___________________________________________________________________________

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

MINISTERSTWO EDUKACJI

NARODOWEJ

Marian Nowotnik
Leszek Jaszczyk

Przestrzeganie przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy,
ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska
833[02].O1.01

Poradnik dla nauczyciela

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

1

Recenzenci:
mgr inż. Edwin Drobkiewicz
mgr inż. Leszek Sikora



Opracowanie redakcyjne:
mgr inż. Teresa Jaszczyk

Konsultacja:
mgr inż. Marian Nowotnik









Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 833[02].O1.01
Przestrzeganie przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz
ochrony środowiska, zawartego w programie nauczania dla zawodu operator maszyn leśnych.

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2

SPIS TREŚCI

1.

Wprowadzenie

3

2.

Wymagania wstępne

5

3.

Cele kształcenia

6

4.

Przykładowe scenariusze zajęć

7

5.

Ćwiczenia

11

5.1.

Przestrzeganie wymagań bezpieczeństwa i higieny pracy

11

5.1.1. Ćwiczenia

11

5.2

Ochrona przeciwpożarowa

13

5.2.1. Ćwiczenia

13

5.3 Zasady kształtowania bezpiecznych warunków prac leśnych

15

5.3.1. Ćwiczenia

15

5.4 Przestrzeganie wymagań ochrony środowiska

17

5.4.1. Ćwiczenia

17

5.5 Zasady udzielania pierwszej pomocy

18

5.5.1. Ćwiczenia

18

6. Ewaluacja osiągnięć ucznia

21

7. Literatura

35

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3

1.

WPROWADZENIE

Poradnik będzie Ci pomocny w przeprowadzeniu zajęć o przestrzeganiu przepisów

bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska.

W poradniku zamieszczono:

−

wymagania wstępne, wykaz umiejętności, jakie uczeń powinien mieć już ukształtowane,
aby bez problemów mógł korzystać z poradnika,

−

cele kształcenia, wykaz umiejętności, jakie uczeń ukształtuje podczas pracy
z poradnikiem,

−

przykładowe scenariusze zajęć,

−

przykładowe ćwiczenia ze wskazówkami do realizacji, zalecanymi metodami nauczania–
–uczenia oraz środkami dydaktycznymi,

−

ewaluację osiągnięć ucznia, przykładowe narzędzie pomiaru dydaktycznego,

−

literaturę uzupełniającą.

Wskazane jest, aby zajęcia dydaktyczne były prowadzone różnymi metodami ze

szczególnym uwzględnieniem aktywizujących metod nauczania.

Formy organizacyjne pracy uczniów mogą być zróżnicowane, począwszy od samodzielnej

pracy uczniów do pracy zespołowej.

Jako pomoc w realizacji jednostki modułowej dla uczniów przeznaczony jest Poradnik dla

ucznia. Nauczyciel powinien ukierunkować uczniów na właściwe korzystanie z poradnika do
nich adresowanego.

Materiał nauczania (w Poradniku dla ucznia) podzielony jest na rozdziały, które zawierają

podrozdziały. Podczas realizacji poszczególnych rozdziałów wskazanym jest zwrócenie
uwagi na następujące elementy:

−

materiał nauczania – w miarę możliwości uczniowie powinni przeanalizować
samodzielnie. Obserwuje się niedocenianie przez nauczycieli niezwykle ważnej
umiejętności, jaką uczniowie powinni bezwzględnie posiadać – czytanie tekstu
technicznego ze zrozumieniem,

−

pytania sprawdzające mają wykazać, na ile uczeń opanował materiał teoretyczny i czy jest
przygotowany do wykonania ćwiczeń. W zależności od tematu można zalecić uczniom
samodzielne odpowiedzenie na pytania lub wspólne z całą grupą uczniów, w formie
dyskusji opracowanie odpowiedzi na pytania. Druga forma jest korzystniejsza, ponieważ
nauczyciel sterując dyskusją może uaktywniać wszystkich uczniów oraz w trakcie
dyskusji usuwać wszelkie wątpliwości,

−

dominującą rolę w kształtowaniu umiejętności oraz opanowaniu materiału spełniają
ć

wiczenia. W trakcie wykonywania ćwiczeń uczeń powinien zweryfikować wiedzę

teoretyczną oraz opanować nowe umiejętności. Przedstawiono dosyć obszerną propozycję
ć

wiczeń wraz ze wskazówkami o sposobie ich przeprowadzenia, uwzględniając różne

możliwości ich realizacji w szkole. Nauczyciel decyduje, które z zaproponowanych
ć

wiczeń jest w stanie zrealizować przy określonym zapleczu technodydaktycznym

szkoły. Prowadzący może również zrealizować ćwiczenia, które sam opracował,

−

sprawdzian postępów stanowi podsumowanie rozdziału, zadaniem uczniów jest udzielenie
odpowiedzi na pytania w nim zawarte. Uczeń powinien samodzielnie czytając
zamieszczone w nim stwierdzenia potwierdzić lub zaprzeczyć opanowanie określonego
zakresu materiału. Jeżeli wystąpią zaprzeczenia, nauczyciel powinien do tych zagadnień
wrócić, sprawdzając czy braki w opanowaniu materiału są wynikiem niezrozumienia
przez ucznia tego zagadnienia, czy niewłaściwej postawy ucznia w trakcie nauczania.
W tym miejscu jest szczególnie ważna rola nauczyciela, gdyż od postawy nauczyciela,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4

sposobu prowadzenia zajęć zależy między innymi zainteresowanie ucznia. Uczeń
niezainteresowany materiałem nauczania, wykonywaniem ćwiczeń nie nabędzie w pełni
umiejętności założonych w jednostce modułowej. Należy rozbudzić wśród uczniów tak
zwaną „ciekawość wiedzy”. Potwierdzenie przez ucznia opanowania materiału nauczania
rozdziału może stanowić podstawę dla nauczyciela do sprawdzenia wiedzy i umiejętności
ucznia z tego zakresu. Nauczyciel realizując jednostkę modułową powinien zwracać
uwagę na predyspozycje ucznia, ocenić, czy uczeń ma większe uzdolnienia manualne, czy
może lepiej radzi sobie z rozwiązywaniem problemów teoretycznych,

−

testy zamieszczone w rozdziale Ewaluacja osiągnięć ucznia zawierają zadania z zakresu
całej jednostki modułowej i należy je wykorzystać do oceny uczniów, a wyniki osiągnięte
przez uczniów powinny stanowić podstawę do oceny pracy własnej nauczyciela
realizującego tę jednostkę modułową. Każdemu zadaniu testu przypisano określoną liczbę
możliwych do uzyskania punktów (0 lub 1 punkt). Ocena końcowa uzależniona jest od
ilości uzyskanych punktów. Nauczyciel może zastosować test według własnego projektu
oraz zaproponować własną skalę ocen. Należy pamiętać, żeby tak przeprowadzić proces
oceniania ucznia, aby umożliwić mu jak najpełniejsze wykazanie swoich umiejętności.

