergiczne, zawroty głowy, depresja
Uwagi dotyczące najczęściej
stosowanych NLPZ
• ASA (Aspiryna):
– nie stosować poniżej 12 r.ż. (zespół
Reye’a)
– Chorzy na astmę – tylko ze wskazań
lekarskich
– Ciąża – tylko ze wskazań lekarskich
– Niewydolność krążenia, nerek, wątroby –
tylko ze wskazań lekarskich
– Skuteczny w gorączkach w przebiegu
zakażeń wirusowych
• Diklofenac (Voltaren, Naklofen)
– Najczęściej ze wszystkich NLPZ
uszkadza wątrobę
– Nadwrażliwość krzyżowa z ASA
– Nie stosować w czasie ciąży i karmienia
piersią!
• Ibuprofen (Ibufen, Ibuprom, Ibum)
– Akceptowany do stosowania u dzieci (z
wyjątkiem chorych na astmę), jednak u
dzieci poniżej 12 r.ż. Stosuje się
preparaty o odpowiednich dawkach
– Najczęstsze skutki uboczne: biegunki,
nudności, wymioty
• Metamizol (Pyralgina)
– Zakaz stosowania u dzieci poniżej 4 r.ż.;
do 12 bardzo ostrożnie
– Może działać szkodliwie na układ
krwiotwórczy
• Paracetamol (Apap, Panadol, Coldrex,
Gripex)
– Nie działa przeciwzapalnie
– Najbezpieczniejszy do stosowania u
dzieci powyżej 3 m.ż. Do 50mg/kg
m.c./24h
– Może działać nefro- i hepatotoksycznie
Zespół Lyella