Przygotował: Tomasz Garbacz
Socjologia I rok studia niestacjonarne.

Recenzja artykułu Macieja Ulińskiego pt: Etyczne i społeczne

aspekty polityki, wyrównywania szans.

Polityczne działania droga do równości dla wszystkich. Precyzyjne i szczegółowe

podejście Macieja Ulińskiego do tematu za owocowało bardzo dobrym artykułem na którym

warto się zatrzymać przeglądając Idee i Myśliciele – Środowiskowe i Społeczne Problemy

filozofii

Autor podzielił swój tekst na rzeczowe i jasne rozdziały

• Kontekst Historyczny

• Kontekst Teoretyczny

• Szanse Edukacyjne

• Rynek Pracy

• Reprezentacja polityczna

Rozdział Pierwszy jest wstępem i głównym przedstawieniem tego czym są równe

szanse w społeczeństwie oraz na czym polegają i skąd w ogóle wywodzi się myśl

wyrównana szans. Autor przedstawia bardzo krótkie ale treściwe rysy historyczne tego

zjawiska. Rozdział ten jest wstępem który uważam z pewnością zachęci każdego do

dalszej, głębszej lektury tego nie długiego artykuły który przekazuje mnóstwo

interesujących informacji w sposób przejrzysty i przyjemny.

W rozdziale drugim zatytułowanym Kontekst teoretyczny, Uliński nie zagłębia się

jeszcze w serce tematu lecz w dalszym ciągu prowadzi tryb w prowadzenia. Jednak tym

razem nie pod kątem rysu historycznego jak to było w rozdziale wcześniejszym, lecz pod

kontem podstawowej teorii która ma ułatwić na rozumienie dalszej części artykułu.

Zostają przedstawione trzy przykłady gdzie zostały zaoferowane równe szanse każdej

grupie społecznej etnicznej itp. Sytuacje te są jednak różne o d siebie i po innym kątem

prezentują tą równość.

Pierwsza dotyczy pełnej równości losowej gdzie sukces zależy od cech lub zachowań

jednostki

Druga dotyczy równej szansy na sukces zależny wyłącznie od cech Lu zachowań jednostki

Trzecia natomiast odnosi się do równości konkurowania.

Przykłady te i wyciągnięte z nich teorie są sednem tego artykułu i warto uważnie je

prześledzić gdyż taka wiedza przyda się przy dalszej lekturze.

Rozdział trzeci autor zatytułował Szanse Edukacyjne. Tu już podąża on do sedna

sprawy. I mimo że temat jest obszerny nie ma tu plątaniny myśli, wszystko zostało

precyzyjnie ułożone i po sortowane. Tu Uliński daje poznać nam jak prezentuje się równość

szans na poziomie edukacji.

Zostają przytoczone i omówione ciekawe przykłady amerykańskich uniwersytetów, gdzie

różnymi sposobami próbowano wyrównać szanse na możliwość edukacji pomiędzy białymi i

murzynami. Posunięto się nawet do tak drastycznych metod jak obniżenie progu kwalifikacji

dla murzynów. Jednak jak autor słusznie zauważa efekty przerosły oczekiwanie i miały skutek

zupełnie odwrotny do zamierzonego. Autor analizuje podane przez siebie przykłady i

przedstawia listę bledów jakie zostały popełnione przez zarządców amerykańskich

uniwersytetów. Stworzona zostaje również lista porad jakich kluczowych błędów należy

unikać podejmując próby w działaniach na rzecz wyrównania szans w szkole. W swych

spostrzeżeniach autor nie opiera się tylko na USA, znajduje on idealne odniesienie w Polsce

za czasów PRL-u .

W tej część możemy również spotkać już pierwsze filozoficzne rozważania autora który

porównuje zaistniałe sytuacje, działania oraz starania do platońskiego modelu idealnego

państwa. Pojawia się tu również jeszcze jeden nowy wątek dotyczący edukacji na

przełomach wieku XIX i XX. A mianowicie wyrównanie szans edukacyjnych pomiędzy

mężczyznami a kobietami.