Metody polecane do stosowania podczas kształcenia modułowego to:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

metoda inscenizacji,

−

przewodniego tekstu,

−

ć

wiczenia.

Schemat układu jednostek modułowych w module

833[02].O1

Podstawy zawodu

833[02].O1.01

Przestrzeganie przepisów

bezpiecze

ń

stwa i higieny pracy,

ochrony przeciwpo

ż

arowej oraz

ochrony

ś

rodowiska

833[02].O1.02

Stosowanie przepisów

prawa w działalno

ś

ci

gospodarczej

833[02].O1.04

Rozpoznawanie ro

ś

lin

i zwierz

ą

t le

ś

nych

833[02].O1.03

Charakteryzowanie

ś

rodowiska le

ś

nego

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5

2. WYMAGANIA WSTĘPNE

Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:

−

korzystać z aktów prawnych,

−

współpracować w grupie,

−

korzystać z literatury i innych źródeł informacji.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

6

3. CELE KSZTAŁCENIA

W wyniku realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:

– określić prawa i obowiązki pracownika oraz pracodawcy dotyczące bezpieczeństwa

i higieny pracy oraz ochrony przeciwpożarowej,

–

określić skutki nieprzestrzegania przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy podczas
obsługi maszyn i urządzeń,

– zorganizować stanowisko pracy zgodnie z wymogami ergonomii,
– podjąć działania w sytuacji zagrożenia pożarowego, zgodnie z instrukcją

przeciwpożarową,

– zastosować podręczny sprzęt oraz środki gaśnicze, zgodnie z zasadami ochrony

przeciwpożarowej,

– zastosować zasady bezpiecznej pracy podczas użytkowania maszyn i obsługi urządzeń

technicznych,

– dobrać i zastosować odzież ochronną oraz środki ochrony indywidualnej,
– zidentyfikować zagrożenia życia i zdrowia związane z wykonywaną pracą oraz

zastosować sposoby zapobiegania,

– udzielić pierwszej pomocy osobom poszkodowanym,
– zastosować przepisy ochrony środowiska,
– określić wpływ hałasu, odpadów, zanieczyszczeń przemysłowych na środowisko

naturalne,

– określić sposoby ograniczania zanieczyszczenia środowiska,
– przewidzieć konsekwencje prawne i materialne z tytułu naruszenia przepisów ochrony

ś

rodowiska.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

7

4.

PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ

Scenariusz zajęć 1

Osoba prowadząca:

...........................................................................................

Modułowy program nauczania: Operator maszyn leśnych 833[02]
Moduł:

Podstawy zawodu 833[02].O1

Jednostka modułowa:

Przestrzeganie przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony
przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska 833[02].O1.01

Temat: Obowiązki

i

uprawnienia

pracodawców,

pracowników

w

zakresie

bezpieczeństwa i higieny pracy.

Cel ogólny: Zapoznanie się z zakresem obowiązków i uprawnień pracodawców oraz

pracowników w zakresie BHP.

Po zakończeniu zajęć uczeń powinien:

−

znać kto ponosi odpowiedzialność za stan BHP w zakładzie pracy,

−

określić na czym polega ochrona życia i zdrowia pracowników,

−

określić pozostałe obowiązki pracodawców,

−

określić zakres obowiązków pracowników,

−

określić uprawnienia pracowników.

Metody nauczania–uczenia się:

−

metoda przewodniego tekstu,

−

metoda projektu.

Środki dydaktyczne:

−

zestaw foliogramów z tekstem przewodnim,

−

rzutnik,

−

arkusze formatu A4,

−

arkusze formatu A2,

−

flamastry,

−

taśma samoprzylepna.

Formy organizacyjne pracy uczniów:

−

uczniowie pracują w 4 osobowych grupach.

Czas trwania zajęć: 3 godziny dydaktyczne.

Zadania dla ucznia:

Poznaj zakres obowiązków i uprawnień pracodawców, pracowników oraz osób

kierujących pracownikami.

Wypisz poznane zakresy obowiązków i uprawnień pracodawców, pracowników oraz

osób kierujących pracownikami.
Przebieg zajęć:
Faza wstępna :
1.

Określenie tematu zajęć.

2.

Wyjaśnienie uczniom tematu , szczegółowych celów kształcenia.

3.

Wyjaśnienie uczniom zasad pracy metodom tekstu przewodniego.

4.

Podział grupy na zespoły (grupy ćwiczeniowe).

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

8

Faza właściwa:
Praca metodą tekstu przewodniego

Faza I. Informacja
Pytania wprowadzające:
1.

Jaki jest zakres obowiązków i uprawnień pracodawców?

2.

Jaki jest zakres obowiązków i uprawnień pracowników?

3.

Jaki jest zakres obowiązków osób kierujących pracownikami?

4.

Jak w/w zakresy obowiązków korelują z przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy?

Faza II Planowanie:
1.

Uświadomienie sobie, że zakresy obowiązków i uprawnień pracowników i pracodawców

oraz osób kierujących pracownikami ściśle korelują ze sobą, a przez to mają wpływ na
bezpieczeństwo i higienę pracy.

Faza III Ustalenie:
1.

Uczniowie pracujący w zespołach powinni szczegółowo wypisać zakresy obowiązków

i uprawnień przydzielonych im grup zawodowych.

2.

Uczniowie konsultują z nauczycielem zakres wypisanych obowiązków i uprawnień,

skupiają się na najważniejszych.

Faza IV Wykonanie:
1.

Uczniowie wchodzący w skład grupy wypisują na kartkach zakresy obowiązków

i uprawnień przydzielonej im grupy zawodowej.

2.

Uczniowie segregują uzyskane odpowiedzi w grupy tematyczne.

3.

Uczniowie wypisują posegregowane odpowiedzi na plakacie i zawieszają go na tablicy.

4.

Liderzy poszczególnych grup prezentują zapisane odpowiedzi.

5.

Plakat jest oceniany przez nauczyciela.

6.

Nauczyciel rozpoczyna dyskusję, której tematem powinna być korelacja obowiązków

i uprawnień między poszczególnymi grupami zawodowymi.

Faza V. Analiza końcowa

Uczniowie wraz z nauczycielem wskazują które etapy przebiegu ćwiczenia sprawiły im
największą trudność.

Nauczyciel powinien podsumować całe ćwiczenie, wskazać jakie umiejętności były
ć

wiczone, jakie wystąpiły nieprawidłowości lub błędy oraz jak ich unikać w przyszłości

aby efekt działań był zawsze możliwie maksymalny.

