Cyprian Norwid

Vade-Mecum

WSTĘP Cz. I Szkic do portretu

I. W kraju

Dzieciństwo.

"Białe kwiaty" - poeta w owym tomiku poetyckim powie o tym, że ziemia, na której żył była prosta i powszednia, bezpoetyczna. Przez kolejne lata bedzie zmagał sie zpozytywnymi i negatywnymi aspektami takiego stanu rzeczy

-Autobiografia artystyczna, poeta napisze tam o sobie jkao o rodzącym się w momencie gdy w Grecji umierał Byron, w rzeczywistości ur. się jednak urodził się w1821r. Byron natomiast zmarł w 1824. Autobiografia ta była zatem niejasna pod względem faktograficznym, zawiera wsobie jeden z podstawowych rysów poety czyli kwestie poczucia sieroctwa-pod wzglem braku posiadania bliskich oraz pod względem braku przynależności do społeczeństwa i narodu,

- dzieciństwo upływało mu na Mazowszu w: Laskowo-GŁUCHYCH, Strachówce, Dembinkach, Wólce Kozłowskiej oraz w miejscu najważniejszym - Warszawie, gdzie przezył wzlot i upadek powstania listopadowego.

W Warszawie.

Dedykacja do dramatu-Tyrtej,pochwała warszawy jako najukochańszego mista, późnieszy utwór Słówko-lekka pretensja poety za jego niedocenienie przez to miasto;

- w Warszawie poznał wilee wybitnych postaci m.in. Walentego Pomiana-Zakrzewskiego, Henryka Kamieńskiego, Adama Potockiego, Józefa Ignacego Kraszewskiego itp.

- debiut poetycki - 1840 r. wiersze: Mój ostatni sonet, Sieroty, Do piszących,drukował w: Gazecie Porannej i Przeglądzie Warszawskim, pierwsze opinie o twórczości poety pojawiły się w Tygodniku Petersburskim,

-1841-gwałtwony manifest artystyczny Pismo

-podróż z Wł. Wężykiem do Piotrowic, Czarnolasu, Zwolenia, na Łysą Górę i Jasną Górę,

-1842-wyjaz za granicę, Albert Szelig Potocki napisał list pożegnalny na czesć Norwida Do Cypriana Norwida wyjeżdżającego za granicę, ostatnim miejscem w Polsce jakie odwiedził Norwid był Kraków;

II. W drodze. 1842-1852

Romantyczne podróże 1842-1849;

- Drezno, Praga, Norymberga, Monachium, Rzym-tam poznał Krasińskiego. zacieśniły się jego związki z Marią Kalergis;

-Pieśń społeczna 1849-próba wilkeij syntezy-nieudana. 1851 Zwolon-znacząco lepszy utwór. Kilka pojedynczych dobrych wierszy: W Weronie, Moja piosnka, Amen, Marmur-biały;

-Listy o Emigracji-wydawane w Dzienniku Polskim, krtytyka mesjanizmu,

-pobyt w Berlinie-osadzenie w więzieniu za nieważny paszport-wspomnienie o tym w 1866r. w liście do Karola Ruprechta;

- Rzym był jego drugą ojczyzną, następnie przebywał już w Paryżu;

"Na skręcie wieku" Paryż 1849-1852.

-wydarzenia historyczne:Wiosna ludów, Risorgimento-próby zjednoczenia Włoch, dążenia niepodległościowe, idee tyczące sie braterstwa ludów, Norwid po stronie Hotelu Lambert na czele z Czartoryskimi;

-przebywając w Paryżu borykał się zproblemmai finansowymi, utracił swych mecenasów, przestał być doceniany w kraju, często krtytykowany, po próbach przystąpienia do towarzstwa Zmartwychwstańców brany za chorego psychicznie,

-nierozumienie twórczości poety, krytyka na łąmach Przeglądu Poznańskiego, krakowskiego Czasu, pozytywne opinie w Krzyżu a Mieczu, pozję jego nazywano runami bądź hieroglifami,

-rodzące się w okresoe berlińskim uczucie do Marii Trębickiej- w 1859r. wyszła za mąż na Felicjana Faleńskiego, co ostatecznie zakończyło znajomość;

III. W Ameryce. Luty 1853-czerwiec 1854;

"Pauza w życiu-nic więcej-to treść obrazu ścisła!";

-pobyt w Nowym Jorku, udręka, natychmiastowa cheć powrotu do Europy, z Marcelim Lubomirskim opuszcza Stany na statku pacific i udaje się na kilka miesięcy do Londynu, następnie znów zjawił się w Paryżu, żałował, żę wzgardził paryżanami bo źle odnosili sie do polskich emigrantów, wolał już to niż samotność w Stanach i wieczną melancholię jaka mu doskwierała.

IV. Paryż.

Próby stabilizacji 1854-1865

-odnowienie kontaktów towarzyskich, nawiązanie znajomości z Maleszewskim, Kossakiem, Delarochem, odnowienie przyjaźni z Krasińskim, która to od początku gdy sie poznali była skomplikowana, liczne wspomniea o Norwidzie w listach Krasińskiego, nie zgadzali się w sprawach umysłowych, Krasiński wypomniał Norwidowi kilka razy zapomogi jakie mu ofiarował, Norwid bardzo przeżył jednka smierć Krasińskiego,

Pani Konstancja i inne.

-kilka kobiet odegrało ważną rolę w życiu poety, były jego powiernicami serca: Maria Trębicka, Łucja Rautenstrauchowa, Joanna Kuczyńska oraz Konstancja Górska, z którą pisał z różną intensywnością od 1852 do niemalże samej śmierci poety;

- pierwszym pomysłodawcą wydania utworów Norwida rozsianych po gazetach był jego przyjaciel Antoni Zaleski, prób tych jednak ppo czasie zaniechał, nastepnie podjął się ich Zakrzewski,ale przerwała je jego samobójcza śmierć, prace ich jednka jako zbieraczy utworó Norwida przyczyniły sie do powstania Vade-mecum,

- Norwid nie godził sie na krtykę swoich utworów, uważał, że jest ona niesprawiedliwa i polega na tym, że ma sie do niego pretensje o zwięzłość,

Krytyka literacka o Norwidzie (1857-1865)

-Wiadomości Polskie oceniły twórczosc Norwida jkao twórczosc wariata i dziwiły się czemu wydaje go krakowski czas, Norwid polemizował z ową krytyką w O sztuce oraz w Rzeczy o wolności słowa; krytyke poety podejmował także Czas oraz Marceli Motty, który na łamach Dziennika Poznańskiego wydrwił Fortepian Szopena;

Nad Vade-Mecum (1865-1866)

1862 ukazuje się wybór pism Norwida jako XXI tom Brockhausowskiej serii, drugiego tomu wydać się nie udało, co zakończyło współpracę Norwida z Brochhausem,

-śmierć Marcelego Lubomirskiego-kolejny cios dla poety,

-Vade-mecum nie doczekało sie wydawcy za życia poety, znalazł je Zenon Przesmycki, któy wydawał prawie wszystkie ze składników tomu,ale na wydanie całościowe się nie zdobył , ostatecznie podobizne autografu wydał w 1947r. Wacław Borowy-pierwsza całościowa publikacja dzieła.