KATEDRA I KLINIKA CHORÓB WEWNĘTRZNYCH ZWIERZĄT
AKADEMII ROLNICZEJ W LUBLINIE
Nr książki klinicznej:xxx Ordynator: xxx
Data przyjęcia: xxx Kurator: xxx
Data wydania: xxx xxx
Właściciel : xxx
x
HISTORIA CHOROBY
I. Opis zwierzęcia ( Generalia ).
Koń, klacz, kasztan,4 lata, waga około 500 kg masy ciała.
II. Wywiad (Anamnesis).
1. Anamnesis morbi.
Właściciel zauważył, że od 3 tygodni klacz miała obniżony apetyt a od tygodnia wykazywała zmniejszone pragnienie. Ponadto zauważył znaczny spadek masy ciała. 14.05.2005 r. klacz wyźrebiła się, po upływie 12 godzin źrebię padło. Klacz była leczona w terenie, właściciel nie posiada danych odnośnie przebiegu leczenia i stosowanych leków. Jeśli chodzi o zabiegi profilaktyczne właściciel nie potrafił powiedzieć czy były one przeprowadzane, ponieważ zakupił klacz miesiąc temu.
2. Anamnesis vitae.
Właściciel zakupił ciężarną klacz w dniu 14.04.2005 r. Jeśli chodzi o pobierany pokaram to jadła niewielkie ilości siana i zielonek dobrej jakości a nie jadła pasz treściwych. Koń przebywał na stanowisku uwiązowym w boksie, nie był wyprowadzany na wybieg.
III. Stan obecny (Status praesens).
A. Przedmiotowe badanie ogólne.
1. Wygląd zewnętrzny ( habitus).
Budowa prawidłowa, postawa stojąca i w ruchu prawidłowa, stan odżywienia, utrzymania i kondycji dobry, temperament spokojny i zrównoważony, świadomość zachowana.
2. Błony śluzowe naturalnych otworów ciała.
Błony śluzowe worków spojówkowych, trzeciej powieki mocno zażółcone, wilgotne, bez wykwitów.
Błony śluzowe przedsionka nosa, jamy ustnej oraz pochwy zażółcone, wilgotne, bez wykwitów.
3. Oczy.
Szerokość szpary powiekowej prawidłowa. Gałki oczne usadowione i ustawione w sposób prawidłowy dla gatunku, białkówka zażółcona, tęczówka brązowa, źrenica prawidłowo reagująca na światło, soczewka wykształcona prawidłowo.
4. Węzły chłonne.
Węzły chłonne żuchwowe położone w kątach żuchwy, wielkości około 9cm, kształtu litery Y zwróconej ostrym końcem ku przodowi, konsystencji jędrnej, budowy zrazikowej, niebolesne, o ciepłocie równej do ciepłoty okolicznych tkanek, przesuwalne względem podłoża i skóry.
Pozostałe węzły chłonne niewyczuwalne.
5.
C - 38.0 ºC T - 50/min. O - 24/min.
B. Przedmiotowe badanie szczegółowe.
1. Skóra i jej wytwory.
Włos gęsty, połyskujący, przylegający, barwy brązowej, bez ubytków. Kopyta prawidłowo wykształcone. Naskórek pigmentowany o odpowiednim rogowaceniu , złuszczaniu oraz prawidłowej grubości.
Skóra właściwa pigmentowana, wilgotna, prawidłowo natłuszczona o swoistym zapachu, ciepłocie równomiernie rozmieszczonej, brak objawów świądu, wykwitów pierwotnych i wtórnych.
Małżowiny uszne i zewnętrzne przewody słuchowe drożne, prawidłowo wykształcone, symetryczne.
2. Układ oddechowy.
Powietrze wydychane z nozdrzy z jednakową siła, o ciepłocie zbliżonej do ciepłoty wewnętrznej i swoistym zapachu. Nozdrza kształtu typowego dla gatunku, symetryczne. Jama nosowa kształtu i symetrii prawidłowej. Błona śluzowa nosa i jamy nosowej zażółcona, wilgotna, bez wykwitów. Zatoki szczękowe i czołowa prawidłowo zbudowane, symetryczne, o ciepłocie równej ciepłocie okolicznych tkanek, niebolesne, nie podatne na ucisk. Odgłos opukowy nad zatokami pudełkowy. Krtań kształtu i wielkości prawidłowej, symetryczna, o ciepłocie równej ciepłocie okolicznych tkanek, niebolesna. Słyszalny fizjologiczny szmer krtaniowy. Tchawica kształtu podłużnego, ułożona pośrodkowo wzdłuż szyi, o ciepłocie równej ciepłocie okolicznych tkanek, niebolesna. Słyszalny fizjologiczny szmer tchawiczy. Tarczyca- położenie i wielkość prawidłowa, kształt odpowiedni dla gatunku, budowy zrazikowej, przesuwalna względem podłoża i skóry. Klatka piersiowa głęboka, dobrze wykształcona, symetryczna. Oddechy o fizjologicznej częstości, typu żebrowo - brzusznego, rytmiczne, głębokie. Klatka piersiowa o ciepłocie równej ciepłocie okolicznych tkanek, niebolesna, drżenia są niewyczuwalne. Tylna granica płuc w przyjętych liniach opukowych sięga w I - 16 przestrzeń międzyżebrowa, II w 14 a w III - 10 przestrzeń międzyżebrowa. Odgłos opukowy nad płucami jawny. Osłuchiwaniem stwierdzono szmer pęcherzykowy nad płucami a w okolicy załopatkowej.
