Wykład 2 i 3 MOP 2002/2003

----------------------------------------

Rodzaj przekazu

- Sfilmowany

- Audio (magnetofon)

- Na piśmie

a zmiana postaw

Jeśli komunikat prosty - najsilniejsze efekty przy filmie, słabsze przy - audio, najsłabsze na piśmie. Jeśli komunikat skomplikowany - na odwrót

Przesłanki teoretyczne związku szybkości mówienia i wielkości zmiany postawy:

• szybkość negatywnie skorelowana z rozumieniem

ALE:

• szybki mówca może być widziany jako b. kompetentny

• szybki mówca może uniemożliwiać kontrargumentowanie

EKSPERYMENTY

Miller, Murayama, Beaber

• Szybko mówiący zmieniał postawy innych w większym stopniu niż mówiący wolno

• Szybko mówiący widziany jako b. pewny tego, co mówi

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Elastyczna zmiana postaw (Cialdini i inni) a ważność poruszanych kwestii

• zbliżenie stanowisk przy kwestiach mało ważnych, oddalenie przy ważnych. Sprężyna pełna przy nieważnych, niepełna przy ważnych

Efekt śpiocha

Bezpośrednie i odroczone zmiany postaw (w procentach) w warunkach wysokiej i niskiej wiarygodności źródła komunikatu.

23% 7% 12% 14%

Postawa bezpośrednio Postawa po czterech

po usłyszeniu komunikatu tygodniach od usłyszenia

komunikatu

Źródło wysoce wiarygodne

Źródło mało wiarygodne

EFEKT ŚPIOCHA

Bezpośrednie i odroczone zmiany postaw

(w procentach) w warunkach wysokiej i niskiej wiarygodności źródła komunikatu.

23% 7% 12% 14%

Postawa bezpośrednio Postawa po czterech

po usłyszeniu tygodniach od

komunikatu usłyszenia

komunikatu

Źródło wysoce wiarygodne

Źródło mało wiarygodne

Efekty przerwy w komunikacie:

WNIOSEK Z BADAŃ

Przerwa w strukturze niejednoznacznego komunikatu powoduje radykalizację sądów na temat moralnej oceny bohatera

Interpretacja:

Arie W. Kruglanski

Potrzeba zamknięcia poznawczego

Dwie fazy :

poszukiwanie informacji (seizing)

zamrożenia sądu (freezing)

Potrzeba zamrażania sądu

• różnice indywidualne

• - czynniki sytuacyjne: presja czasowa, zmęczenie, trudności w przetwarzaniu informacji (np. hałas)

Strategie zmiany postaw

* zgodne z zasadą dopasowania

(np. - emocje, argument o + emocjach; - informacje deskryptywne, + informacje deskryptywne)

* niezgodne z zasadą dopasowania

(np. - emocje + informacje deskryptywne; - informacje deskryptywne, + emocje)

Struktura postaw wobec Zenona

ZENON Lubię go bardzo

Przyjazny ludziom + + Zna się na

piłce nożnej

+ +

Przyjemnie jest

spędzać z nim czas Wysoki

+ + + +

Świetny

tenisista

+

Badanie Kassarijana

Kto jest wyższy?

________________________________________________

NIXON KENNEDY

________________________________________________

Zwolennicy

Kennedyego 2% 98%

________________________________________________

Zwolennicy

Nixona 48% 52%

________________________________________________

Badania Berkowitza: Na kogo będziesz głosować?

_______________________________________________

Na Lindsaya Na Proccacino

(wyższy) (niższy)

_______________________________________________

Respondenci wysocy 76% 24%

_______________________________________________

Respondenci niscy 49% 51%

_______________________________________________

Techniki zmiany postaw odwołujące się do mechanizmów dostępności pamięciowej informacji

* Zmiana postaw pod wpływem przypominania sobie usłyszanych wcześniej argumentów perswazyjnych

(Petty, 1992)

* Aktywne generowanie argumentów (np. granie roli „radzisz koledze, by rzucił palenie”)

* Rozmyślanie o obiekcie postawy (Tesser)

- efekt polaryzacji sądu

lub

- efekt neutralizacji postawy

* Rola bodźców torujących (priming)

(Sherman i inni 1990)

Rola bodźców torujących

____________________________________________

Polityk Polityk

dobry w kwestiach słaby w kwestiach

spraw zagranicznych spraw zagranicznych

ale słaby w ale dobry w

kwestiach ekonomii kwestiach ekonomii

_____________________________________________

Priming:

„podaj 10

skojarzeń

ze słowem

_____________________________________________

ekonomia 27% 73%

_____________________________________________

zagranica 61% 49%

_____________________________________________

Efekt rozcieńczenia

Henry ZUKIER (1982)

Informacja nierozcieńczona

Prezydent po dwugodzinnych porannych konsultacjach ze swymi doradcami zawetował ustawę skarbową.

Informacja rozcieńczona

Prezydent pojawił się rano w granatowym garniturze i krawacie w czerwono-błękitne paski. Porozmawiał z dziennikarzami, żartując z nimi na temat formy prezentowanej ostatnio przez polskich piłkarzy. Towarzyszyła mu małżonka ubrana w kremową suknię. Następnie, po dwugodzinnych konsultacjach ze swymi doradcami prezydent zawetował ustawę skarbową.

Idąc do wyjścia zagadał się z małżonką i potknął się na schodach. Mógłby nawet się przewrócić, gdyby nie jeden z członków ochrony, który błyskawicznie podbiegł i przytrzymał go za ramię.

JAKA JEST TWOJA POSTAWA WOBEC PREZYDENTA?

Dwa tory przetwarzania informacji

Centralny (szczegółowa analiza, reguły logiki, ocena racjonalności i wewn. spójności)

* Peryferyczny („gładkość” wypowiedzi, autorytet nadawcy, uroda nadawcy)

* Diagram : przebieg dwóch torów perswazji

Eksperymenty dotyczące motywacji i zdolności do opracowania przekazu:

- Zakłócenia lub zmęczenie powodują, ze mniej liczy się siła argumentów

• Powtarzać warto tylko mocne argumenty

• Niski poziom zaangażowania odbiorcy sprawia, że mniej liczy się siła argumentów

• Niski poziom zaangażowania sprawia, ze liczy się kompetencja nadawcy komunikaty, wysoki - że liczą się argumenty

• Niski poziom zaangażowania sprawia, ze liczy się liczba argumentów, wysoki - że wiele silnych argumentów zwiększa zmianę postawy, wiele słabych - osłabia.

Nastrój : pozytywny = przetwarzanie torem peryferycznym (liczy się autorytet)

Neutralny = przetwarzanie torem centralnym (liczą się argumenty)

---