PRAWO ADMINISTRACYJNE 23.02.08
Pojęcie administracji  u\
ywane zarówno w języku potocznym, prawnym ( posługują się
akty normatywne), prawniczym ( posługują się nimi prawnicy, adwokaci itd.) . Budowanie
pojęć w języku prawnym powinno przechodzić następujące etapy, przede wszystkim pojęcie
powinno być ustalone w języku potocznym wówczas przejmowane jest do języka
prawniczego i gdy w języku prawniczym nastąpi stabilizacja znaczenia tego pojęcia powinno
się przenosić na grunt języka prawnego czyli wprowadzać do treści aktów normatywnych.
Jednak przechodzenie tych etapów jest zbyt długotrwałe, brak czasu na stabilizację w języku
prawniczym, jak powinniśmy sobie z tym radzić  wprowadzając do języka legalnego
prawodawca wprowadza legalną definicję.
W j. potocznym jak podkreśla się w doktrynie pojęcie administracja u\
ywane jest w trzech
podstawowych znaczeniach
1. na odznaczenia wydzielonych struktur organizacyjnych w aparacie państwa
powołanych dla realizacji celów o charakterze zadań publicznych ( czyli jest pojęcie
administracji w znaczeniu podmiotowym, wskazujemy poprzez u\
ycie tego pojęcia
podmioty i występujące w nim organy, które administrują czyli wykonują cele o
charakterze zadań publicznych),
2. u\
ywa się tego pojęcia w ujęciu przedmiotowym czyli nie wskazujemy podmiotów
tylko wskazujemy rodzaje działalności, jakim procesem jest. U\
ywa się go na
odznaczenie działalności o specjalnych cechach, podejmowanej dla realizacji celów o
charakterze publicznym ( nie podmiot, a rodzaj działalności),
3. na odznaczenia całej grupy ludzi zatrudnionych w aparacie państwa wykonujących
zadania publiczne,
We wszystkich trzech znaczeniach potocznych zmierzamy do wykonywania zadań
publicznych te znaczenia kojarzą pojęcie administracji z tym co w gruncie rzeczy nazywamy
administracją publiczną.
W potocznym znaczeniu tego słowa nie zawsze pojęcie administracja kojarzone jest właśnie z
aparatem czy rodzajem działalności czy z grupą osób, która podejmuje działania w zakresie
zadań publicznych.
Wyodrębnić mo\
emy tak\
e tzw. administrację prywatną, która zajmuje się bardzo
podobnym procesem jak administracja publiczna, ale ten proces nie zmierza do realizacji
zadań państwa jako podstawowego podmiotu publiczno - prawnego.
Administracja publiczna obejmuje pion administracji rządowej i administracji samorządowej,
ale w doktrynie pojawia się równie\
, \
e mimo tych dwóch podstawowych pionów, nadal
będziemy wyró\
niać administrację państwową.
Etymologicznie jak pisze prof. Ochędowski wyraz administracja pochodzi od łacińskiego
czasownika  ministrare co tłumaczy się jako  wykonywać ,  zarządzać ,  słu\
yć , czy
 posługiwać . Opatrywany jest przedrostkiem  At co powoduje , \
e będziemy uto\
samiali
to pojęcie z  zarządzaniem ,  kierowaniem ,  zawiadywaniem ,  słu\
eniem , a nawet
 gospodarowaniem . Ten przedrostek  At będziemy tłumaczyć ku , ku czemuś i on ma
ukierunkować działania administracji. Wskazuje się równie\
, \
e ten wyraz  administrare to
synonim pomocy, słu\
by ale równie\
pomocnictwa.
1
To czym zajmuje się prawo administracyjne określane jest administracją publiczną, pojęcie
administracja publiczna nie było u\
ywane wcześniej do roku 1990 doktryna prawa
administracyjnego, akty normatywne operowały pojęciem administracja państwowa.
Pojawia się pytanie dlaczego zastąpiono pojęcie administracji państwowej na administrację
publiczną  zmienia się system tej administracji. Przez 40 lat od roku 1950 do 1990 mieliśmy
system jednolitej władzy państwowej, polegał on na tym, ze cała administracja jej
funkcjonowanie było podporządkowane jednemu podmiotowi administrującego, podmiotowi
o charakterze pierwotnym on dysponuje pierwotnym władztwem administracyjnym i tym
podmiotem było państwo., które było wyposa\
one w jednolity aparat administracyjny czyli w
strukturę za pomocą której realizował zadania wobec obywateli. W 1990 roku zwrot w
kierunku demokratyzacji społeczeństwa, decentralizacja polegająca na tym, \
e odchodzi się
od systemy jednolitej władzy państwowej i buduje się system dualistyczny ( odrębny pion)
jest to pion administracji samorządowej.
Administracja publiczną definiuje się w ró\
nych znaczeniach
1. znaczenie przedmiotowe:
definicja administracji o charakterze negatywnym :
Są tak skonstruowane, \
e w ramach tych definicji określa się pewien obszar objęty
danym pojęciem
definicja administracji o charakterze pozytywnym :
określa się pewne elementy tego obszar i poprzez dodanie tajnych elementów/ łącznie
tworzy dane pojęcie.
Pojęcie administracji w ujęciu przedmiotowym definicją o charakterze negatywnym
jest definicja zgodnie z którą administracja czy administracja publiczna jest to
działalność państwa podejmowana w celu publicznym nie będąca ustawodawstwem i
sądownictwem. Takie definiowanie negatywne zmusza nas jednak do tego byśmy
określili czym ró\
ni się administracja od sądownictwa i administracja od
ustawodawstwa.
Elementy wspólne jeśli chodzi o administrowanie i wykonywanie władzy sądowniczej
to w obu przypadkach mamy do czynienia z działalnością organów państwa, która
polega na wykonywaniu prawa przede wszystkim wykonywaniu regulacji
ustawowych. Przy czym ró\
nica polega na tym, ze sądownictwo rozstrzygać sprawy ,
które zasadniczo zaistniały, a więc rozstrzyga spory, które wynikły w przeszłości.
