Socjologia - Wyk. 1

TEMAT: WPROWADZENIE DO SOCJOLOGII

NAUKA - o społeczeństwie, o strukturze i prawach rozwoju społeczeństwa, o formach i przejawach życia oraz współżycia grup społecznych (def.słownik j.polskiego)

• Rozwija intelektualnie

• Poszerza krąg powątpiewań

• „ŻYĆ” - znaczy myśleć / znaczy kochać

• Siłą powinien być rozum (jednak często do głosu dochodzą emocje)

• SOCJOLOGIA - nauka (biologia) + sztuka (humanistyka)

Historia

• Tales - myślał o arche

• Heraklit - człowiekiem rządzi rozum

• Historia przytacza fakty (NIE OCENIA) - a socjologia wykorzystuje wiedze (zadaje pyt.)

Absolut

• najwyższa wartość, która nie przekreśla w nas wolności a raczej ja dopełnia

• człowiek który posiada wartości absolutne musi je chronić

• Mówimy o nadziei w dążeniu do absolutu

• W każdym tkwi też coś absolutnego (wartość)

ŻYCIE = PIELGRZYMKA

• Witkacy - popełnia samobójstwo bo nie było miejsca dla jego wartości absolutnych „wolności”

• „Westerplatte” - każdy ma w swoim życiu jakieś westerplatte

• „Jaśko z Wesela” - pospolitaść klęska polskiego społeczeństwa

Co socjologia może dać człowiekowi?

• Pozwala poznać samego siebie

• Środek ekspertyzy społecznej

• Środek orientacji humanistycznej (świadomości intelektualnej)

• Służyć ideologii - jako nauka społeczna

• Droga rozwiązywania problemów

August Comte - Wprowadzenie do filozofii człowieka 1798-1857

• Francuz

• Zwolennik ustrojów kapitalistycznych

• Krytykowany za apologetyzm (nauka o pojęciach normatywnych)

1. Arche

2. Apologetyzm - broni określonych zasad, idei, doktryn

3. Socjologia - nauka o prawach i strukturze rozwoju społeczeństwa

Freedman & Harvley - odnośnie do gr.społecznej

Prawa rozwoju - charakter przejścia stosunków społecznych do wyższych

Prawa struktury - korelacja zjawisk życia społecznego

„subiektywne odbicie obiektywnej rzeczywistości”

*AGNOSTYCYZM

• Niemożliwe jest obiektywne poznanie świata

• Każdy z nas inaczej odbiera rzeczywistość

Kategorie praw socjologicznych

1. Prawo zależności świadomości od podłoża materialnego (taka świadomość jaki byt)

2. Prawo walki klasowej jako siły napędowej rozwoju społecznego

• Postęp gdy walka klas (zmiany)

• Różnica w zajmowanych miejsc w systemie produkcyjnym

• Człowiek nie może być wolny ekonomicznie

3. Prawo kapitalistycznego rozwarstwienia warstw (klas) sąsiednich

4. Prawo płaca za pracę

Socjologia - Wyk. 2

TEMAT: KONTAKTY MIEDZY LUDZMI

1. Styczności Społeczne (dwie osoby minimum)

1. Przelotne

2. Osobistości

3. Prywatne / publiczne (politycy, aktorzy, itd.)

4. Pośrednie (przez coś - np.: list)

5. Bezpośrednie

6. Rzeczowe (ze względu na wartości przedmiotu)

2. Rozwój więzi społecznej miedzy ludzmi w zbiorowościach społecznych

• A(wykładowca) interesuje się B(studentką) ... ze względu na:

• Potrzeby biologiczne (sex)

• Potrzeby kulturalne

• Przyczyny ekonomiczne

• Tzw. Etapy łączności psychicznej:

• wymiana różnych wartości

• wzajemne oddziaływanie wartości

• prowadzi to do trwałych stosunków społecznych:

• stan wzajemnej zależności bez udziału świadomego dążenia (przypadek)

