24 luty 2011

Wykład 1

K. Sawicki „wykorzystanie polityki bilansowej i analizy finansowej w zarządzaniu przedsiębiorstwem” Wrocław 2009

Zaliczenie z oceną!

Istota polityki bilansowej.

Literatura uzupełniająca:

• Ustawa z dn. 24.09.1994r o rachunkowości tekst jednolity (dz. u. z 2009 nr 152 poz. 1223);

• R. Kamiński „polityka bilansowa a ocena działalności przedsiębiorstwa” wyd. Naukowe Uniwersytetu im. A. Mickiewicza Poznań 2003;

• E. Piątek „polityka bilansowa grupy kapitałowej” CEDEWU 2007;

• B. Lisiecka-Zając, E. Welińska, J. Uryniuk „komentarz do znowelizowanej ustawy o rachunkowości” Fundacja rozwoju rachunkowości w Polsce warszawa 2002

Polityka

Działalność władzy państwowej rządu w dziedzinie społecznej, gospodarczej, kulturalnej, wojskowej i innych, dotycząca spraw wewnętrznych państwa lub stosunku międzynarodowych z innymi krajami.

Sprytne, konsekwentne postępowanie jednostki lub grupy zmierzające do osiągnięcia określonego celu.

Czyjeś zręczne, przemyślane postępowanie w celu osiągnięcia określonych zamierzeń.

Rodzaje polityki:

1. Polityka ekonomiczna państwa;

2. Polityka ekonomiczna przedsiębiorstwa;

3. Polityka rachunkowości;

4. Polityka bilansowa.

Polityka ekonomiczna państwa- determinuje warunki i możliwości działania podmiotów gospodarczych, których podstawowym celem jest zapewnienie kontynuacji działalności i wzrost wartości firmy w warunkach gospodarki rynkowej.

Polityka ekonomiczna przedsiębiorstwa- jest ustalana i realizowana przez kierownictwo jednostki gospodarczej i wyznacza cele:

• Nadrzędne- wzrost wartości firmy i kontynuacja działalności z tendencją rozwoju;

• Podstawowe i podrzędne- organizacja zaopatrzenia, magazynowania, produkcji, sprzedaży, inwestycji, gospodarki finansowej itp.

Polityka rachunkowości- w ujęciu makroekonomicznym przez politykę rachunkowości należy rozumieć całą sferę działalności organów państwowych (np. Departament Rachunkowości Ministerstwa Finansów) lub instytucji powoływanych przez krajowe i międzynarodowe stowarzyszenia księgowych, zmierzające do normalizacji, czy też standaryzacji rachunkowości.

Przejawy polityki rachunkowości w ujęciu makroekonomicznym:

• Wydawanie przepisów określających jak należy prowadzić rachunkowość;

• Opracowywanie planów kont, jednolitych wzorców SF oraz instytucji metodologicznych w tym zakresie;

• Opracowywanie standardów rachunkowości w formie generalnych lub szczegółowych zasad rachunkowości, zwłaszcza tych, które mogą być w praktyce różnorodnie stosowane i interpretowane;

• Powoływanie instytucji, których zadaniem będzie opracowywanie przepisów, planów kont standardów lub instytucji metodologicznych- wdrażanie ich do praktyki oraz interpretowanie.

Polityka bilansowa- w ujęciu mikroekonomicznym obejmuje zasady, reguły, metody, uzgodnienia umowne i procedury przyjęte w opracowywaniu i prezentacji sprawozdań finansowych w danym podmiocie gospodarczym.

Pojecie polityki bilansowej wg ustawy o rachunkowości:

Zasady (polityka) rachunkowości. Wybrane i stosowane przez jednostkę, odpowiednie do jej działalności, rozwiązania dopuszczone przepisami ustawy (w tym także określone w MSR) i zapewniające wymaganą jakość SF.

Polityka bilansowa w wąskim znaczeniu- kształtowanie bilansu wg określonej koncepcji bilansowej w celu uzyskania zamierzonego wizerunku firmy.

Polityka bilansowa- ogół zgodnych z prawem decyzji podmiotów gospodarczych (praw wyboru między różnymi sposobami postępowania dopuszczonymi przez ustawodawcę) mających na celu takie ukształtowanie wykazywanych w bilansie:

• Wyniku finansowego;

• Majątku;

• Kapitałów.

Aby zapewnić optymalna realizację założeń gospodarczych.

normy prawne:

unormowania obligatoryjne- określają nakazy i zakazy dotyczące prowadzenia rachunkowości;

unormowania, które nie regulują w szczegółach wszystkich aspektów systemu rachunkowości- zostawiają pewne pole manewru i w sposób warunkowy rozwiązują określone zagadnienia rachunkowościPRAWA WYBORU

prawo wyboru jest to wyraźne i jednoznaczne przyznana alternatywa postępowania.

Rodzaje praw wyboru:

1. Prawa wyboru sposobu bilansowania (metod ujęcia) aktywów i pasywów;

2. Prawa wyboru metody wyceny aktywów i pasywów;

3. Pozostałe:

   • Prawo podziału zysku po opodatkowaniu;

   • Prawo wyboru sposobu grupowania pozycji bilansu i rachunku zysków i strat w małych firmach;

   • Prawo wyboru metody sporządzania rachunku przepływów pieniężnych;

   • Prawo wyboru terminu przedłożenia i opublikowania sprawozdania finansowego;

   • Prawo wyboru momentu bilansowego;

   • Prawo wyboru sposobu prowadzenia ksiąg rachunkowych.