Natomiast administrowanie wykonywanie administracji skierowane jest w przyszłość.
Administracja w zakresie swojej działalności stara się kreować przyszłą rzeczywistość
(Np. wydawanie pozwoleń na budowę , wyzwoleń). Dodatkową ró\
nicę wynikają z
innego usytuowania sądów i organów administracji , sędziowie są niezawiśli i
podlegają przepisom ustawową. Natomiast u administratorów nie zakłada się
niezawisłości. Pracownicy administracji są wręcz przeciwnie podporządkowani
przeło\
onym ( oni mogą im wydawać polecenia słu\
bowe, które są aktami
kierownictwa wewnętrznego, nie ma tutaj miejsca na niezale\
ność).
Ró\
nice pomiędzy administracją, a ustawodawstwem. Ustawodawstwo to działalność
organów państwa polegająca na tworzeniu norm prawnych najwy\
szego rzędu,
natomiast administracja polega nie tyle na tworzeniu tego typu norm, ale na
wykonywaniu tych norm. Administracja tak\
e prowadzi działalność o charakterze
prawodawczym. Działalność administracyjna nawet ta która polega na kreowaniu
prawa nigdy nie jest działalnością samoistną, a działalność ustawodawcza jest czyli
2
działalność prawodawcza administracji jest działalnością polegającą na wykonywaniu
normy ustawowej, Administracja zawsze dla podjęcia swoich działań musi znalez
ć
normę prawną stanowiącą podstawę jej działania i tylko wówczas mo\
e takie działania
podjąć czyli wydając rozporządzenie. Administracja kreując prawo jednocześnie je
wykonuje, zawsze działania administracyjne będą miały charakter wtórny do działań
ustawodawczych.
Definicja administracji publicznej w znaczeniu przedmiotowym o charakterze
pozytywnym czyli będziemy wskazywali rodzaje działalności, które będą budowały
nam pojęcie administracji publicznej. W znaczeniu pozytywnym wyjaśnia się to w ten
sposób, \
e jest to działalność państwa i związków publiczno prawnych, której
przedmiotem są zadania państwa w zakresie władzy wykonawczej, a więc jest to
działalności państwa podejmowana na podstawie ustaw która polega na
organizowaniu bezpośredniej i praktycznej realizacji zadań państwa. Pojawia się tutaj
obok działalności państwa równie\
pojęcie działalności związków publiczno
prawnych ( uto\
samiał to pojęcie z samorządami czyli są to samorządy i inne
podmioty wykonujące zadania publiczne). Działalność podmiotów administrujących
ma słu\
yć organizowaniu konkretyzacji norm ustawowych czyli wprowadzaniu tych
norm ustawowych do konkretnego przypadku.
Definicja administracji publicznej o charakterze podmiotowym ( mo\
emy równie\

wyodrębnić definicje negatywne i pozytywne)
Definicja podmiotowa negatywna  administracja publiczna jest to działalność
organów państwowych nie będących organami ustawodawczymi i sądowymi.
( nawiązanie do trójpodziału władzy )
Definicja podmiotowa pozytywna  administracja jest to system organów
administracyjnych.
Administracja publiczna jest to ta część działalności państwa w wyniku której
powstają stosunki administracyjno prawne.
Problem z tymi definicjami  one w pełni nie określają czym jest administracja
publiczna.
Określone cech specyficzne administracji publicznej nie pozwalają określić definicję
administracji publicznej.
Administrację publiczną mo\
emy opisać wskazując jej cechy.
Podstawowe cechy :
administracja publiczna jest działalnością o charakterze społecznym ( zajmuje
się problemami jakiejś wspólnoty, powinna kierować się interesem
społecznym czy interesem publicznym jak określa się to dzisiaj. Problem
pojawia się na gruncie wielu ró\
nych norm prawnych, znaczenie pojęcia
zmienia się w czasie)
nacechowaną aktywnością, inicjatywą ,
3
 jest to działalność ukierunkowana na przyszłość w ramach, której
podejmowane są konkretne środki do uregulowania spraw jednostkowych i
urzeczywistnienia określonych przedsięwzięć,
Administracja urzeczywistnia działania, które są podejmowane przez ustawodawcę stąd te\

przyjmuje się, \
e jest to działalność o charakterze rzeczywistym. To urzeczywistnię polega na
tym, \
e administracja stosuje normy ustalone przez ustawodawcę w konkretnych
przypadkach. Ustawodawca tworzy normy o charakterze abstrakcyjnym w momencie gdy
stan faktyczny zaczyna odpowiadać treści normy administracja będzie konkretyzowała skutki
normy abstrakcyjne stosując je do konkretnego przypadku. Czyli administracja
urzeczywistniając działania ustawodawcze prowadzi działalność o charakterze konkretnym,
sprowadza do konkretnego przypadku.
Administracja prowadzi działalność praktyczną, która jest skierowana bezpośrednio na
wywołanie określonych skutków. Są to działania dotyczące konkretnego stanu faktycznego,
dlatego te\
określa się administrację jako działalność konkretną praktyczną i bezpośrednią.
Poza tym administracja podejmuje równie\
zadania, które wykraczają poza regulację
ustawowe, przejawia w tym zakresie inicjatywę wykraczając poza regulację ustawowa czyli
podejmuje działania własnej wizji przyszłości.
