PLACÓWKI

PLACÓWKI OPIEKUŃCZO-WYCHOWAWCZE

Placówki te przeznaczone są dla dzieci i młodzieży, którzy:

1. nie mogą wychowywać się w domach z biologicznymi rodzicami

2. nie mogą uczyć się w masowych szkołach

Działają one na podstawie ustaw. Rozporządzenia wydaje Minister Pracy i Polityki Społecznej. Obecne rozporządzenia pochodzą z 2007 r.:

a) ustawa o pomocy społecznej

2. karta nauczyciela

1. Typu interwencyjnego:

1. pogotowie opiekuńcze:

• Dzieci przebywają w placówce do 3 miesięcy (potem sąd wydaje decyzję, gdzie dziecko ma trafić; sąd może również przedłużyć pobyt dziecka do 6 miesięcy)

• Do pogotowia opiekuńczego trafiają dzieci oczekujące na decyzję odnośnie umieszczenia ich w innej placówce (w tym placówce resocjalizacyjnej)

• Pogotowie zapewnia opiekę całodobową

• Okres odebrania rodzicom dziecka do palcówki - 30 dni.

• W Łodzi są 2 pogotowia opiekuńcze - ul. Pawilońska dla młodszych dzieci i ul. Krokusowa

2. Typu rodzinnego:

Placówki tego typu są lepsze niż domy dziecka, zastępują rodzinę naturalną. Dzieci uczą się roli rodziny jest to cel merytoryczny takich placówek. Takie placówki zapewniają poznanie prawidłowych więzi emocjonalnych, ochrona dzieci przed instytucjonalnymi formami opieki.

Palcówki typu rodzinnego oparte są o te same przepisy, co inne placówki. Również tutaj tworzy się indywidualne programy rozwoju dziecka.

Rodzina zaprzyjaźniona - ludzie, którzy poznali dziecko z domu dziecka i chcą mu pomagać. Nie potrzeba orzeczeń, by zostać taką rodziną. Jedynie dyrektor placówki musi wyrazić zgodę. Jeśli rodzina chce pomagać jedynie w ciągu dnia nie potrzeba wywiadu środowiskowego.

1. rodzinny dom dziecka:

Osoby decydujące się na założenie rodzinnego domu dziecka są kwalifikowane przez ośrodki adopcyjne (takie ośrodki prowadzą też szkolenia). Kryteria jakie muszą spełnić osoby chcące założyć taką placówkę:

• dają rękojmię należytego wypełniania obowiązków

• obywatelstwo polskie

• nie są pozbawieni władzy rodzicielskiej wobec własnych dzieci

• pełnia praw publicznych

• zdolność do czynności prawnych

• odpowiednie warunki zdrowotne (choroby nie mogące uniemożliwiać opieki nad dziećmi)

• 
  
  niekaralność

• pozostawanie w związku małżeńskim

Jeden rodzic jest traktowany jako wychowawca i dostaje pensję. Pieniądze przeznaczone na dzieci (ok. 500-600 zł na dziecko; również pieniądze od fundacji) przekazywane są przez MOPS. Do rodzinnego domu dziecka kolejno są przyjmowane dzieci (gdy jedno jest usamodzielniane, na jego miejsce przychodzi następne). Gdy rodzice zbliżają się do wieku emerytalnego, nie przyjmuje się kolejnych dzieci. Dokumentacja musi być prowadzona przez rodziców jak w domu dziecka. W rodzinnym domu dziecka może przebywać do 12 dzieci (więcej niż w rodzinie zastępczej).