3 marca 2011

Wykład 2

Rodzaje i cele polityki bilansowej.

Polityka bilansowa w praktyce sprowadza się do wykorzystywania możliwości wyboru rozwiązań alternatywnych w rachunkowości przez przedsiębiorstwo do wpływania na swój wizerunek gospodarczy prezentowany w sprawozdaniach finansowych.

Polityka bilansowa jest jednym z ważniejszych narzędzi realizacji założonych celów przedsiębiorstwa.

Cele wewnętrzne polityki bilansowej:

• Wszechstronna informacja o sytuacji finansowej i majątkowej przedsiębiorstwa;

• Osiągnięcie odpowiedniej wielkości wyniku finansowego;

• Obniżenie obciążeń podatkowych;

• Wywarcie wpływu na właścicieli w kwestii podziału zysku po opodatkowaniu;

• Poprawa płynności finansowej;

• Informacja o wizerunku i pozycji przedsiębiorstwa na rynku;

• Informacja o perspektywach rozwoju itp.;

• Maksymalizacja wynagrodzeń kierownictwa jednostki czy utrzymanie przez nich stanowisk;

• Osiągnięcie odpowiedniej wielkości tych pozycji sprawozdania finansowego, od których uzależnione SA korzyści finansowe pracowników (np. premie, nagrody, odpisy na fundusz świadczeń socjalnych).

Wewnętrzna i zewnętrzna polityka bilansowa:

1. Bilans handlowy

2. Bilans podatkowy

3. Bilans wewnętrzny (zakładowy).

bilans handlowy- to bilans podstawowy sporządzany zgodnie z regulacjami prawnymi (w Polsce do przepisów UoR, w krajach zachodnio-europejskich wg kodeksu handlowego);

bilans handlowy jest odzwierciedleniem zapisów ksiąg rachunkowych, uporządkowanych wg pozycji bilansu zamknięcia.

Bilans podatkowy

• Jest podstawą obliczeń podatkowych;

• Jest sporządzany w związku z rozbieżnościami, jakie istnieją pomiędzy prawem bilansowym a prawem podatkowym;

• Może być opracowywany niezależnie od bilansu handlowego lub na podstawie bilansu handlowego (po odpowiednich korektach).

Wybór tej kwestii należy do decyzji przedsiębiorstwa.

Bilans wewnętrzny (zakładowy) wielowariantowy bilans wewnętrzny „oczyszczony” z wpływu uwzględnionych rygorów prawnych i podatkowych lub inflacji w celu otrzymania obiektywnego obrazu sytuacji firmy np. dla celów zarządzania.

Bilans wewnętrzny nie musi być sporządzany w każdej jednostce.

Cele polityki bilansowej:

• Oddziaływanie na zachowanie adresatów bilansu korzystne dla przedsiębiorstwa;

• Kształtowanie odpowiedniego poziomu wyniku finansowego w celu oddziaływania na wypłaty z zysku na rzecz udziałowców i akcjonariuszy;

• Obniżenie obciążeń podatkowych ;

• Poprawa płynności finansowej i rentowności;

• Kształtowanie struktury bilansu i innych pozycji sprawozdania finansowego.

Inne cele polityki bilansowej:

• Maksymalizacja wynagrodzeń członków zarządu czy utrzymanie przez nich stanowisk;

• Wpływanie na wartość pozycji sprawozdania finansowego, od których uzależnione SA korzyści finansowe pracowników (premie, nagrody, odpisy na fundusze celowe, itp.)

• Kształtowanie oceny wydanej przez wierzycieli w przypadku prowadzenia postępowania ugodowego, układowego lub naprawczego;

• Podwyższenie zaufania ale przedsiębiorstwa;

• Pozytywne postrzeganie firmy przez społeczeństwo;

• Skuteczne przeprowadzenie kampanii reklamowej lub zaspokojenie ambicji właścicieli.

Tendencje w polityce bilansowej:

Tendencyjność w wykazywaniu pozycji sprawozdania finansowego osiągana jest przez wykazywanie w bilansie oraz w rachunku zysków i strat pozycji możliwie ekstremalnych (minimalnych lub maksymalnych)

Tendencyjność może kształtować pozytywny lub negatywny obraz przedsiębiorstwa.

Obraz tendencyjnie pozytywny osiąga się poprzez:

• Wykazanie możliwie wysokiego zysku (w celu podwyższenia kapitału);

• Wykazanie zysku wzrastającego w okresach porównywalnych ( w celu rozszerzenia stosunków z dostawcami i odbiorcami);

• Tendencyjne zawyżenie kapitału (w celu wywołania wrażenia rozwoju firmy);

• Wykazanie korzystnych wyników finansowych ( w celu potwierdzenia korzystnej sytuacji całej firmy);

• Wykazywanie właściwych relacji bilansowych ( jakich oczekują kredytodawcy i pożyczkodawcy).

Obraz tendencyjnie negatywny może być spowodowany:

• Wykazaniem możliwe niskiego zysku;

• Utrzymaniem odpisów lub wypłat z zysku na możliwie niskim poziomie;

• Ustalenie stałej procentowej stawki dywidendy w dłuższym okresie mimo osiągania relatywnie wyższych zysków;

• Wykazaniem braku płynności finansowej;

• Wykazaniem straty bilansowej.