Kreowanie rzeczywistości przez administrację publiczną odbywa się na podstawie ustaleń,
które ujednolicają jej działania czyli działalność administracyjna odbywa się na podstawie
ogólnych wytycznych , zaleceń, planów. W związku z powy\
szym wskazuje się, \
e
administracja publiczna jest równie\
działalnością o charakterze planowym i celowym. Jeśli
wyka\
e się pewne cele, które administracja ma realizować to jednocześnie wymusza to
poddanie administrację kontroli pod kątem realizacji danych zadań ( działalność kontroli
wewnętrznej, zewnętrznej) . Działalność administracyjna kształtują ca rzeczywistość jest
zawsze działalnością kierującej się na prawie, to prawo wyznacza na jakim polu działalność
administracyjna mo\
e się konkretyzować. Dodatkowo prawo określa w jakich formach
administracja mo\
e realizować swoje działania a tym samym jak daleko mo\
e administracja
posunąć się w ingerowaniu prawa kreowania obowiązków jednostek. Czyli ka\
de działanie
administracji musi opierać się na prawie. Administracja dla podjęcia swoich zadań musi
znalez
ć podstawę prawną, jeśli jej nie znajdzie to działania są nie zgodne z prawem. Działania
administracji publicznej są przewidywalne.
Administracja określana jest równie\
jako działalność o charakterze
władczym ( bo w zakresie swojej działalności korzysta ona z władztwa  podstawowa
cecha administracji publicznej, pozwala na skuteczne działanie administracji
publicznej),
ciągłym,
regulującym
trwałym,
organizatorskim
kierowniczym
Jest to działalność swoista.
Nadal są próby podejmowania administracji publicznej, te definicje są o charakterze
mieszanym, łączy się elementy podmiotowe z przedmiotowymi i dodaje pewne elementy.
4
Nowsze definicje administracji publicznej:
Prof. Olesza administracja publiczna to zespół działań, czynności i przedsięwzięć
organizatorskich, wykonawczych prowadzonych na rzecz realizacji interesu publicznego
przez ró\
ne podmioty, organy i instytucje na podstawie ustawy i w określonych prawem
formach .
Ta definicja prezentuje w zakresie podmiotowym bardzo szerokie podejście, tutaj się mówi o
podmiotach organach i instytucjach
Prof. Lipowicz szczególna definicja, administracja jest to system zło\
ony z ludzi
zorganizowanych, stałej systematycznej, ale skierowanej ku przyszłości realizacji dobra
wspólnego jako misji publicznej polegającej głównie choć nie widocznie na widocznym
wykonywaniu ustaw wyposa\
onych we władztwo państwowe oraz środki materialno
techniczne.
5
PRAWO ADMINISTRACYJNE 24.02.08
Podstawowe zasady funkcjonowania administracji publicznej
zasada z godna z którą działalność administracji publicznej związana jest z prawem
powszechnie obowiązującym i to w zakresie działalności wszystkich organów
wykonujących administrację publiczną, takie związanie prawne oznacza, \
e wszystkie
działania administracji publicznej muszą mieć podstawę prawną w przepisach o
charakterze powszechnie obowiązujących, w związku z tym mogą być podejmowane
wyłącznie dla wykonywania zadań publicznych równie\
określonym prawem. Czyli
prawo wyznacza zakres działania administracji publicznej określając sferę \
ycia
publicznego w której administracja mo\
e wkraczać, ale równie\
prawo musi określać
formy i procedury działania organów administracji publicznej.
Administracja ma charakter wykonywać czyli organy administracji publicznej są
jednoznacznie usytuowanie
Zasada poddania całej działalności administracji publicznej kontroli niezawisłego sądu
( poddanie pozwala na ochronę jednostek przez pozbawienie administrację ich praw i
wolności a tak\
e przez nadmierną ingerencją administracji w prawach wolności).
Część administracji kontrolowana przez sądy powszechne.
Zasada odpowiedzialności prawnej organów i osób wykonujących administrację za
podejmowane działania. Dotyczy to ponoszenia odpowiedzialności prawnej o
charakterze karnym, cywilnym ( w tym zakresie dokonano szereg istotnych zmian),
dyscyplinarnej. Te trzy rodzaje odpowiedzialności pojawiają się wówczas gdy
podmioty  osoby podejmują działania niezgodne z prawem czyli gdy są to działania
nielegalne
Obok tak działającej administracji publicznej mo\
emy wyró\
nić inne rodzaje administracji
jakim jest administracja prywatna.
Ró\
nice między administracją prywatną, a publiczną :
1. Administracja prywatna od administracji publicznej ró\
ni się tym, \
e cele działania
administracji publicznej są wyjątkowo szerokie , związane są z ro\
nymi sferami \
ycia
, aktywność administracji dotyka ró\
nych dziedzin. Natomiast cele działania
administracji prywatnej są wąskie, są związane z funkcjonowaniem konkretnego
podmiotu w ramach której ta administracja funkcjonuje.
2. Po 2 administracja Prywatna wykonuje zadania o charakterze wewnętrznym związane
z funkcjonowaniem bytem określonego podmiotu, natomiast zadania administracji
publicznej mają charakter zewnętrzny, działania skierowane są na zewnątrz i są
adresowane przede wszystkim do podmiotów nie włączonych w ustrój administracji.
3. Główną motywacją działania administracji prywatnej jest ochrona interesu
indywidualnego, natomiast administracji publicznej ochrona interesu publicznego(
społecznego)
4. Ponadto cele administracji prywatnej wyznaczane są przez rynek w ramach którego
działa podmiot 9spółka), natomiast cele administracji publicznej wyznacza podmiot w
imieniu którego administracja publiczna jest wykonywana a tym podmiotem jest
państwo( podmiot podstawy)
5. działalność administracji prywatnej opiera się przede wszystkim na prawie cywilnym i
handlowym ( przepisy nie przewidują działań w formie władczym) , natomiast
działania administracji publicznej oparte na prawie administracyjnym co pozwala
organom tej administracji na stosowanie środków władczych ( nawiązywanie
stosunków prawnych)
6
6. Administracja Prywatna prowadzona jest w imieniu właściciela, natomiast publiczna
w imieniu państwa.
7. Administracja Prywatna związana jest z właścicielem i z tego względu ma charakter
przejściowy , jej byt ustaje w momencie ustania podmiotu w ramach którego ona
działa, natomiast administracja publiczna ( teoretycznie) ma charakter trwały.