Najważniejsze wnioski w punktach wypisać na tablicy.

Faza VI. Zakończenie zajęć

Po podsumowaniu zajęć nauczyciel uwzględniając zaangażowanie, wiedzę uczniów oraz

stopień ich aktywności ocenia uczniów. Jako zadanie domowe było by właściwym
przećwiczenie zdobytej wiedzy i umiejętności.

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:

−

anonimowe ankiety ewaluacyjne dotyczące sposobu prowadzenia zajęć, trudności podczas

realizowania zadania i zdobytych umiejętności.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

9

Scenariusz zajęć 2

Osoba prowadząca: ...........................................................................................
Modułowy program nauczania: Operator maszyn leśnych 833[02]
Moduł:

Podstawy zawodu 833[02].O1

Jednostka modułowa:

Przestrzeganie przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony
przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska 833[02].O1.01

Temat: Nagłe zatrzymanie krążenia i oddechu – reanimacja.

Cel ogólny: Kształtowanie umiejętności samodzielnego wykonywania reanimacji.

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń potrafi:

−

rozpoznać stan zagrożenia życia – zatrzymanie oddechu i zatrzymanie pracy serca,

−

wykonać pomiar tętna i oddechu,

−

ustalić rodzaj natychmiastowej pomocy,

−

wykonać sztuczne oddychanie metodą usta-usta i usta-nos,

−

wykonać masaż pośredni serca.

Metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

inscenizacja,

−

ć

wiczenia praktyczne na fantomie.

Formy organizacyjne pracy uczniów:

−

Podczas inscenizacji uczniowie wykonują ćwiczenia w grupach 2 osobowych.

−

Podczas ćwiczeń na fantomie uczniowie powinni być podzieleni na zespoły 4–6
osobowe, tak aby mogli równolegle wykonywać ćwiczenia na 2 lub więcej fantomach.

Czas: 2 godziny dydaktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

Poradnik dla ucznia,

−

podręcznik do nauki pierwszej pomocy,

−

tablice poglądowe,

−

fantom do ćwiczeń pierwszej pomocy.

Przebieg zajęć:
1.

uczniowie zapoznają się z tematem zajęć,

2.

dzielą się na 2 osobowe zespoły,

3.

na podstawie literatury i tablic określają sposób i miejsce sprawdzania czynności

ż

yciowych u poszkodowanego,

4.

obserwują pokaz oceny i pomiaru tętna i oddechu,

5.

w 2 osobowych zespołach przeprowadzają ćwiczenie zamiennie na sobie,

6.

wartości pomiarów notują w zeszycie,

7.

następuje zmiana grup, tak aby każdy uczeń mógł dokonać kilku pomiarów tętna

i oddechu,

8.

nauczyciel ustala zespoły 4–6 osobowe,

9.

uczniowie wykonują na fantomie czynności rozpoznawania stanu poszkodowanego

(przytomność, tętno, oddech),

10.

obserwują pokaz reanimacji wykonywany przez nauczyciela,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

10

11.

wykonują ćwiczenie w zespołach ( podczas wykonywania ćwiczenia przez jednego ucznia

pozostali uczniowie czuwają nad prawidłowością przebiegu reanimacji). Każdy uczeń
wykonuje ćwiczenie przynajmniej 2 razy,

12.

uczniowie w zespołach podejmują analizę czynności reanimacyjnych do wykonania przez

2 ratowników,

13.

uczniowie wykonują ćwiczenie w parach – reanimację w dwóch ratowników.

Zakończenie zajęć
Uczniowie oceniają wzajemnie prawidłowość i sprawność wykonywania reanimacji.
Następnie nauczyciel ocenia stopień opanowania tej umiejętności.

Praca domowa
Na podstawie literatury i własnego doświadczenia zdobytego podczas wykonywania
ć

wiczenia określ jakich błędów nie można popełniać podczas reanimacji ?

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:

−

anonimowe ankiety ewaluacyjne dotyczące sposobu prowadzenia zajęć, trudności
podczas realizowania zadania i zdobytych umiejętności.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

11

5. ĆWICZENIA

5.1. Przestrzeganie wymagań bezpieczeństwa i higieny pracy

5.1.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Określ podstawowe prawa i obowiązki pracownika w zakresie bhp na podstawie Kodeksu

pracy.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

wyszukać w Kodeksie pracy informacje o prawach i obowiązkach pracownika w zakresie

bhp,

2)

zanotować numery artykułów z Kodeksu pracy,

3)

krótko scharakteryzować poszczególne artykuły z Kodeksu pracy.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

wykład informacyjny,

−

ć

wiczenie.

Ś

rodki dydaktyczne:

−−−−

Dzienniki Ustaw i Kodeks pracy z komentarzem,

−−−−

poradnik dla ucznia,

−−−−

zeszyt,

−−−−

długopis.

Ćwiczenie 2

Określ wymagania bhp dotyczących pomieszczeń pracy i pomieszczeń higieniczno-

-sanitarnych.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

wyszukać w Kodeksie pracy i literaturze informacje o wymaganiach bhp dotyczących

pomieszczeń pracy i pomieszczeń higieniczno-sanitarnych,

2)

zanotować najważniejsze wymagania,

3)

krótko scharakteryzować określone pomieszczenie pracy i jego niezbędne wyposażenie.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

12

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

wykład informacyjny,

−

ć

wiczenie.

Ś

rodki dydaktyczne:

−−−−

Kodeks pracy z komentarzem,

−−−−

Poradnik dla ucznia,

−−−−

zeszyt,

−−−−

długopis,

−−−−

literatura z rozdziału 7 Poradnika dla nauczyciela

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

13

5.2. Ochrona przeciwpożarowa

5.2.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Określ zagrożenia pożarowe w szkole oraz zaplanuj i przeprowadź ewakuację uczniów

z pracowni, w której się znajdujesz.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

określić zagrożenia pożarowe występujące w szkole,

2)

przeanalizować szkolną instrukcję przeciwpożarową,

3)

przeanalizować drogę ewakuacyjną z pracowni do wyjścia ewakuacyjnego w szkole,

4)

wykonać szkic drogi ewakuacyjnej,

5)

przeprowadzić ewakuację,

6)

dokonać analizy przeprowadzonej akcji.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ć

wiczenie.

Ś

rodki dydaktyczne:

−−−−

przepisy dotyczące ochrony przeciwpożarowej,

−−−−

przybory do pisania,

−−−−

plansze ze znakami informacyjnymi,

−−−−

plany ewakuacyjne,

−−−−

literatura z rozdziału 7 Poradnika dla nauczyciela.