1. rodzina zastępcza:

W rodzinie zastępczej rodzice otrzymują częściowe wynagrodzenie na pokrycie kosztów utrzymania i opieki nad dziećmi, posiada umowę o pracę. Aby dziecko trafiło do rodziny zastępczej, rodzice biologiczni nie muszą być pozbawieni władzy rodzicielskiej i zawsze mogą starać się o odzyskanie dzieci. Kontakt z rodziną biologiczną ciągle musi być zachowany. Gdy dziecko osiąga pełnoletniość następuje jego usamodzielnianie. Kryteria, które muszą być spełnione, by zostać rodziną zastępczą:

• obywatelstwo polskie

• stałe zamieszkanie w Polsce

• rękojmia należytego wypełniania zadań

• pełnia praw cywilnych i obywatelskich

• rodzice nie są pozbawieni władzy rodzicielskiej wobec własnych dzieci

• jeżeli któryś z rodziców ma spełniać obowiązek alimentacyjny, to nie zalega z opłatami

• rodzice nie są chorzy na chorobę uniemożliwiającą opiekę nad dziećmi

• odpowiednie warunki lokalowe

• stałe źródło utrzymania

• pozytywna opinia ośrodka pomocy społecznej

Rodzinę zastępczą może być osoba samotna.

Rodzaje rodzin zastępczych:

b₁) spokrewniona z dzieckiem

b₂) niespokrewniona

b₃) zawodowa niespokrewniona:

Jest to rodzina zastępcza, która ukończyła dodatkowe kursy (np. opieka nad dzieckiem z porażeniem mózgowym). Jeśli dziecko wykazuje dysfunkcje społeczne lub fizyczne do 3 dzieci pozostaje w jednej rodzinie zastępczej:

• wielodzietna

• specjalistyczna

• o charakterze pogotowia opiekuńczego

3. Typu socjalizacyjnego:

Zadaniem placówek typu socjalizacyjnego jest praca z rodziną naturalną, aby dziecko mogło do niej wrócić. Tworzenie planu pracy z rodziną na 6 miesięcy.

1. dom małego dziecka

Trafiają tutaj dzieci od 6 tygodnia życia do 3 lat.

2. dom dziecka

• Do domu dziecka trafiają dzieci umieszczane przez sąd, oddane przez rodziców lub takie, które same się zgłaszają. Jednak zawsze musi być postanowienie sądu o umieszczeniu dziecka w placówce, na podstawie wywiadu środowiskowego sporządzonego przez kuratora.

• W domu dziecka dzieci otrzymują wszystkie potrzebne rzeczy - ubrania, książki

• W domu dziecka grupy są podzielone: grupy dziewcząt i chłopców lub grupy mieszane do 10 osób. Na jedną grupę przypada 3 wychowawców. Na noc w placówce pozostaje 2 wychowawców. Pracują oni w wymiarze 40 godzin tygodniowo (dawniej zatrudniani byli na kartę nauczyciela - 26 godzin tygodniowo w placówce). Psycholog z kartą nauczyciela zatrudniony jest na 20 godzin tygodniowo.

• Służba zdrowia w placówce: kiedyś zatrudniona była pielęgniarka (zajmowała się szczepieniami i znała stan zdrowia dzieci). Obecnie ze wszystkim wychowawca musi iść z dzieckiem do lekarza.

• 1 psycholog i 1 pedagog na 100 wychowanków

• Od 5 r.ż. dzieci otrzymują kieszonkowe (do 20 zł miesięcznie).

• Kary dla dzieci ograniczają się do: wstrzymania kieszonkowego, zakaz używania komputera.

• Dzieci z domu dziecka:

• Nie przywiązują się do ludzi i do rzeczy

• Przejawianie postawy roszczeniowej (wszystko mi się należy, bo jestem z domu dziecka)

• Pewne stałe punkty programu w palcówce: pobudka dla wszystkich dzieci o godzinie 7:00, obiad o godzinie 13:00, podwieczorek godzina 16:00.

• Starsze dzieci mogą wychodzić (zwalniać się) bez wychowawców, ale muszą zostawić dokładne dane gdzie i z kim się znajdują

• Mają przynajmniej jeden wyjazd wakacyjny

• Gdy dziecko kończy 16 lat trafia do grupy przygotowującej się do usamodzielnia. Uczy się dbać o jedzenie, pranie. Po ukończeniu 18 r.ż. dziecko dostaje mieszkanie w dzielnicy z której pochodzi. Jednorazowo otrzymuje pomoc pieniężną, której wysokość uzależniona jest od długości pobytu dziecka w placówce (nawet do 6000-7000 zł). Dodatkowo, jeśli dziecko się kształci, może dostawać do 200 zł miesięcznie.