Rozdział trzeci skupia się na kolejnej dziedzinie życia w której występuje

dyskryminacja i potrzebne jest podejmowanie działań które tę dyskryminacje umniejsza i

wyrównają szanse, a mianowicie sektor gospodarczy. Czyli rekrutacja do pracy i awanse na

wyższe stanowiska.

W przeciwieństwie do sektora edukacyjnego tu głównym problemem rozpatrywanym przez

autora nie jest dyskryminacja rasowa religijna czy etnicza, o tych nie zapomina całkowicie

jednak skupia się na dyskryminacji płci. Na próbie podniesienia szans kobiet w dostaniu się

na stanowiska bardziej odpowiednie dla mężczyzn takich jak np. wojsko. Rozpatruje też

możliwe konsekwencje takich działań np. co stanie się z dzieckiem kiedy oboje rodziców

wojskowych zostanie wysłanych na wojnę??. Omówiony jest również problem odmawiania

kobietom pracy ze względu na planowaną przyszłość, macierzyństwo. I zasugerowany

pomysł, który został już wykorzystany w jednym z krajów czyli urlop ojcowski który pozwolił

by ojcu od odpowiedniego kresu przejąć opiekę nad dzieckiem a matce umożliwił by powrót

do pracy i dalszy rozwój zawodowy. W tym rozdziale pojawia się jeszcze dużo innych

przykładów dotyczących dyskryminacji kobiet i problemów, jednak ja chciał bym wrócić

jeszcze do dyskryminacji rasowych itp. Bo ten problem również się pojawia i warto o nim

wspomnieć gdyż mimo tego że jest przedstawiony krótko to bardzo rzetelnie i dotyczy on

głównie rekrutacji oraz stereotypów jakie krążą o danych grupach. Autor świetnie radzi sobie

z opisem i rozbiciem na bardzo proste dla czytelnika elementy tego problemu, dlatego

artykuł czyta się przyjemnie i jest dość przejrzysty nawet dla mniej wtajemniczonych

czytelników.

Czwarty i ostatni rozdział artykułu zatytułowany Reprezentacja Polityczna przenosi

czytelnika do problemów dyskryminacji i prób wyrównania szans w sektorze polityki. Sektor

ten bardzo różni się od dwóch pozostałych. Przede wszystkim tym że w czy to w edukacji czy

polityce głównie mieliśmy do czynienia z jednostkami to tu już sprawa opiera się o większe

stowarzyszenia takie jak partie.

Autor znów zaczepia tu wątek kobiet, jednak mimo tego że mogły by one reprezentować

inne postawy niż mężczyźni muszą utożsamiać się z ideologią partii od których należą.

Pojawiają się również wątki etniczne i religijne jednak wszystko to jest niwelowane prze to że

wszyscy oni nalezą do jakiejś partii która ma swoje założenia. Temat ten jest opisany krucej

niż poprzednie ale mimo to uważam że w pełni wyczerpuje podstawy problemu równania

szans w polityce.

Na zakończenie chciał bym podsumować całość artykułu. Uważam iż jest to naprawdę

świetny artykuł wart uwagi oraz poświęcenia mu chwili czasu. Autor w prosty sposób opisuje

problem, robi to prosto ale fachowo, korzysta z wiedzy zdobytej przez innych badaczy

naukowców, przytaczając ich przykłady i dokładając własną analizę i mimo to pozostaje tu

nieco swobody na przemyślenia czytelnika.

Artykuł może być również świetnym początkiem do wszelakich prac związanych z tą

tematyka a także jest ciekawym kąskiem dla ludzi w jakikolwiek zainteresowanych tym

aspektem społecznym. Dlatego jego przeczytanie polecam bardzo serdecznie.

Źródło artykułu:

Idee I Myśliciele – Środowiskowe i Społeczne Problemy Filozofii Tom V

Prace Zakładu Filozofii Wydziału Nauk Społecznych Stosowanych Akademii Górniczo-Hutniczej

Pod Redakcja Ignacego Stanisława Fiuta

Kraków 2003