Przywództwo i władza w

organizacji

Podstawy zarządzania

Podstawy zarządzania

Grażyna Gierszewska

Przywództwo - Przywódca

Przywództwo – proces kierowania i wpływania na związaną z

zadaniami działalność członków grupy.

Przywódca to człowiek, który wpływa na zachowania innych ludzi bez

potrzeby uciekania się do użycia siły. Przywództwo wiąże się z

posiadaniem władzy.

Źródła władzy:
• autorytet formalny,
• władza nagradzania
• władza wymuszania
• władza ekspercka
• władza odniesienia oparta na lojalności, charyzmie.
Skuteczność przywódcy zmienia się w zależności od celów jaki ma

realizować, co oznacza, że ma ono charakter ewolucyjny.

Siatka kierownicza

Troska o

ludzi

duża

Styl

towarzyski

Styl idealny

systemowy

mała

Styl separujący Styl dyrektywny

autokratyczny

mała

duża

Troska o

cele

Style kierowania

• Styl separujący – laissez-faire’yzm – nie

ingerujący

• Styl dyrektywny – nastawienie na zadania a

nie na ludzi,

• Styl towarzyski, integratywny – nastawienia

na ludzi a nie na zadania

• Styl zintegrowany – uważany za idealny, gdyż

kierownik potrafi pogodzić nastawienie na cele i
zadania oraz na ludzi

Style kierowania zależą od:

• relacji przełożony – podwładny
• struktury zadań
• władzy związanej ze stanowiskiem – uprawnienia decyzyjne,

możliwości motywowania

Podział stylów ze względu na zadania i stosunki międzyludzkie:
• nakazowy – rozkazy, zadania do wykonania
• wspierający – kierownik pomaga pracownikowi w wykonywaniu

zadań

• partycypacyjny – uczestnictwo zarówno kierownika jak i

pracownika w podziale zadań, określaniu sposobów ich realizacji

• zorientowany na dokonania – kierownik ustala zadania i cele,

okazuje zaufanie, ale daje „wolną rękę” w ich wykonaniu.

Cechy dobrego menedżera

• Myślenie strategiczne
• Zdolności analityczne
• Szybkość podejmowania

decyzji

• Gotowość do ryzyka
• Zdolności organizacyjne
• Umiejętności przewodzenia w

grupie

• Działanie zespołowe
• Działanie w sytuacjach

kryzysowych

• Tworzenie więzi pracowników

z organizacją

• Zarządzanie czasem pracy
• Dyscyplina wewnętrzna
• Elastyczność
• Poczucie własnej wartości,

wiara w siebie

• Innowacyjność i kreatywność
• Empatia, asertywność
• Umiejętność rozwiązywania

konfliktów

Przywództwo

Przywództwo transakcyjne – kierownik stale prowadzi

„wymianę” ze swoim podwładnymi, a jego sposób

działania wynika z odmienności interesów obu stron.

Efektywny lider transakcyjny ciągle rozpoznaje potrzeby i

oczekiwania ze strony organizacji i pracowników.

Przywództwo transformacyjne – wymaga sformułowania

misji organizacji i charyzmatycznego przywódcy.

Skuteczny lider transformacyjny ma zdolność

odszukiwania tzw. słabych sygnałów, poszukuje ciągle

nowych szans, umie unikać zagrożeń (albo je

neutralizować), jest skuteczny w realizacji strategii, umie

pozyskiwać niezbędne do jej wdrożenia zasoby, buduje

koalicje i zespoły.

Istota stylów sprawowania władzy

Istota stylów sprawowania władzy i kierowania

ludźmi sprowadza się do trzech

podstawowych umiejętności:

• zdolność do nadania grupie określonego

kierunku działania, przekazania jej swojej wizji

• dobrania sobie współpracowników wyznających

podobne zasady, wierzących w słuszność

obranej strategii

• umiejętność tworzenia warunków i inspirowania

ludzi do przejawiania inicjatywy odpowiednio

ukierunkowanej.

Menedżerowie

Wszyscy wielcy menedżerowie mają jeszcze coś

nieuchwytnego – wyczucie – intuicję, coś

niemierzalnego, coś co jest sztuką. Nie

kierują się żadnymi modelami ekonomicznymi,

mają w głowach swoje własne modele, które

służą im jak busola w podejmowaniu np. decyzji

inwestycyjnych.

No i wszyscy z nich kochają to co robią i

zachęcają swoich ludzi, aby też to pokochali.

Polski kierownik lat 90.XX w.

•

•

•

•

•

•

•

•

przedsiębiorczy, z inicjatywą

•

zwolennik podejmowania szybkich decyzji

•

ceniący wiedzę specjalistyczną i doświadczenie w zarządzaniu

•

odczuwający potrzeby związane z edukacją menedżerską ale nie

znajdujący czasu na samokształcenie,

•

pokrywający braki w kwalifikacjach wytężoną pracą

•

nie obawiający się konkurencji i uznający, że istniejące rozwiązania

systemowe nie utrudniają w istotny sposób sukcesu kierowniczego

•

deklarujący strategiczne podejście do zarządzania

Polski kierownik lat 90.XX w.

• indywidualista, preferujący zarządzanie gabinetowe

• zorientowany lokalnie, ale chciałby działać globalnie

• akcentuje struktury i procedury, nie ludzi

• mający ambiwalentny stosunek do związków

zawodowych

• wymagający w stosunku do ludzi, płaca podstawą

systemu motywacyjnego

• deklaratywnie integrujący dostosowujący się,

budujący nowy system wartości.

Kobiety na stanowiskach

kierowniczych

W Polsce na 1000 firm o
największych przychodach
w 40 szefami są kobiety. (2006 r.)
Na 500 największych firm światowych rankingu

„Fortune” w 3 szefami są kobiety – dwie
Amerykanki i jedna Chinka. (2005 r.)

W Unii Europejskiej nie ma szefa-kobiety w

żadnym z krajów nawet w Szwecji, która słynie z
dbałości o równouprawnienie. Lepiej jest już w
polityce.

Atrybuty kobiet w zarządzaniu

• Nastawienie na współpracę a nie na rywalizację
•
•
•
•
•
•
•
•

• Nastawienie na współpracę a nie na rywalizację
• Orientacja na relacje interpersonalne
• Łatwość komunikowania się
• Empatia
• Intuicja
• Łatwość adaptowania się do zmian
• Akceptacja różnic kulturowych
• Odpowiedzialność
• Wysoka motywacja do działania i wytrwałość

Najczęściej popełniane błędy przez

polskich kierowników

• Powtarzanie własnych

pomyłek

• Usprawnienie tylko na

papierze

• Myślenie partykularne
• Kierowanie się tylko

intuicją

• Wiara w raz ustaloną

strategię

• Samozadowolenia
• Hamletyzowanie
• Znikająca informacja
• Przesadny optymizm

• Działanie zwyczajowe
• Nieczytelne zamiary
• Brak zachęt dla załogi
• Długie jałowe zebrania
• „Nieomylność” szefa
• Uleganie modom
• Produkt ważniejszy niż

klient

• Chaotyczne działania

Wynagrodzenia kadry kierowniczej w

Polsce w porównaniu z Europą i USA

Polska

Europa

USA

pensja

podstawowa

74%

52%

29%

akcje i opcje

na akcje

5%

12%

32%

bonusy

niepieniężne

7%

18%

21%

premia za

wyniki

14%

18%

18%