Dylematy polityki bilansowej:

Wprowadzane przez przedsiębiorstwo „manewry” w sprawozdaniu finansowym mają często różny skutek u różnych użytkowników informacji zawartych w tym sprawozdaniu np.:

• Obraz sprawozdania dla celów podatkowych może odnieść niekorzystne wrażenie na kontrahentach, bankach ,kredytodawcach;

• Wykazanie niskiego zysku jest konieczne dla celów podatkowych, lecz źle zostanie przyjęte przez udziałowców itd.

Skutki pozytywnego kształtowanie bilansu wobec wierzycieli:

Wierzyciele skłaniają się do utrzymania lub podwyższenia gotowości udzielania kredytów.

Ale mogą zażądać wyższych odsetek od udzielonych kredytów.

Skutki pozytywnego kształtowania bilansu wobec udziałowców:

Udziałowcy są zachęcani do nabywania udziałów lub nie pozbywają się udziałów.

Ale mogą zażądać wypłat wyższych kwot z podziału zysku.

Skutki pozytywnego kształtowania bilansu wobec pracowników:

Pracownicy odnoszą wrażenie że firma zapewnia im korzystne warunki zatrudnienia.

Ale mogą tez żądać wyższych wynagrodzeń (co nie jest bez znaczenia, zwłaszcza wobec pracowników wysokokwalifikowanych).

Skutki pozytywnego kształtowania bilansu wobec klientów

Klienci są przekonani że firma dobrze prosperuje nie przerwie swojej działalności i warto korzystać z jej działalności.

Ale mogą żądać obniżenia cen na produkty, towary lub usługi.

Usuwanie sprzeczności celów osiąga się przez:

1. Ustalenie priorytetów;

2. Przyjęcie kompromisów;

3. Sporządzanie różnych bilansów.

Uwaga!

Kształtowanie sprawozdania finansowego przedsiębiorstwa może odbywać się wyłącznie w ramach obowiązującego prawa!

Szczególny cel bilansu podatkowego:

Jest zminimalizowanie obciążeń podatkowych

Decyzje gospodarcze podyktowane względami podatkowymi należy podejmować przy zachowaniu maksymalnej ostrożności (na przykład decyzje dotyczące wyboru pomiędzy amortyzacją bilansową a podatkową lub pomiędzy inwestowaniem a konsumowaniem zysków).

Dwa sposoby osiągnięcia celu polityki bilansu podatkowego:

1. Przesunięcie podatku w czasie;

2. Uniknięcia płacenia podatków.

Przesunięcie podatku w czasie:

Wiąże się z przychodami, które można przesunąć na okresy przyszłe oraz kosztami włączanymi do okresów bieżących- oznacza to korzystnie z nieoprocentowanego kredytowania przedsiębiorstwa.

Uniknięcie płacenia podatków:

Poprzez korzystanie z ulg podatkowych, rozłożenie w czasie straty bilansowej, przenoszenie zysków do regionów niżej opodatkowanych itp.

10 marca 2011

Wykład 3

Instrumenty polityki bilansowej.

Trzy formy polityki bilansowej:

1. Materialna;

2. Formalna;

3. Czasowa.

Każda z tych form polityki bilansowej pozwala osiągnąć różne cele za pomocą kreowania bilansu- wizerunku przedsiębiorstwa.

Materialna polityk bilansowa- polega na oddziaływaniu na wartość aktywów i pasywów, a przede wszystkim na wysokość wyniku finansowego.

Ta forma jest najczęściej stosowana ze względów podatkowych.

Formalna polityka bilansowa- odnosi się do kilku problemów:

• Do kształtowania struktury sprawozdania finansowego;

• Do ujmowania i objaśniania pozycji sprawozdania finansowego;

• Do ustawowego obowiązku publikowania sprawozdania finansowego.

Czasowa polityka bilansowa- dotyczy wyboru u czasu lub okresu występowania skutków poszczególnych posunięć w rachunkowości jednostki.

Instrumenty polityki bilansowej:

• materialne;

• Formalne;

• Czasowe

Instrumenty materialne- są to przedsięwzięcia wpływające na wielkość pozycji aktywów i pasywów, przychodów i kosztów, zysków i strat oraz wyniku finansowego netto.

Podział instrumentów materialnych:

1. Przesuwające w czasie operacje gospodarcze;

2. Wykorzystujące prawa wyboru.

Przesuwające w czasie operacje gospodarcze:

• Wybór momentu planowanych zakupów rzeczowych składników majątku trwałego;

• Opóźnienie zamówień materiałów i towarów;

• Przesuniecie w czasie przedsięwzięć o charakterze kosztów np. usługi obce, zakup materiałów biurowych, wypłata zleceń itp.;

• Użytkowanie wynajętych lub przyjętych w leasing środków trwałych.

Wykorzystujące prawa wyboru:

• Sposobu ujmowania i dokonywania wyceny pozycji sprawozdania finansowego;

• Rozliczania kosztów w czasie;

• Tworzenia rezerw;

• Tworzenia kompensaty itp.

Instrumenty formalne- dotyczą prawa wyboru:

• Układu i szczegółowości prezentacji danych liczbowych w sprawozdaniu finansowym;

• Wariantu rachunku zysków i strat;

• Metody sporządzania rachunku przepływów pieniężnych;

• Szczegółowość danych w informacji dodatkowej;

• Sposobu publikowania sprawozdania finansowego;

• Sposób rozliczania wyniku finansowego czyli podziału zysku netto lub rozliczanie straty nett itp.

