UWAGA: Nie masz praw do przedruku,
odsprzedaży tego ekursu!
Nie możesz także dawać komukolwiek i w
jakikolwiek sposób treści tutaj zawartych.
Niniejsza publikacja, ani żadna jej część nie może być kopiowana,
reprodukowana, powielana, ani odczytywana w środkach publicznego
przekazu bez pisemnej zgody wydawcy. Zabrania się jej publicznego
udostępniania w Internecie, oraz odsprzedaży.
© Copyright by
2006
Tytuł: Koncentracja – czynnik sukcesu
Autor: Artur Zygmunt
Wydanie II
Projekt okładki: Artur Zygmunt
Wydawnictwo Internetowe Synea
Vision Consulting
Wilkszyńska 13
ul. 54-079 Wrocław
Wszelkie prawa zastrzeżone.
3
Dzień 1
Gdy pytam swoich kursantów jaka umiejętność, związana z uczeniem się jest dla
nich najtrudniejsza, najczęściej odpowiadają, że mają problemy z koncentracją.
Nie wiem czy i Ty masz podobne odczucia, ale zastanów się z czego może to
wynikać.
Dlaczego tak ciężko jest się nam skoncentrować na nauce?
Co jest takiego w procesie nauki, że generalnie nie lubimy tego robić i po prostu się
zmuszamy.
Żeby poznać odpowiedź, przypomnij sobie sytuację, gdy robisz to co lubisz
najbardziej. Jak się wtedy zachowujesz, co czujesz? Przypomnij sobie moment kiedy to co
lubisz robić najbardziej, robiłeś pierwszy raz.
Prawdopodobnie za pierwszym razem kompletnie Ci nie wyszło. Początkowo
popełniałeś błędy i uczyłeś się. Stopniowo to zajęcie pochłaniało Cię coraz bardziej i mimo
kolejnych porażek brnąłeś dalej i uczyłeś się robić to coraz lepiej.
Czy masz jakieś trudności w skoncentrowaniu się robieniu czegoś co jest Twoim
hobby lub pasją?
Skoro umiesz być bardzo skoncentrowany to czy można w ogóle mówić o
problemach z koncentracją?
Sedno tkwi w tym, że rzadko kiedy w pełni koncentrujemy się na tym co robimy.
Najczęściej błądzimy myślami wokół wielu różnych spraw podczas wykonywania jakiejś
czynności.
Pamiętasz Prawo Skoncentrowanej Uwagi i Energii?
Pamiętasz chirurga wykonującego transplantację podczas oglądania meczu w
telewizji?
Jesteśmy w takim stanie prawie cały czas.
Przypomnij sobie kiedy ostatnio wykonywałeś jakąś czynność myśląc wyłącznie o
niej?
4
Było to prawdopodobnie wtedy, gdy zajmowałeś się swoją pasją.
Badania nad koncentracją pokazują, że przeciętnie na jednym przedmiocie
potrafimy skupić uwagę maksymalnie 15-30 sekund. Możesz to sprawdzić dzięki
poniższemu ćwiczeniu.
Ćwiczenie.
Usiądź wygodnie i zamknij oczy na 5 minut. Skoncentruj całą swoją uwagę na
oddechu. Jedyne o czym myślisz i co obserwujesz to wdech i wydech.
Po ilu sekundach zacząłeś sobie wyobrażać różne obrazy i myśleć nad
bieżącymi, przeszłymi lub przyszłymi wydarzeniami?
Ludzki umysł ma taką przypadłość, że produkuje setki myśli na minutę. Duża
część z nich przykuwa naszą uwagę, dopóty dopóki nie zorientujemy się, że taka
strategia przeszkadza nam w efektywnej pracy.
KONCENTRACJA to umiejętność skupienia
100% uwagi na jednym przedmiocie.
Dużo osób uważa, że koncentracja jest czymś stałym i niezmiennym. Uważają, że
albo się ma koncentrację, albo się jej nie ma. Otóż nic bardziej mylnego. Jest to jeden z
mitów na temat koncentracji.
Koncentrację jak każdą inną umiejętność można, a nawet trzeba trenować.
Kolejnym mitem jest przekonanie większości ludzi o podzielności uwagi. Bardzo
często słyszę, że ktoś ma albo nie ma podzielnej uwagi. Problem jednak tkwi w tym, że nie
ma czegoś takiego jak podzielność uwagi. Jest jedynie szybkie przerzucanie uwagi. Możesz
trenować przerzucanie uwagi z jednego obiektu na drugi, ale nie możesz jednocześnie być
świadomie skoncentrowany na dwóch rzeczach na raz.
Ćwiczenie. Przerzucanie uwagi.
Weź kartkę i coś do pisania. Wybierz dwie cyfry od 0 do 9. Zapisz je w kolumnie
jedna pod drugą. Teraz dodaj je do siebie i zapisz ją po prawej, tworząc pierwszą pozycję
kolejnej kolumny. Jeśli suma jest większa niż 9 weź tylko cyfrę z pozycji jedności. Górną
cyfrę z pierwszej kolumny przepisz na dół do drugiej kolumny. Dodaj cyfry z drugiej
kolumny i zapisz po prawej cyfrę jedności tworząc kolejną kolumnę. Sumuj jak najszybciej.
Powtarzaj całą procedurę przez 30 sekund. Po tym czasie zmień miejsce zapisywania sumy
5
(cyfra jedności) z górnej pozycji na dolną. Zmień także pozycję cyfry, którą przepisujesz.
Teraz przepisuj z dolnej pozycji wcześniejszej kolumny.
„Wystarczy na wszystko dzień czasu, gdy jednocześnie jedną rzeczą jesteśmy
zajęci; lecz nie wystarcza i rok, gdy chcemy dwie rzeczy na raz robić w tym samym
czasie”
Chesterfield
Z treningu koncentracji wynika szereg korzyści.
Przede wszystkim efektywność Twoich działań wzrasta proporcjonalnie do wzrostu
Twojej koncentracji. Wyobraź sobie jak kończysz wszystkie działania 3 razy szybciej niż
zawsze. Czy już myślisz o tym o ile więcej mógłbyś osiągnąć przy takiej efektywności?