Ćwiczenie 2

Dobierz sprzęt i środki gaśnicze w zależności od rodzaju pożaru:

–

zapaliła się butla gazowa,

–

zapaliła się sucha trawa,

–

zapalił się kosz ze śmieciami.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

przeanalizować wykorzystanie środków gaśniczych,

2)

dobrać sprzęt gaśniczy,

3)

uzasadnić wybór sprzętu gaśniczego.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

14

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

dyskusja dydaktyczna,

−

ć

wiczenie.

Ś

rodki dydaktyczne:

−−−−

plansze przedstawiające sprzęt gaśniczy,

−−−−

ogólne przepisy ochrony przeciwpożarowej,

−−−−

literatura z rozdziału 7 Poradnika dla nauczyciela.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

15

5.3. Zasady kształtowania bezpiecznych warunków prac leśnych

5.3.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Dobierz środki ochrony indywidualnej do prac związanych z chemicznym zwalczaniem

szkodników.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

wyszukać w Instrukcji bezpieczeństwa i higieny pracy przy wykonywaniu podstawowych
prac z zakresu gospodarki leśnej informacje dotyczące chemicznego zwalczania
szkodników,

2)

przeanalizować klasyfikację środków ochrony indywidualnej,

3)

dobrać odpowiednie środki ochrony,

4)

uzasadnić wybór środków ochrony indywidualnej.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

dyskusja dydaktyczna,

−

ć

wiczenie.

Ś

rodki dydaktyczne:

−−−−

Instrukcja bezpieczeństwa i higieny pracy przy wykonywaniu podstawowych prac

z zakresu gospodarki leśnej

−−−−

Poradnik dla ucznia,

−−−−

zeszyt,

−−−−

długopis,

−−−−

literatura z rozdziału 7 Poradnika nauczyciela.

Ćwiczenie 2

Dobierz środki ochrony indywidualnej podczas wykonywania leśnych zabiegów

pielęgnacyjnych.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

wyszukać w Instrukcji bezpieczeństwa i higieny pracy przy wykonywaniu podstawowych
prac z zakresu gospodarki leśnej informacje dotyczące leśnych zabiegów
pielęgnacyjnych,

2)

przeanalizować klasyfikację środków ochrony indywidualnej,

3)

dobrać odpowiednie środki ochrony,

4)

uzasadnić wybór środków ochrony indywidualnej.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

16

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

dyskusja dydaktyczna,

−

ć

wiczenie.

Ś

rodki dydaktyczne:

−−−−

Instrukcja bezpieczeństwa i higieny pracy przy wykonywaniu podstawowych prac

z zakresu gospodarki leśnej

−−−−

Poradnik dla ucznia,

−−−−

zeszyt,

−−−−

długopis,

−−−−

literatura z rozdziału 7 Poradnika dla nauczyciela.

Ćwiczenie 3

Określ zagrożenia wynikające z niewłaściwej obsługi maszyn i urządzeń leśnych.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

wyszukać w Instrukcji bezpieczeństwa i higieny pracy przy wykonywaniu podstawowych
prac z zakresu gospodarki leśnej informacje dotyczące obsługi maszyn i urządzeń,

2)

określ i scharakteryzuj zagrożenia na stanowiskach obsługi maszyn i urządzeń leśnych,

3)

uzasadnić wybór zagrożeń.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

wykład informacyjny,

−

ć

wiczenie.

Ś

rodki dydaktyczne:

−−−−

Instrukcja bezpieczeństwa i higieny pracy przy wykonywaniu podstawowych prac

z zakresu gospodarki leśnej

−−−−

Poradnik dla ucznia,

−−−−

zeszyt,

−−−−

długopis,

−−−−

literatura z rozdziału 7 Poradnika dla nauczyciela.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

17

5.4. Przestrzeganie wymagań ochrona środowiska

5.4.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Określ czynniki wpływające na dewastację środowiska leśnego oraz sposoby ich

ograniczania.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

w literaturze odszukać informacje na temat dewastacji środowiska leśnego,

2)

określ czynniki wpływające na dewastację środowiska leśnego,

3)

określ sposoby ograniczania dewastacji środowiska leśnego.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

metoda przewodniego tekstu,

−

ć

wiczenie.

Ś

rodki dydaktyczne:

−−−−

Internet,

−−−−

zeszyt,

−−−−

długopis,

−−−−

literatura z rozdziału 7 Poradnika dla nauczyciela.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

18

5.5. Zasady udzielania pierwszej pomocy

5.5.1.

Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Przedstaw inscenizację udzielania pierwszej pomocy osobie porażonej prądem

elektrycznym, zgodnie z przepisami.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

przygotować scenariusz inscenizacji,

2)

zaprezentować inscenizację.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

inscenizacji,

−

ć

wiczenie.

Ś

rodki dydaktyczne:

−−−−

zasady udzielania pierwszej pomocy osobie porażonej prądem,

−

wskazówki wykonywania sztucznego oddychania,

−

fantom,

−

ś

rodki ochrony osobistej,

−−−−

literatura z rozdziału 7 Poradnika dla nauczyciela.

Ćwiczenie 2

Wyobraź sobie, że udzielasz pierwszej pomocy koledze, który doznał złamania kości

przedramienia kończyny górnej. Wykonaj konieczne czynności.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania oraz zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

przyjąć rolę ratownika, poszkodowanego lub obserwatora,

2)

wykonać zadanie jako ratownik zgodnie z poznanym algorytmem,

3)

zwrócić uwagę jako obserwator na poprawność i kolejność wykonywania czynności,

4)

ocenić pracę koleżanki/kolegi podkreślając, co zostało wykonane dobrze, a jakie zostały
popełnione błędy,

5)

zamienić się rolami z koleżankami/kolegami.

6)

ć

wiczenie powtarzać aż do nabycia biegłości w wykonywaniu zadania.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

19

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

metoda inscenizacji,

−

ć

wiczenie.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

podręczny sprzęt dostępny w domu, który można wykorzystać do unieruchomienia
kończyny, deseczka,

−

standardowo

wyposażona apteczka, a w szczególności: bandaże elastyczne, trójkątna

chusta.

Ćwiczenie 3

Wyobraź sobie, że Twój kolega uległ wypadkowi. Ułóż go w pozycji bocznej ustalonej.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania oraz zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

przyjąć rolę chorego, ratownika lub obserwatora,

2)

wykonać zadanie jako ratownik zgodnie z poznanym algorytmem,

3)

zwrócić uwagę jako obserwator na poprawność i kolejność wykonywania czynności,

4)

ocenić pracę koleżanki/kolegi podkreślając, co zostało wykonane dobrze, a jakie zostały
popełnione błędy,

5)

zamienić się rolami z koleżankami/kolegami,

6)

ć

wiczenie powtarzać aż do nabycia biegłości w wykonywaniu zadania.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

metoda inscenizacji,

−

ć

wiczenie.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

koc lub materac.

