EDUKACJA FIZYCZNA

JAKO PROPEDEUTYCZNA FORMA

UCZESTNICTWA W KULTURZE

FIZYCZNEJ

Edukacja

fizyczna

Fizyczne

kształcenie

Sfera

intelektualno-
sprawnościow

a

Dyspozycje

instrumentalne

(kompetencje

technologiczne)

Sprawność

fizyczna

Sprawnoś

ć ruchowa

wiedza

Fizyczne

wychowanie

(wąsko

pojmowane)

Sfera

emocjonalno-

wolicjonalna

Dyspozycje kierunkowe

(kompetencje

aksjologiczne)

Postawa

prosomatycz

na

Postawa

prospołeczn

a



Fizyczne kształcenie

to działania jakie

podejmuje nauczyciel razem z uczniami, w celu
wywołania zmian w sferze intelektualno-
sprawnościowej (poznawczo-działaniowej) uczniów i
ukształtowania u uczniów kompetencji
technologicznych (dyspozycji instrumentalnych),
którymi są sprawność fizyczna, sprawność ruchowa i
wiedza.

Edukacja

fizyczna

Fizyczne

kształcenie

Sfera

intelektualno-
sprawnościow

a

Dyspozycje

instrumentalne

(kompetencje

technologiczne)

Sprawnoś

ć fizyczna

Sprawność

ruchowa

wiedza

Fizyczne

wychowanie

(wąsko pojmowane)

Sfera

emocjonalno-

wolicjonalna

Dyspozycje kierunkowe

(kompetencje

aksjologiczne)

Postawa

prosomatycz

na

Postawa

prospołeczna



SPRAWNOŚĆ FIZYCZNA - Aktualna możliwość
wykonania wszelkich zadań ruchowych adekwatnie
do sytuacji



SPRAWNOŚĆ RUCHOWA – zasób opanowanych
umiejętności ruchowych i ich techniczna doskonałość

Edukacja

Fizyczne kształcenie



Fizyczne wychowanie wąsko pojmowane
(wychowanie w wychowaniu fizycznym) to
działania jakie podejmuje nauczyciel razem z
uczniami w celu wywołania zmian w sferze
emocjonalno –wolicjonalnej (uczuciowo-
motywacyjnej uczniów) i ukształtowania u
nich kompetencji aksjologicznych (dyspozycji
kierunkowych) którymi są postawa
prosomatyczna i postawa prospołeczna.

Edukacja

fizyczna

Fizyczne

kształcenie

Sfera

intelektualno-
sprawnościow

a

Dyspozycje

instrumentalne

(kompetencje

technologiczne)

Sprawno

ść

fizyczna

Sprawność

ruchowa

wiedza

Fizyczne

wychowanie

(wąsko pojmowane)

Sfera

emocjonalno-

wolicjonalna

Dyspozycje kierunkowe

(kompetencje

aksjologiczne)

Postawa

prosomatycz

na

Postawa

prospołeczna



POSTAWA – psychiczna gotowość do podjęcia działań
na rzecz kogoś lub czegoś (przedmiotu postawy)



POSTAWA PROSPOŁECZNA – psychiczna gotowość do
podejmowania działań zgodnych z normami
społecznymi



POSTAWA PROSOMATYCZNA – psychiczna gotowość
do podejmowania pozytywnych działań na rzecz
własnego ciała

Edukacja

fizyczna

Fizyczne

kształcenie

Sfera

intelektualno-
sprawnościow

a

Dyspozycje

instrumentalne

(kompetencje

technologiczne)

Sprawność

fizyczna

Sprawnoś

ć ruchowa

wiedza

Fizyczne

wychowanie

(wąsko

pojmowane)

Sfera

emocjonalno-

wolicjonalna

Dyspozycje kierunkowe

(kompetencje

aksjologiczne)

Postawa

prosomatycz

na

Postawa

prospołeczn

a

EDUKACJA FIZYCZNA

(WYCHOWANIE FIZYCZNE)

(H.GRABOWSKI)

Ujęta w pedagogiczny system forma uczestnictwa w

kulturze fizycznej młodych pokoleń, której celem jest
stymulacja rozwoju fizycznego, motorycznego i
zdrowia oraz przygotowanie do podtrzymywania i
pomnażania tych właściwości w życiu późniejszym

FUNKCJE EDUKACJI FIZYCZNEJ WOBEC UCZNIÓW

(H. GRABOWSKIEGO

)



-

funkcja doraźna (aktualistyczna)



- funkcja prospekcyjna (przyszłościowa)



Funkcja doraźna (aktualistyczna) przejawia się w
tych wszystkich działaniach nauczyciela, których
celem jest wspomaganie rozwoju fizycznego,
motorycznego i zdrowia uczniów

Edukacja

fizyczna

Fizyczne

kształcenie

Sfera

intelektualno-

sprawnościowa

Dyspozycje

instrumentalne

Sprawnoś

ć fizyczna

Sprawnoś

ć

ruchowa

wiedza

Fizyczne

wychowanie

(wąsko

pojmowane)

