2014-01-10

1

Wykład II

Ewa Magier-Łakomy

WSB

2013/2014

2014-01-10

1

Klasyczne

teorie

Model 1.

Oczekiwana

wartość

Model 2.

oczekiwana

użyteczność

Model 3. SEU

Zarzuty wobec

modeli

klasycznych

Teoria

perspektywy

Efekt

obramowania

Punkt

odniesienia

Wartość.

Asymetria

poz.-neg.

Wagi

decyzyjne

Wybór

Prospektu

(wzór)

Heurystyki

Heurystyki

jako

obciążenie

Heurystyki

jako działanie

„inteligentne”

Racjonalność

ekologiczna

2014-01-10

2

Model SEU starał się uwzględniać psychiczne

aspekty podejmowania decyzji (subiektywne)

ale jego stosowanie ogranicza się zwykle do:

1.

Sytuacji decyzyjnie prostych

2.

Gdy wyniki można scharakteryzować ilościowo

3.

Gdy ryzyko jest niewielkie (konsekwencje)

4.

Zbiór analizowanych konsekwencji jest mały

2014-01-10

3

2014-01-10

2

Założenie, że decydent dokładnie i pod

każdym względem dokonuje analizy

dostępnych opcji.

2014-01-10

4



Niepewność



Ograniczenie czasowe



Zasoby pamięci (pjemnośc pamięci

roboczej)



Różnice indywidualne: osoby różnią się

wytrwałością



Intuicja



Irracjonalność



Decyzje impulsywne



Ograniczenia pamięci roboczej

Krótki czas utrzymywania informacji

2014-01-10

5

1. Aby informacja była utrzymana musi być powtarzana

2. Ograniczenia pamięci krótkotrwałej

(7+/- 2 bity informacji)

Przy ograniczonych zasobach kontroli- uruchamia się przetwarzanie
schematycznego opierające się na powierzchownych cechach
To skutkuje stereotypizacją osób i sytuacji decyzyjnej

2014-01-10

6

Eksperyment z osobami na diecie:
wytrwałość + sytuacyjne ograniczenie zasobów

Ograniczenie zasobów uwagowych obniża kontrolę, obniża
hamowanie reakcji niepożądanych

2014-01-10

3



Zdolności do odroczenia natychmiastowej gratyfikacji.

Odroczenie gratyfikacji

:



pewna forma wytrwałości,



zdolność nieulegania pokusie w celu uzyskania większej

wartości w przyszłości (bardziej lub mniej dookreślonej)

Z badań wynika:



występują istotne różnice indywidualne w zakresie

umiejętności odraczania gratyfikacji i różnice te wykazują

wysoka stabilność w czasie i stałość w różnych sytuacjach



Umiejętności odroczenia gratyfikacji dodatnio koreluje z:



Wynikami szkolnymi



Poziom przyszłego poziomu kompetencji

2014-01-10

7

Założenie, że decydent posługuje się

rachunkiem prawdopodobieństwa.

2014-01-10

8



Intuicja



Irracjonalność



Decyzje impulsywne

2014-01-10

9



Przykład 2: Intuicja

Czas prezentacji poniżej progu

świadomości!

Pozytywne

Negatywne

Negatywne

Pozytywne

?

3. cd. Założenie, że decydent posługuje się rachunkiem

prawdopodobieństwa

Czas prezentacji poniżej progu

świadomości

2014-01-10

4

Nieuwzględnianie irracjonalności
Dan Ariely wykonał eksperyment

2014-01-10

10

Economist.com

Prenumerata

OPINIE

Ś

WIAT

Witaj w centrum prenumeraty „The Economist”

BIZNES

Wybierz typ prenumeraty, która chcesz wykupić lub odnowić
Prenumerata Economist.com- 59$
Roczna prenumerata Economist.com
W tym: dostęp online do wszystkich artykułów z „The Economist”
od roku 1997
Prenumerata wydania papierowego – 125$
Roczna prenumerata wydania papierowego „The Economist”
Prenumerata wydania papierowego i elektornicznego – 125$
Roczna prenumerata wydania papierowego „The Economist”
I dostęp online do wszystkich artykułów z „The Economist” od
roku 1997

16

0

84

Zachowanie racjonalne

2014-01-10

11

Economist.com

Prenumerata

OPINIE

Ś

WIAT

Witaj w centrum prenumeraty „The Economist”

BIZNES

Wybierz typ prenumeraty, która chcesz wykupić lub odnowić
Prenumerata Economist.com- 59$
Roczna prenumerata Economist.com
W tym: dostęp online do wszystkich artykułów z „The Economist”
od roku 1997
Prenumerata wydania papierowego i elektronicznego – 125$
Roczna prenumerata wydania papierowego „The Economist”
I dostęp online do wszystkich artykułów z „The Economist” od
roku 1997

68

32

Dlaczego część osób zmieniła zdanie???
Brak wabika!

Nieuwzględnianie irracjonalności

3.

Błędne założenie, że poszczególne kryteria

oceny opcji są równoważne.

2014-01-10

12



Preferencje niektórych kryteriów?



Kryteria ceny



Kryterium marki itp.

Teoria ograniczonej racjonalności (!):

Odwołuje się do podejmowania decyzji w oparciu o strategię

zadowolenia.

-jesteśmy racjonalni, ale z pewnymi ograniczeniami

-Strategia „na podorędziu” w przypadku niepewności

Nie rozważamy wszystkich opcji, raczej rozważamy opcję jedną po

drugiej aż do odnalezienia opcji „wystarczająco dobrej” która

spełnia minimum kryterialne.

Czyli:

Osoba podejmująca decyzję poszukuje raczej opcji

zadowalającej niż optymalnej