Regulacje prawne
Konstytucja RP
Ustrój samorządu
Ustawy samorządowe
terytorialnego w Polsce
Akty prawa miejscowego
Europejska Karta Samorządu Lokalnego
(Terytorialnego)
Europejska Karta Samorządu Regionalnego
2. Regulacje prawne
1 2
Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej z 2 kwietnia 1997 roku Podstawowe ustawy ustrojowe
Ustawa z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym
Ustawa z 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym
Preambuła (zasada pomocniczości)
Ustawa z 5 czerwca 1998 r. o samorządzie województwa
art. 15
Ustawa z dnia 15 marca o ustroju miasta stołecznego Warszawy
art. 16
Ustawa Kodeks wyborczy z dnia 5 stycznia 2011 r.( zastąpiła Ustawę z
20 czerwca 2002 r. o bezpośrednim wyborze wójta, burmistrza i prezydenta miasta,
rozdział VII - Samorząd terytorialny (art. 163-172)
Ordynację wyborczą do rad gmin, rad powiatów i sejmików wojewódzkich z 1998 r.)
art. 87 i art. 94 (z
ródła prawa)
Ustawa z 15 września 2000 roku o referendum lokalnym
Ustawa z 24 lipca 1998 roku o wprowadzeniu trójstopniowego
podziału terytorialnego państwa
Ustawa z dnia 15 września 2000 r. o zasadach przystępowania
jednostek samorządu terytorialnego do międzynarodowych
zrzeszeń społeczności lokalnych i regionalnych
3 4
1
Ustawa o gospodarce komunalnej i ustawy finansowe Inne ustawy
Ustawa z 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych
Ustawy z zakresu prawa materialnego
Ustawa z 20 grudnia 1996 r. o gospodarce komunalnej
Ustawy z zakresu prawa procesowego (np. KPA i
Ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i
ordynacja podatkowa)
zagospodarowaniu przestrzennym
Ustawa z 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych
Ustawa z 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorządu
terytorialnego
Ustawa z 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych
Ustawa z dnia 20 lutego 2009 r. o funduszu sołeckim
Ustawa z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych
5 6
Prawo miejscowe
Prawo miejscowe
Prawo miejscowe - przepisy prawne obowiązujące
akty prawa miejscowego
powszechnie
stanowione przez terenowe organy administracji rządowej
oraz
samorządu terytorialnego, obowiązujące na obszarze
działania organów, które je ustanowiły
wymagają upoważnienia ustawowego
Ustrojowo-
mają charakter generalny
Wykonawcze Porządkowe
organizacyjne
nie mogą regulować spraw o istotnym znaczeniu
np. statuty
z punktu widzenia konstytucyjnych wolności i praw
7 8
2
Statuty jednostek samorządu terytorialnego
Ogłaszanie aktów prawa miejscowego
Stanowią o organizacji wewnętrznej i trybie
Ogłaszane są w wojewódzkim dzienniku urzędowym
pracy organów samorządu terytorialnego
wchodzą w życie 14 dni od dnia ogłoszenia
przepisy porządkowe wchodzą w życie 3 dni po
ogłoszeniu
9 10
Europejska Karta Samorządu Lokalnego
Europejska Karta Samorządu Lokalnego
Reguły:
Przyjęta w 1985 r. w Strasburgu przez państwa 
- problematyka samorządu terytorialnego winna być regulowana
członków Rady Europejskiej
ustawowo, również w konstytucji,
Ratyfikowana przez Polskę w kwietniu 1993 r. - terytorialna administracja samorządowa oznacza prawo i obowiązek
obywateli do regulowania i kształtowania istotnych spraw publicznych
Cel: zapewnienie powiązania między państwami w
zgodnie z wolą mieszkańców
zakresie współdziałania w rozwiązywaniu spraw lokalnych
- gwarantuje się prawo wyłaniania organów przedstawicielskich w
na drodze demokratycznej, uwzględniając tradycje wolnych, tajnych, równych, bezpośrednich i powszechnych wyborach
- do samorządu należą wszystkie sprawy lokalne z wyłączeniem tych
danego państwa
spraw, które ustawy przekazują innym organom
- ochrona granic terytorialnych korporacji samorządowych i możliwość
ich zmiany
- konieczność uregulowania w konstytucji lub ustawie środków nadzoru
(celowość działania może być przedmiotem nadzoru tylko w sprawach
zleconych)
- zabezpieczenie dochodów własnych i środków finansowych
- prawo współpracy korporacji przy wykonywaniu wspólnych zadań
11 12
3
Europejska Karta Samorządu Europejska Karta Samorządu
Regionalnego Regionalnego
5 czerwca 1997 roku na posiedzeniu Kongresu Władz Lokalnych i
EKSR definiuje samorząd regionalny, jako  prawo i zdolność
Regionalnych Europy została przyjęta Europejska Karta Samorządu
największych terytorialnych jednostek władzy w obrębie
Regionalnego.
każdego państwa, mających wybieralne organy,
administracyjnie umieszczonych między rządem centralnym i
Karta przyznaje regionom uprawnienia do prowadzenia współpracy
samorządem lokalnym, i posiadających prerogatywy, albo
transgranicznej podobne do zawartych w Europejskiej Karcie
Samorządu Lokalnego uprawnień dla społeczności lokalnych. wynikające z samoorganizacji albo typu zwykle przypisywanego
rządowi centralnemu, do zarządzania na własną
Według zapisów Karty region powinien być podmiotem samorządowym odpowiedzialność i w interesie mieszkańców zasadniczą
prowadzącym własną politykę i współpracę międzynarodową.
częścią spraw publicznych, zgodnie z zasadą subsydiarności .
Regiony powinny także posiadać uprawnienia do tworzenia własnego
ustawodawstwa w ramach określonych ustawami poszczególnych
krajów.
13 14
4