Władztwo administracyjne  mo\
liwość posługiwania się władztwem w zakresie działania
administracji publicznej wyniki z faktu, \
e ograny administracji publicznej działają w imieniu
państwa ( podmiot publiczno  prawny) państwo mo\
e za pośrednictwem swoich organów
wydawać akty prawne którym przysługuje moc obowiązująca. Gwarancją skutecznego
obowiązywania aktów pochodzących od państwa jest natomiast mo\
liwość zastosowania
wobec adresatów takich aktów przymusu państwowego, który stanowi sankcję nie
zastosowania się do tych aktów ( je\
eli będzie nało\
ony na to obowiązek, a adresat tego
obowiązku nie zrealizuje) Przymus państwowy realizowany przez organy reprezentujące
państwo czyli organy które będą podejmowały działania w zakresie władzy wykonawczej. W
doktrynie prawa mo\
liwość egzekwowania tych pochodzących aktów prawnych określa się
pojęciem władztwa.
Organy administracji publicznej mogą korzystać z przymusu w sposób bezpośredni , a wiec
nie muszą występować o wydanie przez organ państwa. Władztwo bezpośrednie nazywane
jest w doktrynie władztwem administracyjnym. Władztwo administracyjne mo\
na określić
jako prawo u\
ycia przymusu bezpośredniego przez organy administracyjne dla zrealizowania
ich jednostronnych zarządzeń czy rozstrzygnięć. Mo\
liwość korzystania z władztwa
administracyjnego będzie występowała tylko w takich przypadku w jakich przepisy prawne
będą administrację do tego upowa\
niały ( wa\
na jest dlatego zasada legalności).
Prof. Janusz Borkowski przedstawił 4 element władztwa administracyjnego :
1. autorytetowość konkretyzacji prawa występująca w ka\
dym przypadku konkretyzacji
jego norm.
2. przy zawiązywaniu stosunku prawnego w ramach działalności administracyjnej
narzucana jest taka kolejność oświadczeń woli, która zapewnie decydujące znaczenie
oświadczeniu woli podmiotu spełniającego organizatorskie funkcję wobec zadań
państwa.
3. Czynności prawne takiego podmiotu korzystają z domniemania legalności.
4. Skuteczność czynności prawnych tego podmiotu mo\
e być zapewniona przymusem
państwowym od czysto potencjalnego zagro\
enia a\
do bezpośredniego zastosowania.
Ad. 1 działalność administracji publicznej jest działalnością o charakterze konkretnym,
zajmuje się konkretyzacją norm, które są kreowane w ramach działalności ustawodawczej
czyli parlament uchwala regulację prawną, ustawową , a na podstawie regulacji ustawowej
stosując przepis ustawy administracja kreuje sytuację konkretnego podmioty czyli mamy
prawo budowlane => norma => pozwolenie na budowę => konkretyzacja regulacji prawnej.
Ta konkretyzacja następuje w oparciu o autorytet państwa tzn. \
e ograny administracji
publicznej dokonując takiej konkretyzacji prawa tych norm ogólnych zawartych w przepisach
powszechnie obowiązujących czynią to w imieniu państwa czyli za działaniami administracji
publicznej stoi autorytet państwa. Typowa działalność wykonawcza konkretyzacji jest
podejmowana w imieniu państwa.
Ad.2 podmiot spełniający organizatorskie funkcje wobec zadań państwa to organ
administracji publicznej w znaczeniu podmiotu czyli \
e je\
eli nawiązywany jest stosunek
7
administracyjno prawny jest nawiązywany w momencie konkretyzacji prawa przez organ
administrujący to jest on tak kształtowany, \
e decydujące znaczenie o treści tego stosunku ma
organ administracji publicznej. Np. wydawanie pozwoleń na budowę => wydajać organ
administracji publicznej kształtuje stosunek administracyjno prawny treścią tego stosunku jest
przyznanie zabudowy określonej nieruchomości określonemu podmiotowi w określony
sposób => ale decyduje o tym oświadczenie woli pochodzące od organu administracji
publicznej, on działa jednostronnie, nie będzie ustalał negocjacji ( jednostronne, władcze
rozstrzygnięcie) nie dysponuje oczywiście swobodą ( musi być zakorzenione w przepisach
prawa, nie mo\
e być to nielegalne)
Ugoda administracyjna  postępowanie administracyjne , poza wydaniem decyzji
administracyjnej mo\
e zakończyć się ugodą . Jest to taka forma, która pozwala aby strony
toczącego się postępowania ustaliły treść przyszłego stosunku administracyjno  prawnego.
Zawarcie ugody ( jeśli jest skuteczna) to organ nie będzie ju\
w tej sprawie orzekał w formie
decyzji administracyjnej.
Ad. 3 Domniemanie legalności  zało\
enie , \
e dana czynność jest legalna, Czyli z zało\
enia
przyjmujemy , \
e dana czynność jest zgodna z prawem. Działania pochodzące od organu
administracji publicznej są działaniami legalnymi w związku z tym w swoim podjęciu
wchodzą do obroty prawnego , wywołują skutki prawne choć ich wykonalność mo\
e być
odsunięta w czasie, a tracą one domniemanie legalności dopiero w momencie gdy inny organ
państwa wyeliminuje ją z obrotu prawnego. Decyzja wydana przez organ administracji
publicznej korzysta z domniemania legalności je\
eli jesteśmy adresatami decyzji i jesteśmy
przekonani, \
e tak wydana decyzja jest nielegalna to my nie mo\
emy stwierdzić, \
e dana
decyzja jest nielegalna je\
eli chcemy uniknąć skutków wykonania decyzji to poddajemy ją
weryfikacji innego organu I dopiero gdy inny organ państwa wyeliminuje z obrotu prawnego
to my mo\
emy uniknąć skutków jej wykonania, ale je\
eli nie to mamy domniemanie
legalności i taka decyzja mo\
e być poddana egzekucji administracyjnej ( my mo\
emy nie
wykonać tej decyzji, ale bierzemy wtedy na siebie odpowiedzialność). Z domniemania
legalności wynika, \
e rozstrzygnięcie pochodzące od organu administracji publicznej jest
traktowane przez organy państwa i podmioty administrowanego jako legalne czyli zgodne z
prawem a\
do momentu gdy nie będzie zakwestionowane przez inny organ państwa. Dopiero
inny organ państwa, który będzie uchylał stwierdzał, \
e dane rozstrzygniecie będzie się
zmieniało pozwala na to, \
e domniemanie legalności takiego aktu administracyjnego przestaje
funkcjonować.
