32.Socjalizm utopijny - przedstawiciele, założenia (Saint-Simon, Fourier Owen,
utopijny socjalizm i komunizm
socjalizm utopijny był kierunkiem niezmiernie rozdrobnionym i nie posiadającym zwartego rdzenia
stanowił on reakcje na rozwarstwienie na posiadających i nie posiadających, jakie w trakcie rewolucji francuskiej dokonało się wewnątrz stanu trzeciego” oraz skutki przemian gospodarczych związanych z powstaniem przemysłu
socjalizm był pomyślany jako walka z liberalnym indywidualizmem i rozbiciem społecznym ówczesnych socjalistów łączyły 3 punkty wspólne:
powstanie kwestii socjalnej jako najważniejszej w życiu społecznym
założenie, że rozwiązanie tego problemu wymaga wprowadzenia nowego ładu
skupienie się nie na polityce ale na obmyślaniu sprawiedliwego sposobu produkcji i dystrybucji
rewolucja francuska sprowadziła jeszcze większą nędze na ludzi (krytykowali ją)
komunistyczny odwoływali się do natury człowieka i z nią powinno być zorganizowane społeczeństwo
potrzebna jest długa i przemyślana…
utopijni socjaliści dokonali systematyki społeczeństwa jako pierwsi, jakie konflikty występują w społeczeństwie
przeprowadzili pogłębiona analizę takich pojęć jak wspólnota
opisywali społeczeństwo z punktu socjalistyczno-ekonomicznego
gospodarka dzieli ludzi a nie prawo według nich
sa dwa nurty socjalizmu:
industrialny
dla socjalizmu utopijnego szczególnie ważni byli: Claude Henri de Sant-Simon (1760…
Claude Henri de Sant-Simon (1760- 1825)
Pochodził z arystokratycznej rodziny, hrabia
Uczestnik wojny o niepodległość stanów zjednoczonych
Podczas rewolucji francuskiej zrzekł się wszystkich tytułów arystokratycznych i został obywatelem o nazwisku Bonhome
Społeczeństwo różnicuje i zmienia to jakie idee wyznaje
Ludzkość przeszła już przez epokę teologiczną i metafizyczną a zaczyna się epoka pozytywna, oparta na nauce
Nowa encyklopedia- próba zbudowania nowego, usystematyzowanego i zwartego systemu naukowego
Społeczeństwo to zbiorowość ujeta w formy swoistych stosunków ekonomicznych i społecznych, niezależnych od form politycznych i rozwijajaca się historycznie na mocy własnych praw
Prawa życia społecznego trzeba poznać tak jak prawa przyrody i uczynić je podstawą i narzędziem racjonalnej przebudowy społecznej i technik rządzenia
Prawnicy powinni być odsunięci od władzy
Nie uznawał koncepcji rewolucyjnej podziału społeczeństwa na „stan trzeci” i uprzywilejowaną resztę, ani podziału na pracujących, uciemiężony proletariat i niepracującą, uprzywilejowaną burżuazję
Podział na klasy pracująca i niepracującą
Nierówności częściowo mogły być usprawiedliwione tym, że jedyne grupy oddawały społeczeństwu więcej usług, niż inne
Znaczenie grupy czy klasy wpływa nie z urodzenia, majątku, pracy- ale użyteczności dla społeczeństwa
Dwa systemy- feudalny, czyli militarny i industrialny (kapitalistyczny) przy czym pierwszy charakteryzuje system wierzeń, a drugi- dowodów naukowych
Zwycięstwo tego drugiego systemu jest nieuchronne
Charles Fourir
Syn kupca i sam prowadził działalność kupiecką od młodego wieku
Autor m in teoria czterech ruchów i powszechnych
Pogłębione spojrzenie na przeciwieństwa klasowe na stale zwiększającą się przepaść między bogatymi a biednymi
Postulat przeprowadzania reformy społecznej bez rewolucji
Projekt budowy stowarzyszeń wytwórców i konsumentów (falang) opartych na wspólnej własności które miały zaspokajać wszelkie potrzeby i zapewnić urozmaiconą prace bez przymusu (podawali je:
Współczesna rzeczywistość społeczna- cywilizacja, następująca po Barbarzyństwie i Dzikości, przypomina te poprzednie w zasadniczym sensie- ludzie nadal zwróceni są przeciwko sobie
W Cywilizacji wymiana towarów opiera się na handlu, właścicielami produkcji są kupcy, nie wytwórcy
Pracownik nie otrzymuje za pracę należytego wynagrodzenia
Alienacja pracy prowadzi do rywalizacji i pogrąża ludzi w egoizmie
Kodeks pracy przyszłego społeczeństwa
Każdy pracownik musi być wspólnikiem, wynagradzanym na zasadzie dywindendy, a nie pensji
Każda osoba- mężczyzna, kobieta, czy dziecko- musi być wynagradzana proporcjonalnie do wkładu wniesionego przez nią w kapitale, pracy lub talencie
Należy zmieniać rodzaj pracy około 8 razy dziennie
Zadania wykonywane w grupach przyjaciół którzy sami się dobierają
Warsztaty, pola i ogrody muszą przyciągać pracowników elegancją i czystością
Podział pracy musi umożliwiać każdemu, wykonywanie pracy stosownej do jego możliwości
Podział zadań powinien zapewniać każdemu możliwość wykonywania pracy zgodnie z kwalifikacjami
Zwykli ludzie musza mieć gwarancje dobrobytu, minimalny dochód wystarczający na ich bieżące i przyszłe potrzeby
Robert Owen
Fabrykant, działacz polityczny i spółdzielczy, reformator, myśliciel i pisarz
Dobrowolnie poprawiał warunki pracy i płacy w swoim przedsiębiorstwie
W jego osiedlu robotniczym powstały: szkoła, przedszkole i żłobek, robotnicy- lepsze warunki mieszkaniowe, mogli korzystać z pomocy lekarskiej
Charakter jednostki został ukształtowany przez środowisko, wystarczy zmiana warunków, aby zmienić jednostkę
Postulat reorganizacji systemu wychowania, żeby jednostka od młodości mogła rozwijać się fizycznie i moralnie, w jak najkorzystniejszym społecznie środowisku
Tworzył kolektywne gospodarstwa rolne i inne przedsięwzięcia oparte na ideach uczciwej wymiany opartej na wkładzie pracy wspólnej własności, której jednak szybko bankrutowała
1825 w stanie indiana założył gminę nowa harmonia mieszkańcy było równi niezależnie od płci, obowiązek pracy dla społeczności. Czas który się przepracowało był liczony i mógł być wymieniony na towary, których wyprodukowanie zajmowało równoważną ilość czasu.
Bardzo szybko się mieszkańcy skłócili i harmonia upadła