3. Układ krążenia.
Uderzenia boczne serca niewidoczne, wyczuwalne w 5 przestrzeni międzyżebrowej, po lewej stronie w linii połowiącej 1/3 dolnej klatki piersiowej. Okolica serca niebolesna, o ciepłocie równej ciepłocie okolicznych tkanek. Pole stłumienia sercowego zlokalizowane w 1/3 dolnej klatki piersiowej, po stronie lewej 3 - 5 przestrzeni międzyżebrowej, po stronie prawej 3 - 4 przestrzeni międzyżebrowej. Nad sercem stłumienie bezwzględne. Tony sercowe dobrze słyszalne. Ton zastawki dwudzielnej w 4-5 przestrzeni międzyżebrowej z lewej strony nieco powyżej linii połowiącej 1/3 klatki piersiowej, ton z aorty w 4 przestrzeni międzyżebrowej ( pod linią stawu barkowego po stronie lewej), ton zastawki tętnicy płucnej w 3-4 przestrzeni międzyżebrowej (strona lewa) nieco poniżej linii połowiącej 1/3 dolnej klatki piersiowe, ton z zastawki trójdzielnej w 3 przestrzeni międzyżebrowej po stronie prawej na linii połowiącej 1/3 dolną klatki piersiowej. Tony: silne, rytmiczne, nie pokryte szmerami. Tętno na tętnicy żuchwowej: 50/min, przyspieszone, regularne, dobrze wypełnione, słabo napięte, średnio silne, równe, jednakowe. Wypełnienie żyły jarzmowej prawidłowe, tętno żylne ujemne, brak ondulacji. Rysunek naczyń włosowatych na błonach śluzowych naturalnych otworów ciała słabo widoczny, po ucisku szybkość wypełnienia naczyń włosowatych prawidłowa.
4. Układ pokarmowy.
Zmniejszony apetyt i zmniejszone pragnienie. Sposób pobierania pokarmu i wody prawidłowy. Żucie i połykanie prawidłowe. Brak wymiotów i nudności. Błona śluzowa jamy ustnej właściwej zażółcona, wilgotna, bez wykwitów. Język ruchomy, wielkości prawidłowej, konsystencji jędrnej, barwy różowej. Wydzielanie śliny zachowane, ślinianki niebolesne, zapach z jamy ustnej swoisty. Okolica gardła niebolesna, o ciepłocie zbliżonej do ciepłoty okolicznych tkanek. Przełyk drożny, o ciepłocie zbliżonej do ciepłoty okolicznych tkanek, niebolesny. Powłoki brzuszne symetryczne, wielkości i kształtu prawidłowego. Stan napięcia powłok brzusznych prawidłowy, brak wrażliwości. Perystaltyka jelitowa zachowana, szmery jelitowe dobrze słyszalne. Sposób, częstość, ilość i konsystencja oddawanego kału charakterystyczna dla gatunku.
5. Układ moczowo-płciowy.
Okolica nerek nie bolesna na opukiwanie, o ciepłocie równej ciepłocie okolicznych tkanek. Cewka moczowa drożna, klacz nie wykazuje zaburzeń w postawie i sposobie oddawania moczu. Częstość i ilość wydalanego moczu prawidłowa. Błona śluzowa przedsionka pochwy zażółcona, wilgotna bez wykwitów. Badanie macicy, jajowodów i jajników przeprowadzono, nie stwierdzono odstępstw od normy. Gruczoł mlekowy zawieszony w okolicy pachwinowej, kształtu prawidłowego, konsystencji miękkiej, niewrażliwy.
6. Układ ruchu.
Postawa stojąca, leżąca i w ruchu prawidłowa. Mięśnie symetryczne, dobrze wykształcone, niebolesne, konsystencji jędrnej. Fizjologiczny stan napięcia mięśni zachowany. Skóra nad mięśniami przesuwalna. Kościec dobrze wykształcony, wielkości i kształtu prawidłowego, konsystencji opornej, niebolesny. Linia kręgosłupa wygięta ku górze w odcinku piersiowo - lędźwiowym, ruchomość bierna kręgosłupa zachowana. Budowa stawów prawidłowa, wielkości i kształtu charakterystycznego dla gatunku, konsystencji opornej, o ciepłocie zbliżonej do ciepłoty okolicznych tkanek, niebolesne. Ruchomość bierna stawów zachowana.
