„JAKI PAN, TAKI KRAM…” - W POSZUKIWANIU NAUCZYCIELSKIEJ OSOBOWOŚCI
Nie można mówić o efektywnej pracy z uczniem zdolnym, jeśli nie pozna się własnych predyspozycji do podjęcia takiego wyzwania, a potem - do kierowania rozwojem ucznia. Nie można mówić o systemowych działaniach w tym zakresie, jeśli rada pedagogiczna i zespół/zespoły nauczycieli odpowiedzialnych za rozwój uczniów, nie są świadome swoich mocnych i słabych stron oraz kompetencji dydaktycznych, psychologicznych, dydaktycznych i organizacyjnych.
Oto kilka ćwiczeń do wykorzystania przez radę pedagogiczną, zespół międzyprzedmiotowy czy inną grupę nauczycieli, zamierzających podnieść skuteczność i atrakcyjność pracy z uczniami szczególnie uzdolnionymi.
Ćwiczenie 1.
Pomyśl o swojej współpracy z utalentowanym uczniem - wybierz najciekawszy w swojej karierze zawodowej „przypadek”. Przypomnij sobie sylwetkę podopiecznego, wasze spotkania i rozmowy, jego i twoje sukcesy oraz porażki.
A teraz dokończ zdanie: Od tego dziecka nauczyłem(am) się
........................................................................................................................................................................................................................................................
Porównaj swoją notatkę z zapiskami innych nauczycieli. Porozmawiajcie o prawidłowościach waszych kontaktów z „młodymi zdolnymi”. Wskażcie te stwierdzenia, które są niestereotypowe, które odkrywają niedostrzegane na co dzień cechy uzdolnionych uczniów.
Ćwiczenie 2.
Uzupełnij wypowiedzi:
· Dyrektor, który wspiera nauczycieli pracujących z uczniem zdolnym, powinien .... · Nauczyciel, który pracuje z uczniem zdolnym, powinien ................................
· Rodzice, którzy wspierają swoje uzdolnione dziecko, powinni ................................
Ćwiczenie 3.
Wyobraź sobie, że w twojej szkole będą przeprowadzone diagnoza i badania w zakresie pracy z uczniem zdolnym. Przygotuj się do tego procesu:
· Jakie dokumenty4 wewnętrzne możesz zaprezentować wizytatorowi aby dowieść, że praca szkoły/nauczycieli z uczniem zdolnym ma charakter systemowy?
· Kto może być źródłem informacji o jakości pracy z uczniem zdolnym w twojej szkole?
· Gdzie - podczas przeglądu obiektu szkolnego - wizytator znajdzie dowody jakości pracy z uczniem zdolnym? Weź pod uwagę np. wygląd korytarzy, sal lekcyjnych.
· W jakich miejscach poza szkołą wizytator może znaleźć dowody interesujących i skutecznych działań szkoły w tym zakresie?
Ćwiczenie 4.
Sporządź listę:
a) faktycznych,
b) potencjalnych sojuszników,
wspomagających placówkę w zakresie rozwoju uczniowskich zainteresowań i talentów.
Umieść na listach nazwy osób, instytucji, fundacji, stowarzyszeń itp. Możesz zastosować
schemat:
Lp. Nazwa Adres Kontakt
(telefon, e-mail) Zakres i forma wsparcia
Ćwiczenie 5.
Talenty i zainteresowania nauczycieli mojej szkoły… Spróbuj popatrzeć na siebie i innych nauczycieli swojej szkoły oczyma uczniów. Czym imponujecie podopiecznym? Jakimi pasjami potraficie ich „zarazić”? Jak to robicie? Co odróżnia was od rad pedagogicznych innych placówek?
Ustalenia możesz zarejestrować w ciekawej formie, np. tworząc mapę mentalną, galerię nauczycielskich „portretów”, kolaż. A może zapytasz swoich uczniów, jak postrzegają nauczycieli w tym względzie?
Ćwiczenie 6.
Na świecie coraz większą popularność zyskuje gatunek zwany opowieścią nauczycielską. Krótkie opowiadania, w których nauczyciele opisują blaski i cienie swojej pracy, sukcesy i porażki, niezwykłe doświadczenia w pracy z uczniami można przeczytać w prasie, w książkach, na stronach internetowych. Od znanych w Polsce - nie zawsze z dobrej strony - tzw. opisów i analiz przypadków rozpoznawania i rozwiązywania problemów - odróżnia je epicki charakter, niesformalizowana struktura, swoboda, często duży ładunek emocjonalny. Może podejmiesz próbę napisania swojej opowieści nauczycielskiej?