Koncentracja jest kluczem do pamięci. Jedynie to, na czym skoncentrujesz swoją
uwagę będziesz mógł sobie przypomnieć z łatwością. Przykładem wpływu niskiej
koncentracji na pamięć jest Twój zegarek. Przypomnij sobie teraz, szczegółowo jak wygląda
tarcza Twojego zegarka.
Tylko nie patrz na niego!
Rzadko komu udaje się opisać tarczę własnego zegarka mimo, że spogląda na niego
średnio kilka razy dziennie.
Innym przykładem jest np. wyprawa na zakupy. Zauważ, co pamiętasz po powrocie
do domu. Mimo, że byłeś świadomy i obecny przypominasz sobie najczęściej jedynie to, co
najbardziej przyciągnęło Twoją uwagę.
Koncentracja jest kluczem do czytania. Słaba koncentracja na tekście jest jedną z
przeszkód utrudniających podniesienie efektywności czytania (tempa, zrozumienia,
zapamiętania). Jeśli możemy mieć wysoką koncentrację tylko na jednej wybranej rzeczy
np. na czytanej treści, to pojawienie się myśli ubocznych powoduje niskie zrozumienie
tekstu. To zaś jest przyczyną problemów z przypominaniem sobie informacji, które
przecież przed chwilą czytaliśmy. Prawdopodobnie przeżyłeś to sam wiele razy.
6
Podczas gdy wiesz już coraz lepiej czym jest koncentracja oraz czemu warto ją
trenować możesz zacząć zastanawiać się jakie czynniki powodują, że jesteś lepiej
skoncentrowany, a jakie Cię rozpraszają.
7
Dzień 2
Wypisz 5 czynników, które rozpraszają Twoją uwagę:
1. _____________________________________________________
2. _____________________________________________________
3. _____________________________________________________
4. _____________________________________________________
5. _____________________________________________________
Wypisz 5 czynników, które wspomagają Twoją koncentrację, powodują, że łatwiej
jest Ci się skoncentrować na zadaniu.
1. _____________________________________________________
2. _____________________________________________________
3. _____________________________________________________
4. _____________________________________________________
5. _____________________________________________________
Jedyne co Cię może dekoncentrować np. przy nauce to koncentracja na czymś
innym. Te inne rzeczy to najczęściej złodzieje Twojej energii, czasu, a w konsekwencji
pieniędzy.
Jeśli znalezienie korzystnych czynników sprawia Ci kłopot, znajdź kolejnych 5
rzeczy, które Cię dekoncentrują. Kiedy zamienisz rzeczy, które Cię rozpraszają na ich
odwrotności, masz gotową listę czynników, które Cię koncentrują.
Jeśli na przykład hałasy z za okna powodują, że nie możesz się skoncentrować to
wyciszenie pomieszczenia (odwrotność hałasu) sprawi, że łatwiej się skoncentrujesz. W
tym konkretnym przypadku bardzo dobrym i sprawdzonym przeze mnie sposobem, są
miękkie stopery (zatyczki) do uszu.
8
Prawo Z.E.N.O.N.'a – czynniki, które wpływają na koncentrację.
Z
AINTERESOWANIE +
E
MOCJE +
N
AWYK +
O
DPRĘŻENIE =
N
AUKA
Z
ainteresowanie.
Im większą ciekawość wzbudza w Tobie temat/przedmiot, tym większa jest Twoja
koncentracja na nim.
Co zrobić, aby zainteresować się przedmiotem, który na pierwszy rzut oka nie jest
interesujący? Myślę, że to jedno z najważniejszych pytań w tym e-kursie, na które za chwilę
odpowiesz.
Jakie rzeczy pierwsze przychodzą Ci do głowy, które byś zrobił, aby znaleźć coś
ciekawego w danym przedmiocie? Gdybyś wiedział co zrobić, aby się zainteresować czymś
co wygląda na mało interesujące, to co by to było? Zapisz kilka pierwszych pomysłów jakie
przyjdą Ci do głowy:
a) ____________________________________________________
_________________________________________________________
b) ____________________________________________________
_________________________________________________________
c) ____________________________________________________
_________________________________________________________
d) ____________________________________________________
_________________________________________________________
e) ____________________________________________________
_________________________________________________________
f) ____________________________________________________
_________________________________________________________
g) ____________________________________________________
_________________________________________________________
h) ____________________________________________________
_________________________________________________________
9
Z mojego doświadczenia wynika, że nawet najbardziej nudna dziedzina wiedzy jest
w części zagadkowa, pociągająca, pobudzająca wyobraźnię i ciekawość.
Czy zastanawiałeś się już jak to się dzieje, że dana dziedzina wiedzy się rozwija?
Odpowiedzią są ludzie, których ta dziedzina fascynuje. Skoro są ludzie, których
dana dziedzina fascynuje, to oznacza, że znaleźli w niej coś interesującego.
Najprostszym sposobem wzbudzenia w sobie ciekawości do jakiegoś przedmiotu
jest znalezienie kogoś zafascynowanego danym przedmiotem i wypytanie go o wszystko. Co
w tym przedmiocie tak go fascynuje? To co usłyszysz od takiej osoby, nie będzie dla Ciebie
prawdopodobnie ostateczną odpowiedzią, ale może stanowić bardzo cenny drogowskaz.
Kolejną metodą, która może uzupełniać poprzednią jest samodzielne
"dogrzebanie" się do ciekawostek i rzeczy niewyjaśnionych w danym temacie. Każda
dziedzina, gdy już się dobrze jej przyjrzysz odsłania obszary, których jeszcze ludzie nie
wytłumaczyli. Zarówno matematyka jak i język polski posiadają swoje tajemnice. Wyjdź
poza schematy szkolne i uczelniane. Sprawdź jak to się stało, że w ogóle powstał dany
przedmiot? Kto po raz pierwszy nazwał tę dziedzinę, tak jak się w tej chwili nazywa? Kto
był/jest wybitnym przedstawicielem tej dyscypliny i dlaczego? Znajdź punkt zaczepienia,
jedną informację, która Cię zaciekawi i rozszerz swoją wiedzę dookoła tego punktu.
Jedna interesująca rzecz może zupełnie zmienić Twoje podejście do danego
przedmiotu i o to właśnie chodzi.
Teraz wróć na poprzednią stronę i zapisz jak jeszcze możesz pobudzić swoje
zainteresowanie przedmiotem, który NA PIERWSZY RZUT OKA wydaje się być
nieinteresujący.
E
mocje.
Spokój i wyciszenie stanowią stany emocjonalne najbardziej sprzyjające
koncentracji. Intensywne emocje zarówno negatywne jak i pozytywne powodują
koncentrację na wewnętrznych przeżyciach i odwracają uwagę od wszelkich zadaniowych
celów.
Zrównoważenie emocjonalne to stan, który przeżywasz codziennie. Łatwym
sposobem na wyciszenie się jest właśnie przypomnienie sobie sytuacji, kiedy byłeś
całkowicie spokojny i swobodny.
10
Inną, bardzo skuteczną i łatwą metodą na wyciszenie jest ćwiczenie z kinezjologii
edukacyjnej zwane pozycją Cooka-Dennisona:
Ćwiczenie. Możesz je wykonywać stojąc, siedząc lub leżąc. Skrzyżuj nogi
przekładając jedną kostkę na drugą, obojętne, która będzie u góry. S
krzyżuj ręce na
piersiach trzymając dłonie pod pachami. Język przyklej do górnego podniebienia.
Pozostań w tej pozycji przez 1-2 minuty.
N
awyk.
"Nawyk jest albo najlepszym sługą, albo najgorszym panem."
Nathaniel Emmons
Wszystkim nam chodzi najbardziej o to, aby mieć wysoką motywację nie tylko od
czasu do czasu, lecz cały czas. Wzorce myślenia i postępowania, które doprowadziły Cię do
Twojej obecnej sytuacji (jaka by ona nie była), nie pomogą Ci dostać się tam, gdzie
zaplanowałeś. Dotychczasowe sposoby myślenia przyczyniły się do Twoich
dotychczasowych sukcesów. Jednakże do osiągnięcia nowych sukcesów, do wejścia na
kolejny poziom w jakości uczenia się i w ogóle życia potrzebujesz nowych wzorców, nowych
nawyków.
Jaku ludzie zachodu mamy nawyk błądzenia myślami i kierowania uwagi na
wszelkie myśli jakie przyjdą nam do głowy. To się nazywa "małpi umysł". Skaczemy z
myślami i uwagą z tematu na temat, najczęściej bez żadnego określonego celu.
Nowy nawyk jaki od jutrzejszej części zaczniesz w sobie wyrabiać, to nawyk
koncentracji, skupiania uwagi tylko na tym co aktualnie robisz.
"Najpierw tworzymy sami własne nawyki, potem nawyki tworzą nas."
John Dryden
O
dprężenie. Najlepszy stan do nauki to stan, gdy mózg pracuje w częstotliwości
fal alfa. Mózg pracuje na tej częstotliwości w 3 sytuacjach. Zaraz przed zaśnięciem i po
obudzeniu się oraz, gdy świadomie się zrelaksujesz i odprężysz.
Rozluźnianie się jest również umiejętnością, którą możesz świadomie trenować.
11
1. Napisz czego się nauczyłeś. Opisz własnymi słowami wszystko, czego nauczyłeś się z
dzisiejszej lekcji.
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
2. Napisz jak się zmienisz. Opisz jak zmieni się Twoje życie od dzisiaj, w świetle
powyższych informacji.
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
12
Dzień 3
Jakie czynniki wpływają na koncentrację? Zapisz prawo ZENON'a, rozszyfrowując
akronim:
Z_______________________
E_______________________
N_______________________
O_______________________
N_______________________
W różnych poradnikach dotyczących treningu pamięci i szybkiego czytania można
się spotkać z instrukcjami ćwiczeń, gdzie najpierw trenuje się koncentrację, a potem relaks.
Przyznam szczerze, że stan totalnego rozluźnienia, który osiąga się po czasie kilku
do kilkunastu minut relaksu jest tak odświeżający, pobudzający i inspirujący, że polecam
go absolutnie każdemu.
W trakcie swoich poszukiwań i praktyk koncentracyjnych i relaksacyjnych
doszedłem do głębokiego przekonania, że stan odprężenia ciała jest równoznaczny ze
stanem koncentracji umysłu.
Taki stan ma nawet swoją nazwę, którą udało mi się znaleźć. Mianowicie jest to
zrelaksowana koncentracja.
Zawsze, gdy odczuwasz rozluźnienie i odprężenie Twój umysł oczyszcza się z
nadmiaru myśli i staje się skoncentrowany na "tu i teraz".
Zawsze, gdy koncentrujesz się całkowicie na tym co robisz (np. Wykonując to co
lubisz najbardziej) Twoje ciało rozluźnia się. Jedyne napięcie jakie odczuwasz znajduje się
wyłącznie w tych partiach mięśni, które odpowiedzialne są za czynność, którą wykonujesz.
Cała reszta jest rozluźniona.
Zauważ, że gdy wykonujesz jakieś zadanie w stresie, napiętych jest wiele miejsc w
ciele nie mających bezpośredniego związku z czynnością.
Zatem nie ma znaczenia czy wykonujesz ćwiczenia stricte związane z koncentracją
czy też z relaksem.
13
Aby osiągnąć stan relaksu musisz być skoncentrowany wyłącznie na jednym
obiekcie przez jak najdłuższy czas. Im dłużej utrzymujesz wysoką koncentrację, tym
bardziej pogłębia się Twój relaks.
Aby osiągnąć stan koncentracji musisz jednocześnie zwracać uwagę na własne ciało
i rozluźniać te partie mięśni, które nie biorą udziału w zadaniu. Im bardziej się rozluźnisz,
tym lepiej będziesz skoncentrowany.
W stanie zrelaksowanej koncentracji półkule Twojego mózgu pracują jednocześnie,
harmonijnie i synchronicznie. Inaczej mówiąc dobrze współpracują.
W stresie i napięciu półkule pracują oddzielnie. Raz jedna raz druga. Nie dość, że
nie możemy działać gdy myślimy oraz odwrotnie, to jeszcze, często następuje konflikt
interesów. Obrazowo mówiąc półkule nie mogą dojść do porozumienia czy w danym
momencie działać czy myśleć.
Aby, łatwo wprowadzić się w stan zrelaksowanej koncentracji możesz wykonywać 2
rodzaje ćwiczeń fizycznych.
1. Żonglowanie.
Amerykańscy naukowcy przeprowadzili bardzo ciekawy eksperyment dotyczący
wpływu żonglowania na efekty w nauce.
