Dyslalia ankyloglosyjna
Ankyloglosja jest wrodzoną anatomiczną wadą języka. To zaburzenie rozwojowe polega na niedorozwoju wędzidełka języka i przyrośnięcia go do dna jamy ustnej. Ma ono wpływ na jakość ruchów języka. Skrócenie wędzidełka języka ogranicza zakres pojedynczych ruchów języka i decyduje o ukształtowaniu mięśniowej masy języka.
Na związek przyczynowo-skutkowy między wadą mowy a krótkim wędzidełkiem języka zwróciła uwagę dr Barbara Ostapiuk z Uniwersytetu Szczecińskiego.
Dr Ostapiuk do oceny jakości wędzidełka zastosowała 5 prób ruchów języka:
Unoszenie szerokiego języka za górny łuk zębowy przy maksymalnym odwiedzeniu żuchwy.
Unoszenie szerokiego języka na szpatułce za górny łuk zębowy przy maksymalnym odwiedzeniu żuchwy.
Zakrywanie - przy swobodnie rozchylonych wargach i zębach - czerwieni górnej wargi, grzbietową powierzchnią końcowej części szerokiego języka.
Sięganie końcem języka za ostatni ząb dolnego łuku zębowego.
Wysuwanie języka na brodę przy maksymalnym odwiedzeniu żuchwy.
Wskaźnikami skróconego wędzidełka języka są:
- nieznaczne ograniczenie ruchomości języka
- średnie ograniczenie ruchomości języka
- znaczne ograniczenie ruchomości języka.
Wyniki badań pozwoliły oszacować, że skrócenie wędzidełka języka dotyczy co najmniej 30% populacji. U osób z ankyloglosją stwierdzono nieprawidłową realizację głosek /r, sz, ż, cz, dż, ś, ź, ć, dź, ń, j, s, z, c, dz, l, t, d, n/.
Dr Ostapiuk zwróciła uwagę na nieskuteczność logopedycznej terapii dyslalii ankyloglosyjnej bez chirurgicznego leczenia.
Leczenie chirurgiczne ankyloglosji polega na poziomym przecięciu wędzidełka w znieczuleniu miejscowym, bez zakładania szwów. Często jest to leczenie kilkuetapowe. Po zabiegu frenotomii (połączonej z przedchirurgicznymi i pochirurgicznymi ćwiczeniami języka) nie występuje zrostowe skrócenie wędzidełka języka. U większości badanych po frenotomii języka następuje poprawa jakości wymowy.
Literatura:
Logopedia t. 31 2002r.
Biuletyn Logopedyczny nr
2/2004r.
Audiofonologia t. X 1997r.