Główne orientacje teoretyczne w socjologii miasta
Klasyczne orientacje teoretyczne:
Ekologia społeczna
Orientacja kulturalistyczna
Orientacja strukturalistyczna
Ekologia społeczna – szkoła Roberta Parka określa prawidłowości rozmieszczania poszczególnych składników w miejskiej przestrzeni , posiada trzy założenia:
Procesy biotyczne – walka o przetrwanie i żywność
Procesy przestrzenne – sukcesja, inwazja, ekspansja, koncentracja, decentralizacja
Procesy kulturalne – segregacja i zróżnicowanie zasobów życia
Orientacja sfer koncentracji oraz metoda punktowa.
Orientacja kulturalistyczna
Charakterystyka areny miejskiej- rozmiar populacji i zagęszczenie powoduje zróżnicowanie sposobów myślenia, rodzajów interakcji, różnorodność form organizacji społecznej, wytwarzają się specyficzne form i wzory kultury.
Założenia- forma miasta odzwierciedla nowoczesność, technologie i zaawansowanie organizacyjne.
Czynniki kształtujące środowisko miejskie- społeczność sąsiedzka, zbiorowość miejska, zrzeszenia, stowarzyszenia
Rozwój – miasto to czynnik sprawczy rozwoju, skąd rozprzestrzeniają się nowoczesne postawy , technologia i organizacja
Stratyfikacja – uwarstwowienie społeczne, istnienie klas społecznych i ich umiejscowienie
Orientacja strukturalistyczna- poza płynnymi i zmiennymi przejawami istnienia rzeczywistości społecznej istnieje także jakiś fundament , przedmiotem badań strukturalistycznych są modele stosunków społecznych zwanych właśnie strukturami.
Struktury społeczne mają charakter:
Składa się z elementów ze sobą ściśle połączonych , a zmiana jednego powoduje zmianę drugiego.
Można przewidzieć jak zareaguje dana struktura w momencie modyfikacji jednego z elementów.
Dana struktura zawsze należy do pewnej grupy struktur o podobnych cechach.
Jej konstrukcja pozwala wyjaśnić wszelkie fakty zbiorowości w której występuje.
Orientacja strukturalistyczna:
Charakterystyka areny miejskiej – miasta reprezentują koncentracje sił politycznych i ekonomicznych oraz globalnych relacji
Założenia – teren osadnictwa, nierówności społecznych, bogactwa i uprzywilejowania, produktem skumulowanego kapitału.
Czynniki kształtujące środowisko miejskie – reguły ekonomii politycznej, czynniki ponad i poza lokalne
Rozwój – nierówny rozwój
Stratyfikacja – istnieje przekonanie o nierówności społecznej zakorzenionej w systemie społeczno- ekonomicznym, oraz regionalnych wzrostach i załamaniach.
Kryzys – powodowany przez stratyfikację, trzeba go umieścić przy nierównościach społecznych charakterystycznych dla kapitalistycznego stylu, jako zmiany wywołane przez dezurbanizację i dekoncentracje struktur osadniczych w ramach transformacji sposobu produkcji.