|
|
|
Zakres
tematyczny:
-rynki i instrumenty
-papiery wartościowe
– rynki
-giełdy
-papiery wartościowe –
obligacja
-euroobligacje
-KPD – krótkoterminowe papiery
dłużne
-Credit Rating
-fundusze inwestycyjne
-fundusze
kapitałowe (PE/VC)
Literatura:
-S.
Owsiak, Finanse, PWE 2015 (ważne)
-D. Dziawgo, Credit Rating,
PWE 2010
-J. Czekaj, Rynki, instrumenty i instytucje finansowe,
PWN 2017 (ważne)
-D. Dziawgo, Rynek finansowy. Istota
– instrumenty – Funkcjonowanie, SKwP 2012
-L. Dziawgo,
Greening Financial Market, Copernican Journal of Finanse &
Accounting, Vol. 3, No 2 (2014), www.cjfa.umk.pl
Ustawy:
-ustawa
o obrocie instrumentami finansowymi
-ustawa o nadzorze nad
rynkiem finansowym
-ustawa o ofercie publicznej i warunkach
wprowadzania instrumentów do zorganizowanego systemu obrotu oraz o
spółkach publicznych
-ustawa o funduszach
inwestycyjnych…..
-ustawa o obligacjach
Każdy przygotowuje newsa na zajęcia.
Praca domowa: co
sądzisz o rynku finansowym, kapitałowym? Ok 10 osób
- dużo
pieniędzy, giełda papierów, duże firmy
-
Jakie produkty biedronki znajdziecie Henryka Kani (80% produkcji sprzedawał do biedronki)
XXI wiek na rynki
finansowym
-kapitalizm powszechny
-inwestorzy
indywidualni
-giełdy
-fundusze inwestycyjne
-asset
management
Instrumenty –
Instytucje – procesy
-instrumenty: akcje, obligacje
Procesy
-uniwersalny – dotyczą przede wszystkich gospodarki i
społeczeństwa, a także rynku finansowego
-szczególne –
dotyczą przede wszystkim rynku finansowego
Procesy
uniwersalne:
-globalizacja
-informatyzacja
-demografia
-„Ekonomia polityczna”
-konkurencja
polityczno – społeczno – gospodarcza
-integracja
polityczno – społeczno – gospodarcza (także: Unia Walutowa)
Procesy
szczególne o znaczeniu podstawowym:
-standaryzacja kapitału
(akcja- obligacja-giełda)
-standaryzacja ryzyka (credit –
rating)
Procesy
szczególne:
-standaryzacja kapitału
-standaryzacja
ryzyka
-dezintermediacja (odpośredniczenie) – tradycyjny
pośrednik traci swoją funkcję (bank), teraz można od razu
zainwestować bez pomocy banku, jeśli ktoś ma nadmiar gotówki może
zainwestować w obligacje bez pomocy banku
-sekurytyzacja –
np. emitowanie papierów wartościowych na podstawie papierów
wartościowych, ale teraz oznacza, że coraz więcej transakcji na
świecie jest załatwiane poprzez papiery wartościowe
-komodyzacja
– standaryzacja (można sobie nabyć kontrakty np. na wołowinę)
Ryzyko
-świadomość
ryzyka
-wzrost ryzyka
-transfer ryzyka
-kierunek
transferu ryzyka
-ostateczny konsument ryzyka? – zwykły
obywatel (może nie dostać pieniędzy za stracone obligacje)
-akcja
czy obligacja? (bardziej niebezpieczne są obligacje)
-nie nazwa
instrumentu, ale charakter transakcji i konstrukcja instrumentu
rozstrzygają o poziomie ryzyka
Instrument finansowy -umowa między dwoma stronami regulująca zależność finansową, w której pozostają strony umowy.
Tytuł wykładu
1. Rynek finansowy
a) kryterium terminu
b)
kryterium celu
2. Rynek kapitałowy
a) (transakcje
długoterminowe)
b) (transakcje inwestycyjne)
3. Rynek
pieniężny
a) (transakcje krótkoterminowe)
b)
(transakcje płynnościowe)
Do roku czasu jest rynek pieniężny, czyli transakcje krótkoterminowe natomiast powyżej roku są to transakcje kapitałowe, czyli długoterminowe.
Papier
wartościowy
-instrument finansowy
-P.W. – prawa
majątkowe o charakterze finansowym
-P.W. – własnościowe –
wierzycielskie
-P.W. – na okaziciela – imienne
-medium
dla kapitału
-zasięg (lokalny – międzynarodowy)
-charakter (udziałowy – wierzycielski)
-nadzór
(publiczny – niepubliczny)
-podmiot (publiczny – prywatny)
- „wielowymiarowość” papieru wartościowego
Rodzaje
papierów wartościowych:
-akcje
-obligacje
-co
jeszcze?
a) PP
b) PDA
c) warranty (rzeczy, których
nikt nie przewidział, ale mogą się wydarzyć)
d) ADR/GDR
e) listy zastawne
f) euroobligacje
g) certyfikaty
h) BPW – bankowe papiery wartościowe
News:
1.
PPK. Mniej zarabiasz, możesz płacić mniejsze składki
Pracownicze Plany Kapitałowe działają już w każdej firmie, która zatrudnia więcej niż 250 osób i poszerzają się o coraz mniejsze firmy. PPK są dobrowolne, ale dadzą dodatkową emeryturę. Warto wiedzieć, że zarabiając mniej, można płacić niższą składkę. – https://www.money.pl/emerytury/ppk-mniej-zarabiasz-mozesz-placic-mniejsze-skladki-6432810398008961a.html
2. Kłopoty kryptowaluty Facebooka. PayPal zrezygnował
Libra miała zmienić system płatności elektronicznych na świecie, ale na razie Facebook raczej ma z jej powodu kłopoty wizerunkowe i musi się regularnie tłumaczyć.
Wirtualna waluta Facebooka bardzo nie podoba się także politykom, ponieważ jest jasnym dowodem, że społecznościowy gigant na bazie miliardów użytkowników chce stworzyć system finansowy niezależny od jakichkolwiek regulacji i nadzoru, co będzie niebezpieczne. - https://cyfrowa.rp.pl/globalne-interesy/38058-klopoty-kryptowaluty-facebooka-paypal-zrezygnowal?utm_source=rp&utm_medium=teaser_redirect
3. Siec 5G
Rodzaje papierów
wartościowych:
-udziałowe (akcje, PP, PDA)
-dłużne
(obligacje, KPD)
-bazowe
-terminowe
Rynek obrotu
papierów wartościowych
-publiczny/niepubliczny
-pierwotny/wtórny
Instytucje i
Regulacje „Dualizm regulacyjny”:
-obszar regulacji
precyzyjnych, bankowe fundusze emerytalne, inwestycje,
ubezpieczenia
-obszar braku regulacji lub regulacji
ograniczonych: fundusze kapitałowe (PE, VC, Hedge), strefy off
shore
Akcja – udziały
w biznesie
Rodzaje akcji:
-na okaziciela, imienne
-zwykłe,
uprzywilejowane
-zwykłe, uprzywilejowane, ułomne
-akcja
„złota”
-Pewny stock
-Akcje groszowe
-MEWA, FON:
kurs 0,01 PLN wzrost o jeden grosz = 100%
Prawa
akcjonariusza :
-głos
-dywidenda
-prawo poboru
-prawo
do części majątku (masa upadłościowa)
Obowiązku
akcjonariusza:
-pełne opłacenie akcji
Klasyfikacja
uprawnień:
-prawa korporacyjne – prawo głosu
-prawa
majątkowe – pozostałe
W USA panuje tzw. Jedna akcja = jeden głos
Dziś uprzywilejowane to max 2 głosy – dźwignia prawna
Dywidenda – najcenniejszy zasób spółki
Polityka
dywidend:
-polityka negatywna
-polityka pozytywna
Dywidenda na raty i dywidenda zaliczkowa.
Wartość dywidendy (realna, relatywna)
Stopa dywidendy (porównanie kursu)
Dzień ustalenia praw do dywidendy
W Polsce 40% spółek wypłaca dywidendy.
Założyć rachunek demo
Teoria a
dywidenda: (dwie wersje)
-wypłata dywidendy – dowód
złego zarządzania
-wypłata dywidendy – dowód doskonałego
zarządzania
Sądownictwo
na Dywidenda
-04.2013 sąd najwyższy: orzeczenia –
spółka w dobrej kondycji finansowej powinna wypłacać dywidendy
Kom: dobra kondycja finansowa może mieć wiele znaczeń tak jak i sformułowanie „powinna” jest bezsensu bo nie musi.
Prawo
Poboru:
-nowe emisje
-zachowanie dotychczasowych
udziałów akcjonariusza
-prawo poboru można ograniczyć w
całości lub w części wobec wszystkich akcjonariuszy
-nie ma
wyłączeń podmiotowych, czyli określonych grup
akcjonariuszy
-prawo poboru – jako przedmiot obrotu (objąć-
sprzedać- wygasić)
-popularna relacja: 1 stara akcja=1 prawo
poboru do 1 akcji nowej emisji
-tzw. Weekendowe Prawo Poboru
-szczególne przypadki:
*(2009 PKO BP: 4 stare akcje= 4
prawa poboru do 1 akcji nowej emisji 4:1)
*(2009 Bank Millenium:
7 starych akcji = 7 praw poboru do 3 akcji nowej emisji 7:1)
*(2016
Alior Bak 1PP= 0,7778 nowej akcji)
Prawo Poboru w
IDM (2012) – Internetowy Dom Maklerski, przykłady:
Legalne
nadużycia
-nietrafione inwestycje w obligacje PBG,
DSS
-nietrafione inwestycje w biuro podróży SkyClub
-kurs
spada do ok 30 groszy
-kurs dokapitalizowania spółki poprzez
emisje akcji
-wyłączenie prawa poboru
-skierowanie
emisji do wybranych pracowników IDM w cenie 10 groszy za akcję
-Cel:
rekompensata dla pracowników, którzy płacili za akcje motywacyjne
w 2010 roku po 2,1zł.
-Interwencja SII- Stowarzyszenie
Indywidualnych Inwestorów
-Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie we
wrześniu od 8:00 i przerwane… (specjalnie o 8 aby przyjechało jak
najmniej akcjonariuszy)
Prawo do majątku
(masa upadłościowa
-kolejność zaspokajania wierzycieli
Korzyści dla
akcjonariusza
-dywidenda
-różnice kursowe
-prawo
poboru
-program lojalnościowy
Korzyści
zintegrowane:
-program lojalnościowy
-oferta produktów
finansowych -Inwestor
-oferta produktów podstawowych –
konsument
„Złota”
akcja:
-nadzwyczajne uprawnienia jednego z akcjonariuszy nie
wynikające z zaangażowania kapitałowego
-jakie konkretne
uprawnienia: likwidacja spółki przeniesienie poza granicę, zmiana
działalności, skład RN (rady nadzorczej).
-złota akcja =
złote weto
-złota akcja w Polsce – sektory ważne dla
bezpieczeństwa narodowego i porządku publicznego
-Sektory:
elektroenergetyczny, paliwowy, górniczo-hutniczy, telekomunikacyjny,
transportowy.
-PGNiG – zapis w statucie (&3 i &17):
realizacja nawet nierentownych inwestycji, jeśli wymaga tego
bezpieczeństwo energetyczne państwa
-2017 TAURON, SII –
skuteczny sprzeciw wobec tego zapisu na który się nie zgodzono:
„spółka jest gwarantem bezpieczeństwa energetycznego
państwa”
-Niestety tutaj wprowadzono: ENEA, PGE, Energa –
zapis wprowadzono (2016).
10.2009 KE – zaskarża polskie przepisy do Europejskiego trybunału Sprawiedliwości. Polskie projekty: ograniczenie prawa wykonywania głosu w przypadku podejrzenia kumulowania akcji spółki przez akcjonariuszy powiązanych ze sobą.
Ustawa o kontroli
niektórych inwestycji VIII. 2015
Organ Kontroli –
Ministerstwo technologii i innowacji
-ważne dla funkcjonowania
społeczeństwa: energia elektryczna, ropa, gaz, chemia, zbrojenia,
telekomunikacja
Lista podmiotów – rozporządzenia
Komitet
Konsultacyjny:
-Ministerstwo Obrony Narodowej
-Ministerstwo
spraw wewnętrznych
-MG
-Ministerstwo Ochrony
środowiska
-Ministerstwo rolnictwa
-ministerstwo
łączności
-ABW – agencja bezpieczeństwa wewnętrznego
-AW
-kontrwywiad Wojskowy
-Wywiad wojskowy
-Urząd
Regulacji Energetyki
*Katy: 100 mln PLN oraz od 6 m do 5 lat.
Wybrać spółkę, spisać kurs, i po 4 tygodniach sprawdzić tę spółkę, napisać 3 dobre i 3 złe rzeczy o tej spółce.
„Polityka na
parkiecie”
-WIG 20 – aż 9 spółek
-GPW
-Polimex
Mostostal
-PHN
-Enea
-BOŚ (bank ochrony
środowiska)
-PKB Cargo
-Police
-Energa
-Ciech
-pośrednio:
PKO Bp, PZU, agencje rządowe
-a także MOL< CEZ
(+EBOiR)
-Kapitalizacja krajowych spółek na GPW kontrolowanych
przez państwo – ok 50%
Instrumenty
związane z akcją:
-PP- Prawo Poboru
-PDA – Prawo
do akcji
-ADR/GDR – Kwity Depozytowe Global – American
Depositary Receipts
Poza rynkiem
macierzystym
1. Kwity depozytowe- Aspekt prawny ADR/GDR)
2.
Dual Listing
3. Zdalny członek giełdy
Ceny
akcji
-nominalna
-emisyjna
-rynkowa (kurs)
Inne
pojęcia:
-Split akcji – podział wartości nominalnej na
równe części
-Scalanie akcji (reverse – split) – aby
kursy były bardziej stabilne pozbywamy się tych najbardziej
płochliwych akcjonariuszy
-Blue Chips
-Free float –
część akcji możliwa do handlu
-IPO- pierwsza oferta
publiczna, pierwsze notowanie spółki
-Pre – IPO
-lock-up
– zobowiązania akcjonariuszy do nie sprzedawania akcji spółki
przez jakiś czas
Lock
– up:
-typ transakcji:
lock
up : czasowy
lock up: cenowy
lock up: mieszany
Free
Float:
10.2015 Debiut InPost na GPW
-free float – 33%
Akcje
groszowe
-SPLIT
-Spadek kursu
-spadek kursu: bessa
lub złe wyniki
-wzrost kursu o 1 grosz powoduje wzrosty
wartości o kilka-, kilkadziesiąt lub 100%
-błędny sygnał
dla inwestorów
-Sankcja: Lista Alertów GPW – kurs jednolity
Scalanie akcji
-FON- maj – czerwiec 2009
-Kurs akcji 1 grosz
-Relacja
50:1
-Co z tzw. „resztówkami”?
-darowizna akcji
(maksymalnie 49 groszy)
Indeksy
giełdowe- syntetyczny obraz rynku
-WIG
-WIG20 (do
końca 2015)
Indeksy
giełdowe
-za WIG 20 od 23.09.2013
-WIG30 (indeks
cenowy)
-WIG30TR
-RESPECT (listopad 2009)
-ESG –
Environmental – Social – Governance 09.2019
-WIG DIV
(styczeń 2011 – 30 spółek dywidendowych)
-od XII.2016
FTSE4Good Emerging Infex
-PKN Orlen
-3.2019 – WIG Games
Kurs akcji
-Rynek lokalny 10% ?
-przynależność do sektora
20%?
-rynek globalny 20%
-spółka 50%
Kurs akcji –
co może spółka ?
-wyniki finansowe
-jakość
biznesu
-public relations
-investor relations
Investor
relations – relacje inwestorskie
IR:
-informacje
obowiązkowe
-więcej niż tylko obowiązki informacyjne
-komunikacja wzajemna
-zarządzanie strukturą
akcjonariuszy
-urealnienie czy manipulacja?
-każda spółka
giełdowa
-atrakcyjna praca
Inwestorzy na
GPW
-inwestorzy zagraniczni 55%
-inwestorzy
instytucjonalni 30%
-inwestorzy indywidualni 15%
Inicjatywy
akcjonariuszy
-nie zawsze mile widziane przez spółki
-SII-
Stowarzyszenie Inwestorów Indywidualnych
-Inne państwa:
Krytyczni akcjonariusze
-kwestie poruszane: finansowe,
społeczne, ekologiczne
Wymyśleć newsy jakie chcielibyśmy usłyszeć.
Tak czy nie? Czy
być na giełdzie
-status spółki giełdowej
-dostęp do
kapitału
-prestiż
-transparentność
-spółki
opuszczają GPW: występują duże koszty , obowiązki informacyjne,
kontrola KNF, ujawnianie informacji a konkurencja, ryzyko polityczne,
cykl „życia spółki”
-Drozapol – Bydgoszcz
-Drutex
– „sublokator”
-status spółki giełdowej : MAR
Wskaźniki:
stopa
dywidendy
-dywidenda na 1 akcję: kurs akcji
-Cena/Zysku
(P/E) , Kurs akcji: zysk na 1 akcję -Wskaźnik ofensywny (hossa)
-Cena/wartości księgowej (P/BV) – kurs akcji: wartość
księgowa na 1 akcję
-wskaźnik defensywny (bessa)
Akcjaa-
Doskonalenie Produktu
-relacje inwestorskie
-wypłata
dywident
-wyższy segment notowan giełdowych
-ujęcie
akcji w indeksach giełdowych
-programy lojalnościowe
Smutny
koniec:
Spółki giełdowe – : bankrut- przykłady
-Universal
2003
-SkyEurope 2010
Wnioski o
upadłość :
-Wilbo (wniosek następnie wycofamy)
-Bomi
-DSS Dolnośląskie Surowce Skalne
-Alma Market
Zwiększenie dematerializacji akcji = wycofanie z rynku.
HFT
-Milisekundy
-USA–
70%
-UE – 60% obrotu
Temat: Obligacje
Skarbowe
Komunalne
Korporacyjne
Bankowe
Obligacje skarbu
państwa - obligacje skarbowe
Zadłużenie Skarbu Państwa:
-Krajowe
72%
-Zagraniczne 28%
Kryterium
Rezydenta
-Zagraniczne – 45%
-Krajowe- 55%
-(krajowy
sektor bankowy 31%)
Zadłużenie
publiczne
-1.100 mld PLN
-1 100 000 000 000
-bez 152
mld OFE
-na sekundę zadłużamy się w kwocie – 1 300zł
-ile na jedną osobę - 28 000 zł
Dług publiczny i
deficyt
Pojęcie pozytywne czy negatywne? - jest to pojęcie
neutralne
02.12.2019
Obligacje to
tylko narzędzie.
Znaczenie SPW w zadłużeniu w 2018
r:
-skarbowe papiery wartościowe 97%
*Obligacje 67%
*Bony
skarbowe 0%
*obligacje oszczędnościowe 2%
*euroobligacje
28%
-Kredyty 3%
Okresy emisji
SPW:
-2, 3 lata
-4, 5 lat
-7, 10 lat
-12, 15
lat
-20 lat (4% zadłużenia)
-30 lat (wprowadzenie w
2007 r – 0,2% zadłużenia)
R
yzyko
makroekonomiczne a dług państwa: efekt wypierania podmiotów
prywatnych z rynku kapitałowego
Przykłady emisji:
-03.2019
- 3 miesiące
Nominał 100 PLN
Oprocentowanie stałe -
1,5
-03.2019 - 2 letnia oszczędnościowa (DOS)
Nominał
100 PLN
Oprocentowanie stałe - 2,10
-2006 r – 4 letnia
oszczędnościowa
Oprocentowanie= inflacja + marża
I
okres odsetkowy: inflacja + 3,80=4,50%
Następne okresy:
inflacja +2,25
Kiedy inflacja < 0 lub = 0 to inflacja =
0
-03.2019 - 4 letnia oszczędnościowa
I okres odsetkowy=
2,4%
Następne okresy: inflacja+1,25
-2006 –1 0 letnia
oszczędnościowa
%- inflacji +marża
I okres odsetkowy:
2,7%
Następne okresy: inflacja + 1,5%
TZ – trzyletnia
zmienna
Formuła oprocentowania: 13*1,15 TB
TB bony
skarbowe – odsetki kwartalne
-03.2019 I okres
odsetkowy: 2,2%
Kolejne WIBOR 6 msc* 1,00 odsetki półroczne
-Obligacja „Grudniowa 14” (12.2014)
14, bo 14 miesięcy
14%
Nominał 100PLN
Pierwsze 3 msc – 0,4%
4-13 msc
– 1,4%
14 miesiąc 14,14%
-Rodzinne obligacje skarbowe –
niewypał
Sprzedaż 0,15% emisji
-Premiowe obligacje
skarbowe (hazardowe)
06.2018 – pierwsza emisja 10 -miesięczne
Nominał 100PLN oprocentowanie=15%
Losowanie premii: 10,
100, 1000, 10 000zł
Komunikat MF: „obligacje wpisują
się w Strategię na Rzecz Odpowiedzialności Rozwoju”
-Obligacje
„patriotyczne” – 2018
Patriotyczne, bo na „Patrioty”,
specjalny fundusz- emitent, emisje nie wchodzą formalnie do
zadłużenia Państwa
Specjalny fundusz
leasinguje wojsku, a skąd raty leasingowe?
Gospodarka oparta
na długu.
Podaż: skoncentrowana
Popyt: rozproszony
Nie
skarbowe papiery dłużne (NPD)
2018 wartość – 180 mld PLN
KPD (do 3 miesięcy) – 22 mld PLN, więc to razy 4
Obligacje
– 158 PLN
Przedsiębiorstwa – 71 mld PLN (350 emitentów)
Banki – 67 mld PLN (35 emitentów)
Samorządy – 20
mld PLN (ok 600 emitentów)
Kto kupuje
NPD?
*banki 30%
*Przedsiębiorstwa 24%
*Fundusze
inwestycyjne 28%
*Fundusze emerytalne 9%
*Towarzystwa
ubezpieczeniowe 4%
*Zagranica 3%, dawniej 10%
Nabywcy NPD 2018
-Kto kupuje? (2012)
-Banki 30% (41%)
-Przedsiębiorstwa
24% (22%
-Fundusze Inwestycyjne 28% (12%)
-Fundusze
Emerytalne 9% (9%)
-Towarzystwa Ubezpieczeniowe 4%
(4%)
-Zagranica 3% (3%) daw. 10%
Obligacje
samorządowe
2005 – 3,3 mld PLN
2010 – 8 mld PLN
2011
– 13 mld PLN
2012 – 15 mld PLN
Terminologia
(wszystkie znaczą to samo)
-obligacje samorządowe
-obligacje
komunalne
-obligacje municypalne
Najmniejsze
emisje komunalne
-Mściwojów - 1 mln PLN
-Stare Juchy –
0,6 mln PLN
-Bojadłą - 0,35 mln PLN
Kujawsko –
Pomorskie
-Aleksandrów Kujawski 3 mln PLN
-Brodnica 7
emisji 60 mln PLN
-Bydgoszcz 4 emisje 603 mln PLN
-Ciechocinek
3 emisje 15 mln PLN
-Golub Dobrzyń 1 emisja 5 mln PLN
-Grudziądz 3 emisje 124 mln PLN
-Solec Kujawski 5 emisji
20 mln PLN
-Włocławek 1 emisja 200 mln PLN
-Toruń
powiat 3 emisje 14 mln PLN
Znaczenie emisji
komunalnych w finansowaniu JST
-Kredyty bankowe 85%
-Papiery
wartościowe 15%
-Ale: Dolny Śląsk, Wielkopolska i Opolskie od
25% do 44%
-Główne powody braku emisji JST: brak wiedzy,
dostęp do kredytów, skomplikowane procedury
Kto kupuje emisje
komunalne? 2018 (2012)
-Banki 90% (92%)
-Fundusze
Inwestycyjne 3% (3%)
-Fundusze emerytalne 3% (3%)
-
zagranica 0,00 (9,05) daw 10 %
-przedsiębiorstwa 1% (1%)
-towarzystwa ubezpieczeniowe 4% (1%)
Przedsiębiorstwa
komunalne:
-MZK Toruń 179 mln
-Toruńska Infrastruktura
Sportowa 230 mln PLN
-Tramwaj Fordon 146 mln PLN
Ryzyko
inwestycyjne: przedsiębiorstwo a JST
-aspekt ekonomiczno–
finansowy
-aspekt społeczny
-aspekt polityczny
-efekt
zakłócenia racjonalności gospodarowania
-bankructwo Gminy?
Miasta?
Problemy rynku
obligacji samorządowych
-ryzyko inwestycyjne
-brak
płynnego rynku wtórnego
-emisje publiczne i niepubliczne
-konkurencja obligacji skarbowych
korporacje 2001-
2018
-Tauron 7 mld PLN
-Energa 4 mld PLN
Przykłady-
Znajomi 2001-2018
-Amrest (Pizza Hut, Burger King, KFC,
Starbucks) - 300 mln PLN
-Amica 200 mln PLN
-CCC – 500
mln PLN
-Hochland Polska 10,2 mln EUR
-IKEA 250 mln PLN
Czemu ccc ma kłopoty?
-złe
warunki klimatyczne
-zbyt
szybko rozbudowywany metraż sklepów
-próba
wejścia na niemiecki rynek
-inwestuje
kupując sieci obuwnicze:
*szwajcarska
grupa Karl
Vogel – wciąż przynosi straty i musi zostać
zrestrukturyzowana
*Gino
Rossi
*dokupił
też własnych franczyzobiorców: polską sieć Adler International i
rumuńską Shoe Express.
16.12.2019
Bruce
Willis - Wódka Sobieski
Usa 2007
450 tys litrów wódki
Usa 2011 –
9mln litrów wódki
Usa 2016 –
12,3 mln litrów wódki
Obligacje
korporacyjne:
-Atrakcyjna
rentowność
-Duże ryzyko
Biomax
VI.2014
Niminał:
1000PLN
Wartość emisji 4 mln PLN
PKN
Orlen ma najbezpieczniejsze obligacje.
2018-2022
Nominał
100 PLN
W6M+1,2%
Rating
Krajowy A
Rating Międzynarodowy
BBB
Columbus
energy 2017
Fotowoltaika –
energia odnawialna
Emisja 5 mln
PLN
Cena Emisyjna 1 000 PLN
Termin: 2 lata
%
stałe=9,2% (odsetki co kwartał)
Zabezpieczenie:
aktualne i przyszłe wierzytelności
Memorandum:
29 ryzyk
Obligacje
Bankowe 2016-2019
-Getin Noble 40
mln PLN W6+4% 2017 7lat
-Kujawki
Bank Spółdzielczy - 6 mln PLN
-BS
Brodnica- 15 mln PLN
Bank
pocztowy
5.2016
1
mld PLN
Nominał 100 PLN
Minimalny
zapis 5 000 PLN
%=WIBOR6M+2,8 pkt
%
Catalyst-
rentowność
2018
Bank
MIllennium
700 mln PLN
W6M+2,3%
ZPM
Henryk Kania SA
Obligacje
2012
Termin: 30 miesięcy
Wartość
emisji 18 mln PLN
Nominał 1 000
PLN
Mininalny zapis 220 000 PLN
Catalyst
%=W3M+6,1
p%
Obligacje
2016
Termin 3 letnie
Wartość
emisji 50 mln PLN
Nominał 1 000
PLN
do 26 inwestorów
W
2018 obligacje
2 letnie
wartość
emisji 15,5 mln PLN
Nominał 1 000
PLN
%=W3M+5,25p%
Odsetki
kwartalne
Inne warunki:
Emitent:
premia dla obligatariuszy 1,5% jeżeli wcześniejszy wykup – 18
miesięcy przed terminem
Obligatariusze
– prawo do wcześniejszego wykupu- jeżeli nastąpi wypłata
dywidendy, jeżeli Henryk Kania przestanie posiadać udziały 50% +1
akcja (pośrednio, bezpośrednio)
6.2019
Problemy
finansowe
Zadłużenie ok 640 mln
PLN
w tym obligacje:
Bank
Handlowy – wypowiada umowę kredytową
80%
produkcji do jednego dostawcy – Biedronka
Wnioski
z emisji obligacji przedsiębiorstw
-rosnące
znaczenie
-rosnąca płynność
-rosnące ryzyko
-koszt
emisji bywa wyższy niż koszt kredytu, ale:
*uniezależnienie
od sektora bankowego
*zwrot
kapitału dopiero w terminie zakończenia emisji
*mniejsze
wymagania co do zabezpieczenia kredytu
Wnioski
z emisji obligacji – Rynek w Polsce
-zabezpieczone
30%
-niezabezpieczone 70%
-wartość
emisji d PKB w %:
*USA
150%
*Niemcy- 100%
*Polska
– 6%
Dramaty
(tragedie) CATALYST
-Mostostal
Gdańsk 3 lata W6M+0,5% 30 mln PLN
-Niewykupione
obligacje 2011
-Ant – wykup
częściowy (wybrani wierzyciele+ wymuszona zmiana na akcje) - 2 mln
PLN
-ZPS Krzętle - zabrakło 42
tys PLN na obsługę
Get
Back - największy dramat?
-Komunikat
KNF 4.2018
Obligacje BetBack
24
serie obligacji
2,6 ml PLN
ok
9 tys osób fizycznych
ok 180
instytucji finansowych (jak udało im się nabrać tyle
instytucji)
S%P-B
Fitch
– B
Obligacje
niewykupione
GetBack
seria
PP4
Wartość 40 mln PLN
Nominał
100 PLN
Termin 2017-2020
%=W3M+4,2
p%
Odsetki kwartalne
Status:
niezabezpieczone
13.01.2020
Obligacje niewykupione
Semax
2008:
-kredyt niespłacony w banku
-Emisja obligacji na ok
20 mln PLN
-%=9%, termin wykupu nieodległy
-emisja
obligacji na spłatę kredytu
-Kredyt spłacony z pieniędzy
klientów – nabywców obligacji
-Obligacje oferowane klientom
segmentu Private Banking
-Raiffeisen Bank
-Prokurator +
oskarżenie
-chyba, że nastąpi spłata
-semax nie może
(brak kapitałów i kolejność wierzycieli)
-tajemniczy nabywca
obligacji Semaxu zwróci klientom 70-80% wartości obligacji
Wyłudzenia:
-Horcus
Investment Group
-2014 emisja
-2017 zatrzymania
-35
mln PLN w obligacjach
-700 osób
-fałszerstwa w
prospekcie emisyjnym
-nie byli właścicielami nieruchomości
(w prospekcie skłamali, że byli)
Trudne
emisje:
-Stocznia Gdynia 7,4 mln (200mln)
-Producent
żywności mrożonej
*2015
*140 obligacji
-polska
żegluga Morska
*zainwestowały: Port Gdańsk
Bank
Handlowy i obligacje Lehman Brothers
-obligacje
strukturyzowane
-poszkodowani: 229 osób na 15 mln USD
(inwestują od 200 tys PLN)
-Credit Rating a+
-Hasła:
obligacja i gwarancja
-BH kwalifikuje obligacje jako: niskie
ryzyko
-Segment: Private Banking & Wealth Management
-BH
jest tylko dystrybutorem
-Ale przecież Citigroup miał 4,5%
udziałów w LB
-Emitent: Lehman Brothers Holdings INC.
(gwarantuje 100% kapitału)
-BH na bieżąco informuje klientów
o procesie upadłościowym w USA i Holandii
-W RFN podobnie
-01.2010 – BH proponuje 60% zwrotu wartości inwestycji (w
odpowiedzi na pozew klientów)
Nawet
Chiny:
-pierwsze chińskie bankructwo emitenta obligacji
High
Yiels Bonds:
-Cechy:
*wysoka rentowność
*credit
rating – spekulacyjny lub brak oceny
-Emitenci:
*rising
stars
*fallen angels (junk bonds)
Catastrope
Bonds CAT Bonds
-Cel: reasekuracja przed nadmiernymi stratami
spowodowanymi przez zjawiska katastroficzne
-Zdarzenia naturalne
lub zawinione przez człowieka
-Emitenci: firmy reasekuracyjne
Warunki
finansowe:
-wyższe odsetki dla inwestorów
-w przypadku
katastrofy:
* 1 obniżenie lub utrata odsetek
* 2
opóźnienie wypłaty odsetek i kapitału
*3 utrata części
kapitału
-parametry katastrofy
*konieczna precyzja
określenia zdarzenia ubezpieczeniowego (tigger event)
Przykłady
CAT Bonds – założenia:
-obligacje Parametric Re
-Trzęsienie
ziemi w regionie tokijkim o sile 7,2 w sklai Richtera lub większej
obniża wartość kapitału i odsetek o 40%
-obligacje USA Inc.
Catastrophe
-Jeżeli jakikolwiek huragan pomiędzy stanem Maine
a Teksasem wyrządzi szkody o wartości co najmniej 1,5 mld USD
Obligacje
śmierci (Death Bonds)
-handel niechcianymi polisami na życie
-odsprzedaż polisty na życie:
*albo towarzystwo
ubezpieczeniowe
*albo instytucja finansowa – lepiej
płaci
*sekurytyzacja na polisach (pula polis)
*emisja
obligacji zabezpieczonych polisami
*im krótsze życie, tym
lepiej dla inwestora bo mniej składek
*trochę przypomina
„odwróconą hipotekę”
Obligacje strukturyzowane
DB
– Magiczna Trójka
-Akcje – DJ Euro Stoxx 50
(Europa)
-Akcje – S&P 500 (USA)
-Akcje – Nikkei 225
(Japonia)
-Akcje- WiG20 (Polska)
-Rynek Towarowy – Miedź
(LME)
-Rynek Towarowy – Aluminium (LME)
-Rynek Towarowy-
Ropa Naftowa (west texas)
DB
– Magiczna Trójka – warianty portfeli
- agresywny
zrównoważony ostrożny
-Dj 15% 10% 5%
-Miedź
5% 3,33% 3,33%
-Ropa
naftowa 5% 3,33% 3,33%
Obligacje – Podsumowanie
Klasyfikacje:
Typ
emitenta:
*publiczne
*prywatne
-różny stopień
ryzyka
-państwowe
-prywatne
-długo, średio i
krótkoterminowe
Typ %: zmienne, stałe (i zerokuponowe)
Ale:
kurs obligacjiL wszystkie obligacje są zmienne co do wartości
Zmiana %: ze stałego na zmienne, ze zmiennego na stałe
Płatność odsetek: płatne okresowo, płatne przy wykupie,
reinwestowane
Data wykupu: określona, nieokreślona
Typ
wykupu: wykupowane jednorazowo, wykupowane losowe, bez wykupu
Rodzaje waluty: jednowalutowe, dwuwalutowe, opcja wyboru
waluty
Możliwość zmiany na: akcje emitenta, inne akcje,
obligacje emitenta, inne aktywa (obligacje wymienne i
zamienne)
Forma: materialne, niematerialne
Zasięg emisji:
krajowe, międzynarodowe
Okres obiegu: krótko, średnio i
długoterminowe
Typ nabywcy
Zabezpieczenie: całkowite,
częściowe, bez zabezpieczenia (standing? Ocena credit rating?
Przedmiot zabezpieczenia: hipoteka, zastaw, gwarancja
Konstrukcja: klasyczne, strukturyzowane
i wreszcie:
spłacone i niespłacone
20.01.2020
Czynniki
ryzyka:
-inwestowanie w
obligacje
-obligacje braku wykupu (ryzyko braku spłaty)
-ryzyko walutowe
-ryzyko stopy procentowej
-ryzyko
kursu obligacji
-ryzyko płynności (losowanie, brak rynku
wtórnego)
-ryzyko niższego przychodu (niższa marża, opłaty
manipulacyjne, konstrukcja)
-ryzyko zmiany statusu emitenta
-ryzyko spekulacji (zbijanie kursu, pompowanie kursu)
Ryzyko obiektywne- wynika z uwarunkowań rynkowych (np. ryzyko stopy procentowej, ryzyko walutowe)
Ryzyko własne- wynika z intencji emitenta i konstrukcji obligacji, a także z jego sytuacji finansowej
Euroobligacje
Obligacje wyemitowane na rynek międzynarodowy.
Euroobligacja – obligacja wyemitowana na rynek międzynarodowy
Euroobligacja= euroemisja=obligacje zagraniczne
Polskie
emisje skarbowe
-uregulowanie zadłużenia PRL
-Plan
Brady’ego
-„Brady” 1994 – 7,8 mld USD na 20 i 30 lat
29.01.2020
Uwagi
ta temat euro emisji
-sukces
emisyjny
-dywersyfikacja walutowa (także
walutowa)
-transzowanie emisji
-credit- rating
-non
deal read-show
-Ceny emisyjne 983,00-1060,00 (dyskonto, premia)
-% stałe i zmienne
-zmienne: RFN Floating Rate Notes
(floater)
-Libor 3M, Libor 6M
-Nominały: 1 000 USD,
10 000 USD, 100 000 USD
-Nowe trendy )Green Finanse)
Brazil
-2001
zadłużenie RP wobec Brazylii – 3,32 mld USD, termin spłaty 2009
-Brazylia potrzebuje kapitału
-propozycje:
a)
sekurytyzacja (brazylijska emisja pod polski credit rating)
b)
wykup przez Polskę za gotówkę
-Polska wykupi 3,32 mld USA za
2,46 mld USA
-finansowanie pomostowe NBP
-Efekt: 860 mln
USD
PGNiG
Emisja
2001-2006
Wartość pierwotna 500mln EUR
Wartość
skorygowana 800 mln EUR
nadmiar 300 mln EUR; 6,7%, trigger
rating
Efekt: nadmierny i kosztowny dług
Rozwiązanie:
wcześniejsza spłata
Realizacja: stopniowy wykup do 2005 roku
TVN
– 2009
wartość nominalna 405 mln EUR
wartość emisyjna
399,7 mln EUR
Termin 8 lat, niezabezpieczone
Rynek:
giełda Luksemburg
%=19,75 i opcja call
Argentyna
– powtórka z 2010?
-Argentyna potrzebuje 2-7 mld USD na wykup
obligacji
-Prezydent Argentyny wzywa prezesa Banku Centralnego
Argentyny do przekazania 6,5 mld USD z rezerw dewizowych
-prezes
odmawia
-prezes zwalnia Prezesa
-Czy to jest legalne?
W
Argentynie w ciągu 75 lat zmienił się 55 razy prezes Banku
Centralnego
Nacjonalizacja
Funduszy Emerytalnych
Argentyna 2012 Nacjonalizacja respol
Restrukturyzacja długu
-2005 : dług 127 mld USD: 152
emisje, 6 walut
- wymiana: 100% starego długu= 25-35% nowego
-akceptacja 78% inwestorów
Dług zredukowany do 64 mld
USD
Fundusz Obsługi Zadłużenia Zagranicznego (FOZZ) – fundusz celowy powołany na mocy ustawy z 15 lutego 1989 przez Sejm PRL IX kadencji, jako jeden z państwowych funduszy celowych, którego oficjalnym celem była spłata polskiego zadłużenia zagranicznego oraz gromadzenie i gospodarowanie środkami finansowymi przeznaczonymi na ten cel. Rzeczywistym zadaniem funduszu było skupowanie na wtórnym rynku zagranicznych długów PRL po znacznie obniżonych cenach, wynikających z niskich notowań długu.
30.01.2020
Credit Rating
Procesy:
-standaryzacja
kapitału (papiery wartościowe)
-standaryzacja ryzyka (credit
rating)
Credit rating- system oceny i klasyfikacja ryzyka inwestycyjnego (względna miara ryzyka)
Ocena
credit ratingu informuje o skali ryzyka
-wyższa ocena =
mniejsze ryzyko
-mniejsze ryzyko = niższe odsetki
-niższe
odsetki niższy koszt długu
Skala
ocen – stopień ryzyka
A – ryzyko minimalne
B-ryzyko
akceptowalne
C-ryzyko szczególne
D-strata
Poziom
inwestycyjny: od A do B
Poziom spekulacyjny: od C do D
Wiodące
agencie:
-Fitch Rating – Fitch
-Moody’s Inwestors
Services – Moody’s
-Standard & Poor’s – S&P
Polska – nazwa: CERA
Road
show Emitenta (PKN ORLEN) 5 kluczowych informacji
1) przedmiot
standaryzacji
2)model biznesowy
3) wyniki finansowe
4)
struktura akcjonariuszy
5) Ocena credit rating
Kto płaci za Credit Rating? – Emitent
Credit
Rating Polski 2019:
-Moody’s A2
-S&P A-
-Fitch
A-
Toruń
BBB 2016
Bydgoszcz A- 2016
|
|
|