Ćwiczenie 4

Wykonaj sztuczne oddychanie na fantomie metodą Usta-Usta, zgodnie z obowiązującymi

zasadami oraz z użyciem środków ochrony osobistej.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

przeanalizować zasady wykonywania sztucznego oddychania,

2)

dobrać środki ochrony osobistej,

3)

wykonać pokaz sztucznego oddychania na fantomie.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

20

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

metoda inscenizacji,

Ś

rodki dydaktyczne:

−

wytyczne wykonywania sztucznego oddychania,

−

fantom,

−

ś

rodki ochrony osobistej.

−

literatura z rozdziału 7 dotycząca zasad kształtowania bezpiecznych i higienicznych
warunków pracy oraz udzielania pierwszej pomocy.

Ćwiczenie 5

Wykonaj opatrunek skaleczonej dłoni.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

zebrać potrzebne materiały i przybory do ćwiczenia,

2)

zorganizować stanowisko pracy zgodnie z zasadami bhp i ergonomii pracy,

3)

zebrać informacje na temat bandażowania ran dłoni,

4)

zaplanuj kolejność opatrywania rany,

5)

uzgodnić z nauczycielem poprawność zaplanowanych czynności,

6)

wykonać zadanie opatrywania ręki,

7)

przeanalizować ćwiczenie, co zostało prawidłowo wykonane, a co należy zmienić.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

metoda inscenizacji,

−

ć

wiczenie.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

instrukcje opatrywania ran,

−

apteczka z pełnym wyposażeniem.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

21

6. EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA

Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego

Test dwustopniowy do jednostki modułowej „Przestrzeganie zasad
bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony
środowiska”.

Test składa się z 22 zadań wielokrotnego wyboru, z których:

−

zadania 1, 2, 6, 7, 9, 10, 11, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 20, 21, 22 z poziomu podstawowego,

−

zadania 3, 4, 5, 8, 12, 13 z poziomu ponadpodstawowego.

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak
uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:

-

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 9 zadań z poziomu podstawowego,

-

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 14 zadań z poziomu podstawowego,

-

dobry – za rozwiązanie 18 zadań, w tym co najmniej 3 z poziomu ponadpodstawowego,

-

bardzo dobry – za rozwiązanie 20 zadań, w tym 4 z poziomu ponadpodstawowego

Klucz odpowiedzi: 1. b, 2. d, 3. b, 4. b, 5. b, 6. a, 7. c, 8. c, 9. a, 10. b, 11. a,
12 d, 13. d, 14. a, 15. a, 16. a, 17. c, 18. b, 19. b, 20. d, 21. a, 22. b.

Plan testu

Nr
zad.

Cel operacyjny

(mierzone osiągnięcia ucznia)

Kategoria

celu

Poziom

wymagań

Poprawna

odpowiedź

1.

Określić odpowiedzialność za stan bhp

B

P

b

2.

Określić obowiązki pracodawcy

B

P

d

3.

Wyjaśnić zasady prowadzenia szkoleń bhp

C

PP

b

4.

Dobrać akty prawne w zakresie bhp

C

PP

b

5.

Scharakteryzować cele ochrony
przeciwpożarowej

C

PP

b

6.

Zdefiniować pojęcie hydrant

A

P

a

7.

Zdefiniować pojecie obrona bierna

A

P

c

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

22

8.

Dobrać rodzaj gaśnicy

C

PP

c

9.

Określić zakres stosowania środków ochrony
indywidualnej

B

P

a

10.

Określić zasady stosowania środków
ochrony indywidualnej

B

P

b

11.

Zdefiniować pojęcie ergonomia

A

P

a

12.

Dobrać akty prawne

C

PP

d

13.

Zastosować

zasady

udzielanie

pierwszej

pomocy porażonym prądem

C

PP

d

14.

Określić kto może udzielać pomoc
poszkodowanym

B

P

a

15.

Określić zadania udzielania pomocy

B

P

a

16.

Określić zasady tamowania krwotoków

B

P

a

17.

Wymienić co posiadają środki ochrony
indywidualnej

A

P

c

18.

Zdefiniować pojecie recykling

A

P

b

19.

Nazwać ustawę regulującą ochronę przyrody

A

P

b

20.

Określić zasady gospodarowania odpadami

B

P

d

21.

Zdefiniować pojęcie gromadzenie odpadów

A

P

b

22.

Określić zagrożenie hałasem

B

P

b

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

23

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

1.

Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z wyprzedzeniem co najmniej
jednotygodniowym.

2.

Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.

3.

Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania.

4.

Przygotuj odpowiednią liczbę testów.

5.

Zapewnij samodzielność podczas rozwiązywania zadań.

6.

Przed rozpoczęciem testu przeczytaj uczniom instrukcję dla ucznia.

7.

Zapytaj, czy uczniowie wszystko zrozumieli. Wszelkie wątpliwości wyjaśnij.

8.

Nie przekraczaj czasu przeznaczonego na test.

9.

Kilka minut przed zakończeniem testu przypomnij uczniom o zbliżającym się czasie
zakończenia udzielania odpowiedzi.

Instrukcja dla ucznia

1.

Przeczytaj uważnie instrukcję.

2.

Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.

3.

Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.

4.

Test zawiera 22 zadania. Do każdego zadania dołączone są 4 możliwości odpowiedzi.
Tylko jedna jest prawidłowa.

5.

Udzielaj odpowiedzi na załączonej karcie odpowiedzi, stawiając w odpowiedniej rubryce
znak X. W przypadku pomyłki należy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem, a następnie
ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową.

6.

Zadania wymagają stosunkowo prostych obliczeń, które powinieneś wykonać przed
wskazaniem poprawnego wyniku.

7.

Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.

8.

Jeśli udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż jego rozwiązanie
na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas.

9.

Na rozwiązanie testu masz 45 min.

Powodzenia!

Materiały dla ucznia:

−

instrukcja dla ucznia,

−

zestaw zadań testowych,

−

karta odpowiedzi.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

24

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1.

Odpowiedzialność za stan bezpieczeństwa i higieny pracy w zakładzie pracy ponosi
a)

pracownik.

b)

pracodawca.

c)

osoby kierujące pracownikami.

d)

Państwowa Inspekcja Pracy.

2.

Pracodawca jest obowiązany informować pracowników, w związku z zagrożeniami
występującymi na stanowisku pracy o
a)

ryzyku zawodowym oraz zasadach ochrony przed zagrożeniami.

b)

trudnościach występujących w związku z pracą.

c)

potrzebie zapoznania się z chorobami związanymi z wykonywana pracą.

d)

ochronie przeciwpożarowej w zakładzie pracy.