7. Układ nerwowy.
Zachowanie się zwierzęcia typowe dla gatunku. Świadomość zachowana. Niewielka osowiałość. Czaszka wielkości i kształtu typowego dla gatunku, symetryczna, niewrażliwa na ucisk. Kręgosłup niewrażliwy na ucisk. Czucie zmysłowe ( wzrok, słuch, węch) zachowane. Stan napięcia oraz sprawność mięsni prawidłowa, ruch i położenie prawidłowe dla organizmu. Odruchy skórne i z błon śluzowych takie jak: odruch skórny brzucha, pośladkowy, krocza, odbytowy, uszny, spojówkowy, rogówkowy i źrenicowy zachowane.
C. Badania dodatkowe.
1. Badanie hematologiczne w załączeniu.
2 .Badanie biochemiczne w załączeniu.
IV. Rozpoznanie.
Rozpoznanie wstępne: gestosis
Rozpoznanie ostateczne: gestosis
V. Rokowanie.
Ostrożne.
VI. Leczenie.
Leczenie w karcie klinicznej przebiegu choroby.
VII. Rozpoznanie różnicowe.
1. Syndrom hiperlipemiczny u koni.
Występuje najczęściej u małych otłuszczonych kucyków,cierpiących na choroby wywołujące niedobory energetyczne, spowodowane dietą. Objawy kliniczne; utrata wagi, otępienie brak apetytu i pragnienia, duża ilość tłuszczu we krwi, powodującego jej kremowe zabarwienie. Chore zwierzęta mają powiększoną, stłuszczoną wątrobę. Jednostkę tą wykluczono na podstawie badań biochemicznych w których nie stwierdzono hiperlipemii , jednak nie wykluczone jest ze gestosis mogło być stanem wyjściowym dla rozwoju wtórnej hiperlipemii , która nieleczona mogła skończyć się zejściem śmiertelnym zwierzęcia.
2. Marskość wątroby ( cirrhosis hepatis).
U koni najczęściej występuje jako marskość zanikowa w postaci ostrej lub przewlekłej. Jest to jednostka polietiologiczna wywoływana przez endo i egzotoksyny bakteryjne, schorzenia pasożytnicze, zatrucia metalami ciężkimi a także spowodowana stosowaniem leków hepatotoksycznych. Charakteryzuje się wystąpieniem objawów ogólnych takich jak: otępienie, szybkie męczenie, zły stan kondycjonalny. W przebiegu tej choroby dochodzi do hypoalbuminemi co doprowadza do powstania wodobrzusza. Omacywaniem stwierdza się zwiększoną bolesność okolicy wątroby. Chorobę tą wykluczono na podstawie badań laboratoryjnych w których nie stwierdzono hypoalbuminemi , poza tym jest to jednostka wybitnie przewlekła a u opisywanej klaczy objawy wystąpiły w ciągu 3 tygodni .
3. Niewydolność nerek.
Niewydolność nerek może być spowodowana działaniem różnego rodzaju toksyn na nerki, najczęściej chemicznych np. chlorowane węglowodory, trujące chwasty. Objawy są ostre; koń nie chce pić, mocz wydalany jest w małych ilościach,tętno jest wysokie. Dochodzi do szybkiego wzrostu mocznika we krwi i pojawienia się pierwszych objawów nerwowych; niezborność ruchów, podniecenie, zaburzenia równowagi. Jednostkę tą wykluczono na podstawie badań laboratoryjnych w których nie stwierdzono wzrostu wartości mocznika, co jest charakterystycznym parametrem przy diagnostyce chorób nerek. Poza tym nie zaobserwowano zaburzeń w oddawaniu moczu, oraz objawów nerwowych .
4. Colitis X ( typhlocolitis) - zapalenie jelita ślepego i okrężnicy.
Jednostka chorobowa występująca sporadycznie o nadostrym przebiegu. O etiologii i patogenezie nie do końca wyjaśnionej. Występuje u koni niezależnie od rasy i płci w wieku 4 - 18 lat. Prawdopodobnie przyczyną są: stres, wyczerpanie, intensywny trening i wysiłek, nagła zmiana żywienia, stosowanie karm z duża ilością białka a małą celulozy, długotrwałe głodówki. Do tych czynników zalicza się także enterotoksyny, clostridium perfringens typu A, nadużywanie środków niesterydowych przeciwzapalnych, niektórych antybiotyków i hemioterapełtyków. Prawdopodobnie sumowanie się czynników w/w wywołuje tą chorobę. Choroba objawia się posmutnieniem, depresją, niechęcią do ruchu. W pierwszych dwóch, trzech dniach choroby oprócz w/w objawów pojawia się leukopenia. Następnie pojawia się kilkugodzinna gorączka, która powraca po paru dniach, pojawia się również powiększenie powłok brzusznych, objawy morzyskowe małego stopnia, spojówki brunatno czerwone, wzrost tętna 80 - 120/min, oddechy powyżej 40/min, tony serca osłabione i dudniące. Występuje biegunka, spadek perystaltyki, wzrost napięcia powłok brzusznych, wartość hematokrytu wzrasta, co związane jest z odwodnieniem. Początkowo wzrost ilości białka a później spadek, wzrost kreatyniny i mocznika we krwi. Jednostkę tą wykluczono na podstawie objawów klinicznych: u klaczy nie występowała biegunka ani powiększenie powłok brzusznych.
1