Ad. 4 Świadomość tego , \
e w przypadku nie wykonania obowiązku nało\
onego działaniom
administracji publicznej mo\
e wobec nas być nało\
one postępowanie przymusowe
egzekucyjne => powoduje ,\
e zdecydowana większość rozstrzygnięć administracyjnych
wykonywanych jest dobrowolnie. ( adresat ma świadomość, \
e je\
eli nie wykona działania to
taki przymus zostanie na niego nało\
ony).
Te 4 elementy będą występowały tylko w sytuacji w której organy administracji publicznej
podejmują działania o charakterze publiczno prawnym w formach właściwych dla takich
działań publiczno  prawnych .
8
Podział administracji publicznej
1) z uwagi siatki podziału administracyjnego kraju
a) centralna zwana równie\
ogólno państwową to ta która zasięgiem działania obejmuje
terytorium całego państwa
b) terytorialną zwaną równie\
regionalną to ta która zasięgiem swojego działania
obejmuje tylko pewien wysiłek terytorium państwa stanowiący jednostkę podziału
terytorialnego czy to zasadniczego, specjalnego czy pomocniczego. Np. organy
samorządu gminnego będą stanowiły administrację terytorialną .
2) zakres zadań :
a) administracja ogólna to administracja, która ma szeroko zakreślony obszar działania,
nie jest ona tworzona dla realizacji zadań związanych z wąsko określoną sferą
aktywności administracyjnej czyli zadań jednorodzajowych Np. administracja
samorządu terytorialnego, wojewoda
b) specjalna to administracja o wąsko zakreślonym obszarze zadań , wyspecjalizowana i
tworzona z myślą o realizacji określonego charakteru zadań. Np. administracja
skarbowa
3) przedmiot działania, norm prawa materialnego :
a) administracja celna
b) administracja finansową
c) administracja oświatowa
d) administracja skarbową
e) administracja gospodarczą
f) administracja wojskowa
g) administracja rolnictwa
h) administracja górnicza
i) administracja ochrony środowiska
j) administracja ochrony przyrody
4) z punktu widzenia charakteru działania :
a) administracja władcza inaczej reglamentacyjna  określana jest równie\
w doktrynie
jako klasyczna. To jest ta cześć administracji , która obejmuje zadania o charakterze
reglamentacyjno dystrybucyjnym, które są o działaniu władczym głownie aktów
administracyjnych, pozwoleń , koncesje itd. W tym przypadku działania administracji
zabezpieczone są mo\
liwością przymusu państwowego np. (władcza ingerencja) zakaz
przeprowadzenia zgromadzenia publicznego.
b) administracja nie władcza zwana administracją świadczącą  w ramach tej
administracji zapewnia się obywatelom pewne świadczenia i korzyści, w tym
wypadku administracja ma na celu zaspokajanie potrzeb, umo\
liwienia korzystania z
rzeczy publicznych.
W praktyce te dwa rodzaje administracji zaczynają się zazębiać np. określone świadczenie
mo\
e być uzale\
nione od uprzedniego spełnienia kryterium czyli najpierw administracja
narzuca podjecie określonych działań, a dopiero póz
niej przyznaje świadczenie.
5) W oparciu o kryterium charakteru działań
a) klasyczna administracja władcza  porządkowo  reglamentacyjna
b) administracja świadcząca
c) administracja wykonujące świadczenia właścicielskie
9
Ten podział jak podkreśla się w doktrynie wyró\
nia administrowanie w oparte na
uprawnieniach władczych związanych z imperium i administrowanie oparte na uprawnieniach
właścicielskich związanych z dominium. Np. określanie sposobu korzystania z wód ,
powietrza.
Ten podział dokonuje rozbicia tego pierwszego administrowania , administracji władczej na
typową władczą  imperium.
Prawo administracyjne -
a) definicja podmiotowa  ( względem podmiotu) jest to gałąz
prawa
( pewien zespół norm prawnych) regulujący działalność i organizację
administracji. W rozumieniu tej definicji norma prawna będzie normą
prawa administracyjnego wówczas gdy będzie dotyczyła czy to
funkcjonowania czy to organizacji struktury administracji publicznej
( ta definicja nie jest doskonała według doktryny. Jest za szeroka,
bowiem w tym ujęciu dana norma będzie normą prawa
administracyjnego je\
eli będzie związana z funkcjonowaniem.
b) definicja przedmiotowa  prawo administracyjne to ogół norm
regulujących stosunki społeczne wynikające w procesie
administracyjnej działalności organów. (Podstawowy błąd  błąd
błędnego koła )
Jerzy Starościak  definicja prawa administracyjnego, uznawana za jedna z
podstawowych definicji, ma charakter mieszany ( podmiotowo  przedmiotowa, a dodatkowo
włącza formy działania ). Jego zdaniem prawo administracyjne jest to gałąz
prawa, która
reguluje działalność organów państwowych podejmowaną w celu wykonania ustalonych
prawem zadań organizatorskich wypełnianych w swoistych formach działania.
Inna definicja prawa administracyjnego  oparta na kryterium stosunku prawnego w myśl
tej definicji prawo administracyjne jest to zespół norm będących podstawa do ukształtowania
stosunku administracyjno  prawnego, który jest szczególnym doznaniem w przepisach
prawa.
Prawo administracyjne  jest to prawo, które zawiera element władztwa.
Te definicje wykorzystuje się w ró\
nych momentach, ale \
adna z tych definicji nie jest
traktowana jako idealna.