Sfera

emocjonalno-

wolicjonalna

Dyspozycje

kierunkowe

Postawa

prosomatycz

na

Postawa

prospołeczn

a



Funkcja prospekcyjna (przyszłościowa) przejawia się
w tych wszystkich działaniach nauczyciela, których
celem jest przygotowanie ucznia do samodzielnej
troski o siebie w przyszłości

Edukacja

fizyczna

Fizyczne

kształcenie

Sfera

intelektualno-

sprawnościowa

Dyspozycje

instrumentalne

Sprawnoś

ć fizyczna

Sprawnoś

ć

ruchowa

wiedza

Fizyczne

wychowanie

(wąsko

pojmowane)

Sfera

emocjonalno-

wolicjonalna

Dyspozycje

kierunkowe

Postawa

prosomatycz

na

Postawa

prospołeczn

a

EFEKTY EDUKACJI FIZYCZNEJ I ICH DORAŹNE LUB

PROSPEKTYWNE ZNACZENIE



- sprawność fizyczna – znaczenie doraźne



- sprawność ruchowa – znaczenie doraźne i
prospektywne



- wiedza – znaczenie prospektywne



- postaw prosomatyczna – znaczenie doraźne i

prospektywne



- postawa prospołeczna – znaczenie doraźne i

prospektywne

Edukacja

Fizyczne kształcenie

WYCHOWANIE FIZYCZNE

WG. W OSIŃSKIEGO



Wychowanie fizyczne to świadoma i zamierzona
działalność ukierunkowana na wytworzenie
właściwego zespołu postaw i nastawień,
przekazywanie podstawowych wiadomości, a także
na wdrażanie do hartowania na bodźce
środowiskowe, kształtowanie motorycznej
sprawności, poprawę wydolności i postawę ciała

FUNKCJE EDUKACJI FIZYCZNEJ JAKO PRZEDMIOTU

SZKOLNEGO (W. OSIŃSKIEGO)



1. funkcja wychowawcza prospołeczna



2. funkcja wychowawcza prosomatyczna



3. funkcja poznawcza



4. funkcja zdrowotno-higieniczna



5. funkcja kształtująco-estetyczna



6. funkcja morfo-fizjologiczna (somatyczna)



7. funkcja nauczająco-sprawnościowa



8. funkcja twórcza



9. funkcja utylitarna



10. funkcja hedoniczno-wypoczynkowa

FUNKCJE EDUKACJI FIZYCZNEJ W SYSTEMIE KULTURY

FIZYCZNEJ



1. funkcja stymulacyjna (rozwojowa)



2. funkcja adaptacyjna (przystosowawcza)



3. funkcja kompensacyjna (wyrównawcza)



4. funkcja korekcyjna (naprawcza)

FUNKCJE EDUKACJI FIZYCZNEJ



1. Funkcje edukacji fizycznej wobec uczniów H.
Grabowskiego



2. Funkcje edukacji fizycznej jako przedmiotu
szkolnego W. Osińskiego



3. Funkcje edukacji fizycznej w systemie kultury
fizycznej Z. Gilewicza

Edukacja

fizyczna

Fizyczne

kształcenie

Sfera

intelektualno-

sprawnościowa

Dyspozycje

instrumentalne

Sprawnoś

ć fizyczna

Sprawnoś

ć

ruchowa

wiedza

Fizyczne

wychowanie

(wąsko

pojmowane)

Sfera

emocjonalno-

wolicjonalna

Dyspozycje

kierunkowe

Postawa

prosomatycz

na

Postawa

prospołeczn

a

EMPIRYCZNE PRZESŁANKI

EDUKACJI FIZYCZNEJ

Przesłanki empiryczne



1.Zaniedbań w stymulacji
rozwoju fizycznego z okresu
młodości nie da się później
odrobić



2. Nawet intensywny trening
fizyczny w młodości nie
gwarantuje trwałości zmian
w późniejszych etapach
życia



3. O trwałości efektów wf w
postaci „całożyciowej troski
o ciało” nie decydują
wydolność i sprawność
organizmu lecz postawa
wobec ciała i jego potrzeb

Wnioski praktyczne



1. Doniosłej roli wf jako
czynnika doraźnej stymulacji
rozwojowej nie da się niczym
zastąpić



2. Ćwiczenia fizyczne
(konieczne z punktu widzenia
doraźnych potrzeb ciała) jest
równocześnie
niewystarczające ze względu
na krótkotrwałość efektów



3. WF (eduk. fiz) powinno
zaspokajać zarówno doraźne
potrzeby dzieci i młodzieży w
zakresie fizycznego rozwoju
jak i przygotować do
podtrzymywania i
pomnażania tych właściwości
w życiu późniejszym

Edukacja

fizyczna

Fizyczne

kształcenie

Sfera

intelektualno-

sprawnościowa

Dyspozycje

instrumentalne

Sprawnoś

ć fizyczna

Sprawnoś

ć

ruchowa

wiedza

Fizyczne

wychowanie

(wąsko

pojmowane)

Sfera

emocjonalno-

wolicjonalna

Dyspozycje

kierunkowe

Postawa

prosomatycz

na

Postawa

prospołeczn

a