INSTRUKCJA DO ĆWICZENIA NR 1

„Sterowanie hamulcami napędu na przykładzie

kolei linowo-terenowej”.

2

I.

Wprowadzenie

Hamulcami nazywamy urządzenia, które mają za zadanie wytracić energię

mechaniczną układu, poprzez zamianę jej na inny rodzaj energii.

Główne zadania stawiane układom hamulcowym kolei linowych nie różnią się

znacznie od zadań stawianych układom stosowanym w ogólnej budowie maszyn. Urządzenia

hamulcowe w kolei linowo-torowej pracują według zasady obwodu pasywnego tzn. hamulce

otwierane są i utrzymywane w stanie otwartym poprzez obwód hydrauliczny, elektryczny lub

pneumatyczny.

W kolejach linowych zasadniczo wyróżniamy dwa typy hamulców:

- hamulec główny – działa bezpośrednio na koło napędowe,

- hamulec ruchowy – jest z reguły hamulcem tarczowym i jest zainstalowany na wale

szybkobieżnym przekładni napędu głównego.

Procedury hamowania podczas eksploatacji kolei linowo-torowej:

- zatrzymanie normalne,

- kolej powinna być sprowadzona w stan spoczynku bez nadmiernego oddziaływania

dynamicznego na liny i pojazdy,

- zatrzymanie bezpieczeństwa silnikiem napędowym,

- maksymalne opóźnienie z jakim kolej może być wyhamowywana wynosi 1,2 m/s

2

.

- zatrzymanie bezpieczeństwa hamulcem ruchowym,

- na każdej kolei powinno być możliwe ręczne wyzwalanie hamulca ruchowego,

- hamulec ręczny powinien być m.in. uruchomiony automatycznie, gdy:

- normalne zatrzymanie jest prawie zakończone,

- zatrzymanie bezpieczeństwa silnikiem napędowym jest prawie zakończone,

- zatrzymanie bezpieczeństwa hamulcem głównym,

- na każdej kolei powinno być możliwe ręczne wyzwalanie hamulca głównego,

3

II.

Cel ćwiczenia.

Celem ćwiczenia jest:

-

zapoznanie się z procedurami hamowania zespołu napędowego kolei linowo-

terenowej,

-

analiza charakterystyk spadku ciśnień hamulca głównego i ruchowego podczas

doboru różnych obciążeń kolei,

-

wyznaczenie czasu hamowania i mocy napędu tarcz hamulca ruchowego i głównego

dla rzeczywistych parametrów kolei linowo-terenowej.

III.

Zakres ćwiczenia.

Ćwiczenie przeprowadza się na stanowisku laboratoryjnym „Agregat hamulcowy UHBJ-

200/45,2.5/2.2”, na którym zostaną zasymulowane wszystkie procedury hamowania zespołu

napędowego kolei linowo-terenowej. Wyznaczenie analityczne mocy napędu tarcz hamulca

ruchowego i głównego będzie poprzedzone pomiarami geometrycznymi tarcz.

IV.

Przebieg ćwiczenia.

1. Wprowadzenie.

2. Zapoznanie studentów ze stanowiskiem laboratoryjnym.

3. Zasymulowanie hamowania kolei linowo-terenowej za pomocą różnych procedur.

4. Symulacja testów hamowania:

- „test hamowania regulowanego”,

- „test brak hamowania”.

5. Przeprowadzenie pomiarów geometrycznych stanowiska.

6. Sporządzenie sprawozdania według pkt.V.

4

V.

Sprawozdanie.

1. Wyznaczyć opóźnienia dla procedur hamowania (STOP, STOP-AWARIA, STOP-

NIEBEZPIECZEŃSTWO, STOP-NIEBEZPIECZEŃSTWO – RĘCZNY ZRZUT HR).

2. Wykreślić charakterystyki ( p(t)

HG

; p(t)

HR

; v(t) ) dla wskazanej procedury hamowania

przy różnych zadanych prędkościach i obciążeniach kolei. (3 charakterystyki)

3. Wykreślić charakterystyki ( p(t)

HG

; p(t)

HR

; v(t) ) dla wskazanego testu hamowania przy

różnych zadanych prędkościach i obciążeniach kolei. (3 charakterystyki)

4. Narysować schemat części stanowiska i zwymiarować go.

5. Obliczyć moc napędu i czas hamowania tarcz hamulcowych dla danych:

Tarcza hamulca głównego

Średnica koła napędowego (rzeczywiste)

D = ….m

Prędkość kolei

v = …..m/s

Współczynnik tarcia (siłownik-tarcza)

µ

=…....

Grubość ścianki siłownika

e = 5 mm

Sprawność całego układu

η

= 0.86

Tarcza hamulca ruchowego

Obroty wejściowe silnika

n = ……obr/min.

Współczynnik tarcia (siłownik-tarcza)

µ

=…....

Grubość ścianki siłownika

e = 5 mm

Sprawność całego układu

η

= 0.86

UWAGA: W razie jakichkolwiek pytań lub braku danych do obliczenia mocy i czasu

hamowania napędu pytać prowadzącego ćwiczenie.

6. Sporządzić wnioski z poszczególnych części ćwiczenia.

7. Dodatkowo zaproponować rozwiązanie napędu dla dwóch wałów, na których osadzone są

tarcze hamulców, jednym silnikiem. Uwzględnić wymiary geometryczne stanowiska, typ

przekładni, określić maksymalne przełożenie.

VI. Literatura.

Osiński Z. „Sprzęgła i hamulce” Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1988