Ogólnie mo\
na przyjąć, \
e prawo administracyjne to taka gałąz
norm, która normuje :
1. strukturę organizacyjną , jej tworzenie, zadania i zasady działania podmiotów
administrujących ( czyli podmiot wykonujący działania w zakresie administrowania)
2. normuje relację zachodzące między tymi podmiotami
3. prawa i powinności podmiotów administrowanych
Prawo administracyjne jako gałąz
prawa nie ma charakteru jednolitego.
W doktrynie próbuje się wprowadzić wewnętrzną systematykę prawa administracyjnego.
10
W przeciwieństwie do innych gałęzi prawa brak kodyfikacji części ogólnej prawa
administracyjnego w przypadkach prawa karnego czy cywilnego kodyfikacja występuje.
W doktrynie prawa administracyjnego postuluje się konieczność kodyfikowania części
ogólnej prawa administracyjnego. Gdyby udało się skodyfikować prawo ogólne to łatwiej by
było budować interpretować przepisy , które w części ogólnej by się znalazły.
Mimo tego, \
e części ogólnej nie ma to jednak my jej się dopatrujemy.
Najczęściej spotykaną systematyką prawa administracyjnego jest podział oparty na kryterium
przedmiotu regulacji ( regulowana tematyka) w oparciu o to kryterium prawo administracyjne
dzieli się na :
1. ustrojowe prawo administracyjne ( kto działa)
2. formalne prawo administracyjne ( procedura administracyjna, postępowanie
administracyjne) (w jaki sposób działa)
3. materialne prawo administracyjne ( merytoryczne czy częścią szczególną)
(odpowiada na pytanie kto jest przedmiotem działania)
08.03.08
ad.1 obejmuje normy prawne, które regulują wszelkie kwestie związane z organizacją aparatu
administracyjnego, są to regulacje które dotyczą zasad kreowania, tworzenia i obsadzania
organów administracyjnych urzędów (aparat pomocniczy organu) ponadto May określoną
normę która określa budowę wewnętrzną wszelkich struktur administracyjnych w tym normy
które kształtują powiązania i relacje występujące pomiędzy poszczególnymi strukturami
wchodzącymi w skład aparatu administracyjnego. Czyli te wszystkie normy, które decydują o
kształcie.
Ad. 2 na prawo administracyjne formalne składają się normy prawne, które regulują tok
czynności podejmowanych przez organy określone prawem ustrojowym w celu realizacji
norm prawa materialnego. Czyli te przepisy prawa określają nam w jaki sposób będą
urzeczywistniały poprzez konkretyzację normy prawa materialnego. Przepisy które określają
nam jak organ administruje. W tym zakresie ( procedury administracyjnej) będą mieściły się
normy , które regulują zasady wydawania rozstrzygnięć w konkretnych prawach
administracyjnych są to zasady , decyzje administracyjne jak równie\
normy określające
weryfikację rozstrzygnięć administracyjnych ( w trybie sądowo  administracyjnym równie\
)
, normy które regulują zasady przymusowego wykonania przede wszystkim rozstrzygnięć
administracyjnych. Wyró\
niamy 3 postępowania :
1. administracyjne w ściśle tego słowa znaczeniu ( przepisy ustawy, kodeks ustawy
postępowania administracyjnego, mówią o weryfikacji w trybie administracyjnych 
odwołania, środki nadzwyczajne)
2. sądowo  administracyjne ( kształtuje sposób kontrolowania przez sądy
administracyjne działań lub zaniechania (bezczynność) działania przez organy
administrujące)
3. egzekucyjne ( wę\
sze pojecie, kształtowana przepisami ustawy o postępowanie
egzekucyjnym w administracji ( klasyczne postępowanie wykonawcze w ramach
którego dochodzi czasami do wymuszenia wykonania obowiązku)
Te 3 ustawy zaliczane są do przepisów kształtujących procedurę administracyjną.
11
Ad.3 są to jak określa się w doktrynie normy tworzące szczegółową część prawa
administracyjnego, są to normy zawarte w przepisach prawa administracyjnego powszechnie
obowiązującego, które określają treść praw i obowiązków ( zachowanie się ich adresatów).
Prof. Leoński podzielił to na a\
10 działów ( np. regulacje podatkowe)
Dokonanie takiego zakwalifikowanego aktu do jednych z tych trzech grup przepisów prawa
administracyjnego to uogólnienie teoretyczne. Doktryna analizuje przepisy i stwierdza.
Podział norm prawa administracyjnego ze względu na charakter stosunku łączącego
organ stosujący normę prawa administracyjnego adresatem działania (stosunek między
podmiotem administrującym czynnym i administrowanym biernym) :
1. sfera zewnętrzna  obejmuje normy prawa administracyjnego regulujące stosunki
społeczne występujące między podmiotami administrującymi ( organy
administracyjne i inne organy administrujące), a podmiotami, które nie są im
organizacyjnie podporządkowane. Na podstawie tych przepisów organy
administrujące działają na zewnątrz administracji. Typowym aktem , który jest
wydawany jest decyzja administracyjna ( określa sytuację prawną ).
2. sfera wewnętrzna  obejmuje te normy prawa administracyjnego, które regulują
stosunki społeczne zachodzące między organami administrującymi i wewnątrz tych
organów. Czyli to są normy, które stanowią podstawę do działań wewnątrz aparatu
administracyjnego. ( rada gminy, powiatu) .
Ten podział determinuje w zasadniczym stopniu w jaki sposób administracja mo\
e działać.
Stosunek prawa administracyjnego do innych gałęzi prawa ( wymusza współistnień
ró\
nych norm prawnych, obowiązują normy o ró\
nym charakterze odmienność decyduje o
kwalifikowaniu norm => to sanowi do wyodrębnienia gałęzi prawa)
Obszar pogranicza prawa  są to normy, które w sposób jednoznacznym mo\
emy zaliczyć
do danej gałęzi prawa .
a) stosunek prawa konstytucyjnego
b) stosunek do prawa karnego
c) stosunek do prawa cywilnego
W doktrynie podkreśla się, \
e najsilniejsze związki występują miedzy administracyjnym, a
konstytucyjnym. Wskazuje się na dwie podstawowe przyczyny a mianowicie
-) prymat konstytucji jako z
ródło prawa ( najwy\
ej prawo RP)
-) w części wspólny przedmiot objęty zarówno unormowaniem konstytucyjnym jak
administracyjnym
Normy konstytucji stanowią nie tylko z
ródło prawa konstytucyjnego, ale równie\
z
ródło
prawa administracyjnego.