• Placówka ma pomagać dziecku do 3 lat po usamodzielnieniu się

• Dokumentacja w domu dziecka:

• Teczka dla każdego dziecka (świadectwa , opinie)

• Wychowawca ma teczkę z planami rozwoju dla każdego dziecka

• Psycholog i pedagog:

• Karta udziału w zajęciach (rozmowy, zajęcia grupowe)

• Obserwacja miesięczna dziecka

• 
  
  Arkusze badań psychologicznych (badania muszą być opisane; należy zapoznać z wynikami wychowawców)

• Diagnozy psychologiczne co pół roku, protokoły

• Współpraca z sądami, placówkami, rodzinami

• Pracownik socjalny również prowadzi teczkę dla dziecka

• W palcówce jest też tzw. księga sprawozdań dziennych - codzienne zapiski, co się robiło, wydarzyło, kto przychodził, komu przekazuje się grupę

1. specjalny ośrodek szkolno-wychowawczy:

• Przeznaczony jest dla dzieci niepełnosprawnych, od 3 r.ż. (upośledzonych umysłowo, niesłyszących i słabo słyszących, niewidomych i słabo widzących, niepełnosprawnych ruchowo, niedostosowanych społecznie - zaburzenia zachowania i emocji; dla dzieci z zaburzeniami sprzężonymi, np. głuchoniemych)

• W nazwie placówki nie istnieje słowo „specjalny”

• O umieszczeniu dziecka w placówce lub o nauce w toku indywidualnym decyduje poradnia pedagogiczno-psychologiczna (orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego w ośrodku szkolno-wychowawczym)

• Dzieci przebywają w placówce cały tydzień, na weekendy wracają do domu.

• Wychowawcy niekoniecznie muszą mieć wykształcenie pedagogiczne

• 1 psycholog i 1 pedagog na 100 wychowanków

1. młodzieżowy ośrodek socjoterapii (MOS)

• Gdy dzieci nie realizują obowiązku szkolnego (wagarują), zaczyna się u nich niedostosowanie społeczne (częste ucieczki z domu), trafiają do tej placówki (od 15 r.ż.)

• Szkoła jest na miejscu w tej placówce (często w tym samym budynku)

• Jest to placówka całodobowa

• Na wakacje dziecko wraca do domu, bądź do domu dziecka; często MOS organizuje obozy

• 1 psycholog na 50 wychowanków

• na decyzji o skierowaniu dziecka do MOSu nie widnieje data zakończenia pobytu („do osiągnięcia trwałych pozytywnych zmian w zachowaniu”)

4. Wsparcia dziennego

1. świetlica terapeutyczna

2. ognisko wychowawcze

• otwarte jest co najmniej 6 godzin dziennie

• do takiej placówki może należeć każde dziecko (dowolność przynależności), które ukończyło 7 r.ż. i nie ukończyło 18 r.ż.

• Dzieci przychodzą tutaj po lekcjach. Są przynajmniej 2 posiłki (w tym jeden ciepły)

• W placówce jest psycholog i pedagog

• Charakter placówki: zapobieganie wykolejeniu społecznemu

• Dziecięca miła nazwa (np. Słoneczna Polana)

5. Wielofunkcyjne

PLACÓWKI RESOCJALIZACYJNE

O umieszczeniu dziecka w placówce tego rodzaju decyduje sąd. Przeznaczone są one dla dzieci. Które wchodzą w konflikt z prawem (ucieczki z domu, wagary, kradzieże itd.) bądź, gdy rodzice nie dają sobie rady z wychowaniem (z powodu winy dziecka).

Powoływane są na podstawie rozporządzeń Ministra Spraw Wewnętrznych. (Rozporządzenie ministra spraw wewnętrznych w sprawie zakładów poprawczych i schronisk dla nieletnich z dnia 22 lipca 2009 r.)