3.

Szkolenia pracowników w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy odbywają się na koszt
a)

pracownika.

b)

pracodawcy.

c)

są bezpłatne.

d)

Państwowa Inspekcja Pracy.

4.

Podstawowe uregulowania prawne w zakresie bhp określa
a)

Kodeks karny.

b)

Kodeks pracy.

c)

Kodeks cywilny.

d)

Kodeks postępowania administracyjnego.

5.

Ochrona przeciwpożarowa ma na celu
a)

ułatwienie gaszenia pożaru przez strażaków.

b)

ochronę życia, zdrowia, mienia lub środowiska przed pożarem.

c)

informowanie pracowników o zagrożeniach powstania pożaru.

d)

zabezpieczenie zakładu pracy przed pożarem.

6.

Hydranty służą do

a)

poboru wody w celach gaśniczych.

b)

dostarczania wody dla pracowników zatrudnionych w zakładzie pracy.

c)

utrzymywania czystości.

d)

magazynowania wody potrzebnej w zakładzie pracy.

7.

Jednym ze sposobów walki z pożarami jest zapobieganie powstawania pożaru nazywane
inaczej

a)

obroną przed pożarami.

b)

obroną czynną.

c)

obroną bierną

d)

obroną pożarową.

8.

Do gaszenia pożaru wywołanego zwarciem instalacji elektrycznej należy użyć gaśnicy

a)

pianowej.

b)

wodnej.

c)

proszkowej.

d)

dowolnej.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

25

9.

Do pracy na stanowisku wymagającym stosowania środków ochrony indywidualnej bez
zaopatrzenia w odpowiednie środki ochrony pracodawca może
a)

nie dopuścić pracownika.

b)

dopuścić pracownika.

c)

dopuścić wyjątkowo, na krótki czas.

d)

dopuścić po uzgodnieniu z pracownikiem.

10.

Odzież ochronną stosuje się w celu

a)

ochrony przed brudnymi robotami.

b)

zabezpieczenia pracownika przed niekorzystnymi wpływami środowiska.

c)

osłonięcia własnego ubrania.

d)

ujednolicenia wyglądu pracowników w zakładzie pracy.

11.

Dyscyplina nauki zajmująca się zasadami i metodami dostosowania urządzeń
technicznych i narzędzi pracy do cech fizycznych i psychicznych człowieka, zgodnie
z wymaganiami fizjologii i psychologii pracy nazywa się
a)

ergonomią.

b)

etnologią.

c)

etnografią.

d)

etiologią.

12.

Zasady bezpiecznego wykonywania prac leśnych zapisane są w
a)

Instrukcji stanowiskowej.

b)

Instrukcji bhp.

c)

Kodeksie pracy.

d)

Instrukcji bezpieczeństwa i higieny pracy przy wykonywaniu podstawowych prac
z zakresu gospodarki leśnej.

13.

Przy porażeniu prądem elektrycznym pierwszą czynnością przed przybyciem lekarza jest
a)

sprawdzenie tętna i oddechu poszkodowanego.

b)

zmierzenie temperatury poszkodowanemu.

c)

zmierzenie ciśnienia krwi poszkodowanemu.

d)

uwolnienie poszkodowanego spod napięcia.

14.

Obowiązek udzielania pierwszej pomocy ofiarom wypadku ma
a)

każdy, gdyż nawet w przypadku obecności zagrożeń można wykonać część działań
ratunkowych.

b)

nie każdy, gdyż za ewentualne popełnione błędy zawsze grozi odpowiedzialność
karna.

c)

nie każdy, gdyż pomocy mogą udzielać tylko osoby z wykształceniem medycznym.

d)

nie mamy obowiązku udzielania pierwszej pomocy poszkodowanemu.

15.

Udzielający pierwszej pomocy ma za zadanie
a)

przenieść poszkodowanego w bezpieczne miejsce i czekać na przyjazd pogotowia.

b)

utrzymać przy życiu poszkodowanego.

c)

szukać pomocy wśród ludzi zebranych wokół poszkodowanego i dopiero jej udzielić.

d)

wezwać pogotowie.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

26

16.

Tamowanie krwotoków i opatrywanie ran wykonuje się
a)

w rękawiczkach.

b)

pod bieżącą wodą.

c)

przy użyciu opaski z kabla.

d)

z zastosowaniem waty i ligniny.

17.

Ś

rodki ochrony indywidualnej muszą posiadać

a)

wywieszkę z adresem producenta.

b)

tabliczkę z wymiarami.

c)

certyfikat ze znakiem bezpieczeństwa.

d)

numer inwentarzowy.

18.

Recykling to
a)

ograniczenie uciążliwości odpadów.

b)

wielokrotne wykorzystywanie tych samych materiałów.

c)

przetwarzanie materiałów, które straciły ważność użytkową.

d)

gromadzenie nieprzydatnych materiałów w miejscach specjalnie wyznaczonych.

19.

Ochronę przyrody reguluje ustawa
a)

prawo ochrony środowiska.

b)

ustawa o ochronie przyrody.

c)

prawo wodne.

d)

prawo Natura 2000.

20.

Zasady prawidłowego gospodarowania odpadami to
a)

zapobieganie i składowanie odpadów.

b)

zapobieganie i gromadzenie odpadów.

c)

usuwanie nagromadzonych odpadów i ich unieszkodliwianie.

d)

zapobieganie ,składowanie i gromadzenie odpadów a potem ich częste usuwanie
i unieszkodliwianie

21.

Pod pojęciem gromadzenia odpadów rozumiemy
a)

składowanie odpadów.

b)

usuwanie odpadów.

c)

usuwanie nagromadzonych odpadów i ich unieszkodliwianie.

d)

umieszczanie odpadów w specjalnie do tego celu przystosowanych pojemnikach.

22.

Nadmierny hałas stanowi zagrożenie dla zdrowia, ponieważ
a)

powoduje natychmiastowe uszkodzenie słuchu.

b)

przyspiesza normalną utratę słuchu, występującą wraz z wiekiem.

c)

powoduje stres.

d)

noszenie ochrony uszu przez dłuższy czas może być niewygodne.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

27

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko ..........................................................................................................................

Przestrzeganie przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony
przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska

Zakreśl poprawną odpowiedź.

Nr zadania

Odpowiedź

Punkty

1

a

b

c

d

2

a

b

c

d

3

a

b

c

d

4

a

b

c

d

5

a

b

c

d

6

a

b

c

d

7

a

b

c

d

8

a

b

c

d

9

a

b

c

d

10

a

b

c

d

11

a

b

c

d

12

a

b

c

d

13

a

b

c

d

14

a

b

c

d

15

a

b

c

d

16

a

b

c

d

17

a

b

c

d

18

a

b

c

d

19

a

b

c

d

20

a

b

c

d

21

a

b

c

d

22

a

b

c

d

Razem:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

28

Test 2

Test dwustopniowy do jednostki modułowej „Przestrzeganie zasad
bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony
środowiska”.

Test składa się z 22 zadań wielokrotnego wyboru, z których:

−

zadania 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 17, 18, 22 z poziomu podstawowego,

−

zadania 1, 16, 19, 20, 21 z poziomu ponadpodstawowego.

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak
uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:

-

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 9 zadań z poziomu podstawowego,

-

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 14 zadań z poziomu podstawowego,

-

dobry – za rozwiązanie 18 zadań, w tym co najmniej 3 z poziomu ponadpodstawowego,

-

bardzo dobry – za rozwiązanie 20 zadań, w tym 4 z poziomu ponadpodstawowego

Klucz odpowiedzi: 1. a, 2. b, 3. a, 4. c, 5. a, 6. a, 7. d, 8. b, 9. d, 10. a, 11. b,
12. a, 13. c, 14. b, 15. c, 16. b, 17. c, 18. b, 19. d, 20. c, 21. b, 22. a.

Plan testu

Nr
zad.

Cel operacyjny

(mierzone osiągnięcia ucznia)

Kategoria

celu

Poziom

wymagań

Poprawna

odpowiedź

1.

Dobrać źródła prawa

C

PP

a

2.

Wymienić kto zapewnia pracownikom
pomieszczenia socjalne

A

P

b

3.

Rozpoznać znak ostrzegawczy

A

P

a

4.

Scharakteryzować przepisy bhp

C

P

c

5.

Określić czas szkolenia

B

P

a

6.

Nazwać znak

A

P

a

7.

Dobrać rodzaj gaśnicy

C

P

d

8.

Zdefiniować pojęcie obrona bierna

A

P

b

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

29

9.

Nazwać znak

A

P

d

10.

Zdefiniować pojęcie zagrożenie pożarowe

A

P

a

11.

Rozróżnić osoby zatrudniane do pracy

A

P

b

12.

Zdefiniować pojęcie ergonomia.

A

P

a

13.

Określić prawo pracownika

B

P

c

14.

Określić środki ochrony indywidualnej

B

P

B

15.

Określić występowanie strefy niebezpiecznej

B

P

c

16.

Scharakteryzować uprawnienia pracownika

C

PP

b

17.

Zdefiniować pojęcie utylizacji

A

P

c

18.

Podać numer telefonu w przypadku zagrożenia

A

P

b

19.

Zastosować pierwszą pomoc przy złamaniach

C

PP

d

20.

Zastosować pierwszą pomoc przy oparzeniu

C

PP

c

21.

Zastosować pierwszą pomoc przy złamaniu

C

PP

b

22.

Określić kolejność pomocy w przypadku
zatrucia gazem

B

P

a

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

30

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

1.

Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z wyprzedzeniem co najmniej
jednotygodniowym.

2.

Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.

3.

Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania.

4.

Przygotuj odpowiednią liczbę testów.

5.

Zapewnij samodzielność podczas rozwiązywania zadań.

6.

Przed rozpoczęciem testu przeczytaj uczniom instrukcję dla ucznia.

7.

Zapytaj, czy uczniowie wszystko zrozumieli. Wszelkie wątpliwości wyjaśnij.

8.

Nie przekraczaj czasu przeznaczonego na test.

9.

Kilka minut przed zakończeniem testu przypomnij uczniom o zbliżającym się czasie
zakończenia udzielania odpowiedzi.

Instrukcja dla ucznia

1.

Przeczytaj uważnie instrukcję.

2.

Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.

3.

Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.

4.

Test zawiera 22 zadania. Do każdego zadania dołączone są 4 możliwości odpowiedzi.
Tylko jedna jest prawidłowa.

5.

Udzielaj odpowiedzi na załączonej karcie odpowiedzi, stawiając w odpowiedniej rubryce
znak X. W przypadku pomyłki należy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem, a następnie
ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową.

6.

Zadania wymagają stosunkowo prostych obliczeń, które powinieneś wykonać przed
wskazaniem poprawnego wyniku.

7.

Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.

8.

Jeśli udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż jego rozwiązanie
na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas.

9.

Na rozwiązanie testu masz 45 min.

Powodzenia!

Materiały dla ucznia:

−

instrukcja dla ucznia,

−

zestaw zadań testowych,

−

karta odpowiedzi.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

31

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1.

Ź

ródłem prawa w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy jest

a)

Kodeks pracy.

b)

Kodeks karny.

c)

Kodeks cywilny.

d)

Kodeks postępowania administracyjnego.

2.

Pomieszczenia i urządzenia sanitarne na terenie zakładu pracy zapewnia pracownikom
a)

inwestor.

b)

pracodawca.

c)

inspektor sanitarny.

d)

społeczny inspektor pracy.

3.

Znak ostrzegawczy bezpieczeństwa i higieny pracy to
a)

trójkąt o żółtym polu.

b)

koło o niebieskim polu.

c)

prostokąt o zielonym polu.

d)

poło z czerwoną obwódką.

4.

Przepisy bhp to normy prawne służące ochronie
a)

ż

ycia i zdrowia pracodawców.

b)

ś

rodowiska pracy.

c)

ż

ycia i zdrowia pracowników.

d)

ś

rodowiska przyrodniczego i pożarowego.

5.

Szkolenie wstępne na stanowisku pracy, zwane instruktażem stanowiskowym, powinno
trwać:
a)

minimum 8 godzin.

b)

minimum 3 godziny.

c)

minimum 30 godzin.

d)

wg ustaleń prowadzącego szkolenia.

6.

Poniższy znak stosowany jest do oznaczenia

a)

hydrantu.

b)

gaśnicy.

c)

rurociągu z ciepłą wodą.

d)

przycisku alarmowego.

7.

Przy pożarze w obrębie urządzeń elektrycznych pod napięciem powinna być użyta
gaśnica:
a)

dowolna.

b)

pianowa.

c)

płynowa.

d)

ś

niegowa lub proszkowa.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

32

8.

Bierna obrona przeciwpożarowa polega na
a)

szkoleniu pracowników.

b)

zapobieganiu powstawania pożaru.

c)

sprawdzaniu urządzeń przeciwpożarowych.

d)

oznakowaniu drogi ewakuacyjnej w zakładzie pracy.

9.

Poniższy znak stosowany jest do oznaczenia

a)

znak wskazuje kierunek do drzwi.

b)

znak wskazuje kierunek do schodów.

c)

znak wskazuje kierunek do sprzętu gaśniczego

d)

znak wskazuje kierunek drogi ewakuacyjnej do wyjścia.

10.

Wszystkie czynniki i okoliczności, które stwarzają sprzyjające warunki do powstawania
pożaru i jego rozprzestrzeniania się, a także tworzenie się gazów i dymów trujących,
zagrażających życiu ludzi i zwierząt nazywa się

a)

zagrożeniem pożarowym.

b)

zapobieganiem pożarów.

c)

ochroną przeciwpożarową.

d)

zapobieganiem powstawaniu pożaru.

11.

Do prac leśnych można zatrudnić osoby
a)

bez zaświadczenia lekarskiego.

b)

posiadające zaświadczenie lekarskie o braku przeciwwskazań do wykonywania
określonej pracy.

c)

które wcześniej już wykonywały pracę.

d)

które znają prace leśne.

12.

Nauka zmierzająca do dostosowania maszyn, narzędzi, materialnego środowiska
i organizacji pracy oraz życia i przedmiotów powszechnego użytku do możliwości
i ograniczeń człowieka to
a)

ergonomia.

b)

nauka o warunkach pracy.

c)

pedagogika pracy.

d)

technika pracy.

13.

Pracownik ma prawo odmówić wykonania pracy w przypadku kiedy

a)

nie odpowiada mu praca zlecona przez pracodawcę.

b)

do zakończenia dniówki zostało mu 30 minut.

c)

warunki pracy nie odpowiadają przepisom bezpieczeństwa i higieny pracy, stwarzają
bezpośrednie zagrożenie dla życia lub zdrowia pracownika.

d)

czuje się ospały.

14.

Przy wykonywaniu zabiegów ochronnych z zastosowaniem pestycydów zastosujesz:
a)

ś

rodki ochrony wzroku,

b)

ś

rodki ochrony układu oddechowego

c)

ś

rodki ochrony ciała (rękawice, fartuch ochronny,

d)

ś

rodki ochrony wzroku, skóry i układu oddechowego.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

33

15.

Pracownicy wykonujący wszelkie operacje w tym samym czasie na danym terenie muszą
znać
a)

zabezpieczenia.

b)

zasady pracy.

c)

strefy niebezpieczne.

d)

zasady wykonywania prac leśnych.

16.

Kto może obsługiwać urządzenia transportu zmechanizowanego?
a)

osoba posiadająca prawo jazdy,

b)

osoba posiadająca kwalifikacje właściwe dla danego urządzenia,

c)

technik lub inżynier budownictwa z 5-letnim stażem,

d)

pracownik po przeszkoleniu bhp.

17.

Utylizacja polega na
a)

ograniczeniu uciążliwości odpadów.

b)

wielokrotnym wykorzystywaniu tych samych materiałów.

c)

przetwarzaniu materiałów, które straciły ważność użytkową.

d)

gromadzeniu nieprzydatnych materiałów w miejscach specjalnie wyznaczonych.

18.

Uniwersalny numer telefonu komórkowego w krajach Unii Europejskiej w przypadku
zgłoszenia pożaru, wypadku lub innego zagrożenia to:
a)

999.

b)

112.

c)

997.

d)

998.

19.

Pierwsza pomoc poszkodowanemu, który doznał złamania kończyny polega na
a)

nastawieniu kończyny.

b)

obandażowaniu złamanej kończyny.

c)

zastosowaniu opaski uciskowej na kończynę.

d)

usztywnieniu kończyny.

20.

Przy oparzeniu pierwszego stopnia należy miejsce oparzenia
a)

posmarować kremem (na przykład Nivea),

b)

zabandażować,

c)

polewać strumieniem czystej wody i zabezpieczyć wyjałowionym opatrunkiem,

d)

polewać wodą utlenioną.

21.

W przypadku otwartego złamania kończyny dolnej z równoczesnym krwawieniem należy
a)

dokonać zatrzymania krwawienia,

b)

założyć

sterylny

opatrunek,

zabandażować,

unieruchomić

złamaną

kość

w istniejącym położeniu,

c)

polewać strumieniem czystej wody do przybycia pomocy lekarskiej,

d)

w takim stanie przewieźć do szpitala.

22.

Podczas zatrucia gazem lub parą, w przypadku wchłonięcia trucizny przez skórę, należy
w pierwszej kolejności
a)

zdjąć z poszkodowanego skażoną odzież (najlepiej przez rozcięcie),

b)

wywołać wymioty,

c)

założyć opatrunek,

d)

podać do picia letnią wodę.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

34

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko ..........................................................................................................................

Przestrzeganie przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony
przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska 833[02].O1.01

Zakreśl poprawną odpowiedź.

Nr zadania

Odpowiedź

Punkty

1

a

b

c

d

2

a

b

c

d

3

a

b

c

d

4

a

b

c

d

5

a

b

c

d

6

a

b

c

d

7

a

b

c

d

8

a

b

c

d

9

a

b

c

d

10

a

b

c

d

11

a

b

c

d

12

a

b

c

d

13

a

b

c

d

14

a

b

c

d

15

a

b

c

d

16

a

b

c

d

17

a

b

c

d

18

a

b

c

d

19

a

b

c

d

20

a

b

c

d

21

a

b

c

d

22

a

b

c

d

Razem:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

35

7. LITERATURA

1.

Hansen A.: Bezpieczeństwo i higiena pracy. WSiP, Warszawa 1998

2.

Rączkowski B.: Bhp w praktyce. ODDK, Gdańsk 2002

3.

Stępczak K.: Ochrona i kształtowanie środowiska. WSiP, Warszawa 2001

4.

Uprawa roli i nawożenie roślin ogrodniczych. PWRiL, Warszawa 1984

5.

Warno O.: Pierwsza pomoc w nagłych wypadkach zagrażających życiu. PCK, Warszawa
2000

6.

Instrukcja bezpieczeństwa i higieny pracy przy wykonywaniu podstawowych prac
z zakresu gospodarki leśnej

7.

Kodeks pracy

8.

Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 24 sierpnia 2006r. w sprawie bezpieczeństwa
i higieny pracy przy wykonywaniu niektórych prac z zakresu gospodarki leśnej

9.

Folia szkoleniowa dla specjalisty bhp ALFA-WEKA Sp. z o.o. Warszawa 2002 r.

Literatura metodyczna:
1.

Niemierko B.: Pomiar wyników kształcenia zawodowego. Biuro Koordynacji Kształcenia
Kadr, Fundusz Współpracy, Warszawa 1997

2.

Ornatowski T., Figurski J.: Praktyczna nauka zawodu. ITeE, Radom 2000