CYPRIAN KAMIL NORWID - VADE-MECUM
Opracowanie zbioru:
“Za wstęp ogólniki” - swoisty wstęp do Norwidowego zbioru.
„Klaskaniem mając obrzękłe prawice” - programowy wiersz napisany w 1858 roku, przeznaczony prawdopodobnie jako wiersz prologowy, do układanego wtedy pierwszego zbioru poezji Norwida, którego wydanie jednak nie doszło do skutku. Stanowi on pewnego rodzaju duchową i poetycką autobiografię autora, a jego pierwsze wersy ściśle wiążą się z niektórymi wypowiedziami z wiersza „Rzeczywistość i marzenia”
„II. Przeszłość” - wiersz napisany prawdopodobnie w 1865 roku. Spowinowacony jest z innym wierszem pochodzącym z tego zbioru, a mianowicie z wierszem „Krzyż i dziecko”.
„III. Socjalizm” - jego pierwsza redakcja pochodzi z 1849 roku. Nosił on wtedy tytuł „Czasy”. Jest to wiersz polemiczny, którego pierwszy dystych to teza niektórych ówczesnych utopijnych myślicieli społecznych, między innymi ideologów Wiosny Ludów, a pozostała część wiersza jest polemiką z tą tezą, którą poeta zawsze się przeciwstawiał.
„IV. Posąg i obuwie” - Wiersz stanowiący aluzję do słynnej starożytnej anegdoty o rozmowie szewca z malarzem Apelleusem.
„V. Harmonia” - wiersz ten został napisany przed rokiem 1862.
„VI. W Weronie”
„VII. Addio!”
„VIII. Liryka i druk” - wiersz ten został prawdopodobnie napisany przed rokiem 1862.
„IX. Ciemność” - wiersz napisany najpóźniej w 1865 roku. Być może jednak został napisany wcześniej lub też jednocześnie z wierszem „Liryka i druk”. Zakładając, że utwór powstał w 1865 roku należy stwierdzić, że chęć do jego stworzenia zapaliła w Norwidzie złośliwa wypowiedź Marcelego Mottego dotycząca jego innego wiersza pt. „Fortepian Szopena”.
„XI. Pielgrzym” - wiersz napisany prawdopodobnie przed rokiem 1862.
„XII. Larwa” - wiersz napisany prawdopodobnie w latach 1861 - 1862.
„XIV. Litość”
„XV. Sfinks [II]” - w wierszu tym opisana jest sytuacja nawiązująca do starożytnej anegdoty mitologicznej o Sfinksie, który zamieszkiwał w pobliżu Teb, zatrzymując napotkanych przechodniów i zadając im do rozwiązania zagadkę, w razie zaś jej nierozwiązania zagadki pożerał ich, bądź strącał ze skały.
„XVI. Narcyz” - tytuł i treść tego wiersza wiążą się ze starogreckim mitem o Narcyzie, który - wzgardziwszy miłością nimfy Echo - zakochał się w źródlanym odbiciu własnej postaci.
„XVII. Wieś”
„XVIII. Naturalia”
„XIX. Stolica” - wiersz napisany prawdopodobnie około 1861 roku. Pisząc „stolica” Norwid miał na myśli Paryż Drugiego Cesarstwa jako najporęczniejszy dla siebie przykład tego rodzaju metropolii.
„XX. Specjalności”
„[XXIII.] Tymczasem” - wiersz sprzed roku 1862, stanowiący domniemane dwudzieste trzecie numerowane ogniwo zbioru, mocno spowinowacone z następującym po nim wierszem „Sieroctwo”. Relacja ta polega na wspólnym krytycznym spojrzeniu na losy pokoleń ludzkich, którym wypadło żyć w XIX wieku, ogłaszanym „wiekiem Postępu”.
„XXIV. Sieroctwo” - wiersz poświęcony tzw. „dramatowi doczesności”.
„XXV. Wakacje” - Norwid napisał ten wiersz najwcześniej w 1856 roku. Prawdopodobnie jednak nastąpiło to później - w tym samym momencie w którym powstawał wiersz „Tymczasem”.
„XXVII. Mistycyzm” - wiersz napisany przed rokiem 1862.
„XXVIII. Saturnalia”
„XXX. Fatum” - prawdopodobnie wiersz ten tożsamy jest z zaginionym wierszem „Model”, który powstał w 1858 roku.
„XXXI. Ruszaj z Bogiem” - wiersz napisany przed rokiem 1862.
„XXXIV. Vanitas” - powstało w 1863 lub 1864 roku. Wtórował on licznym artykułom prasowym związanym ze sprawą polską po Powstaniu Styczniowym i jednocześnie sprzeciwiał się bezpłodnym rozważaniom na temat megalomanii narodowych.
„XXXV. Ironia” - pierwsze dwie zwrotki wiersza zostały napisane około 1861 roku i włączone do sztambucha Mariana Sokołowskiego.
„XXXVI. Powieść”
„XXXVII. Syberie”
„XXXIX. Centaury”
„XL. Cenzor-krytyk”
„XLI. Królestwo”
„XLII. Idee i prawa”
„XLIII. Purytanizm (z listu do M.S.)”
„L. Bliscy”
„LI. Moralności”
„LIII. Zagadka”
„LIV. Jak…”
„LV. Kółko”
„LVI. Czułość”
„LVII. Niebo i Ziemia”
„LX. Język-ojczysty”
„LXI. Bogowie i człowiek”
„LXII. Zapał”
„LXIII. Prac-czoło”
„[LXVII.] Krzyż i dziecko”
„LXIX. Początek broszury politycznej”
„LXX. Laur dojrzały”
„LXXI. Czas i prawda”
„LXXIII. Grzeczność”
„LXXIV. Bohater”
„LXXVIII. Styl nijaki”
„LXXX. Wielkie słowa”
„LXXXI. Kolebka pieśni (do spółczesnych ludowych pieśniarzy)”
„LXXXII. Śmierć”
„LXXXIII. Sens-świata”
„LXXXIV. Czemu”
„LXXXV. Do zeszłej… (na grobowym głazie)”
„LXXXVII. Omyłka”
„LXXXIX. Gadki”
„XCI. Spowiedź”
„XCII. Cacka”
„XCIII. Źródło”
„XCIV. Historyk”
„XCV. Nerwy”
„XCVI. Ostatni despotyzm”
„XCIX. Fortepian Szopena (Do Antoniego C…)
„C. Na zgon Ś.P. Józefa Z., oficera wielkiej-armii, rannego pod Paryżem, jednego z naczelników powstania w Polsce”