Normy prawa stanowią pewien punkt wyjścia dla regulacji administracyjnych, bo dalsze
regulację będą dookreślały rozwiązania do konstytucji.
Normy prawa konstytucyjnego i administracyjnego stanowią pogranicze prawa.
Prawo administracyjne stanowi normy bardziej szczegółowe.
12
Prawo administracyjne, a karne  prawo karne nie wyznacza w sensie pozytywnym
przeciwieństwie do prawa administracyjnego reguł \
ycia publicznego ( jak nale\
y
postępowań) wskazuje, które zachowania naruszające normy nakazujące lub zakazujące są
karalne. Prawo karne jak podkreśla się w doktrynie pełni funkcję ochronną i zawiera normy
sankcjonujące, natomiast prawo administracyjne reguluje w sposób pozytywny konkretne
zachowania. Podstawowe zale\
ności występujące między dwoma gałęziami prawa będą
wyró\
niały się w dwóch sytuacjach :
1. w przypadku gdy normy karne będą sankcjonowały naruszenie
prawa administracyjnego czyli z tytułu naruszenia norm prawa
administracyjnego ( wykonywanie wolnego zawodu)
2. występuje wówczas gdy rozstrzygniecie karne będzie rodziło
konsekwencję dla prawa administracyjnego np. orzeczenie sądu
karnego o fakcie popełnienia przestępstwa przy wydawania decyzji
administracyjnej.
Prawo administracyjne, a prawo cywilne  występują szczególne związki, ten podział na
prawo publiczne, administracyjne i prywatne, cywilne wywodzi się jeszcze z czasów
staro\
ytnego Rzymu i w uproszczeniu w wyniku koncesji, która wtedy obowiązywała, prawo
prywatne jest prawem korzyści poszczególnych jednostek. Natomiast publiczne jest prawem
odnoszącym się do interesu publicznego.( pojawiają się tutaj teorie interesu, techniki
prawodawczej, podporządkowania podmiotu działającego, działań, tradycji, właściwości
sądowych). Zdaniem profesora Ochędowskiego mo\
emy zamknąć te wszystkie teorię w 3
podstawowych grupach :
1. teorię interesu  zakładają, \
e prawo publiczne słu\
y realizacji interesu publicznego
czyli działania są podejmowane przez pryzmat interesu publicznego, natomiast
prawo prywatne  interes prywatny.
2. teorię podporządkowania  w ramach tych teorii bazuje się na kryterium charakteru
stosunku prawnego łączącego podmiot działający z odbiorcą takiego działania. W
oparciu o te teorię podporządkowania prawo publiczne występuje wówczas gdy
mamy do czynienia ze stosunkiem nadrzędności podmiotu administrującego i
podporządkowania podmiotu administrowanego (nadrzędność prawna państwa i
podporządkowanie stosunków obywatela) , natomiast z prawem prywatnym mamy
do czynienia wówczas gdy pozycja prawna ( wynikająca z norm prawnych) którą w
stosunku prawnym jest równorzędna( brak podmiotu dominującego).
3. teorie podmiotu  są to teorie praw specjalnych. W oparciu o te koncepcje do prawa
publicznego zaliczymy te normy prawne, które uprawniają bądz
zobowiązują
podmioty dysponujące władztwem państwowym ( czyli nie ka\
dego, to z przepisu
prawa mo\
e wynikać, \
e mo\
e działać władczo).W prawie prywatnym zaliczymy te
normy, które mogą uprawniać lub zobowiązywać w zasadzie ka\
dego ( nie trzeba
posiadać praw specjalnych by nawiązać stosunek prawny).
W doktrynie prawo administracyjne z cywilnym łączy wzajemna zale\
ność. Swoiste układy
odniesienia, które są szczególne doniosłe w sferze usług publicznych, ale są to elementy
wspólne. Ró\
nicą między tymi dwoma gałęziami prawa jest metoda regulacji. Wskazuje się
w doktrynie, \
e prawo cywilne zawiera normy bezwzględnie obowiązujące i dopuszczające
odstępstwa, przy czym pozostawia się przyjęcie konkretnego rozwiązania prawnego stron
stosunku prawnego ( to my jako strona decydujemy czy nam się to opłaca czy nie). W
przypadku prawa administracyjnego jest inaczej- decyzję dot. Konkretnego rozwiązania
13
pozostawia się jednemu z tych podmiotów stosunku prawnego. Tutaj decyduje o kształcie
jeden z podmiotów organ administrujący. Tym samym normy prawa cywilnego będą
wchodziły w grę gdy strony potencjalnego stosunku prawnego podejmą decyzję ( w miarę
swobodnie) i nie postanowią inaczej, natomiast prawo administracyjne tutaj decyzja w
zakresie stosowania norm prawa administracyjnego przekazana jest jednemu z podmiotów,
działania nie są działaniami dowolnym są determinowanie prawem ( ściśle uregulowane
przepisami prawa).
Stosunek administracyjno prawny.
Stosunek administracyjno prawny  będzie pozwalała na wyodrębnienie prawa
administracyjnego od prawa prywatnego, cywilnego.
Pojęcie stosunku prawnego  to jak podkreśla się w doktrynie odmiana stosunków
społecznych. Stąd wniosek, \
e jest to pewna kwalifikowana grypa. ( ka\
dy stosunek prawny
to stosunek społeczny, ale nie ka\
dy stosunek społeczny jest stosunkiem prawnym).