W jednej z podstawówek wybrano dwie klasy uczące się na podobnym poziomie
tych samych przedmiotów. Jedną z tych klas nauczyli żonglować i zlecili ćwiczenie
żonglowania 3 piłkami przez kolejne 3 miesiące przez godzinę dziennie. Poza tym nie było
żadnych zmian. Druga grupa była grupą kontrolną i w ich życiu nie wprowadzano żadnych
zmian.
Po 3 miesiącach sprawdzono czy są jakieś zmiany w ocenach obydwu klas.
Wnioski były zaskakujące dla wszystkich. Dzieciaki w klasie, która żonglowała miały
oceny wyższe średnio o 50% – 300% w stosunku do klasy kontrolnej.
Obecnie żonglowanie dzięki takim zaletom jak pobudzanie kreatywności i motywacji
stało się jednym z najbardziej popularnych sportów wśród menedżerów w największych
firmach w USA.
Aby opanować żonglowanie trzema piłeczkami (lub czymkolwiek innym
przypominającym kulki)
14
2. Ruchy naprzemienne.
Najprostsza wersja tego ćwiczenia przypomina coś co prawdopodobnie każdy robił
na wu-fie w podstawówce. Stojąc, dotykaj na zmianę prawym łokciem lewego kolana i
lewym łokciem prawego kolana. Ćwiczenie to wywodzi się z kinezjologii edukacyjnej z
podstawowego zestawu ćwiczeń zwanego rytmizacją.
Prawym łokciem dotykasz lewego kolana i następnie lewym
łokciem prawego kolana. W łatwiejszej wersji zamiast łokciem dotykasz
kolana dłonią. Wykonując powyższe ruchy przekraczamy środek ciała –
umowną linię dzielącą ciało na część prawą i lewą, nazywaną w
kinezjologii "linią środkową". Dotknięcie prawą dłonią lewego kolana i
lewą dłonią prawego kolana to jeden cykl i takich cykli powinieneś
wykonać od 40 do 100. Ruchy naprzemienne powinny być wykonywane
powoli.
Ćwiczenie to ma jeszcze dodatkową korzyść. Podwyższa odporność Twojego
organizmu na choroby. Kilkaset cykli ruchów naprzemiennych powoduje bardzo szybkie
zdrowienie.
Aby, zsynchronizować ruchy części ciała znajdujących się po dwóch różnych
stronach (lewa ręka i prawa noga), mózg musi przesyłać w dużym tempie informacje z
jednej półkuli do drugiej. To powoduje dużą aktywność i rozwój ciała modzelowatego, które
jest "stacją przekaźnikową" pomiędzy półkulami. Cały ten proces powoduje stopniową i
coraz lepszą synchronizację półkul.
Po co pracować nad synchronizacją półkul?
Półkule mózgowe nieprzypadkowo są dwie. Każda z nich pełni zupełnie inne
funkcje.
Lewą półkulę ze względu na charakterystykę funkcji nazywa się logiczną, natomiast
prawą artystyczną.
15
Lewa półkula
Prawa półkula
język
muzyka
logika
emocje
matematyka
wyobraźnia
kolejność
ogólne ramy
szczegóły
kreatywność
Nasz system edukacyjny zdecydowanie bardziej preferuje kształcenie umiejętności
lewej półkuli. Jednak, aby wykorzystywać cały swój potencjał i żyć pełnią szczęścia i
efektywności trzeba po prostu rozwijać funkcje obu półkul.
Wyobraź sobie, że życie jest jak bieg w maratonie. Czy wolisz biec używając obydwu
nóg, czy łatwiej będzie Ci skakać tylko na jednej? Dokładnie to się dzieje kiedy używasz
tylko jednej półkuli mózgu.
1. Napisz czego się nauczyłeś. Opisz własnymi słowami wszystko, czego nauczyłeś się z
dzisiejszej lekcji.
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
2. Napisz jak się zmienisz. Opisz jak zmieni się Twoje życie od dzisiaj, w świetle
powyższych informacji.
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
16
Dzień 4
Dzisiaj przygotowałem dla Ciebie zestaw ćwiczeń na koncentrację i relaks. Są one
dobrane tak, aby pomagały w doskonaleniu własnej dyscypliny i samokontroli.
Każde ćwiczenie wykonywane według instrukcji spowoduje wiele korzyści.
Najważniejsze to zwiększona jasność myślenia, łatwość w koncentracji nawet na
najbardziej żmudnych i nielubianych zadaniach, podniesienie ogólnego poziomu
rozluźnienia w ciele.
Zanim zaczniesz myśleć jakby to było kontrolować własne myśli i koncentrację z
taką łatwością jak włączasz i wyłączasz światło przeczytaj o wskazówkach technicznych oraz
rodzajach ćwiczeń.
WSKAZÓWKI "TECHNICZNE": Spróbuj każdego ćwiczenia i dokonaj wyboru
jednego, które wychodzi Ci najlepiej lub z jakiegoś powodu najbardziej Ci się podoba.
Trzymaj się go przez dłuższy czas – 2-3 miesiące, nawet jeśli wydaje się ono być zbyt
trudne. Częste zmiany spowodują nikłe postępy w treningu koncentracji.
Przez pierwszy tydzień praktykuj po 5 minut dwa razy dziennie i co tydzień wydłużaj
czas o 2 minuty. Gdy dojdziesz do zestawu 2 razy 30 minut kontynuuj taki trening, aż do
momentu kiedy sam poczujesz, że chcesz ten czas wydłużyć. Jednakże dużo ważniejsza jest
jakość wykonywanych ćwiczeń niż długość ich trwania.
Ćwiczenia wykonuj w pozycji siedzącej wyprostowanej – na krześle ze sztywnym
oparciem lub na podłodze w siadzie skrzyżnym. Plecy mają być wyprostowane, lecz nie
napięte i usztywnione. Kręgosłup powinien być ułożony w sposób naturalny; nie należy się
przy tym garbić i pochylać. Przed rozpoczęciem treningu zadbaj o to, aby liczba zakłóceń
zewnętrznych była jak najmniejsza. W szczególności wyłącz telefon.
Techniki treningowe, które poznasz dzisiaj i przez kilka następnych dni można
podzielić na:
wewnętrzne i zewnętrzne,
sensoryczne i mentalne,
czynne i bierne,
wola i obserwacja.
17
Techniki wewnętrzne polegają na skupieniu uwagi na mentalnym obrazie
jakiegoś symbolu lub obiektu. Ćwiczenia z obiektem wewnętrznym mają charakter czysto
mentalny, a więc możemy je wykonywać w dowolnym miejscu i w każdych warunkach.
Przy technikach zewnętrznych koncentrujesz swoją uwagę na rzeczywistym
obiekcie zewnętrznym, takim jak paznokieć Twojego kciuka lub symbol wiszący na ścianie
(mandala).
Techniki wewnętrzne są na początku dla wielu osób łatwiejsze do wykonywania,
ponieważ zamknięcie oczu powoduje znaczące ograniczenie rozpraszających bodźców
zewnętrznych. Natomiast techniki zewnętrzne są bardziej dostosowane do naszego celu.
Tzn. Wytrenowania umiejętności koncentracji na zadaniu pomimo wielu
dekoncentrujących bodźców dookoła (np. podczas nauki). Techniki zewnętrzne pomagają
uniezależnić się od zakłócających wpływów otoczenia.
Sprawdź oba typy ćwiczeń przez kilka następnych dni. Zauważ, które z nich są
łatwiejsze.
Dla tych dwóch typów ćwiczeń celem jest koncentracja wyłącznie na jednym
wybranym obiekcie – wewnętrznym lub zewnętrznym.
Ćwiczenie wewnętrzne
Usiądź. Rozluźnij się. Wyobraź sobie prosty symbol, który możesz łatwo
wizualizować, taki jak krzyż w kole. Wizualizuj go w ciągu całej sesji.
W trakcie ćwiczenie symbol ma pozostawać w dokładnie takiej postaci jak na
początku, nie powinien się komplikować. Wybierz prosty symbol. Najlepiej, gdy
zawiera się wewnątrz okręgu o wyraźnie zaznaczonym środku. W kolejnych
sesjach używaj tego samego symbolu.
Ćwiczenie zewnętrzne
Uprzytomnij sobie ruchy oddechowe brzucha. W ciągu całej sesji bądź
świadomy swojego oddechu, obserwując jednocześnie paznokieć kciuka. Nie
analizuj go, a jedynie spoglądaj na niego z uwagą, jak gdyby był najciekawszą
rzeczą, jaką kiedykolwiek widziałeś.
18
Następny podział ćwiczeń, jaki wyróżniłem to techniki sensoryczne i mentalne.
Ogólnie rzecz biorąc, ćwiczenia, w których koncentrujemy się na własnym oddechu
lub innych procesach fizycznych (sensoryczne), pomagają nam wzmocnić koncentrację –
zarówno podczas sesji, jak i w życiu codziennym, jeśli więc ktoś ma trudności ze
skupieniem uwagi, a jego myśli bywają mgliste i rozproszone, to może chcieć wybrać taki
właśnie zmysłowy obiekt w treningu.
Ć
wiczenia mentalne powodują odwrócenie uwagi od ciała i dzięki temu szybko
następuje rozluźnienie ciała i przerwanie ciągłego i nawykowego stanu napięcia i niepokoju
umysłowego.
Ćwiczenie mentalne
Usiądź. Rozluźnij się. Wybierz sobie kolor – zielony, błękitny, lawendowy lub
blękitno-fiolkowy. Wyobraź sobie kulę o takiej barwie i wizualizuj ją podczas
całej sesji.
Nie używaj w tym ćwiczeniu barw aktywnych, takich jak czerwień,
pomarańczowy i żółć.
Kolory, podobnie jak dźwięki, działają na człowieka w określony sposób.
Wybierając kolor do ćwiczeń, należy kierować się intuicją.
Ćwiczenia mentalne nie muszą być skomplikowane, choć niektóre zaawansowane
techniki mają charakter dość złożony. Tym, co je wyróżnia, jest całkowite odwrócenie
uwagi od ciała, podczas gdy w technikach sensorycznych wykorzystuje się jego wybrane
aspekty – najczęściej oddech.
Ćwiczenie sensoryczne
Usiądź. Rozluźnij się. Skieruj uwagę na swój oddech. Obserwuj wdechy i
wydechy. Zwróć szczególną uwagę na momenty zmiany kierunku z wdechu na
wydech i z wydechu na wdech. Przyglądaj się im uważnie, nie usiłując niczego
zmieniać i kontrolować – bądź tylko świadomy tego, co się w tych chwilach
dzieje. Licz punkty zwrotne od jednego do dziesięciu; po dziesiątym zaczynaj
ponownie od jedynki. Podtrzymuj tę czynność do końca sesji
Wariant: W wersji nieco trudniejszej rezygnujemy z liczenia. Cala uwaga umysłu
powinna być skupiona na punktach zwrotnych oddechu.
Z doświadczenia wiem, że taki trening wywołuje nie tylko poprawę koncentracji, ale
także ogólną harmonizację ciała i umysłu.
19
Dzień 5
Czy zastanawiałeś się kiedyś nad tym czy czynniki zewnętrzne takie jak hałas są
jedynymi, które zakłócają koncentrację?
Otóż z doświadczenia wynika, że wewnątrz naszego umysłu są także co najmniej
dwa mechanizmy skutecznie rozpraszające naszą koncentrację.
Pierwszym są tzw. "bańki myślowe" unoszące się z podświadomości w odstępach ok.
1,5 minutowych. Podczas relaksu lub czasu, gdy nie jesteś świadomie zaabsorbowany żadną
czynnością (podróż autobusem) "bańki myślowe" często stanowią podstawę bujania w
obłokach i marzeń.
Podczas treningu koncentracji możesz zauważyć jak te bańki myślowe odciągają
Twoją uwagę od przedmiotu koncentracji. Jest to zupełnie naturalne i nauczysz się to
kontrolować.
Drugim źródłem zakłóceń jest "wewnętrzny mówca". Jest to nawyk mówienia do
siebie w myślach. Jeśli w danym momencie nie ma on żadnego zadania (które wykonujesz
świadomie) to zaczyna najczęściej układać plany i listy spraw do załatwienia. Jest to też
głos, który podpowiada nam często krytyczne uwagi na temat nas samych lub tego co
robimy. Dużo rzadziej pochwały.
Kolejny podział ćwiczeń (bierne i czynne) jest związany bezpośrednio z tymi dwoma
źródłami zakłóceń.
Podczas ćwiczeń biernych ignorujemy wewnętrznego mówcę i kierujemy uwagę na
bańki myślowe. Koncentruj się na obserwacji tych baniek, nie zaś na ich analizie.
W trakcie ćwiczeń aktywnych prosimy producenta baniek myślowych o spokuj i
dajemy zajęcie wewnętrznemu mówcy.
Ćwiczenie bierne.
Usiądź. Rozluźnij się. Powiedz sobie, że będziesz się teraz odprężał psychicznie,
pozwalając umysłowi błądzić, a jednocześnie nie będziesz świadomie rozmyślał
na żaden konkretny temat. Pozwalaj myślom formować się i zanikać; nie
podejmuj aktywnie żadnego tematu, nie analizuj tego, co się pojawia i nie
staraj się tego kontrolować. Traktuj pojawiające się myśli jak bańki powietrza
wydobywające się z głębi wody - pozwalaj im ginąć. Obserwuj, jak myśli
20
pojawiają się i odpływają.
Ćwiczenie aktywne
Usiądź. Rozluźnij się. Licz oddechy (jeden oddech obejmuje wdech i wydech).
Po każdych dziesięciu oddechach zaczynaj liczyć od nowa, od jedynki. Wypełnij
tą czynnością całą sesję medytacji. Jeśli zgubisz rachubę, zacznij od początku.
Oddychaj swobodnie i bez kontroli.
Jak widać, „aktywność" w ćwiczeniu nie polega na „kontrolowaniu". Dotyczy ona
wyłącznie skupienia czynnie angażującego świadomość, a jej przedmiotem jest wytrwałe
kierowanie uwagi na obiekt, podczas gdy w ćwiczeniu „biernym" przyjmujemy wewnętrzną
postawę oczekiwania.
Sens ostatniego podziału ćwiczeń (wola i poddanie się/obserwacja) bardzo dobrze
oddaje opowieść o pewnym joginie, który spotkał kiedyś sufickiego poetę i postanowił
pokazać mu, jak bardzo skuteczne są jego praktyki. Jogin wręczył sufiemu miecz i poprosił,
by ten uderzył go nim z całej siły. Poeta wzbraniał się przed tym, ulegając jednak
naleganiom jogina spełnił jego życzenie. Miecz odbił się od ciała jak od stalowej, sprężystej
blachy, nie czyniąc najmniejszego uszczerbku. Na prośbę jogina próba została wielokrotnie
powtórzona – zawsze z tym samym rezultatem.
Następnie sufi oddał miecz, prosząc, by teraz jogin uderzył go nim z całej siły. Ten
stanowczo się wzbraniał, wiedział bowiem, że poeta nie uprawiał jogi, ulegając jednak jego
namowom podniósł miecz i wymierzył mu cios w głowę. Ku jego zdziwieniu, miecz
przeniknął bez oporu ciało sufiego i spoczął na ziemi między jego stopami, po czym sufi
uśmiechnął się, złożył pokłon joginowi i odszedł.
Różne rodzaje ćwiczeń rozwijają nas na różne sposoby. Warto rozwijać różne
aspekty swojej koncentracji i związanych z nią korzyści.
Dzięki temu będziemy mogli wykazać elastyczność, gdy trzeba i przystosować się
oraz niezłomność, gdy nie wolno ustępować pola, nie zamykając się w jednym systemie
przekonań, jak to czynił jogin z przypowieści.
21
Ćwiczenie woli.
Usiądź. Rozluźnij się. Wybierz dwie lub trzy sylaby, które z niczym ci się nie
kojarzą, a jednocześnie tworzą przyjemną formę dźwiękową. Powtarzaj formułę raz za
razem, na głos, w myślach lub na przemian obydwoma sposobami. W kolejnych
sesjach używaj tej samej formuły.
Jeśli powtarzasz formułę głośno, niech jej dźwięk wznosi się z dolnych partii
brzucha.
Ćwiczenie poddania się/obserwacji.
Usiądź. Rozluźnij się. Skieruj uwagę na swój oddech. Obserwuj wdechy i
wydechy. Zauważ, jak ciągła i dokładna może być obserwacja własnego oddechu.
Uprzytomnij sobie ruch powietrza przez nos, gardło i płuca. Uprzytomnij sobie ruchy
oddechowe klatki piersiowej i brzucha. Skoncentruj całą, niepodzielną uwagę na
swoim oddechu. Nie staraj się zmieniać lub kontrolować oddechu w jakikolwiek
sposób. Ogranicz się wyłącznie do jego obserwowania.
W ćwiczeniach woli wybieramy obiekt koncentracji, skupiamy na nim uwagę i
powracamy do niego za każdym razem, gdy zostanie ona zaabsorbowana czymkolwiek
innym. Czynimy to jednak z łagodną stanowczością, bez złości i zawziętości. Korzystamy po
prostu z własnej zdolności wyboru tego, co chcemy czynić i tego, o czym chcemy myśleć,
nie narzucając swojej woli nikomu i niczemu. W ćwiczeniach poddania się obserwujemy w
skupieniu naturalny proces, starając w niego nie ingerować.
22
Dzień 6
"To jest tak trudne, gdy rozważasz czy to zrobić;
lecz tak proste, gdy już to robisz"
-- Robert M. Pirsig
Ile razy zdarzyło Ci się oczami wyobraźni widzieć swoje przyszłe cierpienia i katusze
podczas przerabiania sterty zaległego materiału?
A jak często zdarzało się, że jak już zacząłeś drążyć dany temat to szło dużo lżej i bez
wcześniej zapowiadanych cierpień, a nawet zacząłeś czerpać przyjemność, że udaje Ci się
zrozumieć rzeczy, które do tej pory były niejasne?
Czy zastanawiałeś się kiedyś jakby to było ominąć etap wyobrażania sobie trudności,
które mają wystąpić w przyszłości, gdy np. będziesz się uczył przedmiotu, za którym nie
przepadasz?
Najbardziej efektywnym sposobem na taką strategię jest wykorzystanie potęgi
nawyku w swoim życiu.
Co to w jest nawyk?
W uproszczeniu nawyk jest czynnością, którą wykonujesz tak często, że staje się
bardzo łatwa. Innymi słowy jest to powtarzająca się czynność. Jeśli konsekwentnie
rozwijasz w sobie pewne zachowanie to w końcu staje się ono Twoim nawykiem.
90% ludzkich zachowań bazuje na działaniach nawykowych. Większość codziennych
czynności wykonujemy w sposób automatyczny, nie zastanawiając się jak i dlaczego. W
dużej mierze dzięki tej rutynie możemy poświęcać mniej energii na czynności, które
wykonujemy codziennie i móc poświęcić ją na działania nowe i twórcze.
Jednakże praktycznie każdy z nas posiada wiele nawyków, które powodują
obniżanie naszej efektywności i zadowolenia z osiągnięć. Gdyby tak nie było
prawdopodobnie nie czytałbyś teraz tych słów.
Mogę Cię szczerze pocieszyć, ponieważ złe nawyki da się zmienić po prostu
zastępując je nowymi. Tak naprawdę nie da się wyeliminować złego nawyku. Jedynym
sposobem pozbycia się niepożądanych rutynowych zachowań jest zastąpienie ich
pożądanymi.
23
Zmiana nawyku na nowy, pozytywny trwa ok 21 dni. Jednakże w przypadku
złożonych czynności, jak np. nauka szybkiego czytania, może trwać 2-3 razy dłużej.
Na szybkość zmiany nawyku wpływają dwie rzeczy:
–
intensywność (powtarzalność) starego nawyku – im częściej powtarzałeś daną
czynność do tej pory tym trudniej będzie ją zastąpić nowym zachowaniem,
–
długość (czas jaki minął od wyuczenia nawyku do momentu, gdy go zmieniasz) –
im dłużej palacz pali papierosy tym trudniej będzie mu je rzucić. Tutaj uwaga! Dlaczego
tak trudno rzucić palenie tytoniu? Ponieważ najczęściej staramy się usunąć ten nawyk z
naszego życia, zamiast zastąpić go innym pozytywnym.
Dzisiaj znane są coraz szerzej metody zmiany nawyków dużo szybciej niż w 21 dni.
Są to metody związane z uczeniem podświadomym i wymagają sporych umiejętności, które
można nabyć na przykład na szkoleniach z Neuro-Lingwistycznego Programowania lub
hipnozy.
Zajmijmy się na razie jednak tymi darmowymi sposobami czyli świadomą zmianą
nawyków.
Pytanie przede wszystkim po co zmieniać własne przyzwyczajenia i nawyki?
Wyobraź sobie jakby to było, gdybyś zmienił tylko 4 złe nawyki w ciągu jednego roku
swojego życia. Pięć lat od teraz miałbyś już 20 zupełnie nowych pozytywnych nawyków (w
miejscu starych negatywnych).
Teraz pytanie – czy 20 nowych nawyków może mieć wpływ na rezultaty jakie
osiągasz w życiu? Zdecydowanie TAK! 20 nowych nawyków może przynieść Ci tyle
pieniędzy ile chcesz i potrzebujesz, świetne relacje z innymi ludźmi, zdrowsze ciało dające
więcej energii do działania oraz wiele nowych możliwości.
A co by było gdybyś w ciągu jednego roku zmienił więcej niż cztery nawyki? Spróbuj
jeszcze nie myśleć o tym jak bardzo zmieniłoby się Twoje życie.
Aby móc zacząć zmieniać swoje negatywne nawyki na lepsze musisz sobie
uświadomić te złe nawyki.
Ćwiczenie.
Zrób listę wszystkich swoich złych nawyków. Nie ważne kiedy i czy w ogóle
będziesz je zmieniać. Ważne, żebyś sobie szczerze uświadomił jakie one w ogóle są.
24
Zostawiam dla Ciebie poniżej dużo miejsca:
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
25
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
26
Dzień 7
"Jeśli robisz to co robiłeś zawsze,
otrzymasz to co zawsze otrzymywałeś"
Wczoraj poznałeś swoje negatywne przyzwyczajenia. Dzisiaj dowiesz się jak je zmieniać.
P
rosta
F
ormuła
N
awyków
S
ukcesu
1. Zidentyfikuj swoje złe nawyki oraz ich dalekosiężne skutki.
Jest bardzo istotne, abyś przemyślał konsekwencje swoich negatywnych skutków.
Patrząc na swoje nawyki z perspektywy dnia dzisiejszego, mogą się one wydawać zupełnie
niewinne. Prawdziwy wpływ będzie zauważalny dopiero po latach. Jak myślisz co się
stanie, gdy te nawyki będą Tobą kierować przez następne 40 lat?
Na przykład palacze mówią "Co to jest kilka papierosów dziennie? Pomagają mi się
zrelaksować". Faktycznie mają rację. Dziś 10 papierosów w ciągu dnia nic nie zmienia.
Przemśl jednak to: gdybyś palił 10 papierosów dziennie przez 20 lat to wypaliłbyś w sumie
ok 73 tysiące papierosów. Czy myślisz, że taka ilość nie miałaby znaczenia dla Twoich płuc?
Przestudiuj swoje negatywne nawyki rozważając ich długoterminowe konsekwencje.
Bądź całkowicie szczery. To Twoje życie!
2. Ustal nowe pozytywne nawyki.
Najczęściej będą to zachowania odwrotne do Twoich negatywnych przyzwyczajeń. W
przykładzie palacza to będzie "przestanie palenia", ale to jest dopiero punkt wyjściowy.
Myśl o tym jaki pozytywny nawyk wyrobisz w sobie w zamian złego. Każdy negatywny
nawyk czy przyzwyczajenie wziął swój początek z Twojej potrzeby.
Robisz coś ponieważ to zaspokaja Twoje potrzeby.
Gdy przestaniesz to robić, Twoja potrzeba nie zniknie.
Właśnie dlatego uświadom sobie jakie nowe nawyki chcesz wprowadzić do swojego
życia na miejsce starych.
3. Ustal 3-stopniowy plan działania.
To jest moment, w którym zaskoczysz samego siebie. Podczas gdy Twój świadomy
27
umysł zastanawia się jakie możesz podjąć działania, aby wdrożyć pozytywny nawyk do
swojego życia Twój nieświadomy umysł wie jak Ciebie skutecznie zmotywować.
Wymyśl jakie nawyki wprowadzisz w życie zamiast starego.
W przykładzie rzucania palenia można wybrać kilka opcji. Czytać literaturę o tym,
jak rzucić palenie. Pójść do specjalisty – terapeuty uzależnień. Założyć się z przyjacielem o
pieniądze. Zacząć program ćwiczeń fizycznych. Trzymać się z daleka od palaczy itp.
Im więcej różnych rozwiązań wymyślisz tym lepiej. Obojętne jak radykalne, głupie i
śmieszne będą rozwiązania, wymyśl ich jak najwięcej.
Zdecyduj, które z wymyślonych opcji chcesz zaimplantować do swojego
życia. Wybierz 3 najistotniejsze.
Ustal także kolejność ich wprowadzania. Pamiętasz zasadę koncentracji uwagii i
energii? Wprowadzaj nowe nawyki jeden po drugim, a nie wszystkie na raz. Skoncentruj się
na każdym nawyku z osobna. Wtedy prawdopodobieństwo sukcesu wzrasta o kilkaset
procent.
Po podjęciu decyzji zacznij działać natychmiast. Decyzja jest decyzją jedynie wtedy,
gdy idą za nią konkretne czyny.
Pamiętaj – nic się nie zmieni, dopóki Ty się nie zmienisz.
"Furtka do zmian otwiera się od środka"
1. Napisz czego się nauczyłeś. Opisz własnymi słowami wszystko, czego nauczyłeś się z
dzisiejszej lekcji.
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
28
2. Napisz jak się zmienisz. Opisz jak zmieni się Twoje życie od dzisiaj, w świetle
powyższych informacji.
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
29
Dzień 8
Wiesz już, że koncentracja jest umiejętnością skupienia całej uwagi wyłącznie na
jednym obiekcie.
Co z tego może wynikać?
Otóż każda czynność jaką wykonujesz w ciągu dnia może być treningiem
koncentracji. Wystarczy, że będziesz działał zgodnie z buddyjskim powiedzeniem:
"Jeśli coś robisz to rób;
jeśli coś piszesz to pisz;
jeśli coś jesz to jedz."
Koncentrację możesz podnieść jedynie poprzez codzienną praktykę.
Codziennie wykonaj jedno z polecanych przeze mnie ćwiczeń albo po prostu ćwicz
koncentrację podczas codziennych czynności. Podczas gdy bierzesz prysznic, bierz prysznic
zamiast myśleć o planach na jutro. Jak chcesz ustalić plany to siądź i zrób plan z pełną
świadomością i koncentracją.
Jeszcze jedna uwaga! Na początku wybierz sobie jedną czynność lub ćwiczenia i rób
je codziennie. Zmień nawyk roztargnienia w nawyk koncentracji stopniowo, ale
konsekwentnie. Obojętne co się będzie działo zrób jedno ćwiczenie dziennie. Po 30 dniach
masz już nowy nawyk, a po pół roku masz nowy poziom życia. Gwarantuję Ci to!
Na zakończenie modułu związanego z koncentracją jeszcze jedno REWELACYJNE
ćwiczenie, które pozwala intensywnie trenować koncentrację, wyobraźnię i pamięć.
Ćwiczenie. Wykonuj je pod koniec dnia poświęcając od kilku do kilkunastu minut.
Jego celem jest przypomnienie sobie przebiegu całego dnia OD TYŁU.
Usiądź wygodnie lub połóż się na plecach. Rozluźnij się i wycisz robiąc 5
głębokich oddechów. Zacznij przypominać sobie swój dzień w kolejności od tego co
robiłeś ostatnio do samego początku dnia, gdy wstałeś z łóżka. Pierwsze co widzisz to
jak siadłeś/położyłeś się do tego ćwiczenia. Następnie to jak przygotowywałeś się do
niego, dalej to co działo się jeszcze wcześniej. Wizualizuj wszystko co robiłeś w ciągu
dnia od jego końca do początku. Przypominaj sobie jak najwięcej szczegółów
30
(odczucia w ciele, emocje, dźwięki i obrazy). Nie musisz widzieć siebie robiącego coś
do tyłu, jakbyś przewijał film do tyłu. Wystarczy, że będziesz sobie przypominał
czynności w odwrotnej kolejności. Trenuj w ten sposób, aż dojdziesz do perfekcji i
będziesz mógł sobie przypomnieć 80% - 90% szczegółów z całego swojego dnia.
Możesz zapytać "Co jest takiego rewelacyjnego w tym ćwiczeniu"?
Wywołuje ono bardzo ciekawe sprzężenie zwrotne. Po kilku – kilkunastu dniach
możesz zauważyć, że w ciągu dnia koncentrujesz się na tym co robisz, po to, żeby łatwiej
sobie to przypomnieć podczas wieczornej sesji! Dzięki temu praktycznie nieświadomie
programujesz swój umysł, aby był bardziej skoncentrowany i spostrzegawczy przez CAŁY
dzień.
Ćwiczenie to początkowo może sprawić pewne trudności. Ja robiąc to ćwiczenie
najczęściej odpływałem w różne rozmyślania po pół minuty od rozpoczęcia ćwiczenia.
UWAGA! Za każdym razem, gdy zdarzy Ci się stracić koncentrację i np. odpłynąć
myślami, skieruj swoją uwagę spokojnie z powrotem na ćwiczenie i zacznij je od początku.
Ważne jest, abyś przywracał swoją koncentrację na wizualizacji dnia, łagodnie i na luzie.
Bez żadnych nerwów i samokrytyki. Masz odczuwać przyjemność z treningu, a nie spięcie.
Czy możesz sobie wyobrazić jak wielką miałem satysfakcję, kiedy po raz pierwszy
udało mi się zwizualizować cały swój dzień bez żadnej przerwy na bujanie w obłokach?
Udało mi się to dopiero po 2 tygodniach, ale Ty możesz to osiągnąć w krótszym czasie.
Wyobraź sobie, że nieświadomie przez cały dzień koncentrujesz się na wszystkim
tak, że potrafisz wieczorem przypomnieć sobie każdy najmniejszy szczegół tego dnia.
Zanim w pełni uświadomisz sobie jak duży będzie to miało wpływ na Twoje osiągnięcia w
szkole i poza nią, zrób tradycyjnie poniższe ćwiczenia.
1. Napisz czego się nauczyłeś. Opisz własnymi słowami wszystko, czego nauczyłeś się z
dzisiejszej lekcji.
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
31
2. Napisz jak się zmienisz. Opisz jak zmieni się Twoje życie od dzisiaj, w świetle
powyższych informacji.
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
32