• stan świadomego i subiektywnego zdefiniowanego czynnika zależności (podoba mi się)

3. Instytucje Społeczne

1. Szkoła, Kościół, Akademia

2. Zakres czynności - kształci, wychowuje

3. Urządzenia jakimi dysponuje - hale, sale, pływalnie, boiska, itp.

4. Sankcje - uczyć, oceniać

5. Społeczne funkcja:

• Możliwość zaspakajania potrzeb

• Reguluje działania członków w ramach stosunków społecznych

• Zapewnia ciągłość życia społecznego Rozwój

• Dokonywanie integracji

• Instytucje formalne - statut (przepisy) np.: Akademia

• Instytucje nieformalne (nielegalne) - każda zbiorowość, która określa sobie system kontroli (ZWYCZAJE - czynności; OBYCZAJE - narzucona tradycja)

Socjologia - Wyk. 3

TEMAT: ŚWIADOMOŚĆ

• Świadomość

• zdolność zdawania sobie sprawy w kategoriach pojęciowych z tego, co jest przedmiotem postrzegania, doznawania

• najwyższy poziom rozwoju psychicznego charakterystyczny dla człowieka

• zdolność umysłu do odzwierciedlania obiektywnej rzeczywistości

• uwarunkowana społecznymi formami życia człowieka

• ukształtowana w toku jego historycznego rozwoju

• wyróżniamy świadomość:

• klasową

• narodową

• społeczną

1. Świadomość Klasowa

1. typ świadomości społecznej wyrażający się w poczuciu odrębności i wspólnoty interesów klasowych

2. wyraz uświadomienia sobie konfliktu klasowego

3. przesłanka dla tworzenia się organizacji politycznych i ideologii danej klasy społecznej

2. Świadomość Narodowa

1. forma świadomości społecznej

2. zasadniczy element więzi narodowej

3. historycznie ukształtowana na podłożu wspólnoty losów dziejowych danego narodu

3. Świadomość Społeczna

1. Ogół idei, poglądów, przekonań wspólnych dla całych klas, społeczeństw

2. Wyznacznikiem jest ich byt społeczny

3. Obejmuje zarówno postawy i opinie jednostek oraz utrwalone formy życia duchowego (ideologię, prawo, moralność, naukę, itp.) TREŚCI ŚWIADOMOŚCI

„utrata świadomości” w medycynie

„nieświadomie” w kryminalistyce

• Kryterium Świadomości - jak wyodrębnić świadomość?

• Nierozerwalnie związana jest z mową

• Bezpośrednią rzeczywistością jest mowa

• Język jest uświadomieniem myśli (urzeczywistnieniem)

• Cechą świadomości jest jej przedmiotowość ( w odróżnieniu od psychiki)

*SEMANTYKA

• Dyscyplina językoznawcza zajmująca się analizą treści wyrażeń językowych

• Określa charakter zależności między treścią i formą wyrażenia

• Nauka o znaczeniu wyrazów - w jakim zakresie budowa wyrazu określa jego znaczenie

• Treść semantyczna ukształtowała się w procesie tworzenia języka

• W sensie semantycznym nie da się opisać uczuć, wrażeń, wyrażeń abstrakcyjnych itp. (jaki wrażenia po filmie / 4 miliony lat świetlnych - nie sposób tego opisać słowem)

• Inne myśli dotyczące świadomości

• Rozwój świadomości zorganizowany jest z działalnością człowieka - PRACA tzn. dzięki niej i na jej podstawie

• PRACA - wymaga od nas myślenia tzn. uświadomienia sobie rezultatów celów pracy

• Świadomość społeczna istnieje w ścisłej więzi z procesami materialnymi - byt kształtuje naszą świadomość; BYT odbija się w świadomości ludzkiej

• Jednostki mogą wyprzedzać świadomość społeczeństwa (odkrywcy, wynalazcy)

• Nie ma własnej historii ale jest motorem napędowym przemian (rewolucji)

---