Definicja stosunku prawnego ( prof. Ziembiński)  zdaniem profesora Ziembińskiego o
stosunku prawnym między jakimiś dwoma podmiotami prawnymi mówimy w takich
przypadkach gdy ze względu na jakąś obowiązującą normę prawną ( nie zwyczajową), która
dotyczy tych podmiotów, przedmiotem obowiązku jednego z nich jest jakieś określone
zachowanie się wobec drugiego. Określa się taką koncepcję ,\
e stosunek prawny zachodzi
wtedy gdy prawo przedmiotowe ma dla dwóch podmiotów takie znaczenie, \
e w określonych
warunkach ( określonej sytuacji faktycznej) sytuacja jednego podmiotu jest połączona w
pewien sposób z sytuacją prawna drugiego. Mo\
emy stwierdzić, ze stosunek prawny to
unormowane prawem relacje między co najmniej dwoma podmiotami( są kształtowane
sytuacją prawną, zachowanie jednego podmiotu będzie implikowało zachowanie drugiego)
To prawo określa jak podmioty mają się zachowywać. Często pojawiają się sytuacje
wątpliwe tam gdzie prawo kształtuje zachowanie w które w świetle moralnym jest wątpliwe
Pojęcia stosunku administracyjno - prawnego kwalifikowana forma stosunków prawnych.
W doktrynie przyjmuje się, \
e stosunkiem administracyjno  prawnym będziemy określali
taki stosunek prawny, który jest kwalifikowany ( regulowanie stosunku) przez prawo
administracyjne czyli jest regulowany przez prawo, którego przedmiotem są stosunki prawne
występujące między państwem ( w szerokim słowa znaczeniu) wszelkimi podmiotami
administracji publicznej reprezentującymi państwo w zakresie administrowania, a innymi
podmiotami na które skierowane są działania państwa. ( na podstawie norm prawa
administracyjnego).
Cechy stosunku administracyjnego
1. Stosunki te mają charakter indywidualny co oznacza, \
e łączą konkretnie oznaczony
podmiot z konkretnym organem administracyjnym w jednostkowych, indywidualnie
określonych sytuacjach ( mówi się o podwójnej konkretności)
2. Są to stosunki, które charakteryzują się władczością ( prawo stosowania prze organu
administracyjne przymusu administracyjnego)
3. Stosunki takie powstają na podstawie wyraz
nie dopuszczającej takie rozwiązanie
przepisów prawa administracyjnego ( legalność działania administracji)
14
4. Rozstrzyganie konfliktów jakie powstają na treści tego typu stosunku następuje w
trybie procedury administracyjnej, a jeśli ustawa tak stanowi ( a z reguły stanowi) to z
udziałem sądu administracyjnego
5. Jako podmioty tych stosunków występują z reguły z jednej strony organ
administracyjny lub jednostka upowa\
niona do wykonywania funkcji
administracyjnych, natomiast z drugiej strony obywatel, grupa obywateli ich
organizacje czy te\
inny podmiot nie związany organizacyjnie lub słu\
bowo z
administracją.
Elementy stosunku prawnych
1. podmioty stosunku administracyjno  prawnego
2. przedmiot stosunku administracyjno  prawnego
3. treść stosunku administracyjno  prawnego
4. układ prawnej sytuacji występująca pomiędzy podmiotami ( układ sprawnej
zale\
ności  odrębny element, część doktryny zalicz to do sfery podmiotowej)
ad.2 Przedmiotem stosunku administracyjno  prawnego jest zawsze sprawa z zakresu
administracji czyli mówiąc inaczej sprawa, która mieści się w sferze kompetencji
administracji czy podmiotów administrujących, będzie to sprawa objęta działaniami
administracji publicznej podjętymi w zakresie realizacji ich zadań. W doktrynie podkreśla się
, \
e takie podjęcie przedmiotu pozwala na wskazanie dwóch istotnych elementów :
1. sfera prawem określonych działań administracji publicznej, a więc sfera która mieści
się w zakresie kompetencji podmiotu wykonującego administrację publiczną
2. regulacja tej sfery jak określa się w doktrynie musi być mo\
liwa w drodze dyspozycji
administracyjnej czyli w drodze wydanych nakazów lub zakazów ( mo\
e przybierać
ró\
ną postać, najczęściej akty indywidualne  decyzje administracyjne, akty
normatywne, niekiedy formy mieszane  zakaz wstępu do lasu, z ró\
nego rodzaju
porozumiewaniu.
Stosunek między organem a obywatelem nie mo\
e powstać na podstawie aktu prawnego,
którego treść zawiera wyłącznie dyrektywy dla organu administracyjnego  tego typu
rozwiązania kształtują warunki w jakich organ administrujący mo\
e posłu\
yć się środkami
przewidzianymi w innych ustawach , które doprowadzą do stosunku administracyjnego
( wyłącznie regulacja powszechnie obowiązująca nigdy wewnętrzna)
Ta sfera przedmiotowa nie jest o charakterze stałym, obserwuje się cały czas zmiany.
Ad. 1 jeśli chodzi o podmioty w ramach stosunku muszą wystąpić co najmniej dwa podmioty
( najprostszy stosunek administracyjno prawny) mamy stosunki bardziej skomplikowane
równie\
trzy podmiotowe.
Cechy charakterystyczne :
Jeden z podmiotów jest zawsze znaczenie funkcjonalne. Organ administracji publicznej (
podmiot administrujący), który staje się podmiotem spraw i obowiązku w zakresie
administracji .W takim ujęciu podmiotem będzie zawsze organ administracji publicznej
któremu przysługuje określone kompetencje. Nie będzie podmiotem tego stosunku
pracownik wydający rozstrzygnięcie
15
Drugim podmiotem jest jednostka lub podmiot związany na który kierowano działania
administracji publicznej ( wymienia osoby fizyczne, prawne jak równie\
jednostki
organizacyjne nie posiadające zdolności prawnej)
09.03.2008
Wynika to, \
e z jeden podmiot wynika z władctwa czyli podmiot administracji
publicznej.4:00
Ad.3 Treść stosunku prawnego
16