Małoletni - poniżej 18 roku życia; niepełnoletni

Nieletni - 1) dziecko do 18 r.ż. uznane za zdemoralizowane; 2) dziecko w wieku 13-17 lat, które popełniło czyny karalne

Młodociany - 1) osoba w wieku 17-21 lat, która popełniła czyn karalny i ponosi odpowiedzialność karną; 2) osoba pracująca pomiędzy 15-18 rokiem życia (młodociany pracownik)

Kodeks Karny z 1997 r.:

Art. 10 § 2 - osoba, która ukończyła 15 lat i popełniła szczególnie poważne przestępstwo może ponieść odpowiedzialność karną (może odpowiadać jak osoba dorosła)

Art. 10 § 4 - osoba, która ukończyła 17 lat, a nie ukończyła 18, może być potraktowana jak nieletnia (jeżeli sąd uzna, że dotychczasowe życie sprawcy pozwala skorzystać z tego artykułu)

1. Młodzieżowy Ośrodek Wychowawczy (MOW) - 13-18 lat

Przeznaczony jest dla niedostosowanych społecznie. Do tej placówki kieruje sąd. Trafiają do niej nieletni, by:

• Zmienili swoje zachowanie; zniwelowanie niedostosowania społecznego

• Przygotowali się do samodzielnego życia: bez łamania prawa, by podjęli pracę (jednak dziecko często wraca do swojego środowiska, towarzystwa, które negatywnie wpływa na jego rozwój)

• Pobyt w takiej placówce rzadko kończy się sukcesem.

• 1 psycholog i 1 pedagog na 50 wychowanków

• Szkoła i internat na miejscu

Rodzaj Młodzieżowego Ośrodka Wychowawczego
Diagnostyczno-kierujący	Resocjalizacyjno-wychowawczy	Resocjalizacyjno-rewalidacyjny
Jednostka trafia do tej placówki, gdy nie ma przeprowadzonej pełnej diagnozy. Z tej placówki jest przeniesiony do odpowiedniego rodzaju MOWu.	Dla osób w normie intelektualnej	Dla osób upośledzonych umysłowo
Grupy 6-10 osób	Grupy 6-12 osób	Grupy 6-10 osób

2. Schronisko dla nieletnich

Przeznaczone jest dla osób, które czekają na postanowienie sądu odnośnie umieszczenia ich w odpowiedniej placówce resocjalizacyjnej (popełnił czyn karalny, jest podejrzenie, że będzie utrudniał śledztwo,). W tej placówce pozostaje do dyspozycji sądu (spełnia podobne funkcje jak pogotowie opiekuńcze, czy areszt śledczy). W tej placówce następuje diagnoza pedagogiczno-psychologiczna dotycząca demoralizacji (czy istnieją dobre rokowania co do współpracy, czy jest związany z jakąś podkulturą). Do placówki trafiają osoby z nieustaloną tożsamością (nie chce powiedzieć jak się nazywa, a jest podejrzenie, że może trafić do zakładu poprawczego). W schroniskach nie mówi się o karach, a o środkach dyscyplinarnych.

1. Interwencyjne - osoba trafia do tego typu schroniska, gdy stanowiła zagrożenie w schronisku zwykłym, dezorganizowała pracę; 6 osób w grupie

2. Zwykłe - 10 osób w grupie

3. Zakład poprawczy

1. Resocjalizacyjny (grupy do 12 osób):

a₁) otwarty (Młodzieżowy Ośrodek Adaptacji Społecznej MOAS):

• Najlżejszy typ zakładu poprawczego

• Trafiają do niej osoby:

• nie identyfikujące się z żadną podkulturą

• które nie popełniły ciężkich przestępstw

• które nie dezorganizowały pracy w schronisku młodzieżowym

a₂) półotwarty

a₃) zamknięty, dla wielokrotnych uciekinierów

a₄) o wzmożonym nadzorze dla nieletnich o wysokim stopniu demoralizacji

• trafiają do niego osoby w wieku 15-16 lat, które dezorganizowały pracę w zakładzie o lżejszym nadzorze

• sąd może skierować do tego rodzaju zakładu, gdy zna życie takiej osoby (wymóg resocjalizacji)

• resocjalizacyjno-rewalidacyjny

• przeznaczony dla osób upośledzonych umysłowo

• do 8 osób w grupie

3. resocjalizacyjno-terapeutyczny

• przeznaczony dla osób wymagających szczególnej terapii (uzależnienie, choroba psychiczna; nosiciel wirusa HIV, zaburzenie osobowości)

• do 6 osób w grupie

Zakłady poprawcze:

• we wszystkich zakładach przebywa 1800 osób

• dobrze stoją pod względem materialnym: od 3000 do 20 000 zł na jednego wychowanka; dużo pieniędzy przeznaczanych jest na remonty placówek, często przychodzące pieniądze przeznaczone są z góry na konkretny cel

• pracownicy w stosunku do nieletnich: 1:1; brak chętnych młodych ludzi do pracy

• nie prowadzi się rejestru, czy ktoś był w zakładzie poprawczym (brak monitorowania)

• brak opieki po wyjściu wychowanka z zakładu

• efekt resocjalizacyjny placówki - prawie żaden

• często nieletni uciekają z zakładu (popełnianie kolejnych przestępstw)

• nauczanie: wychowankowie często kończą szkoły, zdobywają zawód w placówce (brak adnotacji na świadectwie o ukończeniu szkoły w poprawczaku), na miejscu jest biblioteka

• wychowanie: zajęcia kulturalno-oświatowe, zajęcia z psychologiem, pedagogiem, socjologiem

• są oddzielne zakłady dla dziewcząt (stanowią ok. 9%) i chłopców

Do zakładu poprawczego trafiają osoby nieletnie, które:

• popełniły czyn karalny o znamionach przestępstwa, charakter i okoliczności czynu muszą przekonać sędziego o zastosowaniu takiego środka dyscyplinarnego (dla sędziego to ostateczność)

• ma skończone 13 lat (w wyjątkowych przypadkach 10 lat)

• przemawia za tym wysoki stopień demoralizacji

• wszystkie środki, które były stosowane uprzednio wobec tego nieletniego, nie przyniosły rezultatu, nie były skuteczne

Zakład poprawczy może być orzeczony:

• w formie bezwzględnej od razu po postanowieniu sądu, jednostka kierowana jest do zakładu

• w zawieszeniu jest to forma warunkowa trwająca od roku do 3 lat

• warunkowe przedterminowe zwolnienie wychowanek może się o nie ubiegać po minimum 6 miesięcznym pobycie w zakładzie

• sąd nie orzeka czasu pobytu nieletniego w placówce - do momentu zmiany w wychowanku

Zakłady poprawcze mają na celu:

• zapobiegać dalszej demoralizacji (ale: w placówce występuje tzw. drugie życie: dużo wykolejonych osób w jednym miejscu wychowankowie „szkolą się wzajemnie”)

• prowadzić do tego, że jednostka wróci do społeczeństwa i nie będzie popełniała kolejnych przestępstw (by jednostka nie łamała norm obyczajowych, społecznych i prawnych)

• uczenie dobrego postępowania - by wychowanek sam umiał się kontrolować i sam chciał zmienić swoje zachowanie

W latach 50-60 ubiegłego stulecia wprowadzono system dyscyplinarno-izolacyjny, który miał na celu odizolować młodych wykolejonych od dobrze funkcjonującego społeczeństwa. Obecnie kładzie się nacisk na współpracę ze środowiskiem pochodzenia wychowanka, by wypracować metody indywidualne.

Dlaczego zakład poprawczy nie spełnia założeń?

• Wychowankowie skupieni są na małej powierzchni i oddziałują na siebie

• Paradoks - izolacja od społeczeństwa , by nauczyć funkcjonowania w społeczeństwie

• Izolacja od złych, ale też od dobrych wpływów

• Metody indywidualne są ubogie - często są podobne dla wielu wychowanków

• Wychowankowie są tam kierowani z przymusu, nie chcą się zmieniać, wychowawców traktują jak wrogów

Pracownicy zakładów poprawczych:

• Często są wypaleni, brakuje młodej kadry

• Mają swoje własne problemy

• Etykietyzują wychowanków

• Lekceważą zasady pedagogiki i psychologii

• Nie wierzą w poprawę wychowanków

• Brak więzi emocjonalnych między wychowankami a wychowawcami (wychowawcy nie są osobami znaczącymi dla wychowanków)

Wychowankowie zakładów poprawczych:

• Nierealny, pozytywny obraz siebie, który nie ulega zmianie podczas pobytu w placówce

• Zniekształcony obraz środowiska, własnej rodziny

• Bezkrytyczne spojrzenie na zachowanie

• Brak umiejętności odraczania gratyfikacji

• Normy stosowane są tylko wobec szczególnego grona ludzi

• Traktowanie innych jako terenu eksploracji

• Chłód uczuciowy, brak empatii

• Brak zaangażowania w sprawy innych osób

• Nieumiejętność dostosowania się do ról związanych z płcią i wiekiem

Im szybciej wychowanek adaptuje się do instytucji, tym trudniej będzie mu żyć w społeczeństwie w warunkach naturalnych, pozazakładowych. Im dłużej byli w zakładzie, tym gorzej radzą sobie na wolności. Wielokrotność skazań na środki izolacyjne zwiększa prawdopodobieństwo recydywy. Sama izolacja powoduje dodatkowe problemy emocjonalne i zaburzenia osobowości, albo nasila już istniejące zaburzenia: agresywność, kłótliwość, apatię, rozchwianie emocjonalne.

RESOCJALIZACJA W ŚRODOWISKU OTWARTYM:

Kuratela sądowa

Kurator sądowy - funkcja działająca od XIX w.; forma prawna - XX w.

Historia:

• 940 r. - dziecko poniżej 15 roku życia, które popełniło czyn , za które grozi kara śmierci, nie można poddać karze. Należy oddać go pod dozór biskupa.

• Jeśli nieletni dopuścił się kradzieży - musiał iść w to miejsce i odpracować to, co ukradł.

• Kurator sądowy w Polsce funkcjonuje od czasu powstania sądu dla nieletnich po I wojnie światowej

• 1959 r. - zawodowi kuratorzy sądowi, a także kuratorzy społeczni

• Sąd przyznaje kuratora, gdy istnieje szansa na współpracę z rodziną, a dotychczasowe życie jednostki wskazuje na to, że nie dopuści się on ponownie czynu zabronionego.

• Kurator sądowy powoływany jest, gdy wychowanek jest na warunkowym zwolnieniu lub jest osądzone zawieszenie kary, wychowanek ma 13-17 lat, a popełniony przez niego czyn jest karalny.

Kurator:

• Zebranie wywiadu środowiskowego (przedstawienie opinii o nim) - gdy ma być zasądzone warunkowe zwolnienie.

• Jest zaangażowany w sprawie rozwodowej, w ustaleniu spotkań z dzieckiem, w sprawach o ograniczenie władzy rodzicielskiej lub jej zawieszenie (gdy rodzice są w więzieniu)

• Gdy nieletni nie realizuje obowiązku szkolnego

• Musi mieć ciągły kontakt z wychowankiem

• Ma pokazywać wychowankowi konsekwencje jego czynów

• Współuczestniczyć w jego życiu

• Po sprawozdaniu może wystąpić o uchylenie dozoru kuratora

• Jest środkiem wychowawczym wobec nieletnich w 80% przypadków

• W Polsce kurator jest mało samodzielny. Jest zależny od sądu

• Najczęściej kuratorami są: emerytowani nauczyciele, prawnicy, urzędnicy

• W ciągu miesiąca od powołania, musi skontaktować się z wychowankiem (20-48% podejmuje pracę w tym czasie; pierwszy kontakt w 70% przypadków jest w domu wychowanka, brak systematyczności w kontaktach)

Środki stosowane przez kuratora:

• Przekonania, namawiania, doradzanie

• Straszenie konsekwencjami - 30%

• Próba pomocy rodzinie - 20%

• Nie potrafi sprecyzować jak pracuje - 20%

• Udzielanie surowej nagany - 60%

• Dopuszczanie się wymuszenia posłuszeństwa - ok. 30%

• Dawanie upominków - 20%

Modele pracy kuratorskiej:

1. model psychoterapeutyczny:

1. silna więź emocjonalna z wychowankiem

2. oddziaływanie na rodzinę

3. model najrzadziej stosowany, najlepszy

1. model kontrolno-represyjny (kontrolujący) - najczęściej stosowany:

1. kontrola

2. nacisk

3. sankcje wobec wychowanka

1. oddziaływania aktywizujące:

1. praca z całą rodziną

2. praca z wychowankiem

3. szukanie grupy, która mogłaby aktywizować wychowanka

EFEKTYWNOŚĆ RESOCJALIZACJI

Resocjalizacja pozorna - zmiana w zachowaniu wychowanka, która ma na celu jedynie uzyskanie pewnych korzyści (np. uniknięcie kar, szansa na opuszczenie zakładu), wychowanek realizuje oczekiwania wychowawców, ale nie idzie za tym głębsza przemiana. Dzięki treningom umiejętności społecznych i innym szkoleniom, wychowankowie lepiej wypadają w badaniach psychologicznych, ale brak jest zmian w życiu
brak przeniesienia praktycznego.

Efekt zerowy resocjalizacji - bez względu na stosowane środki (dydaktyczne, psychologiczne, terapeutyczne) wskaźnik recydywy u wychowanków nie zmniejsza się (następuje powrót do zachowań przestępczych).

30-70% wychowanków zakładów poprawczych w ciągu 5 lat popełnia ponownie czyny karalne

do 90 % wychowanków zakładów poprawczych w ciągu 10 lat popełnia ponownie czyny karalne

35-70% wychowanków MOW (mniejsza izolacja, łagodniejsze środki, mniej zdemoralizowane osoby) popełnia ponownie czyny zabronione

Resocjalizacja ujemna - wychowanek, na skutek kontaktów z innymi osobami umieszczonymi w placówce, wychodzi z niej bardziej zdemoralizowany, niż w chwili, gdy do niej trafił.

Odłożony w czasie efekt resocjalizacji - wychowankowie będąc w zakładzie nie wykazują zmian w zachowaniu, by nie zostać odrzuconym przez grupę; efekt resocjalizacji ujawnia się po dłuższym czasie, po wyjściu z zakładu.

Konopczyński:

• resocjalizacja będzie efektywna, gdy umożliwi się wychowankowi wykreowanie nowej tożsamości' nie potrzeba zmiany osobowości

• zmiana tożsamości będzie możliwa poprzez wyuczenie zawodu, danie wykształcenia - to w konsekwencji pociągnie za sobą zmianę zachowania

• nowe środowisko umożliwi wejście w nowe role społeczne

• destygmatyzacja - umożliwienie pokazania siebie z innej strony

ARESZT ŚLEDCZY

Przeznaczony jest dla osób dorosłych, podejrzanych popełnionych przestępstw, które oczekują na sprawę sądową, w której ma zapaść wyrok. W Polsce obserwuje się zbyt pochopne umieszczanie w areszcie śledczym.

Do aresztu śledczego trafia osoba, co do której istnieje uzasadnione podejrzenie, że będzie utrudniać postępowanie śledcze. Po tymczasowym aresztowaniu często obserwuje się spowolnienie działań śledczych. 85% próśb o umieszczenie w areszcie śledczym ma pozytywne rozpatrzenie i zgodę sądu. Po nieuzasadnionym pobycie w areszcie śledczym można starać się o odszkodowanie. W latach 2000-2007 na 90 spraw, które trafiły do Helsinek (Prawa Człowieka) 70 zostało przegranych przez Polskę.

Pobyt w areszcie śledczym:

• jednostka nie wie, jak długo będzie przebywała w areszcie (teoretycznie 3 miesiące - wliczone w poczet ewentualnej kary)

• niepewność osoby w nim przebywającej:

• brak wyroku

• brak jakichkolwiek praw: nie mogą pracować, na widzenie musi być wydana zgoda prokuratora, brak przepustek

• nie wiadomo, kiedy skończy się kara

• próby samouszkodzeń, próby samobójcze

OPIEKUŃCZO-WYCHOWAWCZE

RESOCJALIZACYJNE

w odróżnieniu od rodziny zastępczej

Zespół pracowników: psycholog, pedagog, pracownik socjalny, kurator?

---