Ergonomia koncepcyjna i korekcyjna - znaczenie w organizacji pracy na wszystkich szczeblach.
Ergonomia korekcyjna powstała w wyniku dążenia do poprawy istniejących warunków pracy. Celem ergonomii korekcyjnej jest analizowanie istniejących stanowisk pracy z punktu widzenia pracowników i dostosowanie ich do możliwości psychofizycznych pracownika oraz formułowanie zaleceń, których celem jest usunięcie usterek wcześniej dostrzeżonych w eksploatacji urządzeń i maszyn, poprawa jakości pracy i jej wydajności, zmniejszenie istniejących obciążeń psychofizycznych oraz polepszenie materialnych warunków pracy.
Zaś ergonomia koncepcyjna, nazywana często prospektywną,wywodzi się z doświadczenia ergonomii korekcyjnej oraz innych pokrewnych dziedzin takich jak „badania metod pracy”. Ergonomia koncepcyjna ma na celu zastosowanie ergonomicznie prawidłowych rozwiązań w fazie przygotowania projektów maszyn, urządzeń, narzędzi, stanowisk pracy, hal, budynków, a także szkół i mieszkań oraz ustalić wzajemne funkcje człowieka i maszyny, które zapewnią maksymalne bezpieczeństwo i niezawodność przy minimalnym wysiłku fizycznym i psychicznym człowieka.
Działania w zakresie ergonomii korekcyjnej dotyczą najczęściej poprawy warunków pracy takie jak zmniejszenie hałasu maszyn czy ich drgań, poprawa oświetlenia, polepszenie warunków mikroklimatycznych lub też wyeliminowanie nadmiernych obciążeń fizycznych i psychicznych poprzez zmechanizowanie i automatyzację ciężkich prac fizycznych, poprawę pozycji przy pracy, poprawę organizacyjnych i technicznych warunków pracy pozwalają zminimalizować niekorzystne dla człowieka warunki, które działają negatywnie na zdrowie pracownika. W ergonomii korekcyjnej przeprowadza się badania istniejących stanowisk pracy w celu rozwiązania jakiegoś problemu, często też wystarczy kierować się zwyczajnie zdrowym rozsądkiem. Dzięki temu można zneutralizować niekorzystne warunki istniejące na danym stanowisku pracy. Poruszyć można kwestię hałasu jakiejś maszyny, który może uszkodzić słuch. W pierwszej kolejności trzeba przeanalizować czy da się daną maszynę tak przerobić aby emitowała mniejszy hałas, mniej szkodliwy, jeśli nie można zneutralizować emisji szkodliwego dźwięku trzeba zastosować środki zastępcze między innymi takie jak ekrany, które odbijałyby czy pochłaniały szkodliwe fale jeśli jednak nie można tego zastosować będzie potrzebne zastosowanie najprostszych środków ochrony takich jak słuchawki/nauszniki dźwiękoszczelne. Posłużę się drugim przykładem a mianowicie przenoszenie ciężkich elementów takich jak skrzynie czy beczki to ciężkie zadanie dla siły mięśni człowieka szczególnie na dużych odległościach, można tu zastosować takie urządzenia jak wózki ręczne dzięki którym można z łatwością przenieść dany element z punktu A do punktu B przy minimalnym wysiłku. Ergonomia koncepcyjna ma zastosowanie praktycznie takie same jak korekcyjna lecz jest ważniejsza w procesie organizacyjnym pracy, gdyż zajmuje się projektowaniem stanowisk, maszyn czy urządzeń które zostaną dopiero zastosowane. Ergonomia koncepcyjna ustala funkcje wzajemne człowieka i maszyny, które zapewniłyby danemu układowi maksimum bezpieczeństwa i niezawodności przy minimum fizycznego i psychicznego wysiłku pracownika. Poprzez odpowiednie zaprojektowanie stanowiska pracy czy też maszyn lub jej części można zminimalizować szkodliwość dla człowieka przy danej pracy a nawet ją usunąć oraz zmaksymalizować wydajność i produkcję. Przykładem jest odpowiednio zaprojektowane stanowisko przy pracy biurowej gdy głównie się siedzi, potrzebne zastosowania to takie jak odpowiedni profil oparcia siedzenia dzięki któremu można zminimalizować schorzenia kręgosłupa i odpowiednio oświetlone stanowisko pracy zminimalizuje ubytki na wzroku. Nie da jednak się uniknąć konieczności wprowadzania poprawek w eksploatowanych maszynach i urządzeniach ze względu na postęp techniczny. Dlatego ergonomia korekcyjna będzie stosowana nadal przy ergonomii koncepcyjnej.
Rola tych dwóch postaci ma istotne znaczenie w życiu społeczno-gospodarczym i jest różna w zależności od szczebla zarządzania . Na szczeblu oddziału produkcyjnego podstawowe znaczenie ma ergonomia korekcyjna, zmierzająca do poprawy warunków wykonywania pracy przez usprawnienia techniczne i organizacyjne na stanowisku pracy. Na szczeblu wydziału zastosowanie ma ergonomia korekcyjna jak i koncepcyjna, gdyż potrzebne są tu metody korekcyjne i opracowanie nowych metod pracy. Na najwyższym szczeblu kierownictwa przede wszystkim występuje planowanie, organizowanie i kontrola wykonanych prac tak więc zastosowanie ma tu głównie ergonomia koncepcyjna. Do zakresu ergonomii należy również przystosowanie do potrzeb człowieka całych zakładów pracy. Tak więc ergonomia pracy na wszystkich szczeblach jest potrzebna, gdyż zastosowanie innowacyjnych rozwiązań usprawniających pracę jest niezbędne.