socjalizm utopijny


Socjalizm utopijny

Przeobrażenia gospodarcze i ekonomiczne, a co za tym idzie - społeczne z przełomu XVIII / XIX i pocz. XIX w. narodziły nowe problemy, które dostrzegli filozofowie, przedsiębiorcy, ludzie nauki itd. Aby przeciwdziałać spadkowi poziomu życia, pogłębiającym się nierównościom itd. , narodziły się teorie - ze względu na odwoływanie się do dobrej woli społeczeństwa i ewolucyjnego charakteru przebudowy świata, chęci zastąpienia tradycyjnego układu pracodawca - robotnik wymyślonymi przez siebie dobrowolnymi zrzeszeniami produkcyjnymi - socjalizmem utopijnym.

Najważniejsi socjaliści utopijni:

HENRI DE SAINT-SIMON (1760 - 1825)

CHARLES FOURIER (1772 - 1832)

Fourier twierdził, iż troska i współpraca to droga do doprowadzenia do społecznego sukcesu. Wierzył, iż społeczność kooperująca osiągnie w krótkim czasie ogromny wzrost produkcji. Pracownicy byliby nagradzani za ich pracę odnośnie ich wkładu.

Stworzył koncepcję idealnej organizacji społeczeństwa opartego na wspólnotach tzw. falansterach. Podział pracy w takich falansterach miał być zgodny z naturalnymi skłonnościami ludzi i w ten sposób praca miała zarazem przynosić radość (na przykład dzieci, lubiące bawić się w błocie przeznaczył do wywozu nieczystości i śmieci). Fourier twierdził, iż istnieje dwanaście "namiętności", które tworzą 810 typów charakteru. Na tej podstawie obliczył, iż idealny falanster ma składać się z 1620 osób. Planował, iż pewnego dnia na ziemi będzie 6 milionów takich wspólnot, rządzonych przez światową omniarchię lub (później) przez Światowy Kongres Falansterów

Wierzył, że przez dobrą organizację wspólnego życia można zlikwidować sprzeczność między naturą ludzką a przymusem, wynikającym z życia w zbiorowości i wyzwolić to, co najlepsze w człowieku. Ta wspólnota między ludźmi, brak zła w ich wzajemnych stosunkach miały oddziaływać również na przyrodę, która w efekcie stanie się przyjazna człowiekowi, drapieżne zwierzęta zmienią swą naturę. Krytykował istniejące stosunki społeczno-ekonomiczne.

LOUIS AUGUSTE BLANQUI (1805 - 1881)

Rozwinął własną teorię socjalizmu. Jego doktryna zwana blankizmem głosiła, że do zmiany ustroju w drodze walki zbrojnej powinna doprowadzić działalność spiskowa (bez konieczności angażowania mas). Sformułował teorię "dyktatury proletariatu", użytą później przez Karola Marksa. Jego zwolennicy, blankiści, odegrali znaczącą rolę podczas Komuny Paryskiej w 1871 roku.

Louis Jean Joseph Charles Blanc (1811 - 1882)

Uważał wolną konkurencję za zło. które spycha uboższych w coraz większą biedę. Domagał się zrównania płac oraz podporządkowania interesów indywidualnych wspólnemu dobru, zgodnie ze stworzonym przez siebie hasłem Od każdego według jego możliwości, każdemu według jego potrzeb. Cel ten miał być osiągnięty poprzez tworzenie "warsztatów spółdzielczych", będących swoistym połączeniem spółdzielni i związku zawodowego, w których pracownicy różnych profesji mieli jednoczyć wysiłki dla wspólnego dobra.

Pierre-Joseph Proudhon (1809 - 1865)

Uważany za ojca anarchizmu, jako pierwszy proponowany przez siebie system nazwał anarchią a siebie samego anarchistą (Je suis anarchiste

Stworzył podwaliny pod anarchistyczny indywidualizm, gwałtownie atakował państwo, Kościół oraz system kapitalistyczny.

Postulował zmiany społeczne za pomocą reform, nie poprzez rewolucję, Miałyby one stopniowo prowadzić do społeczeństwa bezklasowego i bezpaństwowego. Proudhon zwalczał własność, którą utożsamiał z kradzieżą, co wyraził w eseju Co to jest własność? (Qu'est-ce que c'est la propriété ?) - "Własność to kradzież". W książce Wyznania rewolucjonisty (Les confessions d'un révolutionnaire), ogłasza, między innymi: "Anarchia to porządek".

Proudhon podjął próbę stworzenia banku o zerowym oprocentowaniu. Zbudował podstawy systemu pomocy wzajemnej, którego zasady są do dziś stosowane w zakładach ubezpieczeń wzajemnych.

2



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Socjalizm utopijny, Materiały dla studentów WSB DG
Socjalizm utopijny, Administracja - studia, I semestr, Współczesne doktryny polityczno-prawne
32.socjalizm utopijny
socjalizm+utopijny, Prawo, Ochrona praw człowieka
SOCJALIZM utopijny i naukowy
Socjalizm utopijny, Materiały dla studentów WSB DG
SOCJALIZM UTOPIJNY 11 01 2007r
4 socjalizacja jako podstawowy proces spoeczny
Wykład Socjalizacja
Główne czynniki i mechanizmy socjalizacji
Kulturowo społeczne i socjalne uwarunkowania motoryczności c
socjalizacja
Organizowanie środowiska lokalnego na rzecz działalności opiekuńczo wychowawczej i pracy socjalnej p
Socjalizacja część 1
06 Stosowanie przepisów prawa w działalności socjalnejid 6409
fundusz socjalny
Dopłaty do wypoczynku ze środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych
pracownicy socjalni

więcej podobnych podstron