Instrumenty czasowe:

1. dokonanie wyboru dnia bilansowego- określenie roku obrotowego;

2. Ustalenie terminów: przedłożenia do zatwierdzenia oraz ogłoszenia sprawozdania finansowego;

3. Ustalenia strategii polityki bilansowej w dłuższym i krótszym okresie.

Polityka bilansowa w krótkim i dłuższym czasie:

W tym przypadku rozważa się efekty polityki, jakie można uzyskać w okresie:

• Jednego roku;

• Dwa do pięciu lat;

• Ponad pięciu lat.

Polityka w krótkim czasie – 1 rok:

• Przyspieszenie czy opóźnienie sprzedaży w stosunku do dnia bilansowego;

• Przyspieszenie/ opóźnienie, w stosunku do dnia bilansowego, nabycia przedmiotów o wartości nie przekraczającej 3500 zł, odpisywanych jednorazowo;

• Przyspieszenie/ opóźnienie w stosunku do dnia bilansowego wykonania remontów;

• Tworzenie/ rozwiązania rezerw na pewne lub prawdopodobne straty z operacji gospodarczych.

Polityka w okresie średnim- 2-5 lat:

• Ustalenie okresu dokonywania odpisów amortyzacyjnych używanych środków trwałych;

• Dokonywanie ulepszenia środków trwałych zamiast remontów;

• Stopniowe odpisywanie (2-5 lat) składników majątku w cenie nabycia nie przekraczającej 3500 zł.

Polityka w długim okresie- ponad 5 lat:

• Wydłużenie, w uzasadnionym przypadku pięcioletniego okresu dokonywania odpisów amortyzacyjnych wartości firmy na podstawie decyzji kierownika jednostki;

• Podział ceny nabycia zabudowanej nieruchomości gruntowej na cenę kupna budynków i cenę kupna gruntu;

• Dokonywanie odpisów amortyzacyjnych zaliczanie do kosztów opłat (odsetek) w przypadku zawarcia umowy leasingu finansowego na okres przekraczający 5 lat.

24 marca 2011

Wykład 4

Materialna polityka bilansowa.

Przyczyny powstawania odroczonego podatku dochodowego:

Kategorie kosztów i przychodów ujmowane są w rachunkowości zgodnie z zasadami wynikającymi z ustawy o rachunkowości, a dochód podatkowy ustalony jest zgodnie z przepisami ustawy o podatku dochodowym.

Odmienność uznawania kosztów i przychodów przez obie ustawy oraz wyłącznie spod opodatkowania niektórych pozycji kosztów i przychodów w ustawie podatkowej, powoduje powstanie różnic między wynikiem finansowym brutto ,a podstawa opodatkowania.

P

WYNIK

odstawowe kategorie wynikowe w prawie bilansowym i prawie podatkowym.:

Bilansowy (księgowy)

Przychody księgowe – koszty księgowe

Podatkowy (dochód do opodatkowania)

Przychody podatkowe – koszty podatkowe

Podatek księgowy podatek fiskalny

Podatek księgowy – podatek fiskalny = odroczony podatek dochodowy.

Prawo bilansowe prawo podatkowe zmiany

Wynik bilansowy = wynik podatkowy => brak

Wynik bilansowy > wynik podatkowy => różnice dodatnie

Wynik bilansowy < wynik podatkowy => różnice ujemne

Różnice przejściowe:

Są to przychody uznawane za osiągnięte lub koszty uznawane za poniesione w innym momencie wg przepisów prawa podatkowego i bilansowego. Wpływają na dochód lub wynik finansowy, lecz w innym czasie.

Podatek odroczony

Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego

Rezerwa z tytułu odroczonego podatku dochodowego

Różnica różnica

Ujemna dodatnia

UoR art. 37, ust. 1:

W związku z przejściowymi różnicami między wykazywana w księgach rachunkowych wartością aktywów i pasywów a ich wartością podatkową oraz stratą podatkową możliwa do odliczenia w przyszłości, jednostka tworzy rezerwę i ustala aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego.

• Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego to przyszłe należności;

• Rezerwa z tytułu odroczonego podatku dochodowego to przyszłe zobowiązania.

Aktywa z tytułu odroczonego podatku powstają z tytułu:

• Opóźnienia amortyzacji podatkowej;

• Zarachowania niezrealizowanych ujemnych różnic kursowych;

• Zarachowania nieopłaconych odsetek z tytułu kredytów i pożyczek;

• Zarachowania niewypłaconych wynagrodzeń z tytułu umów o dzieło;

• Utworzenie rezerwy na naprawy gwarancyjne, reklamacje, nagrody jubileuszowe, odprawy emerytalne itp.

Rezerwy z tytułu odroczonego podatku dochodowego powstają z tytułu:

• Przyspieszenia amortyzacji podatkowej;

• Zarachowanie przychodów w związku z wyceną bilansową dłużnych papierów wartościowych, lokat itp.;

• Zarachowanie należnych odsetek zwłoki;

• Zarachowanie niezrealizowanych dodatnich różnic kursowych.

UoR art. 37, ust. 3 i4:

Rezerwę i aktywa na odroczony podatek dochodowy tworzy się obligatoryjnie, jednak aktywa tworzy się z zastrzeżeniem zachowania zasady ostrożności.

UoR art. 37, ust. 7:

Rezerwy i aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego wykazuje się w bilansie oddzielnie. Rezerwę i aktywa można kompensować.

UoR art. 37, ust. 10:

W przypadku gdy odroczone sprawozdanie nie podlega obowiązkowi badania i ogłaszania przez biegłego rewidenta, może odstąpić od ustalania aktywów i rezerw z tytułu odroczonego podatku dochodowego.

Podsumowanie:

• Wykazywanie rezerw i aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego sprzyja rzetelnemu i jasnemu przedstawieniu sytuacji majątkowej i finansowej jednostki;

• Przyczynia się do prawidłowego ustalenia wartości aktywów i pasywów bilansu oraz wysokości wyniku netto do podziału;

• W przypadku dodatniej różnicy przejściowej w podatku dochodowym uniemożliwia dokonanie podziału zysku nadmiernego, przez co zabezpiecza zwiększone w przyszłości płatności podatkowe.

31 marca 2011

Wykład 5

Materialna polityka bilansowa. Rzeczowe aktywa trwałe.

Polityka rachunkowości w zakresie środków trwałych:

• Jak klasyfikować środki trwałe;

• Jaką wybrać metodę amortyzacji dla poszczególnych grup środków trwałych;

• Jak ustalić okres użytkowania poszczególnych aktywów;

• Jak ustalić ewentualną wartość rezydualną;

• Od którego miesiąca rozpoczynać amortyzację;

• W jaki sposób odpisy amortyzacyjne odnosić na wynik finansowy

Różnice miedzy prawem bilansowym i prawem podatkowym :

1. definicja środków trwałych:

Wg prawa bilansowego:

Są to rzeczowe aktywa trwałe i o zrównane z nimi, o przewidywanym okresie ekonomicznej użyteczności dłuższym niż 1 rok, kompletne, zdatne do użytku i przeznaczone na potrzeby jednostki.

Wg prawa podatkowego:

Składniki majątkowe stanowiące własność lub współwłasność o przewidywanym okresie używania dłuższym niż 1 rok, z wyjątkiem inwestycji w obcych środkach trwałych, budynków i budowli wybudowanych na obcym gruncie oraz składników majątkowych przyjętych w leasing.

2. Prawo wieczystego użytkowania gruntów, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu użytkowego i mieszkalnego, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej

Wg prawa bilansowego stanowią środek trwały

Wg prawa podatkowego zaliczane są do WNiP.

3. Inwentarz żywy:

wg prawa bilansowego stanowią środek trwały

Wg prawa podatkowego stanowią materiały

4. Inwestycje:

Wg prawa bilansowego nieruchomości nabyte w celu osiągnięcia korzyści ekonomicznych

Wg prawa podatkowego składniki o charakterze inwestycji nadal zalicza się do środków trwałych

Wartość początkowa środków trwałych:

• Ceny nabycia;

• Koszt wytworzenia;

• Wartość godziwa;

• Cena sprzedaży netto;

• Wartość przeszacowania.

Niskocenne środki trwałe:

Wg prawa bilansowego:

• Środki trwałe o niskiej wartości można traktować jak materiały i dokonać jednorazowego odpisu amortyzacyjnego;

• Nie ma określenia co to jest środek trwały o niskiej wartości;

Wg prawa podatkowego:

Określona jest granica 3500zł

Aktualizacja art. 31 ust. 1 pkt. 4

• Wartość początkowa i dotychczasowe umorzenie mogą ulegać aktualizacji wyceny;

• Nowa ustalona wartość księgowania netto nie może być wyższa od jego wartości godziwej, której odpisanie w przewidywanym okresie dalszego używania jest ekonomicznie uzasadnione;

• Powstałą przy aktualizacji wyceny różnicę odnosi się na kapitał z aktualizacji wyceny.

Amortyzacja bilansowa:

Odpisów amortyzacyjnych dokonuje się droga systematycznego, planowanego, równomiernego rozłożenia jego wartości początkowej na ustalony okres amortyzacji.

Amortyzację rozpoczyna się nie wcześniej niż po przyjęciu środka trwałego do używania, a kończy nie później niż w momencie zrównania wartości odpisów amortyzacyjnych z wartości początkową lub przeznaczenia go do likwidacji, sprzedaży lub stwierdzenia jego niedoboru.

okres ekonomicznej użyteczności zależy od:

• Liczby zmian, na których pracuję środek trwały;

• Tempa postępu techniczno-ekonomicznego;

• Wydajności środka trwałego mierzona liczbą godzin jego pracy lub liczba wytworzonych produktów albo innym właściwym miernikiem;

• Prawnych lub innych ograniczeń czasu używania środka trwałego;

• Przewidywanej przy likwidacji cenie sprzedaży netto pozostałości środka trwałego (wartość rezydualna) Art. 32 ust. 2

Amortyzacja bilansowa:

Na dzień przyjęcia środka trwałego do używania należy ustalić okres lub stawkę i metodę jego amortyzacji. Poprawność stosowanych okresów lub stawek amortyzacji powinna być okresowo weryfikowana, powodując odpowiednia korektę dokonywanych w następnych latach obrotowych odpisów amortyzacyjnych.

Prawa wyboru w zakresie amortyzacji bilansowej:

• Nie określa się w prawie bilansowym metody amortyzacji. Można przyjąć dowolna metodę.

• Nie ma obowiązku dokonywania odpisów comiesięcznych.

• Nie ma określonych wysokości stawek amortyzacyjnych

• Dla środków trwałych o niskiej jednostkowej wartości początkowej można ustalać odpisy amortyzacyjne w sposób uproszczony, przez dokonywanie zbiorczych odpisów dla grup środków zbliżonych rodzajem lub jednorazowo odpisując wartość tego rodzaju środków trwałych.

Obowiązek prowadzenia ewidencji środków trwałych wynikający z prawa podatkowego:

Zgodnie z prawem podatkowym należy prowadzić ewidencję środków trwałych zapewniająca określenie:

• Wysokości dochodu (straty)

• Podstawy opodatkowania;

• Wysokości należnego podatku za rok podatkowy;

• Wysokości odpisów amortyzacyjnych.

Amortyzacja podatkowa:

• Amortyzację rozpoczyna się od następnego miesiąca po przyjęciu środka trwałego do użytkowania;

• Odpisów amortyzacyjnych dokonuje się w równych ratach co miesiąc.

Metody amortyzacji podatkowej:

• Metoda liniowa

• Metoda degresywna

(dot. Grup 3-6 i 8 KŚT oraz środków transportu z wyjątkiem samochodów osobowych)

Stawki amortyzacji podatkowej:

Określone są w załączniku nr 1 „wykaz rocznych stawek amortyzacyjnych” ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Szczególne przywileje dotyczące amortyzacji podatkowej:

• Dla środków trwałych używanych lub ulepszonych można ustalić indywidualne stawki amortyzacyjne;

• Dla środków trwałych używanych w warunkach pogorszonych lub złych, używanych bardziej intensywnie w stosunku do warunków przeciętnych albo wymagające szczególnej sprawności technicznej oraz poddanych szybkiemu postępowi technicznemu można podwyższać stawki amortyzacyjne;

• Dla środków trwałych używanych w warunkach lepszych lub przeciętnych można obniżać stawki amortyzacyjne.

7 kwietnia 2011

Wykład 6

Materialna polityka bilansowa. WNiP.

WNiP:

Do WNiP zalicza się tytuły, których przewidywany okres użytkowania przekracza 1 rok. Tytuły te różnią się w przypadku ich uznania przez UoR i Ust. o podatku dochodowym.

WNiP wg UoR:

• Autorskie prawa majątkowe, licencje, koncesje;

• Prawa do wynalazków, patentów, znaków towarowych, wzorów użytkowych oraz zdobniczych;

• Know-how;

• Nabyta wartość firmy;

• Koszty zakończonych prac rozwojowych;

W NiP wg Ust. o podatku dochodowym:

• Spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego;

• Spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu użytkowego; inaczej ujmowane w UoR

• Prawo do domku jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej;

• Autorskie lub pokrewne prawa majątkowe;

• Licencje;

• Prawo do projektów, wynalazków, znaków towarowych, wzorów zdobniczych, patentów użytkowych, prawo wieczystego użytkowania gruntów;

• Know-how;

• Koszty organizacji przy założeniu lub późniejszym rozszerzeniu spółki akcyjnej;

• Wartość firmy;

• Koszty zakończonych prac rozwojowych;

Wycena WNiP:

• Zakupione prawa majątkowe- cena nabycia;

• Otrzymane nieodpłatnie prawa majątkowe- wartość rynkowa;

• Wniesione przez wspólników aporty – wartość zadeklarowanych w umowie spółki ….

• Przejęte prawa majątkowe przez spółki przekształceń organizacyjno- prawnych – wartość oszacowania wyznaczona w oparciu o ceny rynkowe.

Przedmiotowe ograniczenia amortyzacji dotyczą:

• Odpłatnie nabytego lub wniesionego jako aport prawa wieczystego użytkowania gruntów;

• Wniesiony do spółki aport – know-how;

• Nieodpłatnego uzyskania WNiP;

Inaczej składniki te nie stanowią kosztu uzyskania przychodu.

Prawo wyboru dokonywania amortyzacji:

• Spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego;

• Spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu użytkowego;

• Prawo do domku jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej

Wg prawa bilansowego wg prawa podatkowego

Zalicza się do środków trwałych 40 lat (roczna stawka 2,5%)

Prawo wyboru okresu dokonywania amortyzacji:

• Koszty organizacji przy założeniu lub późniejszym rozszerzeniu spółki akcyjnej

Wg prawa bilansowego wg prawa podatkowego

Koszty te powinny być pokryte z nadwyżki ceny nie krótszy niż 5 lat

Emisyjnej akcji, nad ich ceną nominalną

• Autorskie lub pokrewne prawa majątkowe, licencje, prawo do projektów, wynalazków, znaków towarowych, wzorów zdobniczych, patentów, wzorów użytkowych, know-how,

Wg prawa bilansowego wg prawa podatkowego

W zależności od decyzji jednostki gospodarczej nie krótszy niż 24 miesiące

• Wartość firmy

Wg prawa bilansowego wg prawa podatkowego

Nie dłuższy niż 5 lat w uzasadnionych nie krótszy niż 60 miesięcy

Przypadkach kierownik ten może wydłużyć

Czas do 20 lat

• Koszty zakończonych prac rozwojowych

Wg prawa bilansowego wg prawa podatkowego

Nie może przekraczać 5 lat nie może być krótszy niż 36 miesięcy

• WNiP o wartości początkowej równej lub niższej 3500zł

W miesiącu oddania do użytkowania mogą być dokonane odpisy amortyzacyjne na zasadach ogólnych lub można je jednorazowo zaliczyć w ciężar kosztów.

14 kwietnia 2011

28 kwietnia 2011

Wykład 7,8

Materialna polityka bilansowa. Inwestycje, zapasy.

Inwestycje- są to nabyte w celu osiągnięcia korzyści ekonomicznych wynikających z przyrostu wartości tych aktywów, uzyskania z nich przychodów w formie odsetek ,dywidend (udziałów w zyskach) lub innych pożytków, w tym również z transakcji handlowej, a w szczególności aktywa finansowe oraz te nieruchomości i WNiP które nie są użytkowane p rzez jednostkę, lecz zostały nabyte w celu osiągnięcia tych korzyści.

Inwestycje:

Aktywa finansowe;- powstają w związku z zawieranymi przez inwestora transakcji dokumentowanych instrumentami finansowymi. Są to:

• Aktyw pieniężne;

• Instrumenty kapitałowe wyemitowane przez inne jednostki;

• Prawo do otrzymywania aktywów pieniężnych;

• Prawo do wymiany instrumentów finansowych z inna jednostką na korzystnych warunkach.

Aktywa niefinansowe-

• Nieruchomości (grunty, budynki);

• Ruchomości inwestycyjne (dzieła sztuki, kruszce metali szlachetnych, kamienie szlachetne);

• WNiP

Instrument finansowy- to kontrakt pomiędzy dwoma stronami, regulujący zależność finansową, w jakiej pozostają obie strony, np.:

• Papiery wartościowe (akcje, obligacje, bony skarbowe, certyfikaty depozytowe);

• Umowy kredytów, pożyczek, lokat terminowych itp. Oraz wynikające z nich obowiązki i prawa dotyczące bieżących płatności z tytułu odsetek, prowizji, dywidend, udziałów w zyskach netto;

• Pochodne instrumenty finansowe, no. Kontrakty terminowe forward i futur es, kontrakty opcyjnie i swapowe.

Metody wyceny inwestycji długoterminowych

• Metoda wartości przeszacowanej tj. wg cen nabycia pomniejszonej o odpisy z tytułu trwałej utraty wartości;

• Metoda wartości rynkowej

• Metoda wartości godziwej

• Metoda prawa własności

Metoda wartości przeszacowanej tj. wg cen nabycia pomniejszonej o odpisy z tytułu trwałej utraty wartości:

Może być stosowana do wyceny inwestycji notowanych na rynku oraz inwestycji dla których nie istnieje aktywny rynek;

Polega na dokonywaniu korekt zmniejszających wartość księgową inwestycji, z tytułu trwałego spadku ich wartości, oraz korekt zwiększających wartość tych aktywów. Powinny być dokonywane z uwzględnieniem zasady ostrożności.

Metodę tę stosuje się gdy:

• Utrzymuje się trwała tendencja spadkowa lub wzrostowa ceny rynkowej danej inwestycji w porównaniu z jej wartością księgową;

• W sposób trwały pogarsza się sytuacja finansowa jednostki powiązanej przez tę inwestycję z inwestorem

• Nieruchomości i prawa majątkowe nie podlegają odpisom amortyzacyjnym. Zużycie można odpisywać za pomocą formuły trwałej utraty wartości.

• Zwiększenie wartości może nastąpić na skutek wzrostu atrakcyjności lokalizacji lub na skutek wzrostu cen rynkowych nieruchomości.

Metoda wartości rynkowej:

Można ja stosować, gdy na inwestycje istnieje aktywny rynek. Dodatnie skutki wyceny odnosi się na kapitał z aktualizacji wyceny. Ujemne zmniejszają kapitał z aktualizacji wyceny do wysokości tego kapitału; pozostała kwota obciąża koszty finansowe.

Metoda wartości godziwej:

Może być stosowana do wyceny inwestycji notowanych na rynku lub dla inwestycji dla których nie istnieje aktywny rynek.

W przypadku gdy nie istnieje aktywny rynek wartość godziwą ustala się poprzez:

1. Oszacowanie dłużnych instrumentów przez wyspecjalizowaną jednostkę;

2. Zastosowanie właściwego modelu wyceny instrumenty, opierającego się na danych pochodzących z aktywnego rynku

3. Oszacowanie ceny instrumenty na podstawie publiczne ogłoszonej ceny istotnie podobnego instrumentu notowanego na rynku aktywnym

4. Oszacowanie ceny instrumentu na podstawie powszechnie uznanych metod estymacji.

Metoda prawa własności:

Polega na wycenie udziałów w kapitale własnym jednostki podporządkowanej nie w cenie nabycia lecz w wartości godziwej, odpowiedniej do udziału w tym kapitale części aktywów netto jednostki podporządkowanej, a różnica między tymi dwiema wartościami to dodatnia lub ujemna wartość firmy.

Podsumowanie:

Prawo wyboru wyceny inwestycji długoterminowych oraz zasady, na których opierają się te metody, określają zakres polityki bilansowej nakierowanej na kształtowanie wartości tych aktywów. Są to:

1. Wybór metody wyceny;

2. Decyzja o trwałej utracie wartości;

3. Decyzja o sposobie odpisu powyższych korekt;

4. Praktyczna Interpretacja wartości godziwej.

Wybór metody wyceny inwestycji długoterminowych może decydować o wartości nieskorych pozycji bilansu i rachunku zysków i strat. Tym samym istnieje realna możliwość kształtowania poziomu wskaźników finansowych, a w konsekwencji i oceny działalności firmy.

Wybór metody wyceny powinien być uzasadniony rodzajem danej inwestycji, charakterem rynku, praktycznymi możliwościami zastosowania konkretnej metody.

Metody wyceny inwestycji krótkoterminowych:

• Cena nabycia;

• Cena rynkowa w zależności od tego, która z nich jest niższa; (Różnicę miedzy wyższą ceną nabycia a niższą ceną rynkową ujmuje się jako odpis aktualizujący w ciężar kosztów finansowych.)

• Wartość godziwa;

Wybór metody wyceny inwestycji krótkoterminowych powinien być poprzedzony ich analiza z punktu widzenia ryzyka realizacji korzyści wynikających z ich posiadania.

• Przy wycenie w cenach rynkowych korzystne skutki inwestycji w przyszłości będą odzwierciedlane w rachunku zysków i strat na dzień bilansowy;

• Przy innej wycenie korzystne skutki inwestycji w przyszłości będą dopiero ujawnione w momencie ich zbycia.

Przesłanki prowadzenia polityki bilansowej w kształtowaniu wartości zapasów:

• Prawo wyboru metody wyceny przyjęcia zapasów w ciągu roku;

• Prawo wyboru metody wyceny rozchodu zapasów;

• Prawo określenia reguł wyceny produktów;

• Dokonywanie odpisów z tytułu utraty wartości zapasów;

• Możliwość aktywowania kosztów usługi zobowiązań finansujących niektóre zapasy.

Wycena zapasów w ciągu roku:

• Stałe ceny ewidencyjne;- ustalane na poziome ceny z poprzedniego okresu z uwzględnieniem zmian, ceny te dają odchylenia;

• Cena zakupu;- cena wynikająca z faktury

• Cena nabycia;- cena zakupu powiększona o koszty związane z tym zakupem

• Koszt wytworzenia.

Metody ustalania rozchodu zapasów:

1. Stałe ceny ewidencyjne (plus/minus odchylenia od cen ewidencyjnych);

2. Koszty wytworzenia, cena nabycia, cena zakupu, cena przeciętna, metoda FIFI, metoda LIFO

Cena przeciętna- eliminuje skutki otrzymywania dostaw różnej wielkości po rozmaitych cenach jednostkowych.

Metoda FIFO- w razie zwyżki cen materiałów. Powoduje względne obniżenie kosztów jednostki gospodarczej przy równoczesnym utrzymaniu się wartości zapasów na poziomie cen z ostatniego okresu, prowadzi to do wzrostu wyniku finansowego i dochodu do opodatkowania.

w razie zniżki cen materiałów niekorzystne ukształtowanie się kosztów zużycia materiałów.

(stosowanie przy inflacji metody FIFO byłoby sprzeczne z zasadą ostrożnej wyceny).

Metoda LIFO w sytuacji wzrostu cen daje najwyższe zużycie zapasów i najniższy stan końcowy. Odwrotny skutek przynosi spadek dostaw.

Stosują wybór metod wyceny należy pamiętać, że:

• Do wyceny zapasów bierze się cenę sprzedaży netto, jeżeli jest ona niższa od ceny nabycia lub kosztu wytworzenia.

• Można jednocześnie wykorzystywać ostrożnie metody do różnych grup zapasów.

Warianty wyceny materiałów:

Metody wyceny	Rodzaj stosowanej ceny	Sposób ewidencji rozchodu i stanu końcowego
Ceny rzeczywiste	Cena nabycia	Wynika z ewidencji szczegółowej, wycena rozchodu następuje wg zasady FIFO, LIFO, cen przeciętnych
	Cena zakupu, koszty zakupu rozlicza się w czasie	Wynika z ewidencji szczegółowe, wg zasady LIFO, FIFO, ceny przeciętnej skorygowanej o koszty zakupu przypadające na rozchód materiałów i stan końcowy
	Cena zakupu, koszty zakupu ujmuje się w kosztach bieżącego okresu	Wynika z ewidencji szczegółowej, wycena rozchodu wg metody LIFO, FIFO, cen przeciętnych
Stałe ceny ewidencyjne	Stała cena ewidencyjna ustalona na poziomie ceny nabycia	Wynika z ewidencji szczegółowej, wycena następuje po cenach ewidencyjnych skorygowanych o odchylenia od cen przypadające na rozchód materiałów i stan końcowy
	Stała cena ewidencyjna ustalona na poziomie ceny zakupu, koszty zakupu rozlicza się w czasie	Wynika z ewidencji szczegółowej, wycena następuje po cenach ewidencyjnych skorygowanych o odchylenia od cen oraz koszty zakupu przypadające na rozchód materiałów i stan końcowy
	Stała cena ewidencyjna ustalona na poziomie ceny zakupu, koszty zakupu stanowią koszty bieżącego okresu	Wynika z ewidencji szczegółowej, wycena następuje po cenach ewidencyjnych skorygowanych o odchylenia od cen przypadające na rozchód materiałów i stan końcowy
Szczegółowa identyfikacja cen	Cena nabycia	Wynika z ewidencji szczegółowej, wycena następuje po cenach rzeczywistych w jakich składniki zostały nabyte
	Cena zakupu koszty rozliczane w czasie	Wynika z ewidencji szczegółowej wycena następuje po cenach rzeczywistych w jakich składniki zostały nabyte skorygowanych o koszty zakupu dotyczące rozchodu materiałów i stanu końcowego
	Cena zakupu koszty zaliczane do kosztów bieżącego okresu	Wynika z ewidencji szczegółowej, wycena rozchodu u stanu końcowego następuje po cenach rzeczywistych w jakich składniki zostały nabyte
Wycena uproszczona	Cena zakupu (ewidencja ilościowa)	Stan końcowy ustalany w drodze spisu z natur. Wycena rozchodu i stanu końcowego następuje wg zasady FIFO na podstawie cen z ostatnich faktur
	Cena zakupu (ewidencja wartościowa)	Zakup materiałów odnoszony jest bezpośrednio w koszty. Stan końcowy ustala się na podstawie spisu z natury. Wycena następuje wg zasady FIFO na podstawie